1
AZƏRBAYCAN RESPUBL KASI TƏHS L NAZ RL Y
AZƏ
RBAYCAN DÖVLƏ
T QT SAD UN VERS TET
« MAG STRATURA MƏ
RKƏ
Z »
Ə
lyazması hüququnda
Qurbanov Veis Aydın oğlu
“BÖYÜK QAFQAZIN Ş MAL-ŞƏRQ VƏ CƏNUB-QƏRB
YAMACLARINDA TƏB DAĞIDICI PROSESLƏR N YARATDIĞI
EKOLOJ PROBLƏMLƏR VƏ ONLARA QARŞI MÜHAF ZƏ
TƏDB RLƏR
”
mövzusunda
MAG STR D SSERTAS YASI
stiqamətin şifri və adı: ET 060510 – Ekologiya
xtisasın şifri və adı: ET 010800 – Ətraf mühitin mühafizəsi metodları və
bərpası
Elmi rəhbər: Magistr proqramın rəhbəri:
c.e.n. b/m Həsənov R.Ş. Y.M. brahimov
Kafedra müdiri:
c.e.n.dos. Mehdiyeva V.Z.
BAKI - 2015
2
M Ü N D Ə
R C A T
G R Ş…………………………………………………………………………1
FƏ
S L I. BÖYÜK QAFQAZIN ÜMUM COĞRAF ŞƏRA T N N
TƏHL L ............................................................................................3
1.1.Böyük Qafqazın şimal-şərq və cənub-qərb yamaclarının
fiziki-coğrafi səciyyəsi....................................................................3
1.2. Böyük Qafqazın təbii-iqtisadi zonalarının
ekoloji qiymətləndirilməsi...............................................................6
1.3. Böyük Qafqazın şimal-şərq və cənub-qərb yamaclarının iqlim
ehtiyatları.......................................................................................12
1.4.Böyük Qafqazın şimal-şərq və cənub-qərb yamaclarının
geotektonik və geomorfoloji şəraiti...............................................18
1.5.Böyük Qafqazın şimal-şərq və cənub-qərb yamaclarında
torpaqəmələgətirən amillər, torpaq ehtiyatları və torpaqların
iqtisad-ekoloji qiymətləndirilməsi.................................................21
1.6 Böyük Qafqazın şimal-şərq və cənub-qərb yamaclarının
bitki örtüyü və heyvanat aləminin antropogen təsir
nəticəsində dəyişməsi.....................................................................23
1.7. Böyük Qafqazın şimal-şərq və cənub-qərb yamaclarının
landşaft xüsusiyyətlərindən asılı olaraq torpaqların
yayılması.......................................................................................26
FƏS L II. BÖYÜK QAFQAZIN Ş MAL-ŞƏRQ YAMACLARINDA
TƏB DAĞIDICI HAD SƏLƏR N YARATDIĞI
EKOLOJ PROBLEMLƏR...........................................................32
2.1. Böyük Qafqazın şimal-şərq yamaclarının (Quba-Xaçmaz)
torpaq ehtiyatları..........................................................................32
2.2. Böyük Qafqazın şimal-şərq yamaclarında baş verən eroziya
proseslərinə antropogen və təbii proseslərin təsiri.......................35
2.3. Böyük Qafqazın şimal-şərq yamaclarında antropogen təsir
nəticəsində gedən eroziya prosesləri və onların qarşısının
alınması yolları.............................................................................41
2.4. Böyük Qafqazın şimal-şərq və cənub-qərb yamaclarında
sürüşmə proseslərinə səbəb olan amillər......................................47
2.5. Böyük Qafqazın şimal-şərq və cənub-qərb yamaclarında
ekoloji gərginlik yaradan səbəblər...............................................50
2.6. Böyük Qafqazın şimal-şərq və cənub-qərb yamaclarında
ekoloji mühitin nizamlanması yolları..........................................55
FƏS L III. BÖYÜK QAFQAZIN CƏNUB-QƏRB YAMACLARINDA
TƏB DAĞIDICI HAD SƏLƏR N YARATDIĞI
EKOLOJ PROBEMLƏR VƏ ONLARA QARŞI
3
MÜBAR ZƏ TƏDB RLƏR .......................................................62
3.1. Böyük Qafqazın cənub-qərb zonası torpaqlarının
ekoloji səciyyəsi.....................................................................62
3.2. Azərbaycan Respublikasının Böyük Qafqaz ərazisində
dağıdıcı təbiət hadisələri və onların təsnifatı..........................67
3.3. Böyük Qafqazın cənub-qərb yamaclarında ekoloji
mühitin nizamlanması yolları...................................................75
NƏT CƏ VƏ TƏKL FLƏR.......................................................................83
ST FADƏ OLUNAN ƏDƏB YYAT S YAHISI.....................................84