Microsoft Word Mahmudova S. docx
Yüklə 0,75 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- TORPAQLARIN A ĞIR METALLARLA Ç RKL ƏNM ƏS N N EKOLOJ Q YM ƏTL ƏND R LM ƏS ”
- BAKI – 2016 MÜND ƏR CAT
- S N NEKOLOJ ASPEKTL ƏR .....................................................................................................29 2.1
- R .........................................................................63 3.1
|
AZƏRBAYCAN DÖVLƏT QT SAD UN VERS TET MAG STRATURA MƏRKƏZ Ə
Şə
(MAG STRANTIN A.S.A) “K Ç K QAFQAZIN Ş MAL-ŞƏRQ YAMACINDA TORPAQLARIN AĞIR METALLARLA Ç RKLƏNMƏS N N EKOLOJ Q YMƏTLƏND R LMƏS ” mövzusunda MAG STR D SSERTAS YASI
xtisasın şifri və adı: 060510 “Ekologiya”
xtisaslaşma: “Ətraf mühitin mühafizə metodları və bərpası”
Elmi rəhbər: Magistr proqramının rəhbəri: dos. Məmmədov A.S dos. Novruzova F.M __________________ _______________________
Kafedra müdiri: dos. V.Z. Mehdiyeva _______________________
G R Ş........................................................................................................................3 I FƏS L. K Ç K QAFQAZIN Ş MAL-ŞƏRQ YAMACININ TƏB COĞRAF ŞƏRA T N N TƏHL L ................................................................7 1.1 Coğrafi mövqeyi və relyefi........................................................................7 1.2 qlim şəraiti...............................................................................................9 1.3 Hidroloji xüsusiyyətləri............................................................................13 1.4 Fitosenotik örtüyü....................................................................................14 1.5 Torpaq ehtiyatları......................................................................................19 II FƏS L. K Ç K QAFQAZINŞ MAL-ŞƏRQ YAMACINDA TORPAQLARIN AĞIR METALLARLA Ç RKLƏNMƏS N NEKOLOJ ASPEKTLƏR .....................................................................................................29 2.1 Ərazidə yayılan ağır metalların xarakterik xüsusiyyətləri........................29 2.2 Ərazidə torpaqların ağır metallarla çirklənməsinə təsir göstərən başlıca proseslər.....................................................................................................45 2.3 Ərazinin torpaqlarının ağır metallarla çirklənməsinin ekoloji
qiymətləndirilməsi........................................................................................54
FƏS L.K Ç K QAFQAZIN Ş
YAMACINDA TORPAQLARIN AĞIR METALLARLA Ç RKLƏNMƏS N N NƏT CƏLƏR VƏ HƏLL ST QAMƏTLƏR .........................................................................63 3.1 Ağır metallarla çirklənmənin yaratdığı problemlər..........................63 3.2 Ağır metalların yaratdığı çirklənməyə qarşı mübarizə tədbirləri........73 NƏT CƏ VƏ TƏKL FLƏR..............................................................89 Ə
Mövzunun aktuallığı. nkişaf etmiş ölkələrdə torpaq ehtiyatlarının mühafizəsi, münbitliyinin qorunub saxlanması, torpaqların rekultivasiyası və təkrar istifadəsi olduqca aktual məsələdir. Dünya əhalisinin fasiləsiz olaraq artması və məhsuldar torpaq ehtiyatlarının məhdudluğu, onlardan səmərəli istifadə olunmasını daha da aktual edir. Torpaq ehtiyatlarının mühafizəsi bugünün kəskin qlobal problemi olub, planetimizin artan əhalisinin ərzaqla təmin olunması ilə bilavasitə əlaqədardır. Bir sıra beynəlxalq proqram və sənədlərdə torpaqların ə vəzolunmaz və cəmiyyətin ümumi sərvəti kimi mühüm rolu qeyd olunur, indiki və gələcək nəsillərin rifahı naminə onların qorunub saxlanmasının əhəmiyyəti göstərilir. Bu baxımdan torpaq ehtiyatlarından düzgün istifadə, onun ekoloji tamlığınının qorunması və torpağa daxil olan çirkləndiricilər üzərində nəzarətin düzgün təşkili nəinki torpaq ehtiyatlarının mühafizəsi, eyni zamanda canlı orqanizmlər o cümlədən insan sağlamlığının qorunması baxımından mühüm əhəmiyyət kəsb edir.
Məlum olduğu kimi, respublikamız məhsuldarlıq baxımından məhdud torpaq ehtiyatlarına malikdir. Torpağa müxtəlif antropogen təsirlər nəticəsində daxil olan tullantılar, üzvi və qeyri-üzvi çirkləndiricilər onun ekoloji tamlığını ciddi təhlükə altında qoyur. Torpağa daxil olan çirkləndiricilərin növündən və qatılığından asılı olaraq torpağın özünütəmizləmə qabiliyyəti qısa və uzun müddətli olaraq müşahidə edilir. Müxtəlif antropogen fəaliyyətlər nəticəsində torpağa daxil olan sənaye, istehsalat tullantıları, kənd təsərrüfatında istifadə olunan kimyəvi maddələr torpaqda yığılaraq bir sıra problemlərin yaranmasına gətirib çıxarır və nəticədə torpağın özünütəmizləmə qabiliyyəti kəskin azalır. Torpaqda kimyəvi maddələrin yüksək miqdarda konsentrasiyası ilk növbədə bitki orqanizminə, daha sonra bu bitkilərlə qidalanan heyvan və insan orqanizmində bir sıra problemlərin yaranmasına gətirib çıxarır. Bununla əlaqədar, torpaqlara daxil olan tullantıların tərkibinə düzgün nəzarət olunmalı və yüksək miqdarda çirklənməyə məruz qalmış torpaqlarda rekultivasiya işləri həyata keçirilməlidir.
Yüklə 0,75 Mb. Dostları ilə paylaş:
|