17
2.
F NANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA L Ş
K N ESASLAR (devamı)
2.9
Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı)
Stoklar
Stoklar, maliyetin ya da net gerçekleşebilir değerin düşük olanı ile değerlenmektedir. Sabit ve değişken genel üretim
giderlerinin bir kısmını da içeren maliyetler stokların bağlı bulunduğu sınıfa uygun olan yönteme göre ve ağırlıklı
ortalama maliyet yöntemine göre değerlenir. Net gerçekleşebilir değer, olağan ticari faaliyet içerisinde oluşan tahmini
satış fiyatından tahmini tamamlanma maliyeti ile satışı gerçekleştirmek için yüklenilmesi gereken tahmini maliyetlerin
toplamının indirilmesiyle elde edilir. Stokların net gerçekleşebilir değeri maliyetinin altına düştüğünde, stoklar net
gerçekleşebilir değerine indirgenir ve değer düşüklüğünün oluştuğu yılda kar veya zarar tablosuna gider olarak yansıtılır.
Daha önce stokların net gerçekleşebilir değere indirgenmesine neden olan koşulların geçerliliğini kaybetmesi veya
değişen ekonomik koşullar nedeniyle net gerçekleşebilir değerde artış olduğu kanıtlandığı durumlarda, ayrılan değer
düşüklüğü karşılığı iptal edilir. İptal edilen tutar önceden ayrılan değer düşüklüğü tutarı ile sınırlıdır.
Maddi Duran Varlıklar
Maliyet Yöntemi
Maddi duran varlıklar, maliyet değerlerinden birikmiş amortisman ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki
tutar üzerinden gösterilirler. Arazi ve arsalar amortismana tabi tutulmazlar ve maliyet değerlerinden birikmiş değer
düşüklükleri düşüldükten sonraki tutar üzerinden gösterilirler.
İdari amaçlı ya da halihazırda belirlenmemiş olan diğer amaçlar doğrultusunda inşa edilme aşamasındaki varlıklar,
maliyet değerlerinden varsa değer düşüklüğü kaybı düşülerek gösterilirler. Maliyete yasal harçlar da dahil edilir.
Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar söz konusu olduğunda, borçlanma
maliyetleri aktifleştirilir. Bu varlıkların inşası bittiğinde ve kullanıma hazır hale geldiklerinde ilgili maddi duran varlık
kalemine sınıflandırılırlar. Bu tür varlıklar, diğer sabit varlıklar için kullanılan amortisman yönteminde olduğu gibi,
kullanıma hazır olduklarında amortismana tabi tutulurlar.
Arazi ve yapılmakta olan yatırımlar dışında, maddi duran varlıkların maliyet tutarları, beklenen faydalı ömürlerine
göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulur. Beklenen faydalı ömür, kalıntı değer ve
amortisman yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkileri için her yıl gözden geçirilir ve tahminlerde bir
değişiklik varsa ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir.
Finansal kiralama ile alınan varlıklar, sahip olunan maddi duran varlıklarda olduğu gibi beklenen faydalı ömrüne göre
amortismana tabi tutulur. Eğer finansal kiralama döneminin sonunda sahipliğin kazanılıp kazanılmayacağı kesin değil ise
beklenen faydalı ömrü ile söz konusu kiralama süresinden kısa olanına göre amortismana tabi tutulur.
Bir maddi duran varlık elden çıkarıldığında veya kullanımı ya da satışından, gelecekte ekonomik yarar elde edilmesinin
beklenmemesi durumunda konsolide finansal durum tablosu dışı bırakılır. Maddi duran varlıkların elden çıkarılması ya
da bir maddi duran varlığın hizmetten alınması sonucu oluşan kazanç veya kayıp satış hasılatı ile varlığın defter değeri
arasındaki fark olarak belirlenir ve konsolide kar veya zarar tablosuna dahil edilir.
18
2.
F NANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA L Ş
K N ESASLAR (devamı)
2.9
Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı)
Yapılmakta Olan Yatırımlar
Kiralama veya idari amaçlı ya da hâlihazırda belirlenmemiş olan diğer amaçlar doğrultusunda inşa edilme aşamasındaki
varlıklar, maliyet değerlerinden gösterilirler. Maliyete yasal harçlar da dâhil edilir. Kullanıma ve satışa hazır hale
getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar söz konusu olduğunda, borçlanma maliyetleri Grup’un ilgili muhasebe
politikası uyarınca aktifleştirilir. Bu tür varlıklar, diğer sabit varlıklar için kullanılan amortisman yönteminde olduğu gibi,
kullanıma hazır olduklarında amortismana tabi tutulurlar.
Maddi Olmayan Duran Varlıklar
Ticari markalar ve lisanslar
Satın alınan ticari markalar ve lisanslar, tarihi maliyetleriyle gösterilir. Ticari markalar ve lisanların sınırlı faydalı
ömürleri bulunmaktadır ve maliyet değerlerinden birikmiş amortismanlar düşüldükten sonraki tutarıyla gösterilirler.
Satın alınan ticari markalar ve lisanslar, beklenen faydalı ömürlerine göre doğrusal amortisman yönetimi kullanılarak itfa
edilir (15-20 yıl).
Bilgisayar yazılımı
Satın alınan bilgisayar yazılımları, satın alımı sırasında ve satın almadan kullanıma hazır olana kadar geçen sürede
oluşan maliyetler üzerinden aktifleştirilir. Söz konusu maliyetler, faydalı ömürlerine göre (5-10 yıl) itfa edilir.
Bilgisayar yazılımlarını geliştirmek ve sürdürmekle ilişkili maliyetler, oluştukları dönemde kar veya zarar tablosuna
kaydedilmektedir. Kontrolü Grup’un elinde olan, saptanabilir ve kendine özgü yazılım ürünleri ile direkt
ilişkilendirilebilen ve bir yıldan fazla süre ile maliyetinin üzerinde ekonomik fayda sağlayacak harcamalar maddi olmayan
duran varlık olarak değerlendirilir. Maliyetler, yazılımı geliştiren çalışanların maliyetlerini ve genel üretim giderlerinin bir
kısmını da içermektedir.
Duran varlık olarak değerlendirilen bilgisayar yazılım geliştirme maliyetleri, faydalı ömürleri üzerinden itfa edilir (3
yılı geçmemek kaydıyla).
Sözleşmeye bağlı müşteri ilişkileri
Bir işletme birleşmesiyle elde edilen sözleşmeye bağlı müşteri ilişkileri, satın alım tarihindeki gerçeğe uygun değeriyle
muhasebeleştirilir. Sözleşmeye bağlı müşteri ilişkilerinin belirli bir ekonomik ömrü vardır ve maliyet bedelinden birikmiş
itfa payının düşülmesi ile muhasebeleştirilir. İtfa payı, müşteri ilişkilerinin tahmini ömrü üzerinden doğrusal amortisman
yöntemi kullanılarak hesaplanmaktadır.
İşletme birleşmesi yoluyla elde edilen maddi olmayan duran varlıklar
İşletme birleşmesi yoluyla elde edilen ve şerefiyeden ayrı olarak tanımlanan maddi olmayan duran varlıklar, satın alma
tarihindeki gerçeğe uygun değerleri ile muhasebeleştirilir.
İşletme birleşmesi yoluyla elde edilen maddi olmayan duran varlıklar başlangıç muhasebeleştirmesi sonrasında ayrı
olarak satın alınan maddi olmayan duran varlıklar gibi maliyet değerlerinden birikmiş itfa payları ve birikmiş değer
düşüklükleri
düşüldükten
sonraki
tutar
üzerinden
gösterilirler.