Microsoft Word Cami Yusif ve Zuleyxa doc
Yüklə 0,96 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Nüşabə Əlizadə 5 BİR NEÇƏ SÖZ
| ƏBDÜRRƏHMAN CAMİ YUSİF VƏ ZÜLEYXA 1 ƏBDÜRRƏHMAN CAMİ YUSİF VƏ ZÜLEYXA Bakı - 2004 2 Farscadan çevirəni: M. Mübariz Əlizadə İxtisas redaktoru: M. Sultanov Əbdürrəhman Cami «Yusif və Züleyxa», birinci növbədə, bəşəri eşq, pak mə- həbbət dastanıdır, Yusif də, Züleyxa da təmiz və ülvi eşqin bü- tün məziyyətlərini duyan, onunla yaşayan və öz məqsədlərinə çatmaq üçün ən ağır imtahanlardan çıxan səciyyəvi qəhrəman- lardır... 3 TƏRTİBÇİDƏN Qoca şərqin dünya şöhrətli müdrik sənətkarlarının ölməz bədii əsərləri müxtəlif dövrlərdə doğma Azərbaycan dilinə tərcümə edilib oxucuların ixtiyarına verilmişdi. Məlumdur ki, tərcümə üçün seçilən hər bir bədii əsər mənəvi təmizliyin, ülvi məhəbbətin, vətənpərvərliyin, insani münasibətlərin carçısı olmaqla yanaşı, gənc nəslin, oxucuların zövqünün, xarakterinin formalaşmasında mühüm rol oynayır. Klassik Şərq ədəbiyyatının belə nadir söz-sənət inciləri bir çox mədəni xalqların dilinə tərcümə edilmiş və onların milli-mənəvi söz xəzinəsini zənginləşdirmişdir. XV əsrin fars-tacik şairi Ə.Caminin qələmə aldığı «Yusif və Züleyxa» əsəri eramızdan çox əvvəl folklor ədəbiyyatında, sonralar «Tövrat», «İncil» və «Quran»da əks olunan ülvi məhəbbət dastanı olsa da, öz həyatiliyini, aktuallığını və cazibədarlığını bütün tarixi dövrlərdə itirməyən eşq abidəsidir. «Yusif və Züleyxa» əsəri hər zaman bəşər övladına xas olan ülvi, təmiz, saf məhəbbət hisslərinin tərənnümü ilə müasir səslənir və yəqin ki, insan övladı yaşadıqca bu zərif hisslər tərcümanı olan əsərin təsir dairəsindən kənarda qalmayacaqdır. Ə.Caminin «Yusif və Züleyxa» əsərini fars dilindən Azərbaycan dilinə görkəmli şərqşünas alim, yüksək şairlik istedadına malik mərhum Məmməd Mübariz Əlizadə tərcümə etmişdir. Lakin Azərbaycan müstəqillik əldə etdikdən sonra kiril əlifbasının latın qrafikası ilə əvəzlənməsindən sonra gənc nəsl mənəvi zənginlik sərvəti olan bir çox əsərləri oxumaqdan məhrum olmuşdu. Azərbaycan oxucusunun dünya ədəbiyyatı nümunələri ilə doğma dilində tanışlığı və mədəni-mənəvi zövqünün formalaşması üçün Azərbaycan Respublikasının prezidenti cənab İ.Əliyev kiril əlifbasında nəşr edilmiş bir sıra əsərlərin latın qrafikasında çap olunması haqda fərman imzalamışdır. Sevindirici haldır ki, bu əsərlərin içərisində 4 M.M.Əlizadənin tərcümə etdiyi Ə.Caminin «Yusif və Züleyxa» dastanı da vardır. Nəticədə əsər yenidən redaktə edilmiş və əziz oxucular Ə.Caminin ülvi məhəbbət, dostluq, mənəvi saflıq hisslərini təbliğ edən «Yusif və Züleyxa» əsərini yeni əlifba ilə oxumaq imkanını əldə etmişlər. Nüşabə Əlizadə 5 BİR NEÇƏ SÖZ Əbdürrəhman Cami (1414–1492) tacik-fars ədəbiyyatının böyük klassiklərindən biri, Şərq aləmində şer, sənət və ictimai fikrin inkişafında müstəsna rolu olan mütəfəkkir sənətkar- lardandır. Onun zəngin yaradıcılıq irsi – rəngarəng bədii lirikası, «Həft-ovrəng» adı ilə məşhur olan yeddi poeması, didaktik- fəlsəfi əsərləri bütün dünyada şöhrət qazanmış, bir çox dillərə tərcümə olunmuş, son beş əsr müddətində Şərqdə, xüsusilə, Orta Asiyada şerin və ictimai fikrin inkişafına güclü təkan vermişdir. Şairin «Yusif və Züleyxa» mənzum romanı onun şöhrətini daha çox yüksəldən, onu bütün dünyaya tanıtdıran əsəridir. Poemanın mövzusu bizim eramızdan bir çox əsrlər əvvəl yaranan, Afrika və Asiya xalqlarının folklorunda geniş yayılan, «Tövrat», «İncil» və «Quran» kimi dini kitablarda öz əksini tapan və bir neçə görkəmli şairlər tərəfindən qələmə alınan didaktik-əxlaqi və sönməz məhəbbət dastanından alın- mışdır. Bu mövzunun həm Camiyə qədər və həm də Camidən sonra bədir ədəbiyyatda dönə-dönə işlənməsinə, nəzm və nəsrlə təkrarən yazılmasına baxmayaraq, «Yusif və Züleyxa» dedikdə Cami və Cami dedikdə, «Yusif və Züleyxa» fikrimizdə canlanır. Bu əsərlə «Şahnamə»nin taleyi arasında müəyyən bir oxşarlıq vardır. Belə ki, Firdovsiyə qədər və Firdovsidən sonra bir çox şahnamələr yazılmışsa da, dünyada ancaq bir şahnamə- nəvis şair, yəni Firdovsi və bir «Şahnamə» – Firdovsinin əsəri tanınmış və əbədi həyat hüququ qazanmışdır. Əbdürrəhman Cami əsrinin ən qüdrətli şairi, böyük alim və mütəfəkkiri idi. Şairin parlaq zəkası yalnız yaşadığı əsrin və yaratdığı mühitin çərçivələri daxilində məhdud qalmayıb, ümumbəşəri vüsət kəsb etmiş və onun dünyagörüşlərində insan səadəti kimi ülvi bir amal əsas yer tutmuşdur. O, fikrinin vüsəti, yaradıcılıq zəkasının parlaqlığı ilə məsnəvilərində bir ustad və müəllim kimi xatırlayıb vəsf etdiyi dahi Azərbaycan şairi Yüklə 0,96 Mb. Dostları ilə paylaş:
|