Mavzu: Rasmiy idoraviy uslub. Reja

arafasida va mustaqillikning dastlabki yillarida ham o‘zbek tilidagi evropacha o‘zlashmalarni tildan chiqarishga qaratilgan xilma-xil fikrlar, tavsiyalar o‘rtaga tashlandi. Bu tavsiyalarning aksariyati ilmiy-ijtimoiy asosga ega emasdi, chunki bu fikrlarning mualliflari tilning mohiyati va qonuniyatlaridan bexabar edilar. Masalan, bir yozuvchi hatto tovar so‘zi o‘zbek tiliga yot, uni iste’moldan chiqarish kerak degan da’vo bilan chiqdi. Holbuki, tovar so‘zi sof turkiy bo‘lib, u rus tiliga turkiy tillardan o‘tgan. Aslida tug‘+ar — tug‘ar (tug‘adigan) 1 — tuvar — to‘var — tovar shaklida paydo bo‘lgan.Mol so‘zining ma’no taraqqiyoti qanday bo‘lsa, tovar so‘ziniki ham aynan shunday. Faqat bu so‘zlarning biri sharqiy turkiy tillarga, ikkinchisi esag‘arbiy turkiy tillarga xosdir. Demak, tovar so‘zi o‘zbek tilining ming yillir aslo‘z so‘zi sifatida yashashga haqli.
Ayni shu davrda aeroport so‘zini tayyoragoh, gazeta ni ro‘znoma, jurnalni majalla, fakultetni kulliyot,filologiyanisuxanshunoslik, rayonni nohiya tarzida almashtirishga harakat qilindi, matbuotda shunday qo‘llana boshlandi.Ammo baribir, bu so‘zlar o‘zbek tilining leksik me’yoriga aylana olmadi. Bir xorijiy tildan kirgan so‘zni boshqaxorijiy til — arab yoki fors tili so‘zi bilan almashtirish, tabiiyki, til leksikasi taraqqiyoti uchun hech narsa bermaydi, aksincha, xalqni o‘zi odatlangan so‘zidan ajratadi,tushunishini qiyinlashtiradi. Evropa tillaridan kirgan so‘zlarni arab-fors so‘zlari bilan almashtirish zo‘r berilgan o‘sha o‘tgan asrning boshlarida buyuk o‘zbek tilshunosi va adibi Abdurauf Fitrat o‘zining "Tilimiz" nomli maqolasida o‘zbek ziyolilarining fors va arab so‘zlarini ishlatishga o‘chligidan nolib, shunday yozgan edi: eng boy, eng baxtsiz bir tili qaysi tildir? Bilasizmi? Turkcha (o‘zbekcha)!.. Ming yildan beri ezila kelmishdir.Lekin bitmamishdir. Bitmas, yashamishdir, yashar. Negakim boydir. Turkcha yashamishdir. YAshar, lekin o‘zini arab, forstillarindan qutqara olurmi, yo‘qmi? So‘zni bu erga etirgach barmog‘imni yaraning o‘zagiga bosmish bo‘ldim."'
Er yuzida mutlaqo sof birorta til yo‘q, albatta, biridan boshqasiga so‘z o‘tadi. Biz istaymizmi, yo‘qmi, baribir, tabiiy jarayon