Mavzu: Kredit operatsiyalari hisobi Reja: Banklarda kredit operatsiyalari va ularning o‘ziga xos xususiyatlari

Mavzu:Kredit operatsiyalari hisobi

Reja:

1. 
   Banklarda kredit operatsiyalari va ularning o‘ziga xos xususiyatlari
   
2. 
   Banklarda ichki nazorat va uning turlari
   
3. 
   Banklarda kredit operatsiyalarini amalga oshirishda kreditlash tamoyillari
   
4. 
   Banklarda kredit operatsiyalarining turlari va ularning shakllari
   

1.Banklarda kredit operatsiyalari va ularning o‘ziga xos xususiyatlari

Kredit operatsiyalari (lotincha «creditum» - kredit degan ma'noni anglatadi.) deganda shartlar asosida, ya'ni qaytarishlilik muddatlilik va to’lovlilik shartlari asosida rna'lum bir miqdordagi pulni qarzga berish tushuniladi. Boshqacha qilib aytganda, qarzdor qarzni belgilangan muddat ichida qaytarib berishi va undan tashqari ma'lum summani to‘lashi lozim. Bu summa qarzga olingan mablag‘lar uchun to‘lov bahosi bo‘lib, u kredit uchun foiz deb ataladi. Odatda, zamonaviy bank kreditni pul shaklida qarzga beradi.

Bank o‘z tabiati jihatidan moliya-kredit tashkiloti bo‘lib, uning uchun kredit operatsiyalari, bank xizmatlarinig bir ko‘rinishi hisoblanib, u boshqa bank operatsiyalari ichida asosiy o‘rin egallaydi.

Bank o‘z kredit operatsiyalari uchun faqatgina o‘ziga tegishli bo'lgan pul mablag'larini ishlatmay, balki bunday pul mablag‘larining manbalarini shakllantirishdan hosil bo‘lgan pul mablag’larini ham ishlatadi. Bunda boshqa Banklardan olingan kredit bilan bir qatorda, bank shuningdek pul mablag‘larini o‘z omonatchilaridan va tashkilotlardan turli hisob varaqlarga jalb etadi. Bu erda mablag’lar saqlanadi va turli xil hisob-kitoblarda qo’llaniladi. Bunday, pul mablag‘lami jalb etish ham kredit xarakteriga ega, chunki u ham qaytarishlilik muddatlilik va to‘lovlilik shartlariga asoslanadi, bank esa bu erda qarzdor sifatida namoyon bo‘ladi.

Bank kreditlari muddatiga qarab turlicha bo‘ladi (uzoq va qisqa); qarzdorning tashkiliy - huquqiy tuzilishiga qarab (davlat, xususiy va aktsionerlik jamiyati, kooperativlar, uyushmalar, boshqa banklar, qo‘shma korxonalar, fermerlar, xususiy shaxslar va hokazolar); tarmoqqa qarab, (sanoat qishloq xo‘jaligi, kommunal kredit); maqsadiga qarab (mavsumiy xarajatlar uchun, to‘lov hujjatlami to‘lash uchun, aylanma mablaglami to‘ldirish uchun va boshqa asosiy aktivlar bilan bog‘liq xarajatlami moliyalashtirish) shuningdek boshqa mezonlarga qarab yirik va kichik kreditlarga farqlanadi.