Kültür bitkilerinde üretim alanında yeteri kadar bal arısı kolonisi bulundurulduğu taktirde



Yüklə 36 Kb.
tarix08.09.2018
ölçüsü36 Kb.
#67463

ARICILIK

 

Bitkilerde tozlanma değişik vektörler aracılığıyla gerçekleşir.Bu vektörler genel olarak; Değişik canlılar, rüzgar ve böceklerle (arılarla) gerçekleşir.Rüzgarla tozlanan bitki türleri ile böcekle tozlanan bitki türleri arasında çiçek organlarının yapısı bakımından bazı farklılıklar vardır.



Böceklerle tozlanan bitkilerin çiçekleri renkli,gösterişli ve kokulu olup bol miktarda balözü (nektar) içerirler.Böylece böceklerin ilgisi çekilerek ziyaret sırasında nektar ve polen alınırken tozlanma olayının gerçekleşmesi sağlanır.Böceklerle tozlanan bitkilerde, rüzgarla tozlananlara göre çiçek tozu üretimi daha az ve dişicik tepesi daha küçüktür.

Rüzgarla tozlanan bitki türlerinde ise güzel renkli taç yapraklar,güzel kokulu ve bal özü içeren çiçekler bulunmaz.Buna karşın dişicik tepeleri oldukça iri, parçalı ve pürüzlüdür.Çiçek tozu üretimi çok fazladır. Rüzgarla tozlanan bitkilerin tamamı diklin bitkilerdir.



Çiçeklerde meydana gelen bu yapısal değişiklikler nedeniyle polinasyonda bal arılarının kullanılmasının asıl amacı, çiçek tozlarının arılar  aracılığıyla dişicik tepesi üzerine ulaşabilme olasılığını artırmaya yöneliktir. Optimum tozlaşma ürünün nitelik ve niceliği yönünden üstün olmasını sağlar.

Kültür bitkilerinde üretim alanında yeteri kadar bal arısı kolonisi bulundurulduğu taktirde;

Ayçiçeği üretiminde                             % 25-50

Pamuk üretiminde                                % 34-40

Üçgül üretiminde                                   % 50-60

Elma ve armutta                                   % 50-60

Hıyar üretiminde                                   % 75-90

Kavun karpuzda                                    % 95-100

Domates üretiminde                             % 25-30

Üzüm üretiminde                                   % 25-30

Korunga,yonca,fiğde                           % 35-40 ürün artışı sağlamaktadır.

İnsan gıdasının 1/3’ü doğrudan veya dolaylı olarak arı tozlaşmasına ihtiyaç duyan bitkilerden oluşur.Özellikle bazı bitki türlerinde ise mutlak arı tozlaşması gereklidir. Örneğin 39 bitki türü için arı tozlaşması mutlak gereklidir.

Bal arıları, nektar ve polen toplamak için ziyaret ettikleri çiçeklerin tozlanarak döllenmesine neden olur ve ürünün oluşmasını sağlarlar. Ayçiçeğinde hiç döllenmeyen tarlalardaki verime göre, arılarla yeterli döllenen tarlalardaki verimin dört kat arttığı görülmüştür. İdeal döllenme için her üç dekar ayçiçeği tarlasında bir arı kolonisi bulundurulması gerekmektedir.Bir koloni arı üç dekarlık alandan yaklaşık 15 kg civarında bal toplayabilmektedir. Bir koloninin üç dekarlık ayçiçeği tarlasında sağladığı ürün artışının değeri ürettiği balın değerinin en az 3-4 katıdır.

ABD’de yapılan bir araştırmada;polinasyon için yeterli balarısı bulundurulan hibrit ayçiçeği üretiminde tohum sayısında % 161,tohum ağırlığında % 101,yağ üretiminde % 120’lik bir artışın meydana geldiği saptanmıştır.Yapılan başka bir  denemede 200 ayçiçeği tablasının 100 adedinin üzerine arı ve başka böceklerin girmesini engelleyen kanaviçe örtü geçirilmiş,diğer 100 adedinin ise arıların ziyaret etmesine müsaade edilmiştir.Bu yöntemle bal arısı ve diğer böceklerin ziyaret edebildiği 100 ayçiçeği tablasında tohum bağlama oranı % 86.6,diğerinde tohum bağlama oranı % 22.1 seviyesinde kalmıştır.

Yapılan başka denemelerde elma bahçelerinde arıların olmaması halinde çiçeklerin meyve tutma oranı yüzde 5, bal arıları ile döllenmiş bahçelerde çiçeklerin meyve tutma oranı ise yüzde 22 olarak gerçekleşmiştir. Yoncada arılarla döllenmeyen tarlada tohum bağlama yüzde 10-15 oranında iken arılarla döllenen tarlada bu oran yüzde 50'ye kadar çıkmıştır.

Böceklere karşı kafes içinde korunan 1 m2. korunga alanından 9 gram tohum alınmasına karşın arılarla tam olarak döllenen 1m2. alandan 179 gram korunga tohumu elde edilmiştir. Bu örnekleri teyit eden binlerce bilimsel araştırma vardır. Bu nedenlerle bitkisel üretimde arıcılık gübre, tohum ve su kadar önemli bir girdidir.Bal arıları ayçiçeğinde üretimi en az üçte bir oranında artırmaktadır.

Dünyada ileri tarım teknikleri uygulayan ülkelerde tozlaşmayı sağlamak için bal arılarından en iyi şekilde faydalanılmaktadır.Örneğin İsrail’de arılar özellikle bal üretimi dışında polinasyon amaçlı kullanılmakta ve  üreticiler bu konuda desteklenmektedir.Yine ABD’de bitkisel üretimde özellikle tarla bitkileri ve meyve üretim alanlarında arılar tozlaşma amaçlı kullanılmaktadır. Üretim alanlarında konaklama  karşılığı arıcılara kovan başına destekleme yapılmaktadır. Ülkemizde özellikle seralarda döllenmeyi sağlamak için bombus arısı kullanılmakta ve desteklenmektedir.

2007 yılında dünyada  olduğu gibi  ülkemizde de sebebi tespit edilemeyen arı kayıpları olmuştur. Bölgemizde arı kayıpları geç sonbahar erken ilkbahar döneminde olmuştur. 2007 yılında azalan arı sayısında 2008 yılı üretim sezonunda göreceli olarak artış olmuştur.

Verimli bir tozlanma için ayçiçeğinde 5 dekara 1 arılı kovan,meyve alanlarında 10 dekara 1 arılı kovan,mera alanlarında ise 20-25 dekara 1 arılı kovan yerleştirilmesi bitkilerde optimum tozlaşmayı artırmaktadır.

Edirne ilinin ayçiçeği ekiliş alanı dikkate alındığında yaklaşık 1.000.000 dekar alan için 210.000 koloni arıya ihtiyaç duyulmaktadır. Oysa ilimizdeki arı sayısı bu rakamın 1/4 oranındadır. Bu miktarın bir kısmı gezgin arıcılarla karşılansa bile kapasite yine de dolmamaktadır.

Bölgemizde arıcılık mahiyeti itibariyle bal üretimi amacıyla yapılmaktadır.Diğer arı ürünlerinden ve arıların polinasyon amaçlı kullanımı pek yaygın değildir. Ancak son yıllarda arıların tozlaşma amaçlı kullanımında bilinçlenme söz konusudur. Arıcılığa ilgi her geçen gün artmaktadır.Teşvik amaçlı uygulamalar arıcılığa ivme kazandırmıştır.Son iki yılda bal fiyatlarında göreceli artış olması ve  pazarlamanın Birlik aracılığıyla yapılması ürün değerine istikrar kazandırmıştır.

Bal üretimi ve tozlaşma açısından bölgeyi harekete geçirmek için;

-Arı işletmeleri optimum sayıya ulaştırılmalı

-Üretim sezonunda arıcılara girdileri hafifletici avans verilebilmeli

-Ürünün kalitesine göre fiyat uygulamasına yapılabilmeli

- Mevcut işletmelerinin sayısı artırılması modern yöntemlerle üretim yapılmalı

Arıcılığın geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması amacıyla zaman zaman arıcılık kursları düzenlenmekte, üretimi teşvik amacıyla arılıkta uygulamalı işbaşı eğitimi yapılmaktadır.

Valilik makamınca 2001-2004 yıları arasında Kırsal Kalkınma Çerçeve Projesi kapsamında üreticilerimize yönelik modern kovan dağıtımı,oğul üretimi ve ana arı üretimi gibi teşvik edici desteklemeler yapılmıştır.Bölgede Arı Yetiştiricileri Birliğinin kurulması,yörede tescilli ana arı üreticilerinin bulunması ve bunların eğitilmesi bölgenin ana arı ihtiyacının temininde büyük kolaylık sağlamıştır.

İl Tarım Müdürlüğünce çok yoğun olarak çiftçi kursları düzenlenmektedir.

Ayçiçeği üretiminde sekonder etkenlerin dışında üretimi kısıtlayıcı etkenlerin en başında iklim faktörü gelmektedir. Bunun dışında ki etmenlerden girdi maliyetlerindeki artış,taban fiyat uygulaması üretime olumsuz etki yapmaktadır.

Ayçiçeği üretiminde artış sağlayabilmek için;



-Taban fiyatların ekim öncesi açıklanması

-Girdi maliyetlerini azaltıcı desteklemelerin yapılması
Yüklə 36 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə