Kavram olarak Kapitalizm; bir toplumsal-ekonomik yapı ve üretim biçimidir

---

1 

 

 

 

 

 

 

 

Makalenin Yazarı: Oğuz BAL 

Yazarın Görev Yeri ve Ünvanı: KOCAELĠ ÜNĠVERSĠTESĠ-Yrd. Doç Dr. 

Makalenin Adı: Ekonomik Sistem Olarak Kapitalizmin Evrimi Ve İstihdam 

e-mail:[e-mail] 

gsm:05052690018 

 

 

 

Not:  Derginizde  yayınlanması  için  gönderdiğim  makale;  Kocaeli  Üniversitesi  tarafından 

gerçekleştirilen IJOPEC konferansında sunulan bildiridir. Bilgilerinize sunar, başarılar dilerim. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

2 

 

 

ÖZET 

 

EKONOMİK SİSTEM OLARAK KAPİTALİZMİN EVRİMİ VE İSTİHDAM 

 

Her sistem gibi Kapitalizm  de erken dönemlerden geliĢerek amaç kapsam  ve hedefleri 

açısından  dönüĢüme  uğramıĢtır.    Liberal  dünya  görüĢünün  temel  prensiplerine  dayanan  bu 

sistem,    Fizyokratlar,  Merkantilistler  ve  Klasik  dönem  iktisadın  ana  akımını  oluĢturmakla 

birlikte  sınıfsal  bir  yaĢam  tarzına  dönüĢmüĢtür.    Sanayi  devrimindeki  deneyimlerle  sistem,  

teoride  ve  pratikte  daha  karmaĢıklaĢmıĢ  ve  tepkilerini  de  beraberinde  geliĢtirmiĢtir. 

Kapitalizm‟in teorisyenlerine göre; sistemin merkezinde fiyat, kâr, rekabet gibi kavramlar yer 

alır.    Sistem,  tekelleĢme,  kartelleĢme  ve  tröstleĢme  aĢamalarından  geçerek  emperyalist  bir 

sonuca ulaĢma sürecini gerçekleĢtirmiĢtir.        

Kapitalist  sistemde,  istihdam  ve  ücret  oluĢumu,  sistem  içerisinde  tepkisel  düĢüncelere 

neden  olmuĢtur.  Sistemin  iç  dinamiğindeki  aksaklıklar,  savunucularınca  eleĢtirilmiĢ,  tepki 

gösterenler için daha insancıl bir görünüme sokulmaya  çalıĢılmıĢtır.  1929 dünya ekonomik 

krizine  kadar  devam  Klasik  teorinin  ardından  uygulamaya  konulan  Keynesyen  politikalar, 

sisteme yeni bir görünüm kazandırmakla birlikte pratikte müdahaleciliği, kısmen de sosyalist 

sistemi andırdığı için eleĢtirilere uğramıĢtır.   

 Ekonomide  gelir  ve  iktidar  dağılımına  önem  veren  Sanayi  Toplumu‟nun  ve 

demokrasinin  geliĢimi  ile  fertlerin  kendi  ekonomik  kaderlerini  kontrol  etme  düĢüncelerini 

temel  alan  Post  Keynesyen  uygulamalar  bütün  hızıyla  sürdürülürken  Milton  Friedman 

tarafından karĢı devrimle teoride ve pratikte her Ģeyin Keynes öncesine dönüĢmesine katkıda 

bulunmuĢtur.    1970  lerde  ABD‟de  yaĢanan  yeni  bir  krizle  Keynesyen  politikalara  karĢı 

politikalarla sistem yeni bir aĢamaya girmiĢtir.  YaĢanan stagflasyon, politikaların arz yönüne 

kaydırılmasını  ve  Arz  iktisadı  kavramını  gündeme  getirmiĢtir.    Neo-Liberal  politikaların 

uygulanması  1980  ler  boyunca  devam  ettirilmiĢtir.    Bütünüyle  sistem  Rasyonel  Beklentiler 

Teorisiyle yeni bir boyut kazanmıĢ ve her Ģekliyle Pre-Keynesyen konuma dönüĢtürülmüĢtür.   

Bildiri dört bölümden oluĢmaktadır.  Birinci bölümde Kapitalist sistemin tarihi geliĢimi 

ve  sistemin  arka  plânı  ele  alınmıĢtır.    Tarihsel  süreç  içerisinde  önemli  temsilcilerine  ve 

teorisyenlerin  görüĢlerine  yer  verilmiĢtir.  Ġkinci  bölümde  ise  Kapitalist  sistemin  evrimi  ve 

türleri üzerinde durulmuĢtur.  Ülkemizde gerçekleĢtirilen Neo-Liberal politikaların neden ve 

sonuçları, yararları ve aksaklıkları irdelenmiĢtir.  Üçüncü bölümde ise Neo- Liberal istihdam 

ve ücret politikaları ele alınmıĢtır. Güncel eleĢtiriler ve öneriler son bölümde yer almaktadır.      

---

3 

 

Anahtar kelimeler: Kapitalizm, Keynes, Sanayi devrimi, Klasik ekonomi, 

 

ABSTRACT

 

CAPITALISM AS ECONOMIC SYSTEM AND ITS EVOLUTION AND 

EMPLOYMENT 

Capitalism,  like  any  system,  the  scope  and  objectives  for  the  purpose  of  developing 

since  early  times  has  undergone  transformation.      This  system  which  is  based  on  the  basic 

principles  of  the  liberal  worldview,  Physiocrats,  mercantilists  and  of  the  classical  period, 

economics,  it,  Physiocrats,  mercantilists  and  the  classical  period  economy's,    along  with 

creating  the  main  current  of  the  class  has  turned  into  clasical  a  lifestyle.    In  ındustrial 

revolution  experiences,  both  in  theory  and  in  practice  the  system  is  more  complex  and 

developed with the reaction. 

 

According  to  theorists  who  contributing  to  the  development  of  Capitalism;  at 

the  center  of  that  system,  price,  profit,    concepts  such  as  competition  are  situated.    This 

system has reached from the monopolization,  cartelization and trustification,    to the imperial 

a conclusion. 

 

The employment and wage formation, where into system of capitalist,  has led 

to the reactional ideas.   Defects in the internal structure of the system, it has been criticized 

by  those  who  defended.    Defenders  of  capitalism,  who  have  sought  to  give  a  more  human 

appearance.   

Classical  theory,  1929  was  continued  until  the  world  economic  crisis. 

Immediately 

after 

the 

crisis, 

Keynesian 

policies 

were 

implemented. 

These  policies,  the  system  gave  a  new  aspect.  However,  Keynesian  policies,  in  practice  the 

socialist system look like the interventionist, and sometimes criticized.  

 

In  the  Industrial  society's  economy  the  distribution  of  income  and  power  are 

important..      Post  Keynesian  applications,  the  development  of  democracy  itself,  is  based  on 

the individuals to control their own economic values. Milton Friedman, all while maintaining 

the speed of applications by Post Keynesian counter-revolution in theory and in practice has 

contributed to the transformation of everything before Keynes.  A new crisis in the 1970s in 

the  United  States  against  the  policies  of  Keynesian  policies,  the  system  has  entered  a  new 

stage.   Experienced stagflation, supply side policies shift and brought the concept of supply 

economics.    The  implementations  of  neoliberal  policies  were  continued  in  the  1980  s 

throughout. System entirely, with Rational Expectations Theory, gained a new dimension, and 

in all respects been transformed into pre-Keynesian position. 

---