Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi Yaban Hayatı Ekolojisi ve Yönetimi Bölümü



Yüklə 307,17 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə6/50
tarix15.04.2018
ölçüsü307,17 Kb.
#38662
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   50

 
12 
Birçok organizmalar, kitle üremesi yapan ya da yapma olasılığı olan böceklerin 
olağanüstü çoğalmasını önleyici birer etken olarak doğada rol oynarlar. ĠĢte böcek 
populasyonu, dolayısıyla böcek zararını azaltmak için canlı organizmalardan (yerli 
ya da yabancı) yararlanmak suretiyle yapılan savaĢa biyolojik savaĢ denir. 
Zararlılarla savaĢ amacıyla doğal düĢmanların kullanılıĢı genel olarak BĠYOLOJĠK 
SAVAġ veya BĠOKONTROL olarak bilinmektedir. Yüzyıllar boyunca insanların bildiği 
husus Ģudur; Bitkilere zarar veren böcekler, çok çeĢitli doğal düĢmanların 
hücumuna uğramakta ve zaman zaman belirli yerlerde zararlılar üzerinde oldukça 
yüksek düzeyde etki oluĢturmaktadır.  
BaĢlangıçta zararlı populasyonu yüksektir ve beslenme iliĢkisinin gereği besin 
bolluğu nedeniyle doğal düĢmanın populasyonu arasında denge oluĢur ve bu denge 
durumu herhangi bir olumsuzluk olmadığı sürece devam eder. ĠĢte zararlılar ile 
onların üzerinde yaĢayan canlılar arasındaki bu iliĢkiden yararlanarak zararlıların 
populasyonları baskı altında, yani ekonomik zarar eĢiğinin altında tutulabilir. Zararlı 
populasyonlarını ekonomik eĢiği altında tutmak üzere onlar üzerinde yaĢayan 
organizmalardan yararlanılması ile ilgili çalıĢmalara BĠYOLOJĠK SAVAġ adı verilir.  
Biyolojik savaĢımda kullanılacak canlılar, özel yetiĢtirme lâboratuarlarında 
çoğaltılarak, gerekli zamanda, zarar görülen yerlere, yeter sayıda salıverilir veya 
asalaklar konukçuları ile beraber zarar görülen yere taĢınırlar ya da dıĢ ülkelerden 
ithal olunurlar. Bazı hallerde, tabiata bırakılan az sayıdaki yararlı türün ya da doğal 
faunaya ait avcı veya parazitoidlerin zamanla çoğalarak etkili olması beklenebilir. 
Kısaca 1- Ġthal 2- Çoğaltma 3- Koruma, biyolojik savaĢım‟ın üç ana yaklaĢımı olarak 
görülmektedir. Biyolojik savaĢ, zor ve çok bilgi isteyen bir yöntemdir. Biyolojik 
savaĢta kullanılacak etmenin (etkili türün) o yerin ekolojik Ģartlarına uyması 
gerekir. Aksi halde iyi bir sonuç alınamaz. 
2.1 Defining biological control 
Populations of all living organisms are, to some degree, reduced by the natural actions of their predators, parasites, antagonists, and diseases. 
This  process  has  been  referred  to  as  ‘‘natural  control,”  but  when  pests  are  controlled,  this  is  often  called  biological  control  (sometimes 
shortened to biocontrol) and the agents that exert the control are frequently called natural enemies. Humans can exploit biological control in 
various ways to suppress pest populations. The varied approaches for manipulating the activity of natural enemies to control pests differ in how 
much effort is required, who is involved, and the suitability of the approach for commercial development. 
Biological control has been defined many times but a commonly accepted definition is provided below. The use of living organisms to suppress 
the  population  of  a specific  pest  organism, making  it  less  abundant  or  less  damaging  than it would  otherwise  be  (Eilenberg  et  al.,  2001). To 
understand  the  basis  for  this  definition,  we  need  to  discuss  why  biological  control  is  used.  Of  course,  there  are  a  multitude  of  reasons. 
Development of biological control methods really blossomed after synthetic chemical pesticide application became the dominant method of 
pest control. Use of biological control grew due to practical needs to find a solution to pest problems when chemical pesticides did not work or 
were not appropriate for controlling specific pests. 
Another  major  impetus  for  using  biological  control  has  been  the  fact  that  chemical  pesticides  can  cause  negative  side-effects,  leading  to 
concerns  about  human  health  and  the  health  and  preservation  of  the  environment.  Biological  controls  leave  no  chemical  residues  and  are 
usually quite host specific, especially in comparison to synthetic chemical pesticides. 


 
13 
As years have passed and scientific research has advanced, the types of approaches available for pest control have also increased in number 
and complexity. Within the field of biological control, a diversity of natural enemies can be used in many different ways. Other advances have 
been the ability to synthesize the active compounds used by pests for communication (pheromones), which are then used for controlling those 
same pests. An example of a relatively new type of control involves the fungus Myrothecium verrucaria, which produces multiple compounds 
that negatively affect plant parasitic nematodes. The fungus is mass-produced and then killed. The active compounds produced by the fungus 
are then applied to the soil to create an inhospitable environment for the nematodes. 
Alternatively,  the  genes  responsible  for  producing  compounds  that  control  pests  have  been  moved  into  other  organisms  where  they  are 
expressed  for  production  of  pesticidal  compounds  in  the  specific  areas  where  they  are  needed.  The  best  known  example  is  genetically 
engineered,  or  transgenic,  plants.  Genes  that  are  currently  used  extensively  for  expression  in  plants  encode  production  of  a  bacterial  toxin 
(originally derived from Bacillus thuringiensis) that kills insects.  
Based  on  our  definition,  use  of  only  the  compounds  produced  by  natural  enemies  would  not  be  called  biological  control.  Use  of  these 
applications  could  instead  be  included in  the  larger  categories  of  biologically  based pest  management  or  biorational  pest  control.  However, 
disagreements  over  use  of  this  terminology  are  far  from  resolved.  Controversy  centers  around  whether  the  organisms  used  for  ‘‘biological 
control” must be living or just the source of compounds and genes. The following discussion describes the rationale underlying the definition of 
biological control as exploiting living organisms for the control of pests. 
2.2. Doğal Denge ve Biyolojik Mücadele 
Doğadaki  türlerin  çoğunun  popülasyonları,  besin  ağları  içindeki  karmaĢık 
etkileĢimlerle  doğal  olarak  meydana  gelen  düzenleme  altında  oldukları  ve  bu 
nenenle  de  bu  türlerin  çoğunun  insanlarla  rekabet  edecek  kadar  çoğalamadığı 
düĢünülmektedir.  Tarihsel  olarak  bu  sorunlar,  sayılarını  sınırlandıran  doğal 
mücadele  ağlarından  kaçınan  zararlı  türlerden  gelen  biyolojik  mücadele  ile 
irdelenmektedir.    Birkaç  farklı  biyolojik  mücadele  stratejisinin  hedefi  bu 
kendiliğinden yürüyen doğal mücadele düzeyini, ya kalıcı olarak yerleĢmesi için bir 
doğal  düĢmanın  salımı  ile  (klasik  biyolojik  mücadele)  veya  doğal  düĢman 
popülasyonlarını 
koruyarak 
veya 
destekleyerek 
çevreyi 
değiĢtirme 
ile 
(koruyucu/destekleyici  biyolojik  mücadele)  yeniden  kurmaktır.  Üçüncü  büyük 
strateji,  çoğaltma  (augmentation),    daha  anlıktır  ve  zararlı  popülasyonlarının  uzun 
dönemli  tanzimi  hedeflenmemektedir,  bu  strateji  konukçuların  zararına  yaĢayan 
doğal  düĢmanların  aynı  temel  etkileĢimlerine  dayanmaktadır.  Gerçekten,  klasik 
biyolojik mücadele salımları “çok büyük bir ölçekteki ekolojik deneyler” ile bağlantılı 
olmakta  ve  doğal  düĢmanların  baskıladığı  zararlı  türlerin  “kaçıĢını”  ve  doğal 
düĢmanların sistemi onarmasıyla “çöküĢünü” açıklamaktadır (Strong et al., 1984).  
Biyolojik  mücadelenin  ne  ölçekte  baĢarılı  olduğu,  doğal  olarak  ortaya  çıkan 
populasyonları  düzenleyen  doğal  mücadele  ile  kıyaslanarak  sorgulanmaktadır. 
Biyolojik  mücadelenin,  çoğu  kez  zararlı  ile  doğal  düĢman  arasında,  doğada  sıkça 
görülecek  düzenlemenin  çok  daha  basitini,  bir  tek  kuvvetli  bağıntıyı  kurarak 
baĢarıya  ulaĢtığı  görülmektedir.  Yalın  veya  değil,  klasik  ve  kouyucu  biyolojik 
mücadelenin  kullanımının  arkasındaki  temel  eğilim  “doğal  mücadelenin”  zararlı 
populasyonunu  azaltmak  için  kullanılabileceğidir.    Ekologlar,  doğal  mücadelenin 
tesisi,  yeniden  tesisi  veya  sürdürülmesi  için  neyin  gerekli  olduğunu  anlamak  için 


Yüklə 307,17 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   50




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə