B086
Boyama: Boyama için önce yün miktarının %
30’u (1 kg. yün için 300 g.) kadar toz haline
getirilmiş papatyanın çiçekleri, hazırlanan
1/30 (1 kg. yün için 30 litre) boya banyosu
içine ilave edilir. Papatya banyo suyunda
karıştırılarak çözündükten sonra M2 mordan-
lama yöntemi ile mordanlanmış yünler ilave
edilir. 100°C’de 30 dakika sürede boyama
işlemi tamamlanır. Boyanan yünler boyama
banyosundan çıkarılarak sıkılır. Bu arada
yeni bir boya banyosu hazırlanır. Yün mikta-
rının % 40’ı (1 kg. yün için 400 g.) kadar toz
haline getirilmiş kökboyanın kökleri (sürgün-
leri), yeni hazırlanan 1/30 (1 kg. yün için 30
litre) boya banyosu içine ilave edilir. Kökbo-
ya banyo suyunda karıştırılarak çözündükten
144 •
doğal boyama reçeteleri
sonra papatya ile boyanmış yünler eklenerek
5 dakika bu boya banyosunda tutulur. Boya-
nan yünler boyama banyosundan çıkarılarak
yıkanır ve durulanır. Yünler açık havada göl-
gede kurumaya bırakılır.
144 •
doğal boyama reçeteleri
B087
Boyama: Boyama için önce yün miktarının
%15’i (1 kg. yün için 150 g.) kadar toz haline
getirilmiş cehri meyveleri, hazırlanan 1/30
(1 kilo yün için 30 litre) boya banyosu içine
ilave edilir. Cehri banyo suyunda karıştırılarak
çözündükten sonra M1 mordanlama yöntemi
ile mordanlanmış yünler ilave edilir. 100°C’de
30 dakika sürede boyama işlemi tamamla-
nır. Boyanan yünler boyama banyosundan
çıkarılarak yıkanır ve durulanır. Yünler açık
havada gölgede kurumaya bırakılır.
146 •
doğal boyama reçeteleri
Topkapı Sarayı Müzesi,
İstanbul, env.no.13/1669.
16. yüzyıl kemha kumaş
(ayrıntı), Sarı ve yeşil
rengin sarı bileşeni cehri ile
boyanmıştır.
146 •
doğal boyama reçeteleri
B088
Boyama: Boyama için önce yün miktarının
%12’si (1 kg. yün için 120 g.) kadar toz haline
getirilmiş cehri meyveleri, hazırlanan 1/30 (1
kg. yün için 30 litre) boya banyosu içine ila-
ve edilir. Cehri banyo suyunda karıştırılarak
çözündükten sonra M1 mordanlama yöntemi
ile mordanlanmış yünler ilave edilir. 100°C’de
30 dakika sürede boyama işlemi tamamla-
nır. Boyanan yünler boyama banyosundan
çıkarılarak yıkanır ve durulanır. Yünler açık
havada gölgede kurumaya bırakılır.
148 •
doğal boyama reçeteleri
Yıldız Şale Kasr-ı
Hümayun’u,
İstanbul, env.no.7/28.
19.yüzyılın son çeyreği, halı
detay. Sarı renk cehri ile
boyanmıştır.
148 •
doğal boyama reçeteleri
B089
Boyama: Boyama için önce yün miktarının
%10’u (1 kg. yün için 100 g.) kadar toz haline
getirilmiş cehri meyveleri, hazırlanan 1/30 (1
kg. yün için 30 litre) boya banyosu içine ila-
ve edilir. Cehri banyo suyunda karıştırılarak
çözündükten sonra M1 mordanlama yöntemi
ile mordanlanmış yünler ilave edilir. 100°C’de
30 dakika sürede boyama işlemi tamamlanır.
Boyanan yünler boyama banyosundan çıka-
rılarak sıkılır. Bu arada yeni bir boya banyosu
hazırlanır. Yün miktarının % 5’i (1 kg. yün için
50 g.) kadar toz haline getirilmiş kökboyanın
kökleri (sürgünleri), yeni hazırlanan 1/30 (1
kilo yün için 30 litre) boya banyosu içine ilave
edilir. Kökboya banyo suyunda karıştırılarak
150 •
doğal boyama reçeteleri
çözündükten sonra cehri ile boyanmış yünler
eklenerek 5 dakika bu boya banyosunda tu-
tulur. Boyanan yünler boyama banyosundan
çıkarılarak yıkanır ve durulanır. Yünler açık
havada gölgede kurumaya bırakılır.
KAl(SO
4
)
2
.12H
2
O mordan kullanılarak, cehri ile boyanmış yün ve cehri
meyveleri. (Hacıahmetli Köyü, Mut, Mersin 2005.)
150 •
doğal boyama reçeteleri
B090
Boyama: Boyama için önce yün miktarının
% 20 si (1 kg. yün için 200 g.) kadar toz hali-
ne getirilmiş kökboyanın kökleri (sürgünleri),
hazırlanan 1/30 (1 kg. yün için 30 litre) boya
banyosu içine ilave edilir. Kökboya banyo
suyunda karıştırılarak çözündükten sonra
M1 mordanlama yöntemi ile mordanlanmış
yünler ilave edilir. 100°C’de 30 dakika sürede
boyama işlemi tamamlanır. Boyanan yünler
boyama banyosundan çıkarılarak yıkanır ve
durulanır. Yünler açık havada gölgede kuru-
maya bırakılır.
152 •
doğal boyama reçeteleri
doğal boyama reçeteleri
• 153
B091
Boyama: Boyama için önce yün miktarının
% 30’u (1 kg. yün için 300 g.) kadar toz hali-
ne getirilmiş kökboyanın kökleri (sürgünleri),
hazırlanan 1/30 (1 kg. yün için 30 litre) boya
banyosu içine ilave edilir. Kökboya banyo
suyunda karıştırılarak çözündükten sonra
M2 mordanlama yöntemi ile mordanlanmış
yünler ilave edilir. 100°C’de 30 dakika sürede
boyama işlemi tamamlanır. Boyanan yünler
boyama banyosundan çıkarılarak yıkanır ve
durulanır. Yünler açık havada gölgede kuru-
maya bırakılır.
152 •
doğal boyama reçeteleri
doğal boyama reçeteleri
• 153
B092
İlk işlem olarak; % 3 (1 kg. yün için 30 g.)
boncuk tutkal (reçine) boyamadan önce ılık
suda iyice çözdürülür ve 1/30 (1 kilo yün için
30 litre) boya banyosu içine ilave edilir. Aynı
boya banyosuna % 1 (1 kg. yün için 10 g.)
Sodyum hidroksit (NaOH), % 5 (1 kg. yün
için 50 g.) sodyum tiyosülfat (Na
2
S
2
O
3
), % 1
(1 kg. yün için 10 g.) indigo ilave edilerek ya-
vaş yavaş ısıtılmaya başlanır. Boya banyosu
en fazla 65
0
C ye kadar ısıtılır. Bu sıcaklıkta
boya banyosunun rengi sarı renge dönüşür.
Bu noktada boyanacak yün boyama ban-
yosuna eklenerek 5 dakika bekletilir. Daha
sonra boyama kabından alınarak iyice sıkılır.
Bu sırada sarı olan renk yavaş yavaş havanın
oksijeni ile yükseltgenerek mavi renge dö-
nüşür. Yün daha sonra yıkanır durulanır ve
gölgede kurumaya bırakılır.
154 •
doğal boyama reçeteleri
doğal boyama reçeteleri
• 155
B093
B092’deki boyama banyo suyuna yeni yünler
ilave edilerek her seferinde daha açık renkte
mavi boyamalar elde edilir. B092 deki boya-
ma suyuna ikinci kez aynı miktarda yün ilave
edilerek boyama banyosunda 5 dakika bek-
letilir. Daha sonra boyama kabından alınarak
iyice sıkılır, sarı olan renk havanın oksijeni ile
yükseltgenerek mavi renge dönüşür. Yün
daha sonra yıkanır, durulanır ve gölgede ku-
rumaya bırakılır.
154 •
doğal boyama reçeteleri
doğal boyama reçeteleri
• 155
B094
B092 deki boyama suyuna üçüncü kez aynı
miktarda yün ilave edilerek boyama ban-
yosunda 5 dakika bekletilir. Daha sonra
boyama kabından alınarak iyice sıkılır, sarı
olan renk havanın oksijeni ile yükseltgenerek
mavi renge dönüşür. Yün daha sonra yıkanır
durulanır ve gölgede kurumaya bırakılır.
156 •
doğal boyama reçeteleri
doğal boyama reçeteleri
• 157
B095
İlk işlem olarak; % 3 (1 kg. yün için 30 g.)
boncuk tutkal (reçine) boyamadan önce ılık
suda iyice çözdürülür. Hazırlanan çözelti 1/30
(1 kilo yün için 30 litre) boya banyosu içine
ilave edilir. Aynı boya banyosuna % 0,75 (1
kg. yün için 7,5 g.) Sodyum hidroksit (NaOH),
% 4 (1 kg. yün için 40 g.) sodyum tiyosülfat
(Na
2
S
2
O
3
), % 0,75 (1 kg. yün için 7,5 g.) indigo
ilave edilerek yavaş yavaş ısıtılmaya başlanır.
Boya banyosu en fazla 65
0
C ye kadar ısıtılır.
Bu sıcaklıkta boya banyosunun rengi sarı
renge dönüşür. Bu noktada boyanacak yün
boyama banyosuna eklenerek 5 dakika bek-
letilir. Daha sonra boyama kabından alınarak
iyice sıkılır. Bu sırada sarı olan renk yavaş ya-
vaş havanın oksijeni ile yükseltgenerek mavi
renge dönüşür. Yün daha sonra yıkanır duru-
lanır ve gölgede kurumaya bırakılır.
156 •
doğal boyama reçeteleri
doğal boyama reçeteleri
• 157
B096
Boyama: Boyama için önce yün miktarının
% 20’si (1 kg. yün için 200 g.) kadar küçük
parçalar haline getirilmiş muhabbet çiçeğinin
gövde, yaprak ve çiçekleri, hazırlanan 1/30 (1
kilo yün için 30 litre) boya banyosu içine ilave
edilir. Muhabbet çiçeği banyo suyunda karış-
tırılarak çözündükten sonra önce indigonun
üçüncü suyuyla boyanıp (B094) ardından
M1 mordanlama yöntemi ile mordanlanmış
yünler ilave edilir. 100°C’de 30 dakika sürede
boyama işlemi tamamlanır. Boyanan yünler
boyama banyosundan çıkarılarak yıkanır ve
durulanır. Yünler açık havada gölgede kuru-
maya bırakılır.
158 •
doğal boyama reçeteleri
Muhabbet çiçeği
(Reseda luteola L.)
158 •
doğal boyama reçeteleri
B097
Boyama: Boyama için önce yün miktarının
% 25’i (1 kg. yün için 250 g.) kadar küçük
parçalar haline getirilmiş muhabbet çiçeğinin
gövde, yaprak ve çiçekleri, hazırlanan 1/30 (1
kilo yün için 30 litre) boya banyosu içine ilave
edilir. Muhabbet çiçeği banyo suyunda karış-
tırılarak çözündükten sonra önce indigonun
üçüncü suyuyla boyanıp (B094) ardından
M1 mordanlama yöntemi ile mordanlanmış
yünler ilave edilir. 100°C’de 30 dakika sürede
boyama işlemi tamamlanır. Boyanan yünler
boyama banyosundan çıkarılarak yıkanır ve
durulanır. Suyu sıkılan yünler açık havada
gölgede kurumaya bırakılır.
160 •
doğal boyama reçeteleri
doğal boyama reçeteleri
• 161
B098
Boyama: Boyama için önce yün miktarının
%30’u (1 kg. yün için 300 g.) kadar küçük
parçalar haline getirilmiş muhabbet çiçeğinin
gövde, yaprak ve çiçekleri, hazırlanan 1/30 (1
kilo yün için 30 litre) boya banyosu içine ilave
edilir. Muhabbet çiçeği banyo suyunda karış-
tırılarak çözündükten sonra önce indigonun
üçüncü suyuyla boyanıp (B094) ardından
M1 mordanlama yöntemi ile mordanlanmış
yünler ilave edilir. 100°C’de 30 dakika sürede
boyama işlemi tamamlanır. Boyanan yünler
boyama banyosundan çıkarılarak yıkanır ve
durulanır. Suyu sıkılan yünler açık havada
gölgede kurumaya bırakılır.
160 •
doğal boyama reçeteleri
doğal boyama reçeteleri
• 161
B099
Boyama: Boyama için önce yün miktarının
%50’si (1 kg. yün için 500 g.) kadar küçük
parçalar haline getirilmiş muhabbet çiçeğinin
gövde, yaprak ve çiçekleri, hazırlanan 1/30 (1
kilo yün için 30 litre) boya banyosu içine ilave
edilir. Muhabbet çiçeği banyo suyunda karış-
tırılarak çözündükten sonra önce indigonun
üçüncü suyuyla boyanıp (B094) ardından
M1 mordanlama yöntemi ile mordanlanmış
yünler ilave edilir. 100°C’de 30 dakika sürede
boyama işlemi tamamlanır. Boyanan yünler
boyama banyosundan çıkarılarak yıkanır ve
durulanır. Suyu sıkılan yünler açık havada
gölgede kurumaya bırakılır.
162 •
doğal boyama reçeteleri
doğal boyama reçeteleri
• 163
B100
Boyama: Boyama için önce yün miktarının
% 5’i (1 kg. yün için 50 g.) kadar toz haline
getirilmiş cehri meyveleri, hazırlanan 1/30
(1 kilo yün için 30 litre) boya banyosu içine
ilave edilir. Cehri banyo suyunda karıştırı-
larak çözündükten sonra önce indigonun
üçüncü suyuyla boyanıp (B094) ardından
M1 mordanlama yöntemi ile mordanlanmış
yünler ilave edilir. 100°C’de 30 dakika sürede
boyama işlemi tamamlanır. Boyanan yünler
boyama banyosundan çıkarılarak yıkanır ve
durulanır. Suyu sıkılan yünler açık havada
gölgede kurumaya bırakılır.
162 •
doğal boyama reçeteleri
doğal boyama reçeteleri
• 163
B101
Boyama: Boyama için önce yün miktarının
% 7’si (1 kg. yün için 70 g.) kadar toz haline
getirilmiş cehri meyveleri, hazırlanan 1/30 (1
kilo yün için 30 litre) boya banyosu içine ila-
ve edilir. Cehri banyo suyunda karıştırılarak
çözündükten sonra sonra önce indigonun
üçüncü suyuyla boyanıp (B094) ardından
M1 mordanlama yöntemi ile mordanlanmış
yünler ilave edilir. 100°C’de 30 dakika sürede
boyama işlemi tamamlanır. Boyanan yünler
boyama banyosundan çıkarılarak yıkanır ve
durulanır. Suyu sıkılan yünler açık havada
gölgede kurumaya bırakılır.
164 •
doğal boyama reçeteleri
doğal boyama reçeteleri
• 165
B102
Boyama: Boyama için önce yün miktarının %
10’u (1 kg. yün için 100 g.) kadar toz haline
getirilmiş cehri meyveleri, hazırlanan 1/30 (1
kilo yün için 30 litre) boya banyosu içine ila-
ve edilir. Cehri banyo suyunda karıştırılarak
çözündükten sonra sonra önce indigonun
üçüncü suyuyla boyanıp (B094) ardından
M1 mordanlama yöntemi ile mordanlanmış
yünler ilave edilir. 100°C’de 30 dakika sürede
boyama işlemi tamamlanır. Boyanan yünler
boyama banyosundan çıkarılarak yıkanır ve
durulanır. Suyu sıkılan yünler açık havada
gölgede kurumaya bırakılır.
164 •
doğal boyama reçeteleri
doğal boyama reçeteleri
• 165
B103
Boyama: Boyama için önce yün miktarının
% 8’i (1 kg. yün için 80 g.) kadar toz haline
getirilmiş cehri meyveleri, hazırlanan 1/30
(1 kilo yün için 30 litre) boya banyosu içine
ilave edilir. Cehri banyo suyunda karıştırılarak
çözündükten sonra sonra önce indigonun
üçüncü suyuyla boyanıp (B094) ardından M1
mordanlama yöntemi ile mordanlanarak ila-
ve edilir. 100°C’de 30 dakika sürede boyama
işlemi tamamlanır. Boyanan yünler boyama
banyosundan çıkarılarak yıkanır ve durulanır.
Suyu sıkılan yünler açık havada gölgede ku-
rumaya bırakılır.
166 •
doğal boyama reçeteleri
doğal boyama reçeteleri
• 167
B104
Boyama: Boyama için önce yün miktarının
%100’ü (1 kg. yün için 1 kg.) kadar toz haline
getirilmiş mazı gobalağı, hazırlanan 1/30 (1
kg. yün için 30 litre) boya banyosu içine ilave
edilir. Mazı gobalağı banyo suyunda karıştı-
rılarak çözündükten sonra M7 mordanlama
yöntemi ile mordanlanmış yünler ilave edilir.
100°C’de 60 dakika sürede boyama işlemi
tamamlanır. Boyanan yünler boyama banyo-
sundan çıkarılarak durulanır. Boyanan yünler
boyama banyosundan çıkarılarak yıkanır ve
durulanır. Yünler açık havada gölgede kuru-
maya bırakılır.
166 •
doğal boyama reçeteleri
doğal boyama reçeteleri
• 167
B105
Boyama: Boyama için önce yün miktarının
%100’ü (1 kg. yün için 1 kg.) kadar toz haline
getirilmiş meşe palamudu kadehi, hazırlanan
1/30 (1 kg. yün için 30 litre) boya banyosu
içine ilave edilir. Meşe palamudu banyo su-
yunda karıştırılarak çözündükten sonra mor-
danlanmamış yünler ilave edilir. 100°C’de 60
dakika sürede boyama işlemi tamamlanır.
Daha sonra boyanmış olan yünlere M7 mor-
danlama işlemi uygulanır. Mordanlanan yün-
ler boyama banyosundan çıkarılarak yıkanır
ve durulanır. Yünler açık havada gölgede
kurumaya bırakılır.
168 •
doğal boyama reçeteleri
doğal boyama reçeteleri
• 169
B106
Boyama: Boyama için önce yün miktarının
%100’ü (1 kg. yün için 1 kg.) kadar küçük
parçalar haline getirilmiş sumak yaprakları,
hazırlanan 1/30 (1 kg. yün için 30 litre) boya
banyosu içine ilave edilir. Sumak banyo su-
yunda karıştırılarak çözündükten sonra mor-
danlanmamış yünler ilave edilir. 100°C’de 60
dakika sürede boyama işlemi tamamlanır.
Daha sonra boyanmış olan yünlere M7 mor-
danlama işlemi uygulanır. Mordanlanan yün-
ler boyama banyosundan çıkarılarak yıkanır
ve durulanır. Yünler açık havada gölgede
kurumaya bırakılır.
168 •
doğal boyama reçeteleri
doğal boyama reçeteleri
• 169
Pamuk otu (Cistus creticusL.). Foto: R. Karadağ
Pamuk otu (Cistus creticusL.). Foto: R. Karadağ
Yüksük otu (Digitalis sp.).
(Gallaria Fotografica).
Dostları ilə paylaş: |