Исследование в XXI веке апрель, 2023 г 1061 psixosomatik kasalliklar bilan kasalllangan bemorlarning
Yüklə 75,58 Kb. Pdf görüntüsü
|
часть 3 « Новости образования : исследование в XXI веке » апрель , 2023 г 1063 psixik jarayonlar tananing bir yoki bir nechta sohalariga bevosita, aniq va osonlik bilan ta'sir qiladigan har qanday vaziyatni anglatadi. Bu shuni anglatadiki bitta psixosomatik buzilish yo'q, ammo ularning xilma-xilligi mavjud jismoniy alomatlar turiga va zarar etkazadigan organ tizimiga qarab farqlanadi. Ushbu turdagi buzilishlarning sabablari biz aytganimizdek aqliydir, ammo ular shakllanadigan yagona jarayon yo'q. Odatda stress, xavotir, umidsizlik yoki ruhiy bezovtalik mavjudligini taxmin qilinadi vaqt o'tishi bilan doimiy bo'lib, doimiy azob-uqubatlarni keltirib chiqaradi, tana jismoniy javob beradi va unga haqiqiy zarar yetkazadi. Odatda, shikastlanish adrenalin va kortizolning uzluksiz chiqarilishi yoki neyrotransmitterlar va gormonlarning normal emissiyasida yetishmovchiliklar yoki haddan tashqari zo’riqish tufayli yuzaga keladi. Psixosomatik kasalliklar ko'p va xilma-xil bo'lib, ular endokrin, yurak-qon tomir, nafas olish, ovqat hazm qilish yoki immunitet tizimlari kabi turli xil tizimlarga ta'sir qilishi mumkin. Ruhiy sabablarga ko'ra yuzaga kelishi yoki juda og'irlashishi mumkin bo'lgan ba'zi asosiy buzilishlar quyidagilar. • Yurak kasalligi: angina pektoris, miokard infarkti. • Qon tomirlarining buzilishi: arterial gipertenziya. • O'pka kasalliklari: astma. • Gastrointestinal buzilishlar: oshqozon yarasi, irritabiy ichak sindromi, kolit. • Metabolik kasalliklar: diabetes mellitus. • Genitourinar: dismenoreya, poliuriya. • Dermatopatiyalar: xusnbuzar, ekzema. • Immunopatiyalar: saraton, yuqumli kasalliklar. Psixosomatik va somatoform kasalliklari ko'pincha aralashtiriladi. Biroq, biz turli xil muammolarga duch kelmoqdamiz, chunki turli xil fundamental va belgilovchi jihatlarga to'g'ri kelishiga qaramay, asosiy farq mavjud. Bu farq shundan iboratki, somatoform buzilishlarida bemor bir qator fizik yoki fiziologik alomatlarga duch kelsa-da, ammo shu bilan birga to'qimalarga zarar yetkazish shaklida fiziologik korrelyatsiya mavjud emas, psixosomatik kasalliklarda tanada ko'rinadigan va aniqlanadigan zarar mavjud. Shunday qilib, asosiy farq shundaki, psixosomatik kasalliklarda organik shikastlanish yoki haqiqiy jismoniy kasallik mavjud somatomorflarda bu ko'rinmaydi, ikkala holatda ham ularning alomatlari borligiga va ikkala holatda ham muammo ruhiy holat tufayli yuzaga kelgan yoki kuchayganiga qaramay ularni farqlash mumkin. Psixosomatik kasalliklar belgilari Psixologik omillarning turli kasalliklarning shakllanishiga ta'siri bilan psixomatika shug'ullanadi - psixologiya va tibbiyot yo'nalishi. Psixosomatik buzilish sabablari insoniy fikrlash jarayonlari bilan har qanday fiziologik holatga qaraganda ko'proq bog'liq bo'lganlarni bildiradi. Bunday yo'nalishga bo'lgan ehtiyoj quyidagi holatlarga bog'liq: agar tibbiy asboblar bemorning kasallikning jismoniy sababini aniqlay olmasa, bu kasallikning yo'qligi degan ma'noni beradi. Ya'ni, bunday shaxs yoki ruhiy buzuqlikning egasi. Biroq, bu holatda ikkala variant ham noto'g'ri bo'lsa, bu holatda juda ko'p holatlar mavjud va |