İNZİbati HÜquq” kursunun TƏDRİs proqrami
Yüklə 189 Kb.
|
|
AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI TƏHSİL NAZİRLİYİ AZƏRBAYCAN DÖVLƏT İQTİSAD UNİVERSİTETİ “İqtisadi hüquq” kafedrası “İNZİBATİ HÜQUQ” kursunun TƏDRİS PROQRAMI Bakalavr təhsil pilləsi üzrə Azərbaycan Respublikasi təhsil nazirinin 18.02.2015-ci il tarixli 173 saylı əmri ilə qrif verilmişdir. Bakı – 2015 Proqram “AZƏRBAYCAN DÖVLƏT İQTİSAD UNVERSİTETİ” nİn “İqtİsadİ hüquq” kafedrasında hazırlanmışdır Tərtib edənlər: - Azərbaycan Dövlət İqtisad Unversitetinin “İqtisadi hüquq” kafedrasının baş müəllimi Ə.Z. Haqverdiyev - Azərbaycan Dövlət İqtisad Unversitetinin “İqtisadi hüquq” kafedrasının müəllimi R.Ş. Mürsəlov - Azərbaycan Dövlət İqtisad Unversitetinin “İqtisadi hüquq” kafedrasının müəllimi L.M. Əlibəyli Elmi redaktor: - Azərbaycan Dövlət İqtisad Unversitetinin “İqtisadi hüquq” kafedrasının h.e.d.,prof. O.F. Əfəndiyev Rəyçilər: - Azərbaycan Dövlət İqtisad Unversitetinin “İqtisadi hüquq” kafedrasının dossenti, h.f.d. S.Z.Səbzəliyeva - Milli Aviasiya Akademiyasının “Hüquqşünaslıq” kafedrasının dossenti, h.e.n. Ş.M. Kərimov GİRİŞ “İnzibati hüquq” Azərbaycan Dövlət İqtisad Unversitetində tədris edilən fənlərdən biridir. Azərbaycan Dövlət İqtisad Unversitetində təhsil alan tələbələrin istifadəsi üçün nəzərdə tutulmuş Tədris Proqramı “İnzibati hüquq” üzrə mövcud olan qanunvericilik əsasında tərtib olunmuşdur. Cəmiyyətin demokratik prinsiplərə əsaslanaraq tərəqqi etməsi hər bir vətəndaşın rifahının yüksəldilməsi, onun sosial müdafiəsi və layiqli həyat səviyyəsinin təmin edilməsi ilə bağlıdır. Bu yolda hüquqi dövlətin formalaşması, qanunçuluğun və hüquq qaydalarının möhkəmləndirilməsi, vətəndaşların konstitusion hüquq və azadlıqlarının qorunması mühüm dövləti vəzifələrdən biridir. İnzibati hüquqpozmalar kimi sosial-neqativ təzahürlərə qarşı uğurlu mübarizə, onun qarşısının alınmasına yönələn fəaliyyətin daha məsuliyyətli olmasını və elmi təməl üzərində qurulmasını tələb edir. Bu da öz növbəsində bu da inzibati hüquq biliklərlərinə malik kadrların hazırlanmasını vacib vəzifə kimi qarşıya qoyur. “İnzibati hüquq” Azərbaycan Respublikasının hüquq sisteminə daxil olan müstəqil hüquq sahələrindən biri olaraq dövlət idarəetmə sistemində icra hakimiyyətinin təşkili və həyata keçirilməsi prosesində yaranan, dəyişən və xitam olunan ictimai münasibətlərin dairəsini və bu münasibətlərin inzibati nizamlanmasının öyrənilməsini nəzərdə tutur. Digər tərəfdən Azərbaycan Respublikasının İnzibati Xətalar Məcəlləsinin vəzifələri insan və vətəndaş hüquqlarını və azadlıqlarını, onların sağlamlığını, əhalinin sanitariya-epidemioloji sağlığı, ictimai mənəviyyatı, mülkiyyəti, şəxslərin iqtisadi maraqlarını, ictimai qaydanı və ictimai təhlükəsizliyi, ətraf mühüti qorumaqdan, qanunçuluğu möhkəmləndirməkdən, inzibati xətaların qarşısını almaqdan ibarətdir. “İnzibati hüquq” fənninin məqsədi Azərbaycan Dövlət İqtisad Unversitetinin tələbələrinə gələcək xidməti vəzifələrinin peşəkarcasına yerinə yetirilməsi üçün zəruri olan kompleks bilikləri dərindən aşılanması, bacarıq və vərdişlərə yiyələnməsidir. “İnzibati hüquq” fənninin tədrisi müvafiq sahədə qanunvericiliyin, həmçinin tövsiyyə edilmiş ədəbiyyatların dərindən mənimsənilməsini nəzərdə tutur. “İnzibati hüquq” fənninin tədrisi müvafiq tədris planına əsasən nəzərdə tutulur. Kursun tədrisinə 30 saat mühazirələ və 30 saat seminar məşğələlərinə ayrılması nəzərdə tutulmuşdur. Tədris proqramında hər bir mühazirə üçün ədəbiyyat və normativ materialların siyahisi verilmişdir.
İnzibati hüququn əsas məqsədləri və onların məzmunu. İnzibati hüququn prinsiplərinin anlayışı, növləri (konstitusion, xüsusi) və onların xarakteristikası. İnzibati hüququn mənbələrinin anlayışı və onların növləri. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası - inzibati hüququn əsas mənbəyi kimi. Azərbaycan Respublikasının qanunları və icra hakimiyyəti orqanlarının normativ-hüquqi aktları - inzibati hüququn mənbəyi kimi. Azərbaycan Respublikasının İnzibati Xətalar Məcəlləsi - inzibati hüququn mənbəyi kimi. Seminar məşğələsinə çıxarılan suallar:
MÖVZU ÜZRƏ ƏDƏBİYYAT SİYAHISI 1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası. 2. E.Abdullayev. “ İnzibati hüquq “. Dərslik. Bakı, 2001. V.Abışov, A.İsmayılov, R.Nəcəfquliyev. “ İnzibati hüquq “. Dərs vəsaiti. Bakı, 2007 4. V.Abışov, Ş.Rəsulov, A.İsmayılov, H.Eyvazov. “ İnzibati hüquq “sxemlərdə).Dərs vəsaiti. Bakı, 2002 vəsaiti. Bakı, 2002
İnzibati-hüquqi münasibətlərin quruluşunun elementləri (subyekt, obyekt, hüquqi faktlar) və onların xarakteristikası. İnzibati-hüquqi münasibətlərin subyektlərinin növləri. İnzibati-hüquqi münasibətlərin obyektinin anlayışı, növləri (qanunauyğun davranışı və qanunazidd davranışı) və onların xarakteristikası. İnzibati-hüquqi münasibətlərin hüquqi faktlarının anlayışı, növləri (hərəkət, hadisə) və onların xarakteristikası.
ƏDƏBİYYAT 1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası. 2. E.Abdullayev. “İnzibati hüquq“. Dərslik. Bakı, 2001. 3. V.Abışov, A.İsmayılov, R.Nəcəfquliyev. “ İnzibati hüquq “. Dərs vəsaiti. Bakı, 2007 4. D.N.Baxrax. Administrativnoe pravo Rossii. Dərslik. M., 2000. 5. V.R.Kisin. Administrativnoe pravonaruşenie: ponətie, sostav, kvalifikaüiə. Dərs vəsaiti. Moskva, 1991.
İcra hakimiyyəti orqanının anlayışı, inzibati-hüquqi statusu və əsas əlamətləri. İcra hakimiyyəti orqanlarının təşkili prinsipləri və quruluşu. İcra hakimiyyəti orqanlarının fəaliyyətlərinin ərazi miqyası, yaranma qaydası, səlahiyyətlərinin xarakteri və həcmi, aidiyyatı məsələlərin həlli üsulları, maliyyələşmə mənbələri meyarlarına görə təsnifatı və onların inzibati-hüquqi statusları. İcra hakimiyyəti orqanlarının fəaliyyətlərinin əsas istiqamətləri və onların məzmunu. İcra hakimiyyəti orqanlarının inzibati-hüquqi statusunu müəyyən edən normalar (yaranma məqsədini; təşkilati strukturunu; tabeçilik və hakimiyyət səlahiyyətlərini müəyyən edən) və onların müəyyən edilməsinin əhəmiyyəti.
2.İcra hakimiyyəti orqanlarının anlayışı, inzibati-hüquqi statusu, əsas əlamətləri, təşkili prinsipləri və quruluşu. 3.İcra hakimiyyəti orqanlarının fəaliyyətlərinin əsas istiqamətləri və onların məzmunu. 4.İcra hakimiyyəti orqanlarının növləri və onların inzibati-hüquqi statu 5. Dövlət qulluğunun anlayışı, əsas vəzifələri və prinsipləri.
Mövzu 4. İnzİbatİ Məsulİyyət və İnzİbatİ xəta . İnzibati məsuliyyətin anlayışı və onun əsas əlamətləri. İnzibati məsuliyyətin prinsipləri və onların xarakteristikası. İnzibati məsuliyyətin digər məsuliyyət növlərindən fərqi. İnzibati xəta - inzibati məsuliyyətin əsası kimi. İnzibati xətanın anlayışı və əməlin inzibati xəta kimi qiymətləndirilməsi üçün zəruri olan hüquqi əlamətlər (hüquqa zidd olması; təqsirli sayılmalıdır; əməlin inzibati məsuliyyətə səbəb olması; əməlin Azərbaycan Respublikasının İXM-si ilə qorunan ictimai münasibətlərə qəsd etməsi) və onların məzmunu. İnzibati xətanın tərkibi anlayışı, onun tərkib elementləri (obyekt, obyektiv tərəf, subyekt, subyektiv tərəf) və onların xarakteristikası. Seminar məşğələsinə çıxarılan suallar:
ƏDƏBİYYAT:
Mövzu 5. İnzİbatİ tənbehlər və onların tətbİq edİlməsİ qaydası İnzibati tənbehlərin anlayışı, tətbiq edilməsinin məqsədi və əsasları. İnzibati tənbehlərin hüquq məsuliyyətinin digər növlərindən (cinayət, mülki, maddi, intizam tənbehlərindən) fərqi. İnzibati tənbeh növü kimi xəbərdarlığın anlayışı və onun tətbiq edilməsi qaydası. İnzibati tənbeh növü kimi inzibati cərimənin anlayışı və onun miqdarının müəyyən edilməsi meyarları. İnzibati tənbeh növü kimi inzibati xətanın törədilməsində alət və ya inzibati xətanın bilavasitə obyekti olmuş predmetin ödənişlə alınmasının anlayışı, ödənişlə alınmanı tətbiq edən orqan (vəzifəli şəxs) və onun tətbiq edilməsi qaydası.
ƏDƏBİYYAT:
Mövzu 6. Ayrı-ayrı İnzİbatİ xəta növlərİnə görə İnzİbatİ Məsulİyyət Qəsd edilən obyektlərin növlərindən asılı olaraq inzibati xətaların təsnifatı. Mülkiyyət əleyhinə qəsd edən inzibati xətaların növləri və onların ümumi xarakteristikası. Xırda talama kimi inzibati xətanın hüquqi xarakteristikası (obyekt, obyektiv tərəfi, subyekt, subyektiv tərəfi). İctimai qayda, ictimai təhlükəsizlik və ictimai mənəviyyat əleyhinə olan inzibati xətaların növləri və onların ümumi xarakteristikası. Xırda xuliqanlıq kimi inzibati xətanın hüquqi xarakteristikası (obyekt, obyektiv tərəf, subyekt, subyektiv tərəf). İdarəçilik qaydaları əleyhinə olan inzibati xətaların növləri və onların ümumi xarakteristikası. Polis işçisinin və ya hərbi qulluqçunun qanuni tələbinə qəsdən tabe olmama kimi inzibati xətanın hüquqi xarakteristikası (obyekt, obyektiv tərəf, subyekt, subyektiv tərəf). Seminar məşğələsinə çıxarılan suallar:
ƏDƏBİYYAT:
Mövzu 7. İnzİbatİ hüquqda İntizam və maddİ Məsulİyyət İntizam məcburetməsinin anlayışı və əsas xüsusiyyətləri. İntizam məcburetməsinin tətbiq edildiyi subyektlər, onun tətbiq edilməsinin əsası və qaydası. İnzibati hüquqda intizam məsuliyyətinin anlayışı və əsas xüsusiyyətləri. İntizam məsuliyyətinin tətbiq edilməsinin normativ-hüquqi əsasları. İntizam xətasının anlayışı və hüquqi xarakteristikası. İntizam xətasının inzibati xətadan və digər hüquqpozmalardan fərqi. İntizam tənbehlərinin sistemi və növləri. İntizam tənbehlərinin tətbiq edilməsinin əsasları və qaydası.
ƏDƏBİYYAT:
Mövzu 8. İnzİbatİ xətalar haqqında İşlər üzrə İcraatın ümumİ xarakterİstİkası İnzibati prosesin anlayışı və əhəmiyyəti. İnzibati prosesin subyektləri və əsas prinsipləri (qanunçuluq, insan və vətəndaş hüquqlarına və azadlıqlarına hörmət edilməsi, təqsirsizlik prezumpsiyası, ədalətlilik, inzibati xətaların qarşısının alınması, maddi həqiqət, aşkarlıq, tərəflərin bərabərliyi, prosesin Azərbaycan dilində, yaxud müəyyən ərazidəki əhalinin çoxluq təşkil edən hissəsinin dilində aparılması, qənaətliyi və effektivliyi, lazımi səviyyədə aparılmasına və işin həllinə görə orqan və vəzifəli şəxslərin məsuliyyəti) və onların məzmunu. İnzibati-prosessual fəaliyyətin anlayışı, əsas əlamətləri və həyata keçirilməsi formaları. İnzibati proseduranın məzmunu (vətəndaşların təklif və ərizələri üzrə icraat, mükafatlandırma işləri üzrə icraat, icazə vermə icraatı) və onun həyata keçirilməsinin əsası və qaydası. Seminar məşğələsinə çıxarılan suallar:
ƏDƏBİYYAT:
Mövzu 9. İnzİbatİ xətalar haqqında İşlər üzrə İcraatın mərhələlərİ İnzibati xətalar haqqında işlər üzrə icraatın mərhələsi anlayışı, icraatın etap və mərhələlərinin sistemi. İnzibati xətalar haqqında işlər üzrə icraatın quruluşu (hərəkət, etap, mərhələ, icraat) və onların xarakteristikası. İnzibati xətalar haqqında işlər üzrə icraata başlama mərhələsinin anlayışı, vəzifələri və onun həyata keçirilməsinin əhəmiyyəti. İnzibati xətalar haqqında işlər üzrə icraata başlamağa səbəblər və əsas. İnzibati xəta haqqında protokol, onun məzmunu, inzibati xəta haqqında protokolun tərtib edilmədiyi hallar. İnzibati araşdırmanın anlayışı, onun aparılmasının əsası və qaydası. İnzibati xəta haqqında protokolun (prokuror qərarının) baxılması üçün göndərilməsinin, inzibati xətalar haqqında iş üzrə icraatın dayandırılmasının və icraata xitam verilməsinin əsası və qaydaları.
ƏDƏBİYYAT:
Mövzu 10. İdarəetmədə qanunçuluğun və İntİzamın təmİn edİlməsİ Üsulları Dövlət idarəetməsində qanunçuluğun anlayışı, əhəmiyyəti və onun prinsipləri. Qanunçuluğun təminatının konstitusiya-hüquqi sistemi. Qanunçuluq reciminin təmin edilməsinin ümumi şərtləri (siyasi, iqtisadi, təşkilati, ideoloci), xüsusi hüquqi və təşkilati-hüquqi (mükafatlandırma, nəzarət, məcburetmə) vasitələri. Dövlət idarəetməsində dövlət intizamının anlayışı, məzmunu və növləri. İnzibati mülahizənin anlayışı və növləri. Dövlət idarəetməsində qanunçuluğun və inzibati mülahizənin qarşılıqlı əlaqəsi.Dövlət idarəetməsində qanunçuluğun və intizamın təmin edilməsinin üsulları (yoxlama, nəzarət, şikayət vermə) və onların məzmunu.
2.Dövlət idarəetməsində intizamın anlayışı, məzmunu və növləri. 3. Dövlət idarəetməsində qanunçuluğun və intizamın təmin edilməsinin üsulları və onların məzmunu. 4. İnzibati nəzarət - dövlət nəzarətinin növü kimi. ƏDƏBİYYAT:
Mövzu 11. daxİlİ İşlər və ədliyyə sahələrİndə dövlət İdarəetməsİ Daxili işlər sahəsində dövlət idarəetməsinin anlayışı, əsas məqsədləri, funksiyaları, formaları və metodları. Daxili işlər sahəsində dövlət idarəetməsinin konstitusiya-hüquqi əsasları. Daxili işlər sahəsində dövlət idarəetməsinin təşkili və həyata keçirilməsinin hüquqi əsasları. Daxili işlər sahəsində dövlət idarəetməsinə ümumi rəhbərliyi həyata keçirən orqanlar və onların səlahiyyətləri. Azərbaycan Respublikasının Daxili İşlər Nazirliyi - daxili işlər sahəsində idarəetməyə bilavasitə rəhbərliyi həyata keçirən orqan kimi. Azərbaycan Respublikası DİN-in hüquqi vəziyyəti, əsas vəzifələri və strukturu. Azərbaycan Respublikası daxili işlər nazirinin səlahiyyətləri. Seminar məşğələsinə çıxarılan suallar:
5. Ədliyyə orqanlarının növləri və onların fəaliyyətinin əsas istiqamətləri. ƏDƏBİYYAT:
Mövzu 12. MİLLİ Təhlükəsİzlİk və müdafİə sahələrİndə dövlət İdarəetməsİ Milli təhlükəsizlik sahəsində dövlət idarəetməsinin anlayışı və məzmunu. Milli təhlükəsizlik sahəsində dövlət idarəetməsinin konstitusiya-hüquqi əsasları. Milli təhlükəsizlik sahəsində dövlət idarəetməsində ümumi rəhbərliyi həyata keçirən orqanlar və onların səlahiyyətləri. Azərbaycan Respublikası Milli Təhlükəsizlik Nazirliyi - milli təhlükəsizlik sahəsində dövlət idarəetməsini bilavasitə həyata keçirən orqan kimi. Milli təhlükəsizlik orqanlarının fəaliyyətlərinin əsas istiqamətləri. Azərbaycan Respublikası Dövlət sərhədlərinin mühafizəsi - Milli Təhlükəsizlik Nazirliyinin xüsusi fəaliyyət forması kimi. Dövlət sərhədi anlayışı. Seminar məşğələsinə çıxarılan suallar:
ƏDƏBİYYAT:
Mövzu 13. xarİcİ İşlər sahəsİndə dövlət İdarəetməsİ Azərbaycan Respublikasının xarici işlər sahəsində dövlət idarəetməsinin anlayışı, prinsipləri və konstitusiya-hüquqi əsasları. Azərbaycan dövlətinin xarici siyasətinin əsas istiqamətlərinin müəyyən edilməsi və ona rəhbərlikdə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin konstitusiya səlahiyyətləri. Xarici işlər sahəsində dövlət idarəetməsinə ümumi rəhbərliyi həyata keçirən orqanlar və onların səlahiyyətləri. Azərbaycan Respublikasının Xarici İşlər Nazirliyi - xarici işlər sahəsində dövlət idarəetməsini bilavasitə həyata keçirən orqan kimi. Xarici işlər sahəsində idarəetməni həyata keçirən orqanların sistemi, fəaliyyətlərinin əsas istiqamətləri və hüquqi əsasları. Seminar məşğələsinə çıxarılan suallar: 1. Xarici işlər sahəsində dövlət idarəetməsinin anlayışı, prinsipləri və konstitusiya-hüquqi əsasları. 2. Xarici işlər sahəsində dövlət idarəetməsinə ümumi rəhbərliyi həyata keçirən orqanlar və onların səlahiyyətləri. 3. Azərbaycan Respublikasından getməyin və Azərbaycan Respublikasına gəlməyin inzibati-hüquqi nizamlanması. Azərbaycan Respublikası vətəndaşlarının şəxsiyyətini təsdiq edən sənədlər, onların növləri və məzmunu. 4. Xarici işlər sahəsində idarəetməni həyata keçirən orqanların sistemi, fəaliyyətlərinin əsas istiqamətləri və hüquqi əsasları. ƏDƏBİYYAT:
4. E.Abdullayev. “ İnzibati hüquq “. Dərslik. Bakı, 2001 Mövzu 14. Təhsil sahəsİndə dövlət İdarəetməsİ Təhsil sahəsində dövlət idarəetməsinin anlayışı, məzmunu və konstitusiya-hüquqi əsasları. Təhsil növləri və onların xarakteristikası. Təhsil almanın anlayışı, onun formaları və onların xarakteristikası. Azərbaycan Respublikasında təhsil sisteminin təkmilləşdirilməsi sahəsində dövlət tədbirləri. Təhsil sistemində dövlət siyasəti və onun əsas prinsipləri. Təhsil sistemində dövlət idarəetməsinə ümumi rəhbərliyi həyata keçirən orqanlar və onların səlahiyyətləri. Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi - təhsil sahəsində dövlət idarəetməsini bilavasitə həyata keçirən orqan kimi. Təhsil sahəsində fəaliyyət göstərən dövlət və qeyri-dövlət müəssisələri və onların fəaliyyətlərinin istiqamətləri.
2. Təhsil sistemində dövlət siyasəti və onun əsas prinsipləri. 3. Təhsil sahəsində fəaliyyət göstərən dövlət və qeyri-dövlət müəssisələri və onların fəaliyyətlərinin istiqamətləri.
Mövzu 15. Vergİ və gömrük sahələrİndə dövlət İdarəetməsİ Dövlət vergi sahəsində dövlət idarəetməsinin anlayışı, məzmunu və konstitusiya-hüquqi əsasları. Azərbaycan Respublikasında vergi siyasəti. Vergi sahəsində dövlət idarəetməsinə ümumi rəhbərliyi həyata keçirən orqanlar və onların səlahiyyətləri. Azərbaycan Respublikasının Vergilər Nazirliyi - vergi sahəsində dövlət idarəetməsini bilavasitə rəhbərliyi həyata keçirən orqan kimi. Vergi sahəsində fəaliyyət göstərən orqanların sistemi və onların fəaliyyətlərinin əsas istiqamətləri. Gömrük sahəsində dövlət idarəetməsinin anlayışı, məzmunu və konstitusiya-hüquqi əsasları. Azərbaycan Respublikasında gömrük siyasəti. Gömrük sahəsində dövlət idarəetməsinə ümumi rəhbərliyi həyata keçirən orqanlar və onların səlahiyyətləri. Seminar məşğələsinə çıxarılan suallar:
2. Vergi sahəsində fəaliyyət göstərən orqanların sistemi və onların fəaliyyətlərinin əsas istiqamətləri. 3. Gömrük sahəsində dövlət idarəetməsinin anlayışı, məzmunu və konstitusiya-hüquqi əsasları. 4. Gömrük sahəsində fəaliyyət göstərən orqanların sistemi və onların fəaliyyət istiqamətləri. ƏDƏBİYYAT:
I. “İNZİBATİ HÜQUQ” KURSUNUN TƏDRİSİNƏ AYRILAN SAATLARIN BÖLGÜSÜ
Yüklə 189 Kb. Dostları ilə paylaş:
|