Iknci bölüm
Yüklə 481,45 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Şəhrivərin Onikisi - ikinci bölüm
- Nehzətimiz Və Dünya Siyasəti
Şəhrivərin Onikisi - ikinci bölüm , yeni nəşri : 2005 açıq söz زﺆﺳ ﻖﻴﭼﺁ və yoxsul halda yaşayan zəhmətkeş və qəhrəman insanların halı ilə aşina olun. Sonra Onları həman məhəllələrin qəhvəxanalarında tiryak mənqəllərinin başında insan qiyafəsinı itirmiş səfillər və ya Kərəc suyunun kənarında kəsafət mücəssəməsi olan sirabi qazanlarının ətrafında çumbatma vurub əraq zəhirmar edən fokullulariz ilə müqayisə edin. Onda anlarsız ki, azərbaycanlı niyə özünü sizdən hesab etmir və nə səbəbə biz onu bir millət tanıyıb özünü idarə etməyə həqli bilirik.
Tehranda müntəşir olan Keyhan ruznaməsi özünün «Pəyam bə Pişəvri» ünvanı altında mənə xət yazmış olduğu məqaləyə şəxsim xüsusunda əhəmiyət qail olmayıb və mən şəxsən xüdsitalıq ilə işim olmadığından onun həqqimdə yazdığı müsbət sözlərə elə qiymət verən dəyiləm. Ona görə o xüsusda bəhs etmək istəmirəm. Əslən Farslar, Azərbaycanlıları öz yanlarında anlamaz və qaba hesab edər, hətta özlərinə yaraşan adlar ilə də onları adlandırmaqdan xəcalət çəkməzlər. «Keyhan»-da məqalə yazan ağa dar o xəyal ilə mənim başımı yarıb ətəyimə qoz tökmək istəmişdir. Qoy riyakarlıq, iki özlülük tehranlılara qallsın. Biz açıq danışaq və onların hiyləgərliyi bizi aldatmasın. Pişəvriyə pəiam göndərməyin faydasi yoxdur. Azərbaycanda vicuda gələn böyük nehzəti Pişəvri vicuda gətirməmişdir. Bu xəlqin ruhundan, ürəyindən qopan böyük nə’rənin əsəridir. Pişəvri və onun məsləkdaşları isə xəlqi sevib onun səadətinı arzu etdiklərinə görə bu nehzətdən kənarda dura bilməzdilər. Pişəvri sadə bir yazıçi dir. Leikən o həmişə fikirlərini xəlqdən aldığı üçün xəlqin ehtiyaclarını düşünüb, onun dərdlərini anlayanlardan olmuş. Onun səadətinı özünə məqsud və hədəf qərar vermişdir.
Keyhan ruznaməsinin yazıçısı ağayi Novşadın iştibahi bundadır ki, o Pişəvrinin azərbaycanın mili azadlığına qarışmasını, mürtəce’lər ilə apardığı mübarizədə gördüyü xəsarət ya mürtəce’lərin onun şəxsi həqqində işlədikləri xəyanətində axtarır. Bu Pişəvrini təhqir etmək deməkdir. Pişəvri və onun kimi xəlq xadimləri siyasi mübarizələrdə özlərinin şəxsi ehsasatlarını dənxalət verməzlər, bu çuq kiçik və cahil adamların işidir.
Mən Pəhləvinin on bir illik zindanı ilə Məclis mürtəce’lərinin e’tibarnamə əleyhinə işlətdikləri məsxərəamiz uşaqlığı çoxdan unutmuşam. Biz indi böyük bir iş ilə məşğuluq. Keçmişi xatırlamağa belə vəqtimiz ola bilmir. Hətta o qara günlərdə belə mən şəxsi intiqam hisi və xüsusi ədavət ilə yaşamamışam və bunu iftixar ilə yaza bilərəm. Vicdanım bu xüsusda rahat və asudə dir. Zahiri azadixahların xəlqimizin mili mübarizəsinə şəxsi rəng verməsinə, öz arşını ilə ölçmək deyərlər. Bizim mübarizəmiz şəxsi dəyidir və kimsədən şəxsi intiqam çəkmək istəmirik. Siyasətdə intiqam ilə məşğul olmaq olmaz, söhbət Pişəvrinin şəxsi əxlaqi üstündə dəyidir. Nahaq yerə bizi tətəmi' etməyə çalışan Tehran yazıçılarına bu kimi yazıları oxuduqda acıyırıq. Onların ruhlarının zəifliyinə yazığımız gəlir.
Məsələn Keyhan yazır: «Siz Azərbaycan Dili və Millətindən sərfənzər etsəniz, bir Kuçikxan, bir Səttarxan , bir Xiyabani ola bilərsiz.». Mən böyük simaların adını həmişə ehtiram ilə zikr etmişəm. Leykən onlara hərgiz təqlid etmək arzusunda dəyiləm. Çünki mən şəxsi ad üçün çalışmıram, mən Azərbaycan Demokrat Firqəsinin aadi bir üzvüyəm və arzu edirəm xəlqimizin nehzəti firqəmizin adına təmam olsun və mən də Firqənin böyük adilə iftixar edim. Taza, tehranın Səttarxan, Xiyabani, Kuçikxan və Məhəmməd Təğixan kimi fədakarlara verdiyi padaş arzu edilməlı bir padaş dəyidir. Lenin və Mustfa kəmal olma fikiri isə əbədən məndə ola bilməz. Çünki Lenin kimi şəxslər hər bir mühitdə doğa bilməzlər, Ata Türk isə başqa bir şəraitdə meydana çıxmışdır.
«Gəlin bu kiçik dayərədən ki, öz dövrənizdə çəkmişsiz ayağınızi kənara qoyun, bu müməyyizlik ki, Azərbaycan ilə iranın sayir nüqtələri arasında çəkmisiz aradan götüruz ta bir Kuçikxan ya Səttarxan ya Xiyabani və ya Lenin və ya Ata Türək olasız,». Bunu Tehran azadixahlarından birisi yazır. Bu subut edir ki, onlar çox aciz və çox zəbün adamlardır, öz iradə və quvvələrinə e’timadları da yoxdur. Xaricdən bir nicat verici axtarırlar. Bir millət üçün bundan böyük bədbəxtlik ola bilməz. Dünən Rizaxandan nicat gözləyənlər bu gün Piəvəridən azərbaycanın dövrəsinə çəkilən dayərəni pozub özləri üçün azadlıq vicuda gətirmək tələb edirlər. Bu beçaralıqdır, bu elə bədbəxtlikdir ki, diri və aqıl millətlər onu eşitməkdən nifrət edərlər. Pişəvri isə özünün məsxərə hala düşdügündən xəcalət çəkir.
Doğrudur Pişəvri Azərbaycan Demokrat Firqəsinin ağsaqqallarından hesab olunur və Azərbaycan Məclis Milisi ona e’timad edib Mili Hökumətin başında qoymuşdur. Leykən o heçvəqt xüdsər və mütləqülinan dəyidir. O Firqə və Millətin bir sərbazıdır. O birincisinin dəsturu, ikincisinin arzusu üzrə hərəkət edir.
Beçara tehranlılar görükür xəlq və millətin qüdrətini hələ də dərk edə bilməmişlər. Onlar elə xəyal edirlər ki, Pişəvrinin şöhrəti və ya Azərbaycan xəlqinin ona olan e’timadi, onun qabaqdan təhiyə etdiyi
19 Şəhrivərin Onikisi - ikinci bölüm , yeni nəşri : 2005 açıq söz زﺆﺳ ﻖﻴﭼﺁ nəqşə üzərilə vicuda gəlmişdir. Ya inki Pişəvrini aparılan mübarizə də qabağa çəkən onun qabağa düşmək mənzurundan irəli gəlmişdir.
Burada Azərbaycan xəlqinin zəkavəti və ruh yükəkliyi aşııkara çıxır. Azərbaycanlı hərgiz hazır olmaz tək bir şəxsdən özü üçün nicat və azadlıq gözləsin və ona xitab edərək sərhədləri aç, bizə Səttarxan və Mustafa Kəmal ol, desin. Tehranlı belə sözləri deməkdən utanmaz. Hətta onu birincilik qazanan ğəztəsində yazıb intişar verməyə də cəsarət edər. Bunlar anlamaq istəmirlər ki, bizim qüdrət və gücümüz mübarizənin mili xasiyətində dir. Azərbaycan xəlqini birləşdirib və onları Demokrat Firqəsinə bağlayan ancaq Firqəmizin meydana atdığı milli şüarları dir.
Biz bütün İran namina az danışmamışıq. Həyazb-Tudənin Tehrana göndərdiyi saysız-hesabsız teleqrqflar hənuz unudulmamışdır. Bunlar biyhudə sözlərdir. Tehran azadlıq verəbilməz, taza o azadlığı aldıqdan sonra millətimizin mili əsarəti baqi qalmasını biz düşünməmiş dəyilik. 7-yaşında taza dil açan körpə balaların başını biganə dil tə’lim etmək vasitəsilə əzib, çürüdüb, fasıd etməyə biz azadlıq deyəbilmrik. Beş milionluq bir xəlqi zor ilə yabançi bir xəlqin hakimiyətinə tabe etmək azadlıq dəyidir. Qərnlər boyu qəhrəmananə mübarizə aparan bir cəmiyətin milliyyətini, uç nəfərin xoşuna gəlməkdən ötrü inkar etmək insanlığa yaramaz. Başladığımız böyük hərəkətin mili rəng və milli xasiyətini dəyişdirmək istəyənlər xəlqimizin silahını əlindən almağa çalışırlar. Bunların azadixah maskaları bizi iğfal edəbilməz. Azadixah adamlar bu millətin başqa bir millətə üstündə hakimiyət sürməsinı tələb edəbilməzlər. Azadixahlıq halva dəyidir. Azadixah insanlar gərək həq və həqiqəti inkar etməsinlər. Həq və həqiqət isə azərbaycanlıların milli dil, milli adab və rüsumi, milli əxlaq, milli iste’dad və milli tarixləridir.
Tehran azadixahları bizim millətimizi inkar etməklə qaba və xəşin istibdad ruhuna malik olub və mürtəcelərdən daha mürtəce olduqlarını isbat edirlər. Azərbaycan xəlqi isə özünün qüdrətini milli birlik və milli azadlıqda tapmışdır.
İndi Azərbaycan milli bir ölkədir. Onun qəhrəman xəlqi özünü idarə etməyə layiq olduqlarını bütün dünyaya isbat etmişdir. Təbriz mərkəz mürtəce’lərinin xainanə siyasətinə baxmayaraq hər cəhətdən tehrandan irəlidə dir.
Əmniyyət, asayiş, xəlqinin qeydinə qalmaq, ucuzluq, işsizlik ilə mübarizə, iqtisadi, siyasi və fərhəngi tədbirlərimiz xəlqi gələcəkə gündən-günə artıq ümidvar etməkde dir. Tehran Hökumətinin qələmrövündə isə dərin və qəti naümidlik hökm sürməkdedir, Məyus bir millət inqiraza məhkumdur. Ümidvar millət isə hərcür müşgülata qalib gəlib yaşar və arzularını icra etmək yolunda heç bir fədakarlıqdan ayaqgeri qoymaz.
İndi biz hərgün, hərsaat irəli gedirik. Tehran isə mürtəce’lərin və özlərinı azadixah göstərməyə çalışan boşboğazların qara sayəsində fəlakətə sürüklənir. Biz mübarizəni axıra qədər aparmağa and içmişik.
Ölmək var, dönəmək yoxdur! «Pişəvəri» ***
Maarif aləmində öz dilimizdə nəşr olunan məktəb kitabları və binasını qoyduğumuz Milli Darülfununumuz, Firqə tarixinə qızıl xət ilə qeyd edilməlidir. Bununla biz ilftixar edəbilərik 12 Şəhrivər e`lamıhsını həyata geçirmişik.
Nehzətimiz Və Dünya Siyasəti Nehzətimizin dairəsi genişləyib əhəmiyət kəsb etdikcə dünya diplomatları və dünya azadixahlarının ona nisbət maraq və təvəccehi artmağa başladi, nəhayət iş o yerə gəlib çatdi ki, Azərbaycan məsələsi beynəlmiləl şəkil alaraq dünya mətbu’atının gündəlik mövzülarının birincisini təşkil verdi. Bütün dünya radiolari, müxtəlif dillərdə ölkəmizin adını və nehzətimizin cərəyanın söyləməkde bir-birinə sibqət etməyə çalışdılar.
Şəhrivərin Onikisi - ikinci bölüm , yeni nəşri : 2005 açıq söz زﺆﺳ ﻖﻴﭼﺁ Bunun əlbəttə cür-bəcür illətləri ola bilərdi. Amma bə’ziləri ondan Şoralar İttifaqi əleyhinə istifadə etməyə çalışırdılar. Bizim əqidəmizə görə bu ğədaranə və xainanə siyasət idi. Onlar bizim daxili düşmənlərimizdən müdafiə etmək məqsədilə məsələni bu şəkilə salmağa can atırdılar. Halbuki Azərbaycan nehzəti İran üçün tam mə’naasilə daxili bir iş idi. İran xəlqi bu nehzətdən böyük ümidlər gözlədiyindən daxili və xarici mürtəce’lər onu bu iftiralar ilə boğmağa çalışırdılar. Bə'zi düşmənlərimizdə bizim böyük milli hərəkətimizə gülünc olaraq təcziyə nami verməklə bütün cəmaəti bizim əleyhimizə təhrik etmək istəyirdilər.
Halbuki, daxili müxtariyət məsələsi təcziyə demək dəyildi. Firqəmiz bu məsələni 12-Şəhrivər e`lamiyyəsində möhkəm dəlillər ilə şərh verib, belə bir ehtimalın və tövcihin qabağını almışdı. Hətta bizim nəzərimizdə «federatıv» üsulu da təcziyə demək dəyildir. Necəki Şəhrivər müraciətnaməsində göstərilibdir, əyər fəderativ təcziyə deyilsəidi, oylə isə Amerika Cümhuriyyətləri İttifaqi, Suvis məmləkəti, təcziyə edilib mərkəziyətdən düşmüş məmləkətlər hesab olunmalı idilər. Milli məhəli müxtariyət, dil məsələsi ya əncümən əyalətiyə verilən geniş ixtiyarart müddəilərimizin iftira-amiz iddi’alarının xılafına olaraq bir məmləkətin təcziyəsi dəyil və doğrudan doğruya bütün xəlqin dövlət təşkilatında dəxalətini təmin etdiyi üçün məmləkətdə möhkəm və sarsılmaz bir vəhdət vicuda gəlməsinə səbəb olan ən əsaslı və təcrübədən geçmiş dövləti bir təşkilatdır. Başqa cür təsəvvüri belə mahaldır. Nə etəməli ki, mili-demokratik nehzətləri, şərqdə müstəmirə əlaqəsi olan böyük dövlətlərin diplomatları görmək istəmirlər. Əyər bu hərəkətin azərbaycanda, Azərbaycan hüdudlarında qalmasına inanmış olsaidılar şayəd o vəlvələni ortaya salmazdılar, nə etəməli ki, nehzətlərin bir məmləkətin sərhədi daxilində məhdud qalmayacağını onlar da gün kimi aşikar görməkdedirlər. Ona görə əllərində olan hədsiz-hesabsız vəsilələrdən istifadə edərək bizim üçün həyat-mümat məsələsi olan milli hərəkətimizi boğub ortadan aparmağa çalışırdılar. İş getdikcə mətbu’at və radiolardan təcavüz edib, rəsmi beynəlmiləli yığıncaqlara yetişdi, xarici imperialistlərin qablarını yalamaqda imtahan verən «Təqizadə» və «Əla» kimi ciblərini doldurmuş xainlər maskalarını yırtıb iranın daxili işi olan nehzət mövzuunu xarici ölkələrin müdaxiləsi ilə həll etmək istədilər.
Bu isə iranın istiqlal və təmamiyətini rəxnədar etmək və iranın əhalisini əcnəbilərin himayəsi altına tapşırmaq demək idi. Bu işin bu yerə gəlib çatması Azərbaycan xəlqini əsəbiləşdiridiyi qədər də onların gözlərini açdı və onlara anlatdı ki, İran Heyət Hakiməsini təşkil edən tüfeyli ünsürlər, öz hakimiyətlərinin pozulmasını hiss etdikdə məmləkət və milləti də məhv və nabud etməkdən çəkinməzlər. Əla və Təqizadənin Ləndən və Vaşinqtonda gördükləri işin mə’nası bu idi.
Azərbaycan xəlqi bu əməldən çox acı təcrübələr aldı, Tehran mətbu’ati isə bir neçə mütərəqqi ruznamədən başqa məsələnin iç üzünü açıb xəlqə göstərməkdən xuddarlıq etdilər. Onları xəlqimiz ürəyindən qalxan demokratik hərəkət mər'ub etmişdi. Yəəni bə'zi mürtəce’ və satqın Tehran mətbuati da Təqizadələr və Əlalar kimi əcnəbi boyunduruğu altına girməyi, xəlq hakimiyətinə və millət azadlığına tərcih veriridilər. Bizim Firqəmiz gözəl düşünürdü ki, İran azad olmadığı təqdirdə Azərbaycan azadlığı təmin oluna bilməz, çünki Firqə əvvəl gündən İran daxilində olmaq şərtilə milli nehzəti vicuda gətirmişdi. Ona görə mürtəce’ hökumətlərin yerini tutan Qəvamülsəltənə kabinəsinin barışma də’vətini qəbul etdi. Bu, ayağa qalxmış xəlq tərəfindən güzəşt hesab olunsa da lazimi bir güzəşt idi. Çünki əvvələn bu vasitə ilə yabancıların İran istiqlalını boğmaq ümidləri puça çıxdı. Bu nehzətimizi təcziyə və sayir iftiralar ilə ləkədar etməyə can atan xain və parazit ünsürlərin silahları da əllərindən alınıb, bütün İran cəmaətinin qabağını tutan pərdə yırtılıb tar-mar olmaqla nehzətimiz bütün İran üçün Milli Demokratik bir şəkil aldı.
Qəvamülsəltənə hökuməti ilə başladığımız müvafiqətnamənin İran tarixində böyük qiyməti vardır. Bu vasitə ilə dir ki, Azərbaycan nehzəti İran azadlığının zaminı nami almaq iftixarını kəsb edə bildi. Bu vasitə ilə dir ki, birədən fil yaratmağa çalışan imperialst nökərlərinin sözü qurtarıb, öz işlərinin dalınca getməyə məcbur oldular.
Dünyada iki tərəfli olmayan bir hadisə yoxdur, bu əslə görə dünya mürtəce’lərinin əleyhimizə qaldırdıqları həya-hunun da müfid tərəfi vardır. Bu həya-hu nəticəsində bütün dünya bizi tanıdı. Dil, adab-rüsum və milli xüsusiyata malik olduğumuzu dərk etdi. Azərbaycan adı böyüdü, düşmənlikdən xəlqimiz də böyük istifadə edə bildi.
İş həmişə belədir. Diri millət, hüşyar millət fədakarlığa hazır olan millət hər bir təsadüfdən istifadə edə bilər. Farsların bir sözü vardır, deyirlər ki, «Ədü şəvədd səbəbi xeyr əgər xoda xahəd». Bu söz doğrudur, bizim düşmənlərimiz düşmənlik edərkən biz onların düşmənliklərindən faydalı nəticə aldıq.
Şəhrivərin Onikisi - ikinci bölüm , yeni nəşri : 2005 açıq söz زﺆﺳ ﻖﻴﭼﺁ Bu məsələyə heç də kiçik baxmaq olmaz, Fars mütəəssibləri həmişə çalışırdılar dünyaya bidirsinlər ki, azərbaycanlıların özlərinə məxsus dil, ədəbiyat və xüsusiyətləri yoxdur. Böyük nehzətimiz bu axmaqcasına olan təbliğata son qoydu. Hətta bizə siyasi səbəblərə görə müsbət nəzərlə baxmaq istəməyən Amerika və İngilis mətbuatının mühüm qisməti hiss edib anladı ki, Fars mütəəssiblərinin iddi’ası doğru dəyildir. Azərbaycan xəlqinin özünə məxsus dili vardır, bu dil Fars dilinin bir şövbəsi olmayıb təmamilə ayrı bir dil dir.
Habelə azərbaycanlıların tərz təfəkkür və adab-maaşirəti heçvəch ilə Farslar ilə cür gəlməz. Bu xəlq tərəqqi edib dünyanın müasir xəlqlərinə yetişmək üçün öz dili, öz maarifi, öz adab və rüsumi üzərilə irəli getməlidir.
Yüklə 481,45 Kb. Dostları ilə paylaş:
|