Ikkinchi jahon urushining boshlanishi hamda O‘zbekistonning urush girdobiga tortilishi

Hisor tizmasiga tabiiy geografik tavsif.

Reja:

1. Hisor tizmasi

2. Hisor davlat qo‘riqxonasi

HISOR TIZMASI — Oʻrta Osiyodagi togʻ tizmasi. Pomir-Olay togʻlarining gʻarbiy qismida (Oʻzbekiston va Tojikiston Respublikalarida), Zaraf-shon, Qashqadaryo va Amudaryo havzalarining suvayirgʻichi. Uz. 200 km. Oʻrtacha bal. 3600 m. Eng baland joyi 4643 m (Dukdon togʻi). Asosan, paleo-zoy va mezozoy davri granit intru-ziyalari yorib chiqqan kristalli jinslar, granodiorit, slanes va qum-toshlar, gips, konglomerat, dolomit va b. dan tashkil topgan.

• HISOR TIZMASI — Oʻrta Osiyodagi togʻ tizmasi. Pomir-Olay togʻlarining gʻarbiy qismida (Oʻzbekiston va Tojikiston Respublikalarida), Zaraf-shon, Qashqadaryo va Amudaryo havzalarining suvayirgʻichi. Uz. 200 km. Oʻrtacha bal. 3600 m. Eng baland joyi 4643 m (Dukdon togʻi). Asosan, paleo-zoy va mezozoy davri granit intru-ziyalari yorib chiqqan kristalli jinslar, granodiorit, slanes va qum-toshlar, gips, konglomerat, dolomit va b. dan tashkil topgan.

HISOR TIZMASI

Hisor tizmasining markaziy qismida (2195 m balandlikda) xushmanzara Iskan-darkoʻl joylashgan. Shim. yon bagʻri ancha tik va qoyali, jan. yon bagʻri esa qiya boʻlib, keng platolar va unumdor vodiylar bor. H. t. ning tuzilishi juda murakkab boʻlib, unda bir qancha baland togʻ massivlari, dovonlar mavjud.

Hisor tizmasining markaziy qismida (2195 m balandlikda) xushmanzara Iskan-darkoʻl joylashgan. Shim. yon bagʻri ancha tik va qoyali, jan. yon bagʻri esa qiya boʻlib, keng platolar va unumdor vodiylar bor. H. t. ning tuzilishi juda murakkab boʻlib, unda bir qancha baland togʻ massivlari, dovonlar mavjud.

Relyefi murakkab, qoyali. koʻp joylari parchalangan. Suvayirgʻich qismi va yon bagʻirlarida tekislangan yuzalar tarqalgan, zich va dara shaklidagi daryolar bilan chuqur kesilgan. Gips va ohaktoshlar tarqalgan joylarida karst relyef shakllari (karrlar, karst voronkalari, botiqlari, quduqlari, gʻorlari) uchraydi. Bunday joylarni mahalliy aholi «ming chuqur» deb ataydi. Ohaktoshlarda tik va qoyali kues-talar hosil boʻlgan. Hisor tizmasining shim. va gʻarbiy yon bagʻirlarini Zarafshon, Qashqadaryo, jan. yon bagʻrini Yarxin, Sarbogʻ, Kofarnihon, Varzob, Xona-ka, Lyubach, Qoratogʻdaryo, Shirkent, Toʻpolondaryo va b. daryolar chuqur daralar hosil qilib kesib oʻtadi.