Ibrohimjonov Asadbekning Numizmatika fanidan mustaqil ishi

Qadimiy Gresiyada savdo muomilasida dirham (drahma), obol, tetradrahma halqasi hamda mayda chaqa leptalar yuritilgan. Sharq va Gresiyada sarofflar ancha ilgari bor adi. Metronom Polliy bozorga hamisha birinchi bo’lib kelardi. Bo’lmasamchi, ahir savdo boshlanguncha joyida bo’lishi kerakda. Savdo ishlarida bir -birini aldab qo’ymasliklari ustidaq qattiq nazorat qilib turishi uning vazirasi. Yog’mi, gazmolmi, don yoki boshqa biror buyum sotiladigan bo’lsa o’sha narsa tug’ri o’lchandimi, ulchov idishi kichiklashtirilmaganmi, tarozi toshlari engillashtirilmaganmi tekshirib turishi kerak edi. 

Xaiq majlisi tomonidan shu vazifaga tayinlangan Polliy va yana to’rt nafar metronomlarning ishlari boshlaridan oshib yotibdi. Ahir, bu ishlardan tashqari sarroflarinng ishi ustidan ham nazorat qilish kerak. Greklarning har bir shahrida o’z pullari va chet mamlakatlarning pullari yuritilardi. Sarrof kun bo’yi yirik pulllarni maydalab, chetdan keltirilganini shu yerning puliga, eskilarini yangilariga almashtirib o’tirardi. Bu siz savdo qilib bo’lmasdi. Ba`zan ko’p molni sotishga tug’ri kelgan paytlarda sarrofdan dallollik qilib bershini so’rashardi. Uning o’zi shunga molning pulini hisoblab chiqar va qaysi pulga sotish kerakligini aniqlardi.

Xaiq majlisi tomonidan shu vazifaga tayinlangan Polliy va yana to’rt nafar metronomlarning ishlari boshlaridan oshib yotibdi. Ahir, bu ishlardan tashqari sarroflarinng ishi ustidan ham nazorat qilish kerak. Greklarning har bir shahrida o’z pullari va chet mamlakatlarning pullari yuritilardi. Sarrof kun bo’yi yirik pulllarni maydalab, chetdan keltirilganini shu yerning puliga, eskilarini yangilariga almashtirib o’tirardi. Bu siz savdo qilib bo’lmasdi. Ba`zan ko’p molni sotishga tug’ri kelgan paytlarda sarrofdan dallollik qilib bershini so’rashardi. Uning o’zi shunga molning pulini hisoblab chiqar va qaysi pulga sotish kerakligini aniqlardi.

Lekin mana shu pul almashtirishda qalbaki pullarni beradi, deb sarrof Ginesin ustidan Polliyga bir necha marta shikoyat qilishadi. Uni o’ziga bildirmay tekshirish kerak bo’ladi. Sarrof Ginesiyni tekshirish natijasiga qalbaki pul yasaganligini aniqlayadi. Sarrof Ginesiyni sud qilib, zindonga tashlash va barcha mol - mulkini xamda qullarini shahar foydasiga musodara qilinadi. Sparta shahriga yashaydigan aholi - orasida hasislik va ochko’zlikni yo’qotmoq uchun qonun chiqaruvchi Likurg oltin va kumush tangalarni muomaladan chiqarib, faqat og’ir, bo’lsada arzimas kiymatga ega temir tangalarnigina qoldirdi.