I fəSİl beynəlxalq maliyyə qurumlarının təsnifatı və onların beynəlxalq



Yüklə 1,36 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə1/35
tarix20.09.2018
ölçüsü1,36 Mb.
#69832
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   35



 
         MÜNDƏRİCAT 
 
Giriş......................................................................................................2 
I FƏSİL 
Beynəlxalq maliyyə qurumlarının təsnifatı və onların beynəlxalq 
əməkdaşlıqda rolu 
1.
 
1 BMT nəzdində olan maliyyə təşkilatları....................................................6 
1.
 
2 Digər beynəlxalq maliyyə təşkilatları......................................................24 
1.
 
3 Beynəlxalq maliyyə təşkilatlarının dövlətlərin iqtisadi siyasətinin 
formalaşması və həyata keçirilməsində rolu...............................................30 
II FƏSİL 
Transmilli münasibətlər və transmilli korporasiyalar 
2.
 
1 Transmilli korporasiya anlayışı, strukturu və onların yaranma 
səbəbləri......................................................................................................42 
2.
 
2 Dövlətlərarası münasibətlərə transmilli korporasiyaların təsiri və 
hökumətlərin nəzarəti itirməsi problemi.....................................................55 
2.3
 
Qloballaşma dövründə TMK-ların rolu............................................66 
III FƏSİL 
Azərbaycanın beynəlxalq maliyyə qurumları və transmilli korporasiyalarla 
əməkdaşlığının perspektivləri 
3.
 
1 Azərbaycanın beynəlxalq maliyyə qurumları ilə 
əlaqələri................................80 
3.  2 TMK-ların iqtisadi qloballaşmaya təsiri və bundan Azərbaycana düşən 
pay...................................................................................................................91 
 
Nəticə..................................................................................................................100 
İstifadə olunmuş ədəbiyyat siyahısı.................................................................105 
Summary 
Resume 
Referat 
                                           
                                                    
                                                      
 
 



 
                                                  
GİRİŞ
 
Mövzunun  aktuallığı.  Müasir  dövrdə  ölkə  iqtisadiyyatının  inkişafında 
beynəlxalq təşkilatlarla olan beynəlxalq iqtisadi münasibətlər və TMK-lar dünya 
iqtisadiyyatı və beynəlxalq münasibətlər sisteminin vacib  inkişaf elementlərindən 
sayılır.  Beynəlxalq  maliyyə  təşkilatları  ilə  əməkdaşlıq  demək  olar  ki,  bütün 
dövlətlərin  xarici  siyasətinin  əsas  prioritetinə  çevrilmişdir.  Çoxsaylı  beynəlxalq 
təşkilatlarla  bu  əməkdaşlığın  daha  da  genişləndirilməsi,  inkişaf  etdirilməsi 
mühüm  əhəmiyyət  kəsb  edir.  Dissertasiya  işində  beynəlxalq  maliyyə 
qurumlarının  yaranması  və  məqsədləri,  müasir  şəraitdə  ölkələrin  beynəlxalq 
maliyyə  qurumları  ilə  əməkdaşlığının  xarakteri  və  xüsusiyyətləri,  Azərbaycanın 
maliyyə  qurumları  ilə  əməkdaşlığı  və  maliyyə  qurumlarının  ölkəmizdə  həyata 
keçirdiyi  layihələr,  transmilli  korporasiyaların  formalaşması  səbəbləri,  onların 
təşkilatlanması  təmayülləri,  beynəlxalq  əmək  bölgüsünün  dərinləşməsi  və 
beynəlxalq  rəqabət  mühitində  TMK-ların  intensiv  fəaliyyəti    barədə  məlumatlar 
öz əksini tapmışdır.  
Tədqiqatın  məqsədi.  Dissertasiya  işində  tədqiqatın  əsas  məqsədi 
beynəlxalq  maliyyə  qurumları  ilə  dünya  dövlətlərinin    əlaqələri,  sözügedən 
bankların  dünya  ölkələrində  həyata  keçirdiyi  layihələr  və  onların  iqtisadi 
təsirlərini  ələ  almaq,  beynəlxalq  maliyyə  qurumlarının  müasir  beynəlxalq 
münasibətlər  sistemində  rolunu  və  dünya  ölkələrinin  sosial-iqtisadi  siyasətinə 
təsirini dəyərləndirmək və onun inkişaf perspektivlərini müəyyən etməkdir. 
Beynəlxalq korporasiyalar bir tərəfdən beynəlxalq münasibətlər sisteminin 
məhsulu  sayılır,  digər  tərəfdən  isə  özləri  onlara  təsiretmə  mexanizmini  təmsil 
edirlər. Bunu nəzərə alaraq, dissertasiya işimdə həmin dəqiq hərəkət imkanlarını  
onların  fəaliyyətlərinin  uğurla  funksionallaşması  şəraitində  öyrənməyə 
çalışmışam. 
Təcrübi  əhəmiyyəti.  Burada  əksini  tapan  təhlil  və  araşdırma  müddəaları, 
beynəlxalq  maliyyə  qurumlarının  həyata  keçirdiyi  layihələr  dünya  dövlətlərində 
xidmətin,  infrastrukturun,  istehsalın  təkmilləşdirilməsi  istiqamətində  müəyyən 



 
nəzəri  tədqiqat  üçün  elmi  baza  kimi  istifadə  oluna  bilər.  Beynəlxalq  maliyyə 
qurumlarının  layihələrinin  dəyərliliyi  ondan  ibarətdir  ki,  onlar  nəinki  əlavə 
maliyyə  resursları  əldə  etməyə,  hətta  sosial  və  iqtisadi  inkişaf  məsələləri  ilə 
məşğul olan iri beynəlxalq təşkilatların təcrübə və məlumatlarından yararlanmağa 
imkan yaradır. 
Beynəlxalq münasibətlər və beynəlxalq iqtisadi siyasətə tətbiq etsək, TMK-
lar  fəal  iştirakçı  (  həm  individual    və  ya  kollektiv)  kimi  öz  sərəncamında  olan 
aktiv  və  potensial  resurslardan  və  onlardan  daha  effektiv  istifadə  imkanları 
hesabına öz şəxsi maraqlarından çıxış edərək beynəlxalq münasibətlər sisteminə 
həlledici  və  uzun  müddətli  təsiretmə  strategiyasını  həyata  keçirir  və  qərar  qəbul 
edir. Bu aktorların o zaman beynəlxalq kateqoriya əldə etməsindən danışmaq olar 
ki, söhbət bir dövlətin çərçivələrini öz fəaliyyəti ilə aşan, qəbul edilmiş idealları 
(maraqları)  təmsil  edən  mükəmməl  şəkildə  təşkilatlanmağa  meyl  edən  
strukturlaşmış ictimaiyyətdən söhbət getsin.  
Tədqiqatın  predmeti  və  obyekti.  Bura    beynəlxalq  maliyyə  qurumlarının  
yaranması, məqsədi və vəzifələri, strukturları, əsas fəaliyyət istiqamətləri, dünya 
ölkələrində  həyata  keçirdikləri  sosial-iqtisadi  inkişafa  yardım  layihələri,  Dünya  
Bankının  Azərbaycanın  neft və qaz  sektoruna  ayırdığı kreditlərdən  istifadənin  
vəziyyəti,  istehsal,  xidmət  və  infrastruktur  sahələrində  Azərbaycanın  Dünya 
Bankı ilə əməkdaşlığının  genişləndirilməsi istiqamətləri aiddir.  
Dissertasiya  işimin  əsas  tədqiqat  sahəsi  eyni  zamanda  TMK-ların  böyük 
inkişaf imkanlarının üzə çıxarılmasıdır. Transmilli korporasiyalar qeyri-hökümət 
aktorları kimi iştirakçı kartlarına sahib olduğundan bütün təsərrüfat münasibətləri 
spektrindən  yanaşsaq,  dünya  siyasi  və  iqtisadi  maraq  qruplarının  öz  ideallarının 
həyata keçirilməsinin böyük tərəfdaşı sayılır və inkişaf lokomotivi kimi təşəbbüs 
edilir, layihələndirilir. Ona görə də onların yayılma və inkişaf istiqamətlərinə həm 
daxili, həm  də  xarici  siyasi-iqtisadi  fəaliyyət  səviyyəsində  yanaşılmalıdır.  Bütün 
bunlara  baxmayaraq,  yenə  də  əvvəlki  tək  dövlətin  həlledici  aktor  kimi  qalması 
əsas  beynəlxalq  münasibətlər  nəzəriyyəsi  məktəblərinin  başlıca  tədqiqat 


Yüklə 1,36 Mb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   35




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə