10
İ z z ə t
Kim bilir! Bəlkə hiç o yoqdur evdə.
(Bu sırada qarmon səsi eşidilir.)
O r x a n
İştə qarmon səsi! Odur əlbəttə.
Odur, o!.. Baq, nasıl ruhlu bir çalğı?
İ z z ə t
Əvət, məhzun gönül, məhzun musiqi.
Orxan
Ah, qız nə qız! Sultanlara layiqdir,
Fəqət zalım Qanpolada aşiqdir.
Hər gün xəbər tutar gedib-gələndən,
Onun adı bir an düşməz dilindən.
Zavallı! Kəndi hüsnündən xəbərsiz,
Bilmiyor ki, eşqində divanəyiz!
Bilməm ona nasıl dərd anlatmalı,
Yalnız yalvarmalı, ya qorqutmalı.
Kəndisi arqasız, yoqsuldur gərçi
Lakin o qızda bir böyüklük var ki,
Hər zaman rast gəlsəm ruhum sarsılır,
Dilim söz söyləməkdən aciz qalır.
İz z ə t
Orxan, sən bir yigidsən! Düşün bir az,
Billah, bu hal sana əsla yaraşmaz.
O r x a n
Pəki nə yapmaq gərək?
11
İ z z ə t
Bıraq varsın,
Qız kəndisi gəlsin sana yalvarsın.
Orxan
Xayır, bu iş mümkün deyildir haşa!
Bən dərdimi açıb da başdan-başa
Eşqimi söylərim, riza göstərsə
Xoşbaxt olur...
İ z z ə t
Büsbütün rədd edərsə?
Orxan
Qəm yemə, Orxan pək də aciz deyil.
(Qarmonun səsi kəsilir)
Haydı, İzzət, susdu qarmon, sən çəkil!
İzzət dörd-beş adım çəkilir.
O r x a n
(Qayət hiddətli)
İnan ki, alt-üst eylərim aləmi,
İsmət Orxanı rədd edər, öyləmi?!
Allah şahid, bana olmazsa dəmsaz,
Bu topraqda ondan bir iz də qalmaz.
Yaşar dağlar başında qartal kibi,
Qoşar səhralarda bir maral kibi.
Bəndən başqa bulunmaz bir ənisi...
Zərər yoq, gəlsə gəlsin nişanlısı;
Gəlsin Qanpolad, qarşı qoysun bana,
İsmət ya qİsmətdir bana ya ona.
12
Bu sırada İsmət dışarı çıqar.
O r x a n
Aman, nə yosma qız!
İ z z ə t
Ah!..
O r x a n
Çəkil, çəkil!
(İzzət çəkilir, Orxan kəndi-kəndinə)
Yazıq! Əsla qızın könlü şad deyil,
Allah, Allah! Həm dalğın, həm də məhzun.
Bir baqışda eylər insanı məcnun.
(İsmətə doğru)
Aman, yarəbb, İsmət, İsmət!
İsmət
(Orxanı görüncə heyrətlə)
Ah, Orxan!
O r x a n
Nə var, nə yoq?
İsmət
Çoq şükür, Qanpoladdan
Bu gün bir məktub gəldi...
O r x a n
Nerdə Səlma?
13
İsmət
Qomşudadır, şimdi gəlir...
O r x a n
Pək ə’la,
Fəqət niçin?
İsmət
Getmiş mollayı bulsun,
Məktubu oqutsun, xatircəm olsun.
O r x a n
Pəki, evdə kim var?
İsmət
Kimsə yoq...
O r x a n
(Əlini İsmətin omuzuna qoyaraq)
İsmət!
Allah əsirgəsin, nədir bu halət?
Bət-bənizin solmuş, çöhrən dəyişmiş,
Qolay sanma, deyil bu sadə bir iş.
İsmət
(Geri çəkilərək)
Əvət doğru, fəqət məraq, intizar
Bir az sıqmış bəni...
O r x a n
Qərib halın var!
Qanpolad getsin qürbətdə sürünsün,
Sən burda ancaq sol, qayğı çək, düşün!
14
İsmət
Lakin təhəmmüldən başqa çarə nə?
O r x a n
Yazıq İsmət, yazıq!.. Sənin hüsnünə
Bənim kibi binlərcə aşiq varkən...
İsmət
Ah, sus, Orxan, sus!
O r x a n
Allahın sevərsən,
Söylədiyim sözlər yalanmı? Söylə!
Söylə, İsmət, yalanmı? Bir fikr eylə
Bütün Dağıstanda var bir şöhrətim,
Yüksək dağlardan böyükdür həşmətim,
Hürmətim, İzzətim, varım, sərvətim,
Nəslim, nəcabətim, gücüm, qüdrətim.
Günəş kibi parlayorkən, fəqət bən
Yalnız məftunum sana, ah, yalnız sən!..
İsmət
Orxan! Yetər, yetər...
O r x a n
İsmət, bir düşün!
Səndən başqa bir düşüncəm yoq bu gün.
Bütün qızlar əsir ikən eşqimə,
Bən sənin eşqində batmışım qəmə.
Səbrim tükənmiş, taqətim kəsilmiş,
Huşum, əqlim uçmuş, uyqum çəkilmiş.
Səndə əsla mərhəmət yoqmu?
İsmət
(Barmağındakı yüzüyü göstərərək, hiddətlə)
15
Orxan!
İştə barmağımda gördüyün nişan
Qanpoladdan bir yadigardır bana,
Ömrüm olduqca bağlıyım bən ona.
O r x a n
Bir yüzükdənmi eylərsən ihtiraz?
İsmət
Əvət, bu bir zəncir ki, hiç qırılmaz.
O r x a n
İsmət, onun hiç bir mə’nası yoqdur,
O bir boş xəyaldır, səni qorqudur.
Yüzük, nişan yalnız gönüldür, gönül!
Olma çocuq... Sən gəl bana ver gönül!
Yarın atlanıb bu köydən çıqalım,
Yigit kimsə, qarşı çıqsın baqalım.
(Kəndi-kəndinə heyrətlə)
Allah, Allah, yenə çatıldı qaşlar!
Dəhşət verir qartalvari baqışlar!
(İsmətə)
Söylə, fikrin nədir? Cavab ver, İsmət!
İsmət
(Usanmış və sinirli bir halda)
Artıq yetər, Allah için, çəkil get,
Hürmətin, İzzətin, varın, şöhrətin,
Nəslin, nəcabətin, gücün, qüdrətin
Həp sənin olsun, get, çəkil get, Orxan!
Bən ayrılmam o yoqsul Qanpoladdan.
Bütün dünya alt-üst olub dağılsa,
Ondan başqa sevdiyim yoqdur əsla!
Dostları ilə paylaş: |