HƏYAT DƏRSLƏRİ
Tahir Qəffarlı
23
XIX DƏRS
Təlqin – yəni, inandırmaq
Ardıcıl olaraq, gah "unutqanlıq", yəni yaddan çıxarmaq,
gah da "xatırlamaq", yəni yada salmaq kimi hallar olur insanda.
Şübhəsiz, unutqanlıq halı insana çox lazımdır. Müxtəlif
streslərdən, qəmdən – kədərdən azad olmaq üçün unutqanlıq
köməyə gəlir. Lakin çox vacib olanları unutmaqla insan "arsız"
olur.
İnsan, təlqin qüvvəsinin təsiri ilə gah unudur, gah da
yada salır.
Təlqin 3 cür olur. Biri, mistik təlqindir. Yəni, başqa
gözə görünməyən qüvvələrin insana təlqini. O biri, biləvasitə
digər insanların sənə etdiyi təlqindir. Digəri də, özümüz
özümüzə etdiyimiz (özünlə danışaraq) təlqindir. Bu
təlqinlərdən, asılı olaraq bizim yaddaşımızda gah unutqanlıq,
gah da yada salma halları baş verir.
Özünə təlqini zəif olan insan, 100 faizli "fanatik"dir.
Elmsiz, zəif düşüncəli insan nə qədər yazıq və cılızdır. Biz
insan görkəmində doğulsaq da, elmimiz olmadığı halda danışan
heyvan oluruq. İnsanın dəyəri onun elminin qücü qədərdir.
Elmi sevməyən bir xalqın, nə keçmişi, nə də gələcəyi var.
(Cibləri diplomlu qoyunlar nə qədərdir!)
Fərdi olaraq, hər bir insanın özü qarşısında borcu,
özünü elmləndirmək (daima oxumaq, təhlil etmək) kimi
xüsusiyyət olmalıdır. Daima, öz-özünə təlqin etməlisən ki,
yadına salmalısan ki, elmlən, elm öyrən. Necə ki, Peyğəm-
bərimiz (s.ə.s.) demişdir: "Elm öyrənin, beşikdən qəbir evinə
qədər !".
Tahir Qəffarlı
HƏYAT DƏRSLƏRİ
24
XX DƏRS
Özünü "ələ almaq" bacarığı
Əvvəl, insan düşdüyü vəziyyətə düzgün qiymət ver-
məlidir. Sonra çıxış yolu axtarmalıdır. Düşdüyü vəziyyətdə,
özünün nə kimi səhv və ya günah etdiyini aydınlaşdırmalıdır.
Tez-tələsik, kimdəsə, yəni başqasında günah axtarmamalıdır.
Bir şeyi, dəqiq başa düş ki, düşdüyün vəziyyətlə səni tərbiyyə
etmək istəyirlər. Məhz, Allahımız tərəfindən bizə olan, ən
böyük kömək, düşdüyümüz vəziyyətlə bizi tərbiyyə etməsidir!
Özünü əzizləyib, sevən insan, düşdüyü vəziyyətdən,
asan olan (müftə) çıxış yolu axtarır. Belə halda, insan köməyi
Allahından deyil, əslində şeytandan kömək uman insan (guya
Allahından kömək umduğunu zənn (hesab) etsə də), özü-özünü
aldadır.
Onsuz da, geci-tezi, özünü "ələ almalısan"! Gec özünü
"ələ alsan", həm sağlamlığını itirirsən, həm də lazımsız mənəvi
əzablar çəkirsən. Deməli, nə qədər özünü tez "ələ alsan", o
qədər faydalıdır. İnsan talehi ilə vaxtında barışmalıdır. (Çünki,
insan talehinə düşməndir.)
HƏYAT DƏRSLƏRİ
Tahir Qəffarlı
25
XXI DƏRS
Şəhvət, təkəbbür, naşükürlük
İnsanı 3 şey Allahdan uzaqlaşdırır. Biri şəhvət qığıl-
cımı. O biri təkəbbür odu. Ən qorxulusu isə naşükürlük seli.
Şəhvət, mənən ruhən insanı mundarlayır. Şəhvətin
sonunda insanın hiss etdiyi iyrənmək, diksinmək bunu bildirir.
Mütləq qüsl etməklə, su ilə təmizlənməklə, mənən, qismən də
olsa ruhuna kömək etmiş olursan.
Təkəbbür, mənən, ruhən insanı alçaldaraq heyvan
səviyyəsinə endirir.
Naşükürlük, eynən kafirlik kimidir. Yəni, naşükür insan
Allaha qarşı üsyan edir. Səbirli olmaqla özünü bu xəstəlikdən
qurtara bilərsən, xilas olarsan. İnşəAllah!!!
Tahir Qəffarlı
HƏYAT DƏRSLƏRİ
26
XXII DƏRS
Hal dəyişkənliyi
(Şəraitə uyğun olaraq insanın dəyişməsi)
İnsan bilə-bilə, bilməyə-bilməyə, demək olar ki, hər an
dəyişir.
Tempratur və təzyiqin dəyişməsi ilə, hadisələrin gedişi
ilə, ümumən maddi və mənəvi ehtiyaclardan asılı olaraq daima
dəyişir insan. Ən qorxulusu isə istəklərinin təsiri altına düşüb,
yazıq olmasıdır. İstəklərinin şiddəti ilə dəyişərək, əzab çəkən
insan bilərəkdən, özü -özünə düşmən olur.
Özünü nə qədər ağıllı kimi aparsan da, elə şərait olur ki,
acizləşirsən, yazıqlaşırsan. Bəzən insan, özündə elə keyfiy-
yətlər aşkar edir ki, özü-özünə təəccüb edir. Mülayim olan
insan şəraitin təsiri ilə qəddarlaşa da bilir. O, insanı mühakimə
etmək asandır. Lakin sən özün o vəziyyətə düşsən, ondan da
qəddar olarsan.
Allah insanı, istəmədiyi halda çaşmaqdan, azmaqdan
saxlasın. Amin!
Dostları ilə paylaş: |