1
Gümrü döyüşü hansı dövlətlər arasında baş vermişdir?
a) Rusiya – İran
b) Rusiya – Osmanlı
c) Rusiya – İrəvan xanlığı
d) İran – Osmanlı
e) Rusiya – Naxçıvan xanlığı
2
Birinci İran-Rusiya müharibəsi dövrünə aid olmayan hadisəni göstərin:
1. Quba xanlığının daxili müstəqilliyinin ləğvi
2. Gəncə xanlığının ruslar tərəfindən işğalı
3. Sərdarabad döyüşü
4. Rus generalı Sisianovun öldürülməsi
5. Buxarest sülhünün imzalanması
a) 1,3 b) 2,3 c) 4,5 d) 1,4 e) 3,5
3
Türkmənçay sülh müqaviləsinə aid deyil:
a) İran Şimali Azərbaycana olan iddialarından əl çəkdi.
b) İrəvan və Naxçıvan xanlıqları da Rusiyaya ilhaq edildi.
c) Ermənilərin İran ərazisindən Cənubi Qafqaza köçürülməsinə əlverişli şərait
yaradıldı.
d) Müqaviləni Əbdülhəsən xan və Paskeviç imzaladılar.
e) İran Rusiyaya 20 milyon manat gümüş məbləğində təzminat verməli idi.
4
Xəzər dənizində hərbi donanma saxlamaq hüququnun yalnız Rusiyaya
verilməsini nəzərdə tutan müqavilə:
a) Kürəkçay
b) Ədirnə
c) Gülüstan
d) İstanbul
e) Georgiyevsk
5
1805-ci ildə Rusiya ilə Qarabağ xanlığı arasında bağlanmış Kürəkçay
müqaviləsinin şərtlərinə daxil deyildir:
a) Şuşada rus qarnizonunun saxlanmasına icazə verilirdi.
b) Xan çar xəzinəsinə hər il 8 min çevron bac verməyi öhdəsinə götürürdü.
c) Xan, onun varisləri və xanlığın bütün əhalisi Rusiya təbəəliyinə qəbul
olunurdu.
d) Xanlıq müstəqil xarici siyasət hüququndan məhrum edilir, lakin xanlığın daxili
idarəsi xanın ixtiyarında saxlanılırdı.
e) Xanlıq müstəqil xarici siyasət hüququnu saxlamaqla Rusiya təbəəliyinə qəbul
olunurdu.
6
İkinci Rusiya-İran müharibəsinə aid olmayan döyüş:
a) Cavanbulaq
b) Qəmərli
c) Şəmkir
d) Sərdarabad
e) Gəncə
7
1806-cı ilə aid deyil:
a) Dərbəndin ruslar tərəfindən işğalı
b) Bakının ruslar tərəfindən işğalı
c) İbrahim xanın ruslar tərəfindən öldürülməsi
d) Qarababa döyüşü
e) Şəkidə ruslara qarşı üsyan
8
Aşağıdakı variantlardan hansı düzgündür?
a) Şah İsmayıl hakimiyyətə gəlməmişdən əvvəl Venesiya ilə diplomatik əlaqələr
qurmuşdur.
b) Şah İsmayıl hakimiyyətə gəlməmişdən əvvəl Osmanlı ilə diplomatik əlaqələr
qurmuşdur.
c) Şah İsmayıl hakimiyyətə gəlməmişdən əvvəl Ağqoyunlu ilə diplomatik
əlaqələr qurmuşdur.
d) Şah İsmayıl hakimiyyətə gəlməmişdən əvvəl Qaraman bəyliyi ilə diplomatik
əlaqələr qurmuşdur.
e) Şah İsmayıl hakimiyyətə gəlməmişdən əvvəl Teymurilər ilə diplomatik əlaqələr
qurmuşdur.
9
Uyğunluq pozulmuşdur?
a) 1819-cu ildə - Şəki
b) 1822-ci ildə - Qarabağ
c) 1822-ci ildə - Şamaxı
d) 1826-cı ildə - Lənkəran
e) 1804-cü ildə - Gəncə
10
I Rusiya-İran müharibəsinin taleyini həll etdi?
a) Üçmüəzdin
b) Qəmərli
c) Gümrü yaxınlığındakı döyüş
d) Aslandüz
e) Qarababa
11
Gülüstan müqaviləsinin şərtlərindən deyildir?
a) Xəzər dənizində hərbi donanma saxlamaq hüququ yalnız Rusiyaya verildi.
b) Azərbaycanın şimal xanlıqları Rusiyanın tərkibinə keçdi.
c) Rusiya tacirlərinin İranla ticarətində 5%-lik gömrük tarifi müəyyən olundu.
d) İran ərazisində rus tacirləri daxili gömrük rüsumları ödəməkdən azad edildilər.
e) Şərqi Gürcüstan və Dağıstan Rusiyanın tərkibinə keçdi.
12
Gəncənin Rusiya tərəfindən işğalı nəticəsində:
a) digər Azərbaycan xanlıqlarının da taleyi həll olundu.
b) Azərbaycanın cənub bölgələrinə yol açıldı.
c) Gürcüstanın şərq sərhədlərinin təhlükəsizliyi təmin olundu.
d) rus qoşunlarının Xəzər sahillərinə çıxıb, Həştərxanla əlaqə yaratmaq imkanı
yarandı.
e) hamısı
13
Aşağıdakı variantlardan hansı səhvdir?
a) Uzun Həsən Sultana qarşı “atatürk koalisiyası”da birləşdirməyə çalışdığı
dövlətlərdən biri Qaraman bəyliyidir.
b) Uzun Həsən Sultana qarşı “atatürk koalisiyası”da birləşdirməyə çalışdığı
dövlətlərdən biri Venesiya Respublikasıdır.
c) Uzun Həsən Sultana qarşı “atatürk koalisiyası”da birləşdirməyə çalışdığı
dövlətlərdən biri Kipr krallığıdır.
d) Uzun Həsən Sultana qarşı “atatürk koalisiyası”da birləşdirməyə çalışdığı
dövlətlərdən biri Rodos feodal dövlətidir.
e) heç biri səhv deyil.
14
Osmanlı dövləti nəyə görə Trabzon məsələsini Ağqoyunlu dövlətinə güzəştə
getmədi?
a) Trabzonun verilməsi demək Rusiyanın Ağqoyunlu ilə əlaqəyə girib Osmanlıya
hücumu reallaşa bilərdi.
b) Sara Xatun Osmanlı dövləti ilə təkcə Trabzon məsələsində anlaşa bildi.
c) Osmanlı dövləti Trabzon vasitəsi ilə Avropa ilə ipək ticarətini öz əlində
cəmləşdirmək idi.
d) Trabzonda zəngin xromit yataqları olduğundan Sultan II Mehmet bu bölgəni
itirmək istəmirdi.
e) Trabzonun verilməsi demək Osmanlı dövlətinin Qara dənizə çıxışı tamamilə
məhdudlaşırdı.
15
Uzun Həsən Sultana qarşı “atatürk koalisiyası”da birləşdirməyə çalışdığı
dövlətlərdən deyildir:
a) Qaraman bəyliyi
b) Venesiya Respublikası
c) Kipr krallığı
d) Rodos feodal dövləti
e) hamısı
16
XV əsrin II yarısında Avropa dövlətləri üçün Osmanlıya qarşı əsas etibarlı
müttəfiq hesab oluna bilərdi?
a) Teymuri İmperatorluğu
b) Qaraman bəyliyi
c) Qaraqoyunlu dövləti
d) Rusiya
e) Ağqoyunlu dövləti
17
Şah İsmayıl hakimiyyətə gəlməmişdən əvvəl hansı dövlətlə diplomatik əlaqələr
qurmuşdur?
a) Venesiya
b) Osmanlı
c) Ağqoyunlu
d) Qaraman bəyliyi
e) Teymurilər
18
Diplomatiya haqqında deyilənlərdən hansı biri yalnışdır?
a) dövlət başçılarının, hökumətlərin və xarici əlaqələr üzrə xüsusi orqanların
prinsipial fəaliyyətidir.
b) dövlətin xarici siyasətinin məqsəd və vəzifələrini həyata keçirməkdən və
dövlətin hüquq və maraqlarını xaricdə müdafiə etməkdən ibarətdir.
c) xarici siyasətin danışıqlar vasitəsi ilə həll edilməsidir.
d) beynəlxalq münasibətlərin iştirakçısı olan dövlət və qrupların səlahiyyətli
nümayəndələri arasında danışıqların aparılması sənəti və təcrübəsi nəzərdə
tutulur.
e) hamısı düzgündür.
19
Qədim Romada bu elmi "xalqlar hüququ" adlandırmışlar:
a) diplomatiya
b) beynəlxalq hüquq
c) xarici siyasət
d) dünya siyasəti
e) beynəlxalq münasibətlər
20
1585-ci ildə İspaniya kralı II Filiplə Səfəvi şahı Məhəmməd Xudabəndə arasında
bağlanan müqaviləyə görə:
a) Dünya bölüşdürüldü. Avropa İspaniyaya, Asiya Səfəvilərə çatacaqdı.
b) Dünya bölüşdürüldü. Avropa Səfəvilərə, Asiya İspaniyaya çatacaqdı.
c) İspaniya Osmanlı dövlətinə qarşı Səfəvilərə hərbi sursat yardım edəcəkdi.
d) Hörmüz boğazı İspaniyaya verilirdi.
e) İspaniya tacirləri Azərbaycan ərazilərində gömrüksüz ticarət hüququ əldə
edirdilər.
21
1578-ci ilin avqustun 9-da:
a) “Mollahəsənli” döyüşü baş verdi.
b) “Məşəl Savaşı” döyüşü baş verdi.
c) “Çıldır” döyüşü baş verdi.
d) I osmanlı-səfəvi müharibəsi baş verdi.
e) II osmanlı-səfəvi müharibəsi baş verdi.
22
Fransız səyyahı Jan Şardən kimi dünyanın ən böyük monarxı adlandırdı?
a) Sultan Sülyman Qanuni
b) Şah I İsmayıl
c) Sultan I Səlim (Səlim Yavuz)
d) Şah I Təhmasib
e) Şah I Abbas
23
Səfəvilər dövlətində xristiyanlığın təbliğinə razılıq verildi?
a) 1599-cu ildə
b) 1600-cü ildə
c) 1598-ci ildə
d) 1595-ci ildə
e) 1603-cü ildə
24
XVI əsrin sonlarına qədər Avropada hegemon güc idi?
a) Müqəddəs Roma İmperatorluğu
b) İspaniya
c) Fransa
d) İngiltərə
e) Osmanlı
25
Avropa diplomatiyasını Səfəvi dövləti ilə yaxınlaşdırırdı:
a) Monqol təhlükəsi
b) Xaçlıların təhlükəsi
c) Osmanlı təhlükəsi
d) Rusiya təhlükəsi
e) Atilla təhlükəsi
26
XVI əsrdə hansı ingilis şirkəti Səfəvi dövlətindən gömrüksüz ticarət hüququ
almışdır?
a) Moskva şirkəti
b) Paris şirkəti
c) London şirkəti
d) Ost-Hind şirkəti
e) Vest-Hind şirkəti
27
Səfəvilər dövləti Ağqoyunlu dövlətindən fərqli olaraq:
a) Feodal dövləti idi.
b) Mərkəzləşmiş feodal dövləti idi.
c) Bir nəsil tərəfindən idarə olunmuşdur.
d) Xarici ticarətə əhəmiyyət verirdi.
e) Avropa ölkələri ilə əlaqə yaradırdı.
28
Şah I Abbasın xarici siyasətinin əsas istiqaməti idi:
a) Osmanlılarla münasibətdə yaxınlıq
b) Şeybanilərə münasibətdə yaxınlıq
c) Portuqaliya ilə münasibətdə yaxınlıq
d) Avropadan artileriya mütəxəssisinin gətirilməsi
e) Misir məsələsi
29
Ümumtürk birliyinə zərbə vuran döyüşlərin xronoloji ardıcıllığı:
1. II Şənbi-Qazan döyüşü
2. Dənədənəkan döyüşü
3. Otluqbeli döyüşü
4. Çaldıran döyüşü
5. Malatya döyüşü
a) 2,1,5
b) 4,2,5
c) 5,3,4
d) 1,3,5
e) 2,4,6
30
Qaraqoyunlu, Ağqoyunlu və Səfəvi dövlətlərinin yaradılmasının oxşar cəhətləri:
a) qabiliyyətli müharibələr nəticəsində
b) yadelli işğalçılara qarşı mübarizə şəraitində
c) şiəliyin təbliği nəticəsində
d) sinfi mübarizənin kəskinləşməsi nəticəsində
e) Osmanlı işğalından azad olunması nəticəsində
31
Osmanlıların məğlub olduğu döyüş:
a) Çıldır
b) Qoçhisar
c) Çaldıran
d) Otluqbeli
e) Malatya
32
Səfəvilərlə mübarizə şəraitində süqut etmiş dövlət hansıdır?
a) Osmanlı
b) Hülakülər
c) Atabəylər
d) Ağqoyunlu
e) Qaraqoyunlu
33
Səfəvilər dövləti və Ağqoyunlu dövlətiə aid oxşarlıq deyil?
a) Təbriz şəhərinin paytaxt olması
b) Osmanlılarla mübarizə
c) Mərkəzdirilmiş dövlət olmaları
d) qabiliyyətli müharibələr nəticəsində yaranmaları
e) əsasları Cənubi Azərbaycanda qoyulmuşdur.
34
1512-ci ildə baş vermişdir:
1. Sultan Səlimin hakimiyyətə gəlməsi
2. Ədirnədə fövqəladə divan keçirilməsi
3. Səfəvi diplomatı Əli bəyin İtaliyaya getməsi
4. Çaldıran vuruşması
5. Şah İsmayılın Qarahisar və Malatya şəhərlərini ələ keçirməsi
a) 1,5 b) 2,4 c) 1,3 d) 3,4 e) 2,5
35
XVII əsrin əvvəllərində Azərbaycanda:
a) Moskva ticarət şirkətinin bir neçə şəhərdə nümayəndəlikləri açıldı.
b) Mərkəzi hakimiyyətə qarşı Şamaxıda Əlqas Mirzə qiyam qaldırdı.
c) sənətkarlığın və ticarətin inkişafına mane olan tamğa vergisi ləğv edildi.
d) Cəlalilər hərəkatı geniş yayıldı.
e) Osmanlıların işğal etmədiyi Azərbaycan torpaqları Azərbaycan
bəylərbəyliyində birləşdirildi.
36
Portuqaliyalıların İran körfəzində hegemonluğuna son qoydu:
a) II Şah Abbas
b) I Şah İsmayıl
c) Sultan Hüseyn
d) I Şah Abbas
e) I Şah Təhmasib
37
Şah I İsmayıl nəyə görə Portuqaliyanın İran körfəzində möhkəmlənməsinə mane
ola bilmədi?
a) Aralıq dənizi vasitəsi ilə Qərbdən odlu silah almağın mümkünsüzlüyünü
gördü.
b) Şah İsmayıl buna cəhd etsə də, buna mane ola bilmədi.
c) Osmanlı ilə mübarizədə məğlub oldu və Portuqaliyanın köməyinə ehtiyacı var
idi.
d) hamısı aiddir.
e) Hörmüz boğazı o dövrdə Səfəvilərin nəzarətindən çıxmışdı.
38
1507-1508-ci illərdə Səfəvilərin əlaqə yaratdığı dövlətlər:
a) İtaliya, Fransa, Osmanlı, Qaraman bəyliyi
b) Roma papası, Venesiya, Neapol krallığı, Kipr, Rodos, Qaraman bəyliyi
c) Roma papası, Venesiya, Neapol krallığı, Kipr, Rodos
d) Şeybanilər, Əfqanlar, Portuqaliya
e) Krım tatarları və Orta Asiya türkləri
39
İngiltərənin “Moskva” şirkəti ilə ipək ticarətinə dair Şirvan bəylərbəyi Abdulla
xanla A.Cenkinson arasında saziş bağlandı:
a) 1603-cü ildə
b) 1601-ci ildə
c) 1600-cü ildə
d) 1578-ci ildə
e) 1562-ci ildə
40
Lodz əməliyyatı zamanı göstərdiyi sərkərdəlik məharəti və şəxsi igidliyinə görə
artilleriya generalı rütbəsinə layiq görülmüş azərbaycanlı:
a) general Hüseyn xan Naxçıvanski
b) general Əliağa Şıxlinski
c) general İbrahim ağa Vəkilov
d) general Səməd bəy Mehmandarov
e) polkovnik Qalib Vəkilov
41
Qərb cəbhəsində mühəndis polkunda göstərdiyi igidliyə görə Müqəddəs Georgi
ordeni ilə təltif olunmuş azərbaycanlı:
a) general Hüseyn xan Naxçıvanski
b) general Əliağa Şıxlinski
c) general İbrahim ağa Vəkilov
d) general Səməd bəy Mehmandarov
e) polkovnik Qalib Vəkilov
42
Aşağıdakı şəxslərdən hansı “Müqəddəs Georgi ordeni” ilə təltif olunmamışdır?
a) Qalib Vəkilov
b) Əliağa Şıxlinski
c) Fərrux ağa Qayıbov
d) Tərlan Əliyarovbəyov
e) Teymur Novruzov
43
1915-1916-cı illərdə “kəndli həyəcanları” baş vermişdir?
a) Lənkəran qəzasında
b) Ərəş qəzasında
c) Quba qəzasında
d) Gəncə qəzasında
e) hamısında
44
Sarıqamış əməliyyatında iştirak edə dövlətlər?
a) Rusiya – İran
b) Osmanlı – İngiltərə
c) Rusiya – Almaniya
d) Osmanlı – Rusiya
e) Rusiya – Avstriya-Macarıstan
45
I Rusiya-İran müharibəsi başa çatdı:
a) Kürəkçay müqaviləsi ilə
b) Türkmənçay müqaviləsi ilə
c) Gülüstan müqaviləsi ilə
d) Tilzit müqaviləsi ilə
e) İstanbul müqaviləsi ilə
46
Rusiya tərəfindən daha tez işğal edilmişdir:
a) Gəncə xanlığı
b) Şəki xanlığı
c) Qazax, Şəmşəddil və Borçalı bölgəsi
d) Car-Balakən camaatlığı
e) Şamaxı xanlığı
47
“Simens qardaşları” şirkəti Azərbaycanda öz yatrımlarını hansı sahəyə
qoymuşlar?
a) kənd təsərrüfatı
b) neft sənayesində
c) ipəkçilikdə
d) mis sənayesində
e) toxuculuq sənayesində
48
Qəsri-Şirin sülhünə aiddir:
1. Səfəvi-Osmanlı müharibəsinə son qoyuldu.
2. Ərəb İraqı Səvəfilərə, Zəngir qalasından şərqdəki torpaqlar Osmanlılara
verildi.
3. Ərəb İraqı Osmanlılara, Zəngir qalasından şərqdəki torpaqlar Səfəvilərə
verildi.
4. Səfəvilər Van və Qars qalalarına və Ahasixa hücum etməyəcəklərinə dair
təminat verdilər.
5. Osmanlılar Səfəvilərin daxili işlərinə qarışmayacaqlarına təminat verdilər.
a) 3,4,5
b) 1,2,5
c) 2,3,4
d) 1,3,4
e) 2,4,5
49
XVIII əsrin 20-ci illərində Rusiyanın Cənubi Qafqazda əsas rəqibi:
a) Osmanlılar
b) Fransızlar
c) İngilislər
d) Quba xanlığı
e) Səfəvilər
50
1653-1672-ci illər Səfəvi-Rusiya münaqişəsinin səbəbi nə idi?
a) Rusiyanın strateji siyasəti
b) Rusiyanın Şirvanda gömrüksüz ticarət etmək istəməsi
c) Rusiyanın ipək ticarətinin inhisara almaq istəməsi
d) Səfəvi-Osmanlı yaxınlığı
e) Rusiyanın ingilislərə himayə etməsi
51
Azərbaycan xanlıqları içərisndə ən qüvvətlisi idi.
a) Urmiya
b) Quba
c) Şəki
d) hamısı
e) Qarabağ
52
1727-ci ildə Rusiya ilə Türkiyə arasında sərhəd məsələlərinin nəticəsinə görə
Rusiyanın nəzarətinə keçmiş ərazilərdən deyildir?
a) Şabran
b) Rustav
c) Beşbarmaq
d) Müşkür
e) Xudat
53
Qubalı Fətəli xan öz sərhədlərini möhkəmləndirmək məqsədilə:
a) Sərhədlərinə öz adamlarını yerləşdirdi.
b) Quba xanlığının ərazisini genişləndirdi.
c) Rusiya ilə ittifaqa girib öz sərhədlərinin təhlükəsizliyini rus əsgərlərinə həvalə
etdi.
d) Muğandan döyüşkən şahsevən köcərilərinin bir hissəsini xanlığın ərazisinə
köçürdü.
e) Paytaxtı Xudata köçürdü.
54
Səfəvilərin Ağqoyunlu taxtını ələ keçirməzdən əvvəl əlaqə yaratdığı ilk qərb
diplomatı:
a) Konstantino Laskari
b) Moriati di Erzerum
c) Marin Sanudon
d) Zuan di Tabian
e) Del Astan
55
Uzun Həsəndən başlayaraq Şah Abbasa qədər heç bir Ağqoyunlu və Səfəvi
hökümdarlarının Avropaya göndərdiyi məktublarında hərbi planlarının açıqlaya
bilməməsinin səbəbi:
a) Bu hökümdarların heç birinin buna niyyəti olmamışdır.
b) Uzun və təhlükəli yolda bu məktublardan Osmanlının xəbəri ola bilərdi
c) Qərbi Avropa dövlətlərinin özü Ağqoyunlu və Səfəvilər üçün ciddi təhlükə
idi.
d) Bu məktublarda ümumi işarələr verilirdi və planlar isə elçi tərəfindən
çatdırılırdı.
e) hamısı
56
1508-ci il dekabrın 10-da bağlanmış “Kambre liqası”nın əsas məqsədi:
a) Osmanlıya qarşı bütün Avropa dövlətləri bir araya gəlirdi.
b) Avropa dövlətləri Osmanlı ilə mübarizədə Səfəvilərə yardım göstərəcəkdi.
c) Avropa dövlətləri Osmanlı ilə mübarizədə Səfəviləri döyüş meydanında tək
qoyacaqdı.
d) Venesiyanın Şimali İtaliyadakı torpaqları bölüşdürmək üçün Almaniya,
Fransa, İspaniya və İtaliya dövlətləri hərbi əməliyyatlara başlayacaqdılar.
e) heç biri
57
Pyetro Zenoya:
a) Orta əsrlərdə Venesiyanın Dəməşqdəki konsulu idi.
b) Orta əsrlərdə Fransanın İstanbuldakı konsulu idi.
c) Orta əsrlərdə Venesiyanın İstanbulda konsulu idi.
d) Orta əsrlərdə Fransanın Bursadakı konsulu idi.
e) Orta əsrlərdə İspaniyanın Təbrizdəki konsulu idi.
58
Bu döyüşlərdən hansı islam-türk tarixinin ən faciəli hadisələrindən biri deyildir?
a) Mərv
b) Çaldıran
c) Otluqbeli
d) Ankara
e) Dəndənəkan
59
XIV əsrin ortalarında İtaliyanı ələ keçirmək uğrunda müharibələr aparırdı?
a) Almaniya və Fransa
b) Fransa və Osmanlı
c) İspaniya və Almaniya
d) İspaniya-Almaniya bloku və Fransa
e) İspaniya-Almaniya bloku, Fransa və Osmanlı
60
“Əgər Tanrı Böyük Türkə (Sultan Süleymana) qarşı İran şahı Təhmasibin
şəxsində qüdrətli bir düşmən göndərməsəydi, Avropa və xristianlıq çoxdan məhv
olardı” – fikri kimə aiddir?
a) Venesiya diplomatı Marino Kavalli
b) Venesiya diplomatı Antonio Erisso
c) Roma papasının elçisi kardinal Paolo
d) Venesiya diplomatı Markantonio Barbaro
e) Fransa kralı V Karl
61
“Kürəkçay” müqaviləsinə görə:
a) Bakı İranın tərkibinə qatıldı.
b) Gürcüstan Rusiyadan asılı salındı.
c) İrəvan və Naxçıvan xanlıqları Rusiyaya birləşdirildi.
d) Gəncə xanlığı ləğv edildi.
e) Qarabağ və Şəki xanlıqları Rusiyaya ilhaq edildi.
62
I Pyotrun Xəzəryanı bölgəyə yürüşü zamanı Peterburqa qayıtmasının səbəbləri:
1. Avropada İsveç tərəfindən Rusiyaya qarşı yeni müharibə təhlükəsi
2. Nadir xanın qəfil hücumu
3. Hacı Davudun dağlarda qoşun toplaması
4. Yerli əhalinin ruslara güclü müqaviməti
5. Osmanlı dövlətinin rusların Xəzəryanı bölgələrə soxulmasına kəskin etirazı
a) 1,3,5
b) 1,2,3
c) 2,4,5
d) 1,3,4
e) 2,4,5
63
Köçürülmə zamanı ermənilər Şimali Azərbaycanın hansı bölgələrində daha çox
yerləşdirilmişdir?
a) Naxçıvan, İrəvan, Lənkəran
b) Qarabağ, Lənkəran, İrəvan
c) Qarabağ, Gəncə, Bakı
d) İrəvan, Qarabağ, Naxçıvan
e) Şirvan, Naxçıvan, Şəki
64
1667-ci il Rusiya-Səfəvi müqaviləsi nəzərdə tuturdu:
a) Qubanın Səfəvilərə verilməsi
b) Kazaklara qarşı birgə mübarizə aparmağı
c) Səfəvilərin bütün hakimiyyəti dövründə rus tacirlərini gömrüksüz ticarət etmək
hüququnun verilməsi
d) Dərbənd şəhərinin Səfəvilərə verilməsini
e) Osmanlılara qarşı birgə mübarizəni
65
Uyğunluq pozulmuşdur:
a) Cavad xan – Gəncə xanı
b) Pənahəli xan – Qarabağ xanı
c) Fətəli xan – Quba xanı
d) Heydərqulu xan – Naxçıvan xanı
e) Hacı Çələbi – Zaqatala xanı
66
Xarici siyasətinə Azərbaycanı birləşdirməyi məqsəd qoymuş xanlıqlar.
1. Quba 2. Lənkəran 3. Qarabağ
4. Urmiya 5. Təbriz 6. Şəki
a) 2,3,4,5
b) 1,3,5,6
c) 1,3,4,6
d) 3,4,5,6
e) 2,3,4,6
67
Şamxor(Şəmkir) döyüşü olmuşdur.
a) 1827-ci ildə Rusiya və İran arasında
b) 1826-cı ildə Osmanlı və Rusiya arasında
c) 1827-ci ildə İran və Osmanlı arasında
d) 1826-cı ildə İran və Rusiya arasında
e) 1827-ci ildə Rusiya və Osmanlı arasında
68
Xronoloji ardıcıllığı müəyyən edin:
1. Nadir xanın Osmanlıları Qars yaxınlığındakı döyüşdə ağır məğlubiyyətə
uğratması
2. Səfəvilər İmperiyasının süquta uğraması
3. Azərbaycanda Əfşarların hakimiyyəti başlaması
4. Nadir xanın Xorasanda əfqanların üsyanını yatırması
a) 1,4,2,3
b) 4,1,2,3
c) 1,2,3,4
d) 4,3,2,1
e) 4,2,1,3
69
1736-cı ildə bağlanmış Ərzurm müqaviləsinə görə:
a) Səfəvilər dövləti süquta uğradı.
b) Azərbaycan torpaqlarında əfşarlar hakimiyyətə gəldilər.
c) Osmanlılar səfəvilərdən 1720-ci ildən tuttuqları əraziləri qaytardılar.
d) bütün Azərbaycan torpaqları Osmanlıların nəzarətinə keçdi.
e) Osmanlılar Krım xanlığını Rusiyaya güzəştə getməli oldular.
70
Səfəvi-Osmanlı müharibəsinin II mərhələsi əhatə edir?
a) 1521-1534
b) 1578-1590
c) 1534-1555
d) 1514-1555
e) 1616-1618
71
Səfəvi-Osmanlı müharibəsinin I mərhələsi əhatə edir?
a) 1521-1534
b) 1578-1590
c) 1534-1555
d) 1514-1555
e) 1616-1618
72
Aşağıdakı döyüşlərdən hansında Ağqoyunlular qalib gəlmişdir?
a) Otluqbeli
b) Malatya
c) Almaqulağı
d) Şərur
e) Qoçhisar
73
Xronoloji ardıcıllığı göstərin
1. Amasya sülh müqaviləsi
2. Moxaç döyüşü
3. Sultan Süleymanın Azərbaycana sonuncu hücumu
4. Şirvanşahlar dövlətinin süqutu
5. Səfəvi diplomatı Əli bəyin İtaliyaya getməsi
a) 5,2,4,3,1
b) 5,2,3,4,1
c) 4,3,1,2,5
d) 1,2,3,4,5
e) 5,3,2,1,4
74
I Pyotrun Azərbaycana yürüşünə bəhanə oldu:
a) Əfqanların İsfahanı tutması
b) Şamaxıda öldürülmüş rus tacirlərinin intiqamını almaq
c) Xəzəryanı bölgənin əhalisini İran zülmündən xilas etmək və orada qayda-
qanun yaratmaq
d) Xəzəryanı bölgədə İran tərəfindən tez-tez hücumlara məruz qalan rus
donanmasını müdafiə etmək
e) Xəzəryanı bölgəyə Osmanlı qoşunlarının daxil olmasına imkan verməmək
75
1785-ci ildə Osmanlı imperiyasından kömək almaq məqsədi ilə öz elçilərini
İstanbula göndərən xanlıqlar?
a) Quba, Qarabağ, Şəki
b) Naxçıvan, İrəvan
c) Bakı, Quba, Naxçıvan
d) Şamaxı, Cavad, Urmiya
e) Ərdəbil, Lənkəran, Dərbənd
76
XVIII əsrin ikinci yarısında Rusiya Cənubi Qafqazda güclənməsini istəyirdi:
a) Quba xanlığının
b) Erməni məlikliklərinin
c) Qarabağ xanlığının
d) Osmanlı dövlətinin
e) Kartli-Kaxetiya çarlığının
77
II Yekaterinanın 1793-cü il 19 aprel tarixli fərmanı ilə:
a) Quba xanlığı ləğv edildi.
b) Bakı xanlığı Rusiyanın himayəsinə keçdi.
c) Qarabağ xanlığı Georgyevsk müqaviləsinə qoşuldu.
d) Lənkəran xanlığına ermənilər köçürüldü.
e) Azərbaycanda vahid pul sistemi yaradıldı.
78
1812-ci il mayın 16-da Buxarest sülh müqaviləsinin şərtlərindən deyildir?
a) Bessarabiya Rusiyaya keçdi.
b) Rus hərbi gəmiləri Bosfor və Dardanel boğazlarından keçmək hüququ aldılar.
c) Dunay çayında rus gəmilərinin gediş-gəliş hüququ təsdiq edildi.
d) Moldova və Valaxiya Osmanlıya qaldı.
e) Serbiya özünüidarə hüququ aldı.
79
1829-cu il sentyabrın 2-də bağlanmış Ədirnə sülh müqaviləsinə aid deyil?
a) Anadoludakı bütün qalalar Osmanlının əlində qaldı.
b) Yunanıstan müstəqillik əldə etdi.
c) Dunay mənsəbindəki adalar Rusiyaya keçdi.
d) Valaxiya, Moldova və Serbiyaya daxili muxtariyyət verildi.
e) Rus ticarət gəmilərinin boğazlardan sərbəst keçməsi təmin olundu.
80
İstər Ağqoyunlu istərsə də Səfəvilərin Osmanlı dövləti ilə müharibələr etməsinin
əsas səbəbi:
a) siyasi səbəblər ucbatından
b) torpaq məsələləri ucbatından
c) iqtisadi səbəblər ucbatından
d) din müharibələri
e) hamısı
81
Orta əsrlərdə Azərbaycan Səfəvi dövləti ilk dəfə olaraq hansı dövlətlə əlaqələr
yaratmışdır.
a) İngiltərə ilə, “Moskva” kompaniyasının 6 ekspedisiyası ilə
b) Rusiya ilə, “Moskva” kompaniyasının 6 ekspedisiyası ilə
c) İngiltərə ilə, “Ost-Hind” kompaniyasının 6 ekspedisiyası ilə
d) Rusiya ilə, “Ost-Hind” kompaniyasının 6 ekspedisiyası ilə
e) Venesiya ilə, Osmanlıya qarşı hərbi yardım məqsədi ilə
82
Marino Kavallinin fikrinə görə Osmanlı imperiyasını dağıda bilər?
1. daxili ixtilaflar və didişmələr
2. hökumət üzvləri arasında yayılmış rüşvətxorluq
3. igid İran hökmdarları
a) 1 b) 2 c) 3 d) 1,2 e) 1,2,3
83
Şah I İsmayıl nəyə görə Portuqaliyanın İran körfəzində möhkəmlənməsinə mane
ola bilmədi?
a) Aralıq dənizi vasitəsi ilə Qərbdən odlu silah almağın mümkünsüzlüyünü
gördü.
b) Şah İsmayıl buna cəhd etsə də, buna mane ola bilmədi.
c) Osmanlı ilə mübarizədə məğlub oldu və Portuqaliyanın köməyinə ehtiyacı var
idi.
d) hamısı aiddir.
e) Hörmüz boğazı o dövrdə Səfəvilərin nəzarətindən çıxmışdı.
84
Birinci İran-Rusiya müharibəsi dövrünə aid olmayan hadisəni göstərin:
1. Quba xanlığının daxili müstəqilliyinin ləğvi
2. Gəncə xanlığının ruslar tərəfindən işğalı
3. Sərdarabad döyüşü
4. Rus generalı Sisianovun öldürülməsi
5. Buxarest sülhünün imzalanması
a) 1,3 b) 2,3 c) 4,5 d) 1,4 e) 3,5
85
1805-ci ildə Rusiya ilə Qarabağ xanlığı arasında bağlanmış Kürəkçay
müqaviləsinin şərtlərinə daxil deyildir:
a) Şuşada rus qarnizonunun saxlanmasına icazə verilirdi.
b) Xan çar xəzinəsinə hər il 8 min çevron bac verməyi öhdəsinə götürürdü.
c) Xan, onun varisləri və xanlığın bütün əhalisi Rusiya təbəəliyinə qəbul
olunurdu.
d) Xanlıq müstəqil xarici siyasət hüququndan məhrum edilir, lakin xanlığın daxili
idarəsi xanın ixtiyarında saxlanılırdı.
e) Xanlıq müstəqil xarici siyasət hüququnu saxlamaqla Rusiya təbəəliyinə qəbul
olunurdu.
86
"Şiraz qonaqlığı" olmuşdur: a) 1762-ci ildə
b) 1763-cü ildə c) 1761-ci ildə
d) 1760-cı ildə e) 1764-cü ildə
87
Diplomatiya anlayışı dövriyyəyə daxil edilmişdir:
a) V.F. Minorskinin Venesiya-Türkiyə əlaqələri tədqiqatından sonra
b) XVI əsrdə papaların Rusiya hökmdarları ilə yazışmalarından sonra
c) XVII əsrdə ingilis kompaniyalarının yaranmasından sonra
d) Q.V.Leybnitsin (1646-1716) diplomatik hüquq külliyyatından (1693) sonra
e) Katerino Zenonun konsulluq fəaliyyətindən sonra
88
Böyük ipək yolu mövcud olmuşdur:
a) e. ə. III əsrdən başlayaraq XVIII əsrə qədər
b) II əsrdən başlayaraq eramızın ХVI əsrinə qədər
c) e.ə. V əsrdən eramızın XVI əsrinə qədər
d) X əsrdən XVIII əsrə qədər
e) е.ə. II əsrdən başlayaraq eramızın XVI əsrinə qədər
89
“Tarixi ipək yolunun bərpası üzrə beynəlxalq konfransın keçirilməsi haqqında
sərəncam:
a) 17 iyul 1998-ci il
b) 8 sentyabr 1998-ci il
c) 20 sentyabr 1994- cü il
d) 1 iyun 2004- cü il
e) 10 dekabr 1999- cu il
90
Beynəlxalq karvan yoluna «İpək yolu» adını qoymuşdur:
a) XIII əsrdə Marko Polo
b) XVIII əsrdə Jan Şardən
c) 1870-ci ildə tanınmış alman fotoqrafı Von Rixtofen
d) 1850-ci ildə Avanasi Nikitin
e) XIV əsrdə Həmdullah Qəzvini
91
Ağqoyunlu və Səfəvi dövlətinin ictimai-iqtisadi tarixinin araşdıran rus
şərqşünası:
a) İ. P. Petruşevski
b) V.F. Minorski
c) E.Ç. Skrjinskaya
d) V. Semyonov
e) Afanasi Nikitin
92
1933- cü ildə Parisdə nəşr olunmuş Ağqoyunlu-Türkiyə-Venesiya qarşılıqlı
münasibətləri adlı kitabın müəllifi:
a) Jan Şardən
b) V.F. Minorski
c) İ. P. Petruşevski
d) Fəxri Dalsar
e) Ambrocco Kontarini
93
Ağqoyunlu və Səfəvi dövlətlərinin Osmanlı imperiyası ilə münasibətləri
mövzusunda tədqiqat aparan Türkiyə tədqiqatçıları: a) İbrahim Kafesoğlu,
İnalcik Xəlil
b) Fəxri Dalsar, Ənvər Konukçu
c) Fəxri Dalsar, İnalcik Xəlil
d) İ.H. Uzunçarşılı, İbrahim Kafesoğlu
e) Mustafa Akdağ, Əbdül Hüseyn Nəvai
94
Ağqoyunlu və Səfəvi saraylarına göndərilmiş Qərb diplomatları:
a) Katerino Zeno, İosaft Barbaro, Ambrocco Kontarini, Vinçenso Alessandri
b) Katerino Zeno, İosaft Barbaro
c) Ambrocco Kontarini, Vinçenso Alessandri
d) İosaft Barbaro, Ambrocco Kontarini
e) Katerino Zeno, İosaft Barbaro, Ambrocco Kontarini, Vinçenso Alessandri,
Drakone Zeno
95
“Şah I İsmayıl Marin Sanudonun Gündəliklərində” adlı sənədlər toplusunun
müəllifi
a) Konstantino Laskari
b) Riçard Çini c) B.S. Amoretti
d) Artur Eduards
e) Antoni Cenkinson
96
“Üç dəniz arxasına səyahət” əsərinin müəllifi:
a) Afanasi Nikitin
b) Konstantino Laskari
c) İ.H. Danişmənd
d) Əbu Bəkr Tehrani
e) Layonel Plemtri
97
Uzun illər Şərqdə tacir olmuş, İstanbulda və Kiprdə yaşamış Venesiya diplomatı:
a) Drakone Zeno
b) Artur Eduards
c) Xristofor Berrou
d) Konstantino Laskari
e) Lorens Çepmen
98
XVI əsrin 60-70 ci illərində Səfəvi sarayına səyahət etmiş ingilis “Moskva
Kompaniyası” nın agentləri:
a) Antoni Cenkinson, Riçard Çini, Artur Eduards, Lorens Çepmen, Layonel
Plemtri, Ceffri Deket, Xristofor Berrou
b) Antoni Cenkinson, Riçard Çini, Artur Eduards
c) Ceffri Deket, Xristofor Berrou
d) Artur Eduards, Lorens Çepmen, Layonel Plemtri, Ceffri Deket, Xristofor
Berrou
e) Antoni Cenkinson, Riçard Çini, Artur Eduards, Lorens Çepmen, Layonel
Plemtri, Ceffri Deket, Xristofor Berrou, S.F. Oreşkova
99
Azərbaycanın Qərb dövlətləri ilə münasibətlərinin ilkin əsasları:
a) ticarət əlaqələri
b) hərbi-siyasi
c) iqtisadi-mədəni
d) diplomatik
e) mədəni-siyasi
100
Azərbaycanın XIII əsrin II yarısına aid ticarət əlaqələrindən bəhs edilir:
a) Marko Polonun məlumatlarında
b) Həmdullah Qəzvinini gündəliklərində
c) Katerino Zenonun yazışmalarında
d) Fəzlullah Rəşidəddinin qeydlərində
e) E. Çələbinin Səyahətnaməsində
101
Marko Polonun səyahətnaməsinə görə Təbriz şəhərində fəaliyyət göstərmiş
konsulluq
a) İtalya konsulluğu
b) Portuqaliya konsulluğu
c) İngilis konsulluğu
d) Misir konsulluğu
e) Venesiya konsulluğu
102
XV əsrdə Azərbaycanın Avropa ölkələri ilə ticarət əlaqələrinin daha
genişlənməsinin səbəbi:
a) Avropanın müstəmləkəçilik maraqlarının yaranması
b) Ağqoyunlu dövlətinin qüdrətlənməsi
c) Ticarət yollarında mühüm dəyişikliklərin əmələ gəlməsi
d) Diplomatik danışıqların aparılması
e) Uğurlu hərbi əməliyyatların aparılması
103
XIII-XIV əsrlərdə avropalılar Azərbaycandan aşağıdakı malları alıb aparırdılar:
a) ipək və yun parçalar, xalça, ağ balıq, gümüş və qızıl tozu, mis, tütün, zəfəran,
aşı maddələri, bitum, sənətkarlıq məmulatları və xam ipək
b) b) ipək və yun parçalar, xalça, ağ balıq, gümüş və qızıl tozu, mis, tütün,
zəfəran, aşı maddələri, ədviyyat, sənətkarlıq məmulatları və xam ipək
c) ipək və yun parçalar, xalça, ağ balıq, gümüş və qızıl tozu, mis, tütün, zəfəran,
aşı maddələri, bitum, ədviyyat, sənətkarlıq məmulatları və xam ipək
d) xalça, ağ balıq, gümüş və qızıl tozu, mis, tütün, zəfəran, aşı maddələri, bitum,
ədviyyat, sənətkarlıq məmulatları və xam ipək
e) sənətkarlıq məmulatları və xam ipək
104
Qara dəniz vasitəsilə Avropa-Şərq ticarət əlaqələrinin həyata keçirilməsində fəal
rol oynayırdılar:
a) italyanlar, genuyalılar və venesiyalılar
b) venesiyalılar
c) genuyalılar və venesiyalılar
d) ingilislər və venesiyalılar
e) venesiya və portuqaliyalılar
105
Təbrizdə Venesiya respublikasının ilk səfirliyi açılmış və italyan diplomat Marko
Kornaro Azərbaycana səfir göndərilmişdi:
a) 1340-cı ildə
b) 1387-cil ildə
c) 1319-cu ildə
d) 1468-ci ildə
e) 1502- cil ildə
106
XV əsrin ortalarına yaxın Avropanın ən qüdrətli dəniz dövlətlərindən olmaqla
özünün ən yüksək tərəqqi dövrünü yaşayırdı:
a) Venesiya
b) İtaliya
c) Portuqaliya
d) Genuya
e) Almanya
107
“İpək dənizi” adlandırılırdı:
a) Xəzər dənizi
b) Aralıq dənizi
c) Qara dəniz
d) Egey dənizi
e) Mərmərə dənizi
108
XIV əsrdə Şərq ticarəti ilə vasitəçilikdə Venesiyanın yeganə rəqibi idi:
a) İtalya
b) Genuya
c) Portuqaliya
d) İngiltərə
e) Osmanlı
109
“Culfa yolu” adlanan küçə var idi və bura Azərbaycandan gələn tacirlər
düşürdülər:
a) Şah Abbasın hakimiyyəti illərində Venesiyda
b) Şah İsmayılın hakimiyyəti illərində Genuyada
c) Uzun Həsənin hakimiyyəti illərində Venesiyada
d) Şah Təhmasibin dövründə Təbrizdə
e) Uzun Həsənin hakimiyyəti illərində Trabzonda
110
XV əsrin ortalarından etibarən Azərbaycanın Avropa ölkələri ilə qarşılıqlı
əlaqələrinin daha çox siyasi xarakter almasının səbəbi:
a) Avropanın qızışdırıcı mövqeyi
b) Osmanlının Ağqoyunlularla ittifaqı
c) Osmanlı imperiyasının öz ərzilərini genişləndirmək siyasəti
d) Beynəlxalq karvan yollarında üstünlüyü ələ keçirmək
e) Satış bazarlarına sahib olmaq
111
XV əsrin II yarısında Azərbaycan-Türkiyə ziddiyyətləri əsasən:
a) hərbi ziddiyyətlər idi
b) ərazi problemi ilə bağlı idi
c) Avropa dövlətləri ilə əlaqələr idi
d) ticarət və siyasi ziddiyyətlər idi
e) ticarət ziddiyyətləri idi
112
Sultan II Mehmed Asiya- Avropa ticarətində üstünlüyü tamamilə ələ almaq üçün:
a) Osmanlı iqtisadiyyatının Şah damarı olan Təbriz-Toqat-Bursa ipək yolunu ələ
keçirməyə çalışırdı
b) Azərbaycan tacirlərində ikiqat vergi alırdı
c) Təbriz-İstanbul yolunda mövqeyini gücləndirirdi
d) Osmanlı dövlətinin dəniz ticarətində üstünlüyünü təmin etmək üçün Venesiya
ilə həlledici müharibələr aparırdı
e) Trabzon krallığını süquta uğratdı
113
Sara Xatunun II Mehmedlə diplomatik danışıqlarının nəticəsində:
a) Ağqoyunlulara qarşı hərbi əməliyyatlra dayandırıldı, İki ölkə arasında sülh
müqaviləsi imzalandı
b) Ağqoyunlulara qarşı hərbi əməliyyatlra dayandırıldı, İki ölkə arasında sülh
müqaviləsi imzalandı, Sülh müqaviləsinin şərtlərinə görə Ağqoyunlular Osmanlı
dövlətinə, habelə onun himayəsində olan yerlərə hücum etməməli və Türkiyə
qoşunlarının Trabzona yürüşü zamanı bitərəf qalmalı idilər
c) İki ölkə arasında sülh müqaviləsi imzalandı, Sülh müqaviləsinin şərtlərinə görə
Ağqoyunlular Osmanlı dövlətinə, habelə onun himayəsində olan yerlərə hücum
etməməli və Türkiyə qoşunlarının Trabzona yürüşü zamanı bitərəf qalmalı idilər
d) Ağqoyunlular Türkiyə qoşunlarının Trabzona yürüşü zamanı bitərəf qalmalı
idilər
e) Ağqoyunlu tacirlərinə tətbiq edilmi. Ağır vergilər aradan qaldırıldı
114
Ağqoyunlu hakimləri ilə Osmanlı sultanları arasındakı ədavətin əsas
səbəblərindən idi:
a) Ağqoyunluların Ankara döyüşü zamanı İldırım Bəyzidə qarşı Teymurun
tərəfində vuruşmaları
b) Diyarbəkr bəylərbəyliyinin Osmanlıya tabe edilməməsi
c) Ağqoyunluların Avropa dövlətləri ilə anlaşmaları
d) Məzhəb davası
e) Osmanlı dövlətinin ərazi bütövlüyünün möhkəmləndirilməsi
115
Ağqoyunlu-Türkiyə münasibətlərinin birinci dövründə Ağqoyunlular üçün
Osmanlılardan başqa ikinci böyük təhlükə idi:
a) Teymurilər
b) Venesiyalılar
c) Qaraqoyunlular
d) Qaraman bəyliyi
e) Trabzon krallığı
116
Azərbaycan dövlətlərinin Qərb ölkələri ilə əlaqələrində xarici siyasi amilin rolu
artdı:
a) XV əsrin sonlarından başlayaraq
b) XVI əsrin əvvəllərindən başlayaraq
c) XVII əsrin I yarısından başlayaraq
d) XIII əsrin ortalarından başlayaraq
e) XV əsrin ortalarından başlayaraq
117
Azərbaycanın Avropa ölkələri ilə ticarət əlaqələrinə, ümumiyyətlə Avropa-Asiya
ticarətinə ağır zərbə vurdu:
a) Osmanlı imperiyasının ağır gömrük siyasəti
b) Venesiyanın aldadıcı mövqeyi
c) Portuqaliyalıların İran körfəzini tutması
d) Osmanlıların karvan yolları üzərindəki mövqeyinin güclənməsi
e) Volqa-Xəzər yolunun təhlükəli vəziyyət alması
118
Osmanlı imperiyasına qarşı antitürkiyə bloku yaratmağa çalışan dövlətlərin
məqsədi:
a) beynəlxalq iqtisadi və siyasi mənafelərin təmin edilməsi
b) siyasi mənafelərin təmin edilməsi
c) xarici təcavüzə qarşı mübarizə siyasəti, beynəlxalq iqtisadi və siyasi
mənafelərin təmin edilməsi
d) xarici təcavüzə qarşı mübarizə siyasəti, beynəlxalq iqtisadi və siyasi
mənafelərin təmin edilməsi, türk dövlətlərinin zəiflədilməsi
e) beynəlxalq iqtisadi və siyasi mənafelərin təmin edilməsi, türk dövlətlərinin
zəiflədilməsi
119
Ağqoyunluların Avropa ölkələri ilə əlaqələrinə vasitəçilik edirdilər:
a) Trabzon imperatorları
b) Venesiya tacirləri
c) İtalyanlar
d) Portuqaliyalılar
e) Moskva kompaniyası
120
1465- ci ildə Venesiyaya gələn Ağqoyunlu diplomatı:
a) Həsən Əzən
b) Qazi Əhməd
c) Yəhya Qəzvini
d) İsgəndər bəy Münşi
e) Xoca Məhəmməd
121
Ağqoyunlu dövləti diplomatik əlqələrə malik idi:
a) Venesiya, Böyük Moskva Knyazlığı, Böyük Orda, Polşa, Avstriya, Macarıstan,
Çexiya, Almaniya, Paplıq, Burqundiya, Neapol Krallığı, Rodos, Kipr, Qaraman
bəyliyi
b) Venesiya, Böyük Moskva Knyazlığı, Böyük Orda, Polşa, Avstriya,
Macarıstan, Çexiya, Almaniya, Paplıq, Burqundiya, Neapol Krallığı, Rodos,
Kipr, Qaraman bəyliyi, Misir, Hindistan
c) Venesiya, Böyük Moskva Knyazlığı, Böyük Orda, Polşa, Avstriya, Macarıstan
d) Venesiya, Böyük Moskva Knyazlığı, Polşa, Avstriya, Macarıstan, Çexiya,
Almaniya, Paplıq, Burqundiya, Neapol Krallığı, Rodos, Kipr, Qaraman bəyliyi,
Misir, Hindistan
e) Böyük Moskva Knyazlığı, Polşa, Avstriya, Macarıstan, Çexiya, Almaniya,
Paplıq, Burqundiya, Neapol Krallığı, Rodos, Kipr, Qaraman bəyliyi, Misir,
Hindistan
122
I Şah İsmayıl Qərb dövlətləri ilə əlaqə yaratmaq üçün istifadə ediridi:
a) Qaraman, Suriya, Rodos və Kiprdən
b) Qaraman, Suriya və Kiprdən
c) Suriya və Rodosdan
d) Venesiya və Genuyadan
e) İtalya, Venesiya və Genuyadan
123
Səfəvi dövlətinin yaranmasını və Şah İsmayılın hərbi müvəffəqiyyətlərini
Tanrının xristian dünyası üçün yaratdığı fütsət kimi qiymətləndirərək, Qərb
hakimlərini dərhal bu fürsətdən istifadə etməyə çağırdı
a) Diplomat Katerina Zeno
b) Roma papası VIII Klement
c) Roma Papası II Yuli (1503-1513)
d) İspaniya kralı
e) Kral III Filipp
124
Səfəvi-Portuqaliya əlaqələrinin yaranması bağlı idi:
a) Avropadan Hindistana dəniz yolunun kəşf olunması ilə
b) Portuqaliyanın Hind okeanı hövzəsində möhkəmlənməsi ilə
c) Osmanlıya qarşı birgə mübarizə
d) Avropadan Hindistana dəniz yolunun kəşf olunması və Portuqaliyanın Hind
okeanı hövzəsində möhkəmlənməsi ilə
e) Türkiyə-Venesiya müharibəsinin başlanması
125
XVI əsrin əvvəllərində Osmanlı və Portuqaliya işğalları nəticəsində:
a) Karvan yollarının fəaliyyəti zəiflədi
b) Səfəvi dövləti müharibəyə başladı
c) Venesiyanın ağalığına son qoyuldu
d) Səfəvi dövləti iqtisadi blokadaya düşdü
e) Portuqaliya İran körfəzində daha da gücləndi
126
Çaldıran döyüşünün nəticələrinə daxildir:
1. Cənub-Şərqi Anadolu və Kürdüstan Türkiyənin əlinə keçdi.
2. Şah İsmayılın Diyarbəkr daxil olmaqla Ağqoyunlu dövlətinin tarixi ərazisini
ələ keçirmək planı iflasa uğradı.
3. Ticarət münasibətlərində Venesiyanın köməkliyi Portuqaliya ilə əvəz edildi
4. Osmanlı dövlətinin ərazisi 2 dəfə çoxaldı
a) 1,2 b) 1,3 c) 2,4 d) 2,3 e) 1,4
127
Qərb diplomatiyası Osmanlı imperiyasının bütün hərbi gücünü Səfəvi dövlətinə
qarşı yönəltməklə:
a) Avropada Türkiyə işğallarının qarşısını ala bildi
b) Bölgədə ikinci bir türk dövlətinin güclənməsinin qarşısını aldı
c) İki türk dövlətinin savaşından faydalanaraq iqtisadi gücünü artırdı
d) Hər iki dövlətə silah satışından ciddi qazanc əldə etdi
e) Dəniz ticarətindəki hökmranlığını daha da gücləndirdi
128
Moskva kompaniyasının Səfəvi dövləti ilə münasibətlərində əsas niyyət:
a) İngilis kapitalının Səfəvi dövləti ərazisindən sərfəli satış bazarı və ucuz
xammal mənbəyi kimi istifadə etmək
b) ucuz xammal mənbəyi axtarışı
c) Siyasi münasibətləri inkişaf etdirməklə gələcəkdə Osmanlıya qarşı müttəfiqliyi
təmin etmək
d) Səfəvilərin ticarət məhsullarını Volqa-Xəzər yolu üzrərinədn Avropaya
çıxışını təmin etmək
e) İngiltərənin bölgədəki nüfuzunu artırmaq
129
Azərbaycanın xarici ticarət əlaqələrində Rusiya bazarlarının rolu daha da artdı:
a) Hind okeanı hövzələri ilə ticarətdən Osmanlı imperiyası və Portuqaliya
tərəfindən sıxışdırıldıqdan sonra
b) Moskva kompaniyası ilə əməkdaşlıq yarandıqdan sonra
c) Osmanlı-Vensiya müharibəsi zamanı
d) Aralıq dənizi və Hind okeanı hövzələri ilə ticarətdən Osmanlı imperiyası və
Portuqaliya tərəfindən sıxışdırıldıqdan sonra
e) Osmanlı dövləti ilə ağır müharibələrin başlamasından sonra
130
1555-ci ilin mayın 29-da Səfəvi-Türkiyə arasında:
a) Amasya müqaviləsi imzalandı
b) İstanbul müqaviləsi imzalandı
c) Ticarət müqaviləsi imzalandı
d) Qəsri-Şirin müqaviləsi imzalandı
e) Qarşılıqlı diplomatik yardım haqqında sənəd imzalandı
131
“Böyük Elçilik” adlanırdı:
a) Osmanlı imperiyasına qarşı vahid hərbi ittifaq məqsədilə Şah Abbasın apardığı
danışıqlar
b) Osmanlı imperiyasına qarşı vahid hərbi ittifaq məqsədilə Şah I İsmayılın
apardığı danışıqlar
c) Moskva kompaniyasının göndərdiyi nümayəndələr
d) Səfəvilərin Avropalılarla qarşılıqlı konsul xidməti
e) I Şah Abbasın imzaladığı müqavilələrə müvafiq olaraq yaranmış diplomatik
vəzifələr
132
II Abbasın Moskvaya göndərdiyi səfirin əsas vəzifəsi:
a) Xəzərdə kazaklara qarşı qəti tədbir görmək
b) Osmanlıya qarşı mübarizədə dəstək qazanmaq
c) Ticarət müqaviləsinin yenilənməsi
d) Səfəvi tacirlərinin gömrük rüsumlarından azad etdirilmə
e) Avropa dövlətləri ilə danışıqların aparılmasında dəstəyin alınması
133
I Pyotrun Xəzəryanı bölgələrinə yürüşündə məqsəd:
a) Azərbaycanda istehsal olunan xammala ehtiyacın duyulması və Türkiyənin
Qafqazda və Xəzər sahilində möhkəmlənmək cəhdlərinin qarşısının alınması
b) Türkiyənin Qafqazda və Xəzər sahilində möhkəmlənmək cəhdlərinin
qarşısının alınması
c) Azərbaycanda istehsal olunan xammala ehtiyacın duyulması
d) Gələcəkdə Türkiyə ərazisinin bir hissəsinin Rusiyaya ilhaq edilməsi
e) Səfəvi dövlətindən vaxtlı vaxtında verginin yığılmasının təmin edilməsi
134
Gülüstan sülh müqaviləsini imzalamış rus generalı: a) Sisianov
b) Tormasov c) Yermolov
d) Zubov e) Rtişşev
135
Tituluna "Erivanski" sözü əlavə olunan rus generalı? a) Yermolov
b) Zavalişin c) Paskeviç
d) Kotlyarevski e) Qudoviç
136
Gülüstan müqaviləsinin şərtlərindən deyildir?
a) Xəzər dənizində hərbi donanma saxlamaq hüququ yalnız Rusiyaya verildi.
b) Azərbaycanın şimal xanlıqları Rusiyanın tərkibinə keçdi.
c) Rusiya tacirlərinin İranla ticarətində 5%-lik gömrük tarifi müəyyən olundu.
d) İran ərazisində rus tacirləri daxili gömrük rüsumları ödəməkdən azad edildilər.
e) Şərqi Gürcüstan və Dağıstan Rusiyanın tərkibinə keçdi.
137
Osmanlı dövləti nəyə görə Trabzon məsələsini Ağqoyunlu dövlətinə güzəştə
getmədi?
a) Trabzonun verilməsi demək Rusiyanın Ağqoyunlu ilə əlaqəyə girib Osmanlıya
hücumu reallaşa bilərdi.
b) Sara Xatun Osmanlı dövləti ilə təkcə Trabzon məsələsində anlaşa bildi.
c) Osmanlı dövləti Trabzon vasitəsi ilə Avropa ilə ipək ticarətini öz əlində
cəmləşdirmək idi.
d) Trabzonda zəngin xromit yataqları olduğundan Sultan II Mehmet bu bölgəni
itirmək istəmirdi.
e) Trabzonun verilməsi demək Osmanlı dövlətinin Qara dənizə çıxışı tamamilə
məhdudlaşırdı.
138
Səfəvilər dövləti və Ağqoyunlu dövlətiə aid oxşarlıq deyil?
a) Təbriz şəhərinin paytaxt olması
b) Osmanlılarla mübarizə
c) Mərkəzdirilmiş dövlət olmaları
d) qabiliyyətli müharibələr nəticəsində yaranmaları
e) əsasları Cənubi Azərbaycanda qoyulmuşdur.
139
XVII əsrin əvvəllərində Azərbaycanda:
a) Moskva ticarət şirkətinin bir neçə şəhərdə nümayəndəlikləri açıldı.
b) Mərkəzi hakimiyyətə qarşı Şamaxıda Əlqas Mirzə qiyam qaldırdı.
c) sənətkarlığın və ticarətin inkişafına mane olan tamğa vergisi ləğv edildi.
d) Cəlalilər hərəkatı geniş yayıldı.
e) Osmanlıların işğal etmədiyi Azərbaycan torpaqları Azərbaycan
bəylərbəyliyində birləşdirildi.
140
1507-1508-ci illərdə Səfəvilərin əlaqə yaratdığı dövlətlər:
a) İtaliya, Fransa, Osmanlı, Qaraman bəyliyi
b) Roma papası, Venesiya, Neapol krallığı, Kipr, Rodos, Qaraman bəyliyi
c) Roma papası, Venesiya, Neapol krallığı, Kipr, Rodos
d) Şeybanilər, Əfqanlar, Portuqaliya
e) Krım tatarları və Orta Asiya türkləri
141
Bu döyüşlərdən hansı islam-türk tarixinin ən faciəli hadisələrindən biri deyildir?
a) Mərv
b) Çaldıran
c) Otluqbeli
d) Ankara
e) Dəndənəkan
142
“Kürəkçay” müqaviləsinə görə:
a) Bakı İranın tərkibinə qatıldı.
b) Gürcüstan Rusiyadan asılı salındı.
c) İrəvan və Naxçıvan xanlıqları Rusiyaya birləşdirildi.
d) Gəncə xanlığı ləğv edildi.
e) Qarabağ və Şəki xanlıqları Rusiyaya ilhaq edildi.
143
1667-ci il Rusiya-Səfəvi müqaviləsi nəzərdə tuturdu:
a) Qubanın Səfəvilərə verilməsi
b) Kazaklara qarşı birgə mübarizə aparmağı
c) Səfəvilərin bütün hakimiyyəti dövründə rus tacirlərini gömrüksüz ticarət etmək
hüququnun verilməsi
d) Dərbənd şəhərinin Səfəvilərə verilməsini
e) Osmanlılara qarşı birgə mübarizəni
144
II Yekaterinanın 1793-cü il 19 aprel tarixli fərmanı ilə:
a) Quba xanlığı ləğv edildi.
b) Bakı xanlığı Rusiyanın himayəsinə keçdi.
c) Qarabağ xanlığı Georgyevsk müqaviləsinə qoşuldu.
d) Lənkəran xanlığına ermənilər köçürüldü.
e) Azərbaycanda vahid pul sistemi yaradıldı.
145
1829-cu il sentyabrın 2-də bağlanmış Ədirnə sülh müqaviləsinə aid deyil?
a) Anadoludakı bütün qalalar Osmanlının əlində qaldı.
b) Yunanıstan müstəqillik əldə etdi.
c) Dunay mənsəbindəki adalar Rusiyaya keçdi.
d) Valaxiya, Moldova və Serbiyaya daxili muxtariyyət verildi.
e) Rus ticarət gəmilərinin boğazlardan sərbəst keçməsi təmin olundu.
146
Orta əsrlərdə Azərbaycan Səfəvi dövləti ilk dəfə olaraq hansı dövlətlə əlaqələr
yaratmışdır.
a) İngiltərə ilə, “Moskva” kompaniyasının 6 ekspedisiyası ilə
b) Rusiya ilə, “Moskva” kompaniyasının 6 ekspedisiyası ilə
c) İngiltərə ilə, “Ost-Hind” kompaniyasının 6 ekspedisiyası ilə
d) Rusiya ilə, “Ost-Hind” kompaniyasının 6 ekspedisiyası ilə
e) Venesiya ilə, Osmanlıya qarşı hərbi yardım məqsədi ilə
147
Xronoloji ardıcıllığı müəyyən edin:
1. Nadir xanın Osmanlıları Qars yaxınlığındakı döyüşdə ağır məğlubiyyətə
uğratması
2. Səfəvilər İmperiyasının süquta uğraması
3. Azərbaycanda Əfşarların hakimiyyəti başlaması
4. Nadir xanın Xorasanda əfqanların üsyanını yatırması
a) 1,4,2,3
b) 4,1,2,3
c) 1,2,3,4
d) 4,3,2,1
e) 4,2,1,3
148
Səfəvi-Osmanlı müharibəsinin I mərhələsi əhatə edir?
a) 1521-1534
b) 1578-1590
c) 1534-1555
d) 1514-1555
e) 1616-1618
149
Xronoloji ardıcıllığı göstərin
1. Amasya sülh müqaviləsi
2. Moxaç döyüşü
3. Sultan Süleymanın Azərbaycana sonuncu hücumu
4. Şirvanşahlar dövlətinin süqutu
5. Səfəvi diplomatı Əli bəyin İtaliyaya getməsi
a) 5,2,4,3,1
b) 5,2,3,4,1
c) 4,3,1,2,5
d) 1,2,3,4,5
e) 5,3,2,1,4
150
Ağqoyunlu və Səfəvi dövlətlərinin Osmanlı imperiyası ilə münasibətləri
mövzusunda tədqiqat aparan Türkiyə tədqiqatçıları: a) İbrahim Kafesoğlu,
İnalcik Xəlil
b) Fəxri Dalsar, Ənvər Konukçu
c) Fəxri Dalsar, İnalcik Xəlil
d) İ.H. Uzunçarşılı, İbrahim Kafesoğlu
e) Mustafa Akdağ, Əbdül Hüseyn Nəvai
Dostları ilə paylaş: |