"GUAM - Demokratiya və İqtisadi İnkişaf Naminə Təşkilatın üzvü olan
dövlətlərin hökumətləri arasında beynəlxalq multimodal yük daşımaları haqqında"
Sazişin təsdiq edilməsi barədə
AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ QANUNU
Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi qərara alır:
I. 2007-ci il iyunun 19-da Bakı şəhərində GUAM - Demokratiya və İqtisadi İnkişaf
Naminə Təşkilatın 2-ci Zirvə Toplantısında imzalanmış "GUAM - Demokratiya və
İqtisadi
İnkişaf
Naminə
Təşkilatın
üzvü
olan
dövlətlərin hökumətləri arasında beynəlxalq multimodal yük daşımaları haqqında"
Saziş təsdiq edilsin.
II. Bu Qanun dərc edildiyi gündən qüvvəyə minir.
İlham ƏLİYEV,
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
Bakı şəhəri, 1 oktyabr 2007-ci il
№ 399-IIIQ
GUAM - Demokratiya və İqtisadi İnkişaf Naminə Təşkilatın
üzvü olan dövlətlərin hökumətləri arasında beynəlxalq
multimodal yük daşımaları haqqında
S A Z İ Ş
Bundan sonra "Tərəflər" adlandırılan Demokratiya və İqtisadi İnkişaf Naminə Təşkilatın -
GUAM-ın (DİİT-GUAM) üzvü olan dövlətlərin hökumətləri,
beynəlxalq yük daşımalarının DİİT-GUAM üzv dövlətləri arasında ticari-iqtisadi
əlaqələrin məqsədyönlü inkişafına yardım edən vasitələrdən biri olduğunu etiraf edərək,
ətraf mühitin qorunması, daşımaların iqtisadi səmərəliliyinin yüksəldilməsi, yanacaq-
enerji resurslarının istifadəsinin azaldılması, nəqliyyat təhlükəsizliyinin təmin edilməsi,
nəqliyyat sisteminin buraxılış qabiliyyətinin artırılması məqsədilə yüklərin daşınması üçün
istifadə edilən nəqliyyat növlərinin seçimində yük sahibləri üçün alternativlərin
yaradılmasının zəruriliyini dərk edərək,
beynəlxalq yük daşımalarının həyata keçirilməsi üçün multimodal daşımaların geniş
seçim təklif etdiyinə əmin olaraq,
aşağıdakılar barədə razılığa gəldilər:
Maddə 1
Ümumi müddəalar
1.
Bu Saziş dəmir yolu, dəniz, çay, bərə keçidi və avtomobil nəqliyyatı nın qarşılıqlı
əlaqəsi ilə multimodal daşımalar həyata keçirən nəqliyyat təşkilatları, multimodal daşımalar
üzrə operatorlar, yükgöndərənlər, yükalanlar, yük sahibini təmsil edən digər hüquqi və fiziki
şəxslər arasında münasibətləri tənzimləyir, daşımanın hər bir iştirakçısının hüquqlarını,
vəzifələrini və məsuliyyətini müəyyən edir.
2.
Bu Saziş DİİT-GUAM üzv dövlətlərinin iştirakçısı olduqları digər beynəlxalq
müqavilələrdən irəli gələn hüquq və öhdəliklərə toxunmur.
3.
Bu Saziş DİİT-GUAM üzv dövlətlərinin ərazilərində olan göndərmə və ya təyinat
məntəqələri arasında dəmir yolu, dəniz, çay, avtomobil nəqliyyatından istifadə etməklə,
Tərəflərin birinin dövlətinin ərazisində qeydə alınmış daşıyıcılar tərəfindən Tərəflər arasında
və onların ərazilərindən tranzitlə həyata keçirilən beynəlxalq multimodal yük daşımaları
sahəsində tətbiq olunur.
M a d d ə 2
Təriflər
Bu Sazişdə istifadə olunan terminlər aşağıdakı mənaları daşıyır:
1.
"Multimodal daşımalar" - iki və ya daha artıq nəqliyyat növü ilə həyata keçirilən yük
daşımalarıdır.
2. "Multimodal daşımaların operatoru" - multimodal daşımaları həyata keçirmək
məqsədilə öz adından yük sahibi (yükgöndərən) və nəqliyyat təşkilatları ilə müqavilələr
bağlayan və göstərilən daşımaların təşkilinə görə məsuliyyət daşıyan hər hansı bir hüquqi və ya
fiziki şəxsdir.
3. "Multimodal daşıma müqaviləsi" - multimodal daşıma üzrə operator və ya digər
daşıyıcı ilə yük sahibi (ekspeditor) arasında yükün iki və ya daha artıq nəqliyyat növü ilə
çatdırılmasına dair bağlanmış müqavilədir.
4. "Multimodal daşımalarda nəqliyyat vahidi" - multimodal yük daşımalarının həyata
keçirilməsində istifadə olunan nəqliyyat vasitələri və konteynerlərdir.
5. "Multimodal daşımalar üçün terminal" - multimodal daşımaların nəqliyyat vahidlərinin
yüklənməsi və boşaldılması və nəqliyyat növlərinin dəyişdirilməsi məntəqələrində onların
qısamüddətli saxlanması, eləcə də gömrük və digər nəzarət növləri və Tərəflərin dövlətlərinin
milli qanunvericiliklərinə uyğun olaraq malların və nəqliyyat vasitələrinin rəsmiləşdirilməsi
üçün zəruri olan binalar, tikililər, mühəndis-texniki vasitələr və kommunikasiyalar (dəmir yolu
stansiyaları, avtoterminallar, dəniz, çay, aviasiya və avtomobil limanları, yük gömrük anbarları)
kompleksinə malik olan ərazidir.
6. "Yükgöndərən" - yüklərin yükalana çatdırılması məqsədilə onları digər şəxslərə və ya
müəssisələrə (daşımalar üzrə ekspeditor, daşıyıcı /operator) təhvil verilməsini həyata keçirən
hər hansı bir hüquqi və ya fiziki şəxsdir.
7. "Yükalan" - çatdırılmış yükləri almağa səlahiyyəti olan şəxsdir.
8. "Daşıyıcı" - operatorla bağlanmış daşıma müqaviləsinə əsasən yüklərin təyinat
məntəqəsinə çatdırılmasına görə üzərinə öhdəlik və məsuliyyət götürmüş, yüklərin
daşınmasını və onların yükalana və ya daşıma müqaviləsində göstərilmiş digər şəxsə təhvil
verilməsini (ötürülməsini) həyata keçirən, Tərəflərin dövlətlərinin ərazisində qeydiyyata
alınmış hüquqi və ya fiziki şəxsdir.
9. "Ekspeditor" - yük daşımalarının təşkil olunması və/və ya yükgöndərənin tapşırığına
əsasən müvafiq xidmətlərin göstərilməsini təmin edən vasitəçidir.
Maddə 3
Məqsədlər
1. Bu Sazişin məqsədləri aşağıdakılardır:
a)
DİİT-GUAM-a üzv olan dövlətlər arasında iqtisadi münasibətlərin, ticarət və nəqliyyat
əlaqələrinin inkişaf etdirilməsi;
b)
multimodal
yük
daşımaları
üzrə
xidmətlərin
göstərilməsinə
lazımi
şəraitin yaradılması;
c)
multimodal daşıma müqaviləsinin yerinə yetirilməsi zamanı daşıyıcılara və
multimodal daşıma üzrə operatorlara dair vahid tələblərin müəyyənləşdirilməsi;
ç) yük daşımalarının iqtisadi səmərəliliyinin artırılması;
d)
hərəkətin təhlükəsizliyinin, yüklərin toxunulmazlığının və ətraf mühitin
mühafizəsinin təmin edilməsi;
e)
ayrı-ayrı nəqliyyat növləri arasında eyni rəqabət mühitinin yaradılması;
ə)
nəqliyyat
siyasətinin,
habelə
nəqliyyat
sahəsində
hüquq
normalarının uyğunlaşdırılmasının təmin edilməsi.
2.
Multimodal
daşımalar
sahəsində
yaranan
münasibətlər
Tərəflərin
milli
qanunvericiliyinə əsasən tənzimlənir. Tərəflərin səlahiyyətli orqanları beynəlxalq müqavilələrə,
bu Sazişə, habelə digər normativ hüquqi aktlara uyğun olaraq, öz səlahiyyətləri daxilində
hüquqi və fiziki şəxslər tərəfindən icrası məcburi xarakter daşıyan dəmir yolu, çay, dəniz,
avtomobil nəqliyyatı, bərə əlaqələri və yük terminallarının iştirakı ilə multimodal yük
daşımaları qaydalarını, multimodal daşımaların həyata keçirilməsi zamanı yarana bilən
münasibətləri tənzimləyəcək digər normativ hüquqi aktları qəbul edirlər.
M a d d ə 4
Multimodal yük daşımalarının təşkili
1.
Bu Sazişlə müəyyən olunmadığı hallarda multimodal yük daşımalarının həyata
keçirilməsi qaydası, bu cür daşımaları tənzimləyən beynəlxalq hüquq normalarına və
Tərəflərin milli qanunvericiliyinə əsasən müəyyən edilir.
2.
Multimodal daşımalarda aşağıdakılar iştirak edə bilərlər:
a)
multimodal daşımaların müvafiq əməliyyatlarının yerinə yetirilməsi üçün açıq
olan dəmir yolu stansiyaları;
b)
dəniz və çay limanları (bundan sonra - limanlar);
c)
yük terminalları;
ç) bərə kompleksləri;
d)
multimodal daşımalarda yük vahidlərinin daşınması üçün gəmilər.
3. Multimodal daşımalar üçün terminallar Tərəflərin müvafiq orqanları tərəfindən
müəyyən edilir. Tərəflərin müvafiq orqanları terminalların siyahısı barədə bir-birinə
məlumatların verilməsini həyata keçirirlər.
Maddə 5
Multimodal daşıma üzrə operatorun hüquqları, vəzifələri və məsuliyyəti
1.
Multimodal daşıma üzrə operator qəbul etdiyi yükün daşınmasının təşkilini təmin
etməyə borcludur.
2.
Multimodal daşıma üzrə operator yükgöndərən (yük sahibi), yükalan və daşıyıcı
qarşısında Tərəflərin milli qanunvericiliyinə uyğun olaraq məsuliyyət daşıyır.
3.
Multimodal daşımalar sahəsində sığortalanma Tərəflərin milli qanunvericiliyinə
uyğun olaraq həyata keçirilir.
Maddə 6
Yük sahibinin (yükgöndərənin) hüquqları, vəzifələri və məsuliyyəti
Yük sahibinin (yükgöndərənin) və yükalanın hüquqları, vəzifələri və məsuliyyəti
Tərəflərin iştirakçısı olduğu beynəlxalq sazişlər və həmin Tərəflərin milli qanunvericiliyi ilə
müəyyən edilir.
Maddə 7
Mübahisələrin həll edilməsi
Bu Sazişin müddəalarının şərhi və ya tətbiqi ilə bağlı yarana bilən hər hansı bir fikir
ayrılığı və mübahisələr Tərəflər arasında danışıqlar və məsləhətləşmələr yolu ilə həll
ediləcəkdir.
M a d d ə 8
Səlahiyyətli orqanlar
1. Bu Sazişin həyata keçirilməsi çərçivəsində səlahiyyətli orqanlar aşağıdakılardır:
Gürcüstan tərəfindən - Gürcüstanın İqtisadi İnkişaf Nazirliyi;
Ukrayna tərəfindən - Ukraynanın Nəqliyyat və Kommunikasiya Nazirliyi;
Azərbaycan Respublikası tərəfindən - Azərbaycan Respublikasının Nəqliyyat Nazirliyi;
Moldova Respublikası tərəfindən - Moldova Respublikasının Nəqliyyat və Yol Təsərrüfatı
Nazirliyi.
2. Tərəflər müvafiq səlahiyyətli orqanın müəyyənləşdirilməsinə aid hər hansı bir
dəyişiklik barədə bir-birini məlumatlandırmalıdırlar.
M a d d ə 9
Multimodal daşımaların dəstəklənməsi və stimullaşdırılması
1.
Multimodal daşımaların üstün cəhətləri nəzərə alınmaqla, Tərəflər öz milli
qanunvericiliklərinə uyğun olaraq, bu növ daşımaların dəstəklənməsi istiqamətində
təxirəsalınmaz tədbirlərin görülməsinə dair özlərinin dəmir yolu administrasiyaları, limanları,
gəmiçilik şirkətləri, avtonəqliyyat müəssisələri və multimodal daşımalar üzrə operatorlar
arasında razılıq əldə edilməsi istiqamətində lazımi tədbirlər görürlər.
2.
Tərəflər özlərinin milli qanunvericiliyinə əsasən, nəqliyyat müəssisələri və
multimodal daşımalar üzrə operatorlar tərəfindən dəmir yolu, avtomobil, çay və dəniz
nəqliyyatı ilə həyata keçirilən multimodal daşımaların stimullaşdırılmasına, inkişafına və
rəqabət qabiliyyətinin artırılmasına kömək göstərirlər.
3.
Tərəflər
multimodal
daşımaların
həyata
keçirilməsində
istifadə
olunan infrastrukturun inkişafı məqsədilə özlərinin dəmir yolu və avtomobil müəssisələrinə,
habelə limanlarına lazımi dəstək və kömək göstərirlər.
4.
Tərəflər özlərinin milli qanunvericiliyinə əsasən multimodal daşıma zamanı yüklərin
sərhəddə yoxlanılması prosesinin tezləşdirilməsi üçün zəruri tədbirlər görür, həmçinin
multimodal daşımaların gömrük rəsmiləşdirilməsinin sərhəd keçid məntəqələrindən
multimodal daşıma terminallarına keçirilməsinə yardım edirlər.
5.
Tərəflər beynəlxalq multimodal daşımaların inkişaf etdirilməsi üçün əlverişli şəraitin
yaradılması məqsədilə qarşılıqlı əməkdaşlıq edir və bir-birlərinə yardım göstərirlər.
6. Tərəflərin müvafiq dövlət orqanları bu Sazişin yerinə yetirilməsinə və tətbiqinə, habelə
multimodal daşımalara dair məlumatların qarşılıqlı mübadiləsinə kömək göstərirlər.
7. Tərəflər multimodal daşıma terminallarında yüklərin daşınması və emal edilməsinə
dair razılaşdırılmış tarif siyasətinin həyata keçirilməsinə lazımi şərait yaradırlar.
Maddə 10
Fövqəladə hallar
Multimodal daşımalar zamanı fövqəladə hallar yarandıqda, Tərəflər ölkələrinin milli
qanunvericiliyinə müvafiq qaydada tədbirlər görəcəklər. Tərəflər yaranmış fövqəladə hallar
barədə dərhal bir-birini məlumatlandırır və daşımaların yerinə yetirilməsi üçün təxirəsalınmaz
tədbirlərin görülməsi istiqamətində qərarlar qəbul edirlər.
M a d d ə 1 1
Əlavə və düzəlişlərin edilməsi
Bu Sazişə istənilən düzəliş və əlavələrin edilməsi Tərəflərin qarşılıqlı razılığı əsasında
Protokol tərtib edilməklə rəsmiləşdirilir. Tərtib olunmuş Protokol bu Sazişin ayrılmaz tərkib
hissəsi olaraq, bu Sazişin 12-ci maddəsinə uyğun olaraq qüvvəyə minir.
M a d d ə 1 2
Qüvvəyə minmə
Bu Saziş onun qüvvəyə minməsi üçün zəruri olan dövlətdaxili prosedurların yerinə
yetirilməsi barədə Tərəflərin diplomatik kanallarla sonuncu yazılı bildirişinin Depozitariyə
təqdim edildiyi tarixdən 30 (otuz) gün sonra qüvvəyə minir. Depozitari Sazişin qüvvəyə
minməsi barədə Tərəfləri məlumatlandırır.
M a d d ə 1 3
Sazişə qoşulma
1.
Bu Saziş Depozitarinin bütün Tərəflərdən diplomatik kanallar vasitəsilə aldığı razılıq
əsasında istənilən dövlətin ona qoşulması üçün açıqdır.
2.
Bu Sazişə qoşulan dövlət üçün Saziş, onun qoşulması və bütün dövlətdaxili
prosedurların yerinə yetirilməsi barədə sənədin Depozitariyə təqdim edildiyi tarixdən 30
(otuz) gün sonra qüvvəyə minir. Sazişə qoşulan dövlət Depozitarini öz səlahiyyətli orqanı
haqqında məlumatlandırır.
Ma d d ə 14
Sazişin qüvvədə olma müddəti
1.
Bu Saziş qeyri-müəyyən müddətə bağlanılır.
2.
Tərəflərdən hər hansı biri diplomatik kanallarla Depozitariyə yazılı bildiriş
göndərməklə bu Sazişin qüvvəsini ləğv edə bilər. Bu cür ləğvetmə Depozitari tərəfindən yazılı
bildirişin alındığı tarixdən 6 (altı) ay sonra qüvvəyə minir.
M a d d ə 1 5
Sazişin Depozitarisi
1.
Bu Sazişin Depozitarisi DİİT-GUAM-ın Katibliyidir.
2.
Depozitari Tərəflərə Sazişin təsdiq edilmiş nüsxələrini təqdim edir. Depozitari Tərəflərə
bu Sazişə hər hansı digər dövlətin qoşulması, hər hansı Tərəfin və ya bütün Tərəflərin Sazişi
ləğv etməsi barədə məlumatı verir.
2007-ci il 19 iyun tarixində Bakı şəhərində rus dilində bir nüsxədə imzalanmışdır.
Azərbaycan Respublikası Moldova Respublikası
Hökuməti adından Hökuməti adından
(imza) (imza)
Gürcüstan Ukrayna Nazirlər Kabineti
Hökuməti adından adından
(imza) (imza)
Dostları ilə paylaş: |