Göz anatomiSİ Dr. Muhammed batur



Yüklə 445 b.
tarix01.02.2018
ölçüsü445 b.
#23102


GÖZ ANATOMİSİ

  • Dr.Muhammed BATUR


Göz Küresi (Bulbus okuli):

  • Yaklaşık 7 gr

  • Farklı çaptaki iki kürenin, küçüğü dışta kalacak şekilde iç içe girmesiyle oluşan bir küre

  • Ön bölüm kornea – şeffaftır.

  • Arka bölüm sklera - şeffaf değildir.



Axis bulbi Axis opticus



Göz küresinin çapları:

  • Sagittal: 24 mm

  • Transvers: 24 mm

  • Vertikal: 23,5 mm



Ekvator Meridyen

  • Göz küresini ön ve arka yarıya ayırır



Göz küresinin tabakaları:

  • Tunica fibrosa (externa) bulbi

  • Tunica vaskulosa (media) bulbi (tractus uvealis)

  • Tunica interna bulbi (sensoria nervosa)



I- Tunica fibrosa bulbi

  • Sklera

  • Kornea



Sklera

  • Kürenin arka 5/6 ‘lık kısmı

  • Sert ve Sağlam

  • Şekil ve hacmi korur

  • Kalınlığı: arkada 1 mm, ekvatorda 0,5 mm, ekvatorun önünde 0,3 mm, kornea çevresinde 0,8 mm

  • Ön bölüm konjonktiva ile kaplı, arka bölüm tenon kapsülü içine oturmuştur



Sklera

  • Lamina cribrosa sklera

  • Arka yüzde elek şeklinde küçük delikler

  • Skleranın en zayıf yeri

  • - N. Optikus lifleri

  • - a. ve v. sentralis retina

  • - Silier damar ve sinirler



Sklera

  • Episklera

  • Tenon kapsülü ile sklera arasında

  • Gevşek, fibröz ve elastik doku

  • Lamina fusca

  • Skleranın üvea ile temas ettiği yüz

  • Koyu rengi: üveanın kromatofor hüc.



Trabeküler ağ

  • Sklera ile korneanın birleşim yerinin iç tarafında m. ciliaris’in tutunduğu bağ dokusundan yapılmış ağ şeklindeki trabeküler yapı

  • Ön kamarayı schlemm kanalından ayırır



Kornea

  • Ön 1/6

  • Şeffaf

  • Verteks kornea

  • Arkada her yerde 11.7 mm çapında; önden transvers 11.7 mm, vertikal 10.6 mm

  • Orta kısım kalınlığı 0.5-0.6 mm, periferik kısmı ise 1 mm



Korneanın yapısı

  • Epitel

  • Bowman katı

  • Stroma

  • Descemet zarı

  • Endotel



Kornea

  • 1- Epitel

  • Dış yüzü göz yaşı (sebum-su-müsin) ile örtülü

  • Çok katlı (yüzeyel-ara-bazal), skuamöz, keratinsiz

  • Konjonktiva epitelinin devamı

  • Hücrelerin yaşam süresi 7 gün

  • Derininde n. oftalmikus’a ait bol miktarda sensitif lifler

  • Rejenerasyon kabiliyeti yüksek



Kornea



Kornea

  • 3- Stroma

  • En kalın tabaka (korneanın %90’ı)

  • Yaklaşık 60 katlı lamel yapısında

  • Lameller arasındaki sıvılardan beslenir

  • Lifler düzgün, su miktarı az (saydam)



Kornea

  • 4- Descement zarı

  • Stromayı arka yüzden örter

  • Endotel ve stroma tarafından salgılanır

  • Limbusta sonlanır (schwalbe çizgisini oluşturur)



Kornea

  • 5- Endotel

  • Tek katlı, yassı, poligonal hücreler

  • Ön kamara sıvısının korneal geçişini engeller

  • Yaşla beraber sayıları azalır



Kornea

  • Limbus

  • Kornea ile sklera arasında 1 mm

  • Bowman katı ve descement zarı sonlanır

  • Damarlanma ve hücre yönünden zengin

  • Epitel hüc. ve stroma lifleri düzensiz



Korneanın damar ve sinirleri

  • Kan ve lenf damarları bulunmaz

  • A. ciliaris ant.’ lardan gelen kapiller damarlar korneanın etrafında pleksuslar oluşturur

  • Sinir innervasyonu n. ciliaris’lerden ayrılan sinir lifleri stroma katından giriş yapıp,

  • * Pleksus subepithelialis

  • * Pleksus intraepithelialis



II- Tunika vaskülosa bulbi

  • Koroid

  • Korpus siliare

  • İris



Koroid

  • Gözün arka 5/6 sında, skleranın iç yüzünde

  • Damarlardan çok zengin

  • Koyu kahverengi

  • Sklera’ya n. optikus’un girdiği yerde sıkıca, geri kalan bölümde gevşek bağlanmıştır

  • İç yüzü retinanın pigment kısmına sıkıca bağlıdır



Koroid

  • Suprakoroid

  • * gözün ön segmentine giden damar ve sinirler

  • Stroma

  • * melanositler

  • 3. Vasküler kat

  • * a. ciliaris brevis’in dalları, küçük venler ve bunların oluşturduğu v. vorticosae

  • 4. Koriyokapiller kat

  • * retinayı besleyen ince kapiller ağ

  • 5. Bruch zarı

  • * ince, fibröz membran



Korpus Siliare

  • Ora serrata ile irisin dış kenarına kadar uzanan bölüm

  • M. siliaris (akamodasyonda rol alır) ve bağ dokusundan oluşur

  • Zinn liflerinin tutunduğu yerdir

  • Melanin koyu gri rengini verir



Korpus siliare

  • 1- Pars plicata

  • * önde yer alır

  • * pros. siliarislerden oluşur

  • 2- Pars plana

  • * arkada yer alır

  • Plica siliare

  • * Korpus siliarisin iç tarafında ora serratadan başlayıp irise uzanan ince plicalar

  • Proc. ciliaris

  • * Birkaç plica ciliares’in birleşip oluşturduğu kalın çıkıntıdır

  • * Humor aqueus’u salgılar

  • * Zinn lifleri tutunur



Korpus siliare

  • 1- Suprasiliyer

  • * Suprakoroidin devamı

  • * Skleral mahmuza siliyer ligamentle bağlı

  • 2- Stroma

  • * Koroidin stromasının devamı



Korpus siliare

  • 3- Siliyer kas

  • * longitudinal lifler: kasıldığında trabeküler ağı ve schlemm kanalını açar

  • * oblik lifler

  • * dairesel lifler: kasıldığında zinn lifleri gevşer

  • 4- Epitel

  • * kamaralar sıvısının üretimi

  • 5- İnternal limitan membran



İris (gökkuşağı)

  • Uvea’nın ön kısmı

  • 12 mm çap

  • Kalınlık: ortada 0.6 mm, iç ve dışta 0.1 mm

  • Ortasında çapı 1-8 mm arasında değişebilen pupilla bulunur

  • Fasies posteriorun orta bölümü lense yaslanmıştır



İris

  • Epitel tabakası

  • * Korneanın arka yüzündeki endotelin devamıdır

  • Stroma

  • Kas tabakası

  • * M. Sfinkter pupilla

  • * M. Dilatator pupilla

  • 4. Pars iridika retina



İris

  • M. Sfinkter pupilla

  • Dairesel liflerden oluşmuştur

  • Myozis yapar

  • Margo pupillaris yakınında bulunur

  • Siniri: N. okulomotorius

  • Kas lifleri çevre damar ve kollajen liflere yapışık old. için iridektomide sfinkter görevini sürdürür



İris

  • M. Dilatator pupilla

  • Midriazis yapar

  • Pupilladan iris köküne ışınsal uzanan lifler

  • Sentrum siliospinale (budge merkezi)’ den innerve olur.



Iris

  • İrisin rengi, pigmentlerin miktarına ve bulundukları tabakaya göre farklı



İris

  • A. siliaris ant. ve a. siliaris post. longus anastomozundan beslenir



Ön kamara Arka kamara

  • - Önde kornea, arkada iris ve lens bulunur.



III- Tunica nervosa bulbi (Retina)

  • 1- Pigment epiteli

  • * uveanın iç yüzünü örter

  • 2- Sensoriyel retina

  • * pigment epiteline yaslanmıştır

  • * Ora serrataya kadar uzanır

  • Maküla ile optik sinir arası 0,23 mm, foveola 0,1 mm, ora serrata 0,11 mm



Retina

  • Makula

  • * axis optikusun geçtiği, 5-6 mm çapındaki saha

  • * fovea : 1.5 mm çapında ortadaki çukurluk

  • * foveola:

  • - 0,35 mm

  • - foveanın ortasında, sadece koni hücrelerinin old. bölüm.

  • - iç nükleer, gang.hüc. ve sinir lifleri katı yoktur



Retina

  • N. Optikus Diski: makula lutea’nın 3 mm nazalinde bulunur

  • * ortasındaki çukurluk cup (1,5 mm)

  • * a. ve v.santralis retina



Retina

  • 1- Pigment epitel katı

  • 2- Fotoreseptörler katı

  • (1. nöron, basil ve koni hüc.)

  • 3- Dış limitans zarı katı

  • 4- Dış nükleer kat

  • 5- Dış pleksiform katı

  • 6- İç nükleer kat

  • (2. nöron, bipolar, amacrin, yatay, müller (destek) hüc.)

  • 7- İç pleksiform katı

  • 8- Ganglion hüc. katı

  • (3.nöron, multiplar gng. hüc)

  • 9- Sinir lifleri katı (gang. hüc.aksonları)

  • 10-İç limitans zarı katı



Retina damarları



Işığı kıran yapılar

  • Kornea

  • Aköz hümor

  • Lens

  • Korpus vitreum



Aköz hümor

  • Proc. siliaris’ler salgılar

  • Ön ve arka kamarayı doldurur

  • Schlemm kanalına boşalır



Lens

  • Çap 9 mm, genişlik 5 mm

  • Ekvator: ön ve arka yüzün birleştiği yer

  • Kapsül ile sarılı ve zinn lifleri ile proc. siliares’lere asılıdır

  • Arka yüzün eğriliği ön yüzden fazladır



Lens

  • 1. Kapsül

  • * ön yüzde 14 mikron, arkada 4 mikron

  • * zonüler lamel: zinn liflerinin yapıştığı kat

  • 2. Epitel

  • *yetişkinde sadece önde bulunur

  • * germinatif bölge: lens liflerinin üretimi

  • 3. Lifler

  • 4. Korteks

  • 5. Epinükleus

  • 6. Nükleus



Korpus vitreum

  • Ora serratanın arkasında,

  • Kamara vitrea’yı doldurur

  • Yarı jelatinöz, şeffaf

  • Sıvı hümor vitreus,

  • Etrafını saran zar membrana vitrea

  • Kan damarı bulunmaz

  • Retina ve proc. ciliaris damarlarından beslenir



Gözün damar ve sinirleri

  • A. Ciliaris brevis

  • A. Ciliaris longus

  • A. Ciliaris ant.

  • A. Centralis retina

  • Vv. Ciliaris --- v. Vorticosa

  • N. Ciliaris (ggl. Ciliare)



Gözün yardımcı oluşumları

  • Kaslar

  • Fasialar

  • Kaş

  • Göz kapakları

  • Konjunktiva

  • Göz yaşı bezi



Göz kasları

  • 1. M. Levator palpebrae sup.

  • 2. M. Obliqus sup.

  • 3. M. Obliqus inf.

  • 4. M. Rektus sup.

  • 5. M. Rektus inf.

  • 6. M. Rektus medialis

  • 7. M. Rektus lateralis



1- m. levator palpebrae sup.

  • Sfenoid kemiğin ala minor kısmından başlar

  • Üç yaprağa ayrılır

  • * yüzeyel yaprak: üst göz kapağının derisine tutunur

  • * orta yaprak: tarsus sup.’un üst kenarına tutunur

  • * derin yaprak: üst fornikse tutunur

  • Üst göz kapak elevasyonu



2- m. obliqus sup.

  • Kanalis optikus’un üst-iç tarafından ve zinn tendonundan başlar

  • Troklear kartilajın içinden geçip yön değiştirir

  • Ekvatorun arkasında üst-dış sklera’da sonlanır

  • Gözü aşağı ve dışa çevirir

  • N. trochlearis



3- m. obliqus inf.

  • Fossa sacci lacrimalis’in alt kısmının lateralinden başlar

  • Ekvatorun arkasında dış –alt sclera’da sonlanır

  • Gözü yukarı ve dışa çevirir



4- m. rektus sup.

  • Zinn halkasından başlar

  • Limbusun 7,7 mm superiorunda sklerada sonlanır

  • Göz küresine elevasyon

  • Gözün üst noktasına iç rotasyon



5- m. rektus inf.

  • Zinn halkasından başlar

  • Limbusun 6,5 mm inferiorunda sonlanır

  • Gözü aşağı çevirir

  • Gözün alt noktasına iç rotasyon



6- m. rektus lat.

  • Zinn halkasından başlar

  • Limbusun 6,9 mm lateralinde sonlanır

  • Göz abduksiyonu

  • N. abducens



7- m. rektus med.

  • Zinn halkasından başlar

  • Limbusun 5,5 mm medialinde sonlanır

  • Göz adduksiyonu



Zinn halkası

  • Optik kanal ve fissura orbitalis sup.’un alt medial kısmına oturur

  • İçinden geçen yapılar

  • * n. Optikus

  • * n. Okulomotorius

  • * n. Nasosiliaris

  • * n. Abdusens

  • * a. Oftalmika

  • * v. Oftalmika (bazen dışından geçer)



  • Tenon kapsülü: sclerayı örten ince membran

  • Corpus adiposum orbitae: orbitayı dolduran yağ kitlesi

  • Periorbita: orbitanın periosteumu



Supercilium (kaş)

  • Alından gelen teri dış tarafa doğru yönlendirir

  • M. orbikularis okuli, m. korrugator supercilii ve m. frontalis lifleri tutunur



Göz kapakları

  • 1. Deri

  • a- tarsal

  • - deri altı yağ dokusu yok

  • - gevşek

  • b- orbital



Göz kapakları

  • Palpebra sup. ve inf.

  • Margo palpebralis

  • Rima palpebrarum

  • 12-15mm

  • Limbus palpebralis ant.- kirpikler bulunur

  • Limbus palpebralis post – gl tarsales’lerin ağızları açılır

  • Com. Palpebralis med. ve lat.



Göz kapakları

  • 2- Bezler

  • a- Moll bezleri:

  • *modifiye ter bezleri

  • * kirpik-kıl diplerine açılır

  • b- Zeiss bezleri:

  • *yağ bezleri

  • *kirpik-kıl diplerinde bulunur

  • c- Meibomius bezleri:

  • * yağ-sebum bezleri

  • * tars içinde yerleşmiştir



Göz kapakları

  • 3- Kaslar

  • a- orbikülaris kası:

  • 1. Palpebral

  • i. Riolan

  • ii. Pretarsal

  • iii. Preseptal

  • 2. Orbital

  • b- Levator palpebra sup.

  • c-müller kasları

  • Üst müller: tarsın üst kenarı

  • Alt müller: tarsın orbital kenarı



Göz kapakları

  • 4-Tars

  • Sıkı bağdokusu

  • Uzunlukları: üst 10 mm, alt 5 mm

  • Kalınlıkları 1 mm

  • Kapak iskeleti

  • Meibomius bezlerini barındırır

  • Lig. palpebrale lat. ve med. ile kemiğe bağlanır



Göz kapakları

  • 5- septum orbitalis

  • tarsus sup. ve inf. ile orbita arasındaki membranöz yapı

  • 6- Konjonktiva



Göz kapaklarının damarları

  • 1- A. Carotis int.

  • * a. Oftalmika

  • - a. Supraorbitalis

  • - a. Lakrimalis

  • 2- a. Carotis ext.

  • * a. Fasialis

  • - a. Angülaris

  • - a. Temporalis

  • Arcus tarsus sup.

  • Arcus tarsus inf.



Göz kapaklarının damarları

  • V. Pretarsalis

  • - medial: v. angülaris

  • - lateral: v. Süperfisiyalis temp.

  • V. Posttarsalis

  • - v. Orbitalis

  • Lemfatik dam.

  • - medial: çene altı

  • - lateral: kulak önü



Göz kapaklarının sinirleri:

  • Motor sinir:

  • - n. oculomotorius

  • - n. fasialis

  • Sensitif inr.:

  • - n. oftalmikus

  • - n. maksillaris



Konjonktiva

  • 1. Konjonktiva palpebralis

  • Marjinal konj.

  • Tarsal konj.

  • Orbiter konj.

  • 2. Forniks

  • * Göz hareketlerinin serbestliliğini sağlar

  • * Alt forniks

  • * üst forniks

  • 3. Karonkül

  • * küçük, kırmızı, kıllı, pürtüklü

  • * krause (yard. göz yaşı bezi)



Konjonktiva

  • 4- plicata semilunaris

  • 5-Konjonktiva bulbaris

  • a) Skleral konj.

  • b) Limbus konj.



Konjonktivanın damar ve sinirleri

  • A. palpebralis

  • A. siliaris ant.

  • N. oftalmicus: sklera ve üst göz kapak konjonktivası

  • N. maxillaris: alt göz kapak konjonktivası



Gözyaşı Organı

  • Gl lacrimalis

  • * fossa gl. lacrimalis’de bulunur

  • * m. levator palp. sup. ikiye ayıkrır

  • - pars orbitalis

  • - pars palpebralis

  • Ductuli excretorii

  • * yaklaşık 12 adet

  • * sup. Forniks’e açılır

  • * pars orbitalis’in kanalları pars palpebralis’in içinden geçer

  • 3. Lacus lacrimalis



Gözyaşı Organı

  • 4. Punktum lakrimale

  • 5. Lakrimal kanalikül

  • * elastik liflerden zengin l. propria

  • * sonda sokulduğunda kolayca genişler

  • 6. Lakrimal kese (saccus lak.)

  • * 10 mm

  • * ön bölümü lig. palpebrale med., arka bölümü m. orbicularis oculi (pars lac.) ile komşudur.

  • Duktus nasolakrimalis

  • * 12 mm

  • * meatus nasi inf.’a açılır



Görme yolları

  • 1. N. optikus

  • * 3. nöron uzantısı (multipolar gang.)

  • * yaklaşık 4 cm

  • 2. Kiazma

  • * makülanın nasal yarısından gelen lifler çaprazlaşır

  • 3. Optik traktus



Görme yolları

  • 4. Corpus geniculatum laterale

  • * 4. nöron başlangıcı

  • 5. Optik radyasyon

  • 6. Kortex

  • * Kortikal görme merkezi (17. saha)

  • * Görme assosiasyon sahaları (18. ve 19. sahalar)



Işık refleksi

  • N. opticus – corp. geniculatum lat.(sinaps yok) - nuc. pretectalis (sinaps) – edinger westphal – n. oculomotorius - m. ciliaris, m. sphincter pupilla



Akamodasyon refleksi

  • Afferent: n. opticus

  • Efferent: n. oculomotorius



Kornea refleksi

  • Afferent:

  • * n. ophtalmicus

  • * n. maxillaris

  • Efferent:

  • *n. facialis



TEŞEKKÜRLER…



Yüklə 445 b.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə