4
fiqh təlimi
BĠRĠNCĠ DƏRS
TƏQLĠD (1
)
– Müqəddimə
– Şəriət hökmlərini əldə etməyin yolları
– Təqlidin növləri
– Təqlidsiz yerinə yetirilən əməllər
1. MÜQƏDDIMƏ
Mükəlləf
1
namaz, oruc, təharət, bəzi alqı-satqılar və s. bu kimi
gündəlik qarĢıya çıxan Ģəri vəzifələrinin hökmünü öyrənməlidir. Əgər
bu Ģəri məsələləri öyrənməmək vacib bir əməlin tərk olunmasına,
yaxud haram bir iĢin yerinə yetirilməsinə səbəb olarsa, mükəlləf
günahkardır
2
.
Diqqət:
Aşağıdakı şərtlərə malik olan Ģəxsə mükəlləf deyilir.
Mükəlləfin Ģərtləri
1
Şəri vəzifəsi olan şəxs
2
Əcvəbətul-istiftaat, 6-cı sual. Rəhbərdən soruşulan suallar, Təqlid bölümü,
6-cı məsələ
1.
Həddi buluğ
2. Əql
3. Qadir olmaq
5
fiqh təlimi
Həddi-buluğun əlamətləri
bu
üç əlamətdən biridir
1
Cinsi əlaqə, həddi-buluğun əlaməti hesab olunmur. Lakin cənabətə
səbəb olur və qüsül verilmədiyi halda həddi-büluğa çatdıqdan sonra
qüsul vermək
vacibdir
2
.
Bir nəfərdə həddi-büluğun əlamətlərindən heç biri görünməsə, Ģəri
baxımdan həddi-büluğ sayılmır və Ģəri vəzifə daĢımır
3
.
Təklif yaĢından (həddi-büluğun əlamətlərindən üçüncüsü) qabaq
inbat və ya ihtilamın (həddi-büluğun birinci və ikinci əlamətləri) baĢ
verməsi sadəcə ehtimal verilərsə, həddi-büluğ hökmünün verilməsi
üçün kifayət etmir
4
.
Doqquz yaĢından öncə qızın gördüyü qan, həddi-büluğun Ģəri
əlaməti sayılmır
5
.
Qeyd etdiyimiz kimi həddi-büluğ yaĢının meyarı, “qəməri” ilidir.
Doğum tarixi Ģəmsi ili ilə məlum olduğu halda qəməri ili ilə Ģəmsi ili
1
Əcvəbətül-istiftiaat, 232, 1882 və 1881-cu suallar
2
Əcvəbətül-istiftiaat, 1811-ci sual.
3
Əcvəbətül-istiftaat, 1811-ci sual.
4
Əcvəbətül-istiftaat, 1811-cı sual.
5
Əcvəbətül-istiftaat, 1814-cü sual.
1.Ġnbat, yəni, qarının altında cinsiyyətin
üstündə qalın tüklərin çıxması
2.Ġhtilam, yəni,
spermanın xaric olması
3. Oğlanlarda hicri-qəməri tarixi ilə
15 yaĢın və qızlarda 1 yaĢın
tamam olması