Fakultə : «Əmtəəşünaslıq» Ixtisas : Istehlak mallarının ekspertizası və marketinqi
Yüklə 443,56 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Ixtisas
- Işin rəhbəri
- B A K I 2015 2 MÜNDƏRICAT GIRIŞ
- IKINCI FƏSIL. TƏCRÜBƏVI HISSƏ
- NƏTICƏ VƏ TƏKLIFLƏR 55 ƏDƏBIYYAT 58
| 1
AZƏRBAYCAN DÖVLƏT IQTISAD UNIVERSITETI
Ixtisas : Istehlak mallarının ekspertizası və marketinqi
Mövzu: Xəz yarımfabrikatlarının əmtəəlik xassələrinin ekspertizası Işin rəhbəri: dos. X.M.Abbasova Tələbə: Əliyev Mehman İmamverdi Bölmə: azərbaycan Qrup: 310 «Təsdiq edirəm» Kafedra müdiri :_______________ prof.Ə.P.HƏSƏNOV B A K I 2015 2
GIRIŞ 3 BIRINCI FƏSIL. NƏZƏRI HISSƏ 1.1. Xəz yarımfabrikatlarının əmtəəlik xassələri 6 1.2. Xəz yarımfabrikatlarının keyfiyyət göstəriciləri və keyfiyyətinə qoyulan tələblər 14
1.3. Xəz yarımfabrikatlarının istehlak xassələrini formalaşdıran amillər
17 IKINCI FƏSIL. TƏCRÜBƏVI HISSƏ 2.1. Xəz-dəri yarımfabrikatlarının çeşidinin ekspertizası 22 2.2. Xəz-dəri yarımfabrikatlarının keyfiyyətinin ekspertizası 40 2.3. Təbii xəz məmulatlarının keyfiyytəinin ekspertizası 52
3
Xəz məmulatlarının öz yüksək keyfiyyət göstəricilərinə görə demək olar ki, ən qədim geyim kimi özünü cəmiyyətdə tanınmışdır. Bu gün də xəz malları özünü yaxşı istilik saxlama xassələrinə, istismar zamanı kifayət qədər sürtünməyə qarşı qablaşdırma, lazımı estetik xassələrə malik olduğu üçün və.s yüksək keyfiyyət göstəricilərinə görə hələ də öz əhəmiyyətini itirməmişdir. Müasir dövrdə xəz-dəri xammal bayasının genişləndirilməsi üçün hər cür şərait və imkanlardan istifadə edilir.Vəhşi heyvan təssərüfatları yaradılır və həmin təsərrüfatlarda lazımı heyvanların bir çox növləri artırılır. Məsələn, Belə vəhşi heyvanlardan qunduz,dələ,samur,yenot və.s göstərmək olar. Hazırda xəz dəri tədarükü ilə məşğul olan müəssisələr gündən-günə genişləndirilir.100-dən çox növdə dəri-xəz xammalı tədarük edir. Son dövrdə xəz-dəri verən heyvandarlıq müəssisələri 30 dəfədən çox artmışdır.Orta Asiya ”Qaragül” xəzlərinin sortunun müxtəlifliyinə və keyfiyyətinin yararlığına görə dünyada məhşurdur. Eyni zamanda Əfqanıstan və Cənubi Afrika kimi xəzçilik sahəsində tanınmış ölkələr irəlidə gedir.Tədarük edilən xəz dərilər içərisində əsasları dələ andatra sünbülqıran və.s tutur. Məhz bu baxımdan ölkəmizdə xalq istehlakı mallarının o cümlədən xəz mallarının çeşidinin və keyfiyyətinin yüksəldilməsi daim diqqət mərkəzindədir. Belə ki,ölkəmizin xəz sənayesinin inkişaf tarixinə nəzər yetirsək onun nəaliyyətləri aydın şəkildə məlum olur. Aparılan tədqiqatlar göstərir ki, xəz yarımfabrikatları insanların ən qədim dövrlərdən istifadə etdikləri xalq istehlakı malları olmuşdur. Doğrudur,bunlar hamısı ilk dövrlərdə ibtidai texnikaya əsaslanmışdır. Xəz istehsalı və xəz ticarəti Rusiyada çoxdan meydana gəlməklə Rus xalq təsərrüfatının əsas tərkib hissəsi olmuşdur. Xəzillik Rusiyanın iqtisadi balansının əsas tərkib hissəsini təşkil etmişdir. Bununla yanaşı hətta Rusiyada xəz istehsalı ilə məşğul olan xüsusi rayonlar yaradılmışdır. 4
Qədim Rusiyada xəz ovu əsas istehsal müəssisəsi olmuşdur.Vəhşi xəzlik heyvanlarının dəriləri bir növ pul işarəsi kimi qəbul olunmuşdur. Eyni zamanda qədim Rusiyada xəz vergi kimi də qəbul olunmuşdur ki, ovçular da bunu çar ailəsinə vergi kimi təhvil verirdilər. Xəz yarımfabrikatları və xəz məmulatları ticarəti 1643-cü ildən başlanılmışdır. Həmin dövrdə İrbinski şəhərində yəni Perm quberniyasında ilk dəfə xəz üzrə yarmarka açılıb. Bu yarmarkada satılan xəzlər isə tamamilə emal olunmamış dərilər olmuşdur. Bir qədər sonra isə Nijqorod şəhərində emal olunmuş xəz dərilərindən ibarət II ticarət yarmarkası açılmışdır. İnqilaba qədər xəz üzrə ovçuluq və habelə xəz ticarəti şəxsi müsadirə növündə olmaqla bərabər ölkənin xəzlik heyvanlarının kəskin azalıb məhv olmasına gətirib çıxarmışdır. Bütün vəhşı heyvanlar və quşlar ovu dövlət ovçuluq fonduna daxil olundu. Bununla yanaşı qəti olaraq ov müddəti müəyyən olundu və onların törəmələri üçün lazımı şərait yaradıldı. Xəz tədarükü dövlət və koorperativ təşkilatlarının əlinə keçirilərək şəxsi müsadirə tamamilə ləğv edildi.
Çətin tapılan vəhşi heyvanların ovu tamamilə qadağan olundu,çoxlu sayda heyvan qoruqları təşkil edildi. Sonralar isə yeni növlü xəzlik heyvanların artırılması üçün(ondatda,qunduz,amerika ov samuru)lazımi tədbirlər işlənob hazırlandı. Ovçular arasında xəzin ilk emalı barəsində aparılan tədbirlərdən,ovçuluq vaxtlarının düzgün müəyyən olunmasından xəz alınmasının səmərəliliyinin yaxşılaşdırılmasından asılı olaraq alınmış xəz xammalının keyfiyyətləri xeyli yaxşılaşdırılmışdır. Xəz və kürk emalı sənayelərində 50 növdən çox heyvan dəriləri emal olunur. Bu sahədə qoyunçuluqdan alınan yun xəziləri və kürkləri qaragül dəriləri cavan qoyun dəriləri (merluşka,lyumka)habelə vəhşi heyvan dəriləri xüsusi yer tuturlar.
Yüklə 443,56 Kb. Dostları ilə paylaş:
|