Əzizə Cəfərzadə
Yüklə 2,69 Mb. Pdf görüntüsü
|
www.vivo-book.com
9 Cavan Ģaһzadҽ özünҽmҽxsus gözҽlliyi olan bu alҽmi duya bilmirdi. O firuzҽyi Xҽzҽrin ҽnginliklҽrinҽ baxdıqca һҽsrҽtlҽ ġamaxının yaĢıl çҽmҽnlҽrini, güllü-çiçҽkli bağlarını, Fit dağı vҽ Gülüstanın qalın meĢҽlҽrini, ceyranlı-cüyürlü, kҽklikli- turaclı ovlaqlarını xatırlayırdı, һavaların qızmasını gözlҽyirdi ki, ġirvanĢaһ Fҽrrux Yasar köç ҽmrini versin vҽ saray, yay aylarında ġamaxıya – yaylağa yollansın. ġaһzadҽ Qazi bҽy mҽһz bu aylarda canlanır, bütün günlҽrini nҽdimi ilҽ birlikdҽ ovda keçirir, çadırlarda yatır, çox vaxt yastığı yҽһҽr, yorğanı ҽngin sҽma olurdu. ġüvüllҽrdҽn yonduqları ĢiĢlҽrҽ ceyran-cüyür ҽti, ya da ov quĢları çҽkib yeyirdilҽr.
Bütün bu arzularla birlikdҽ indi yetkin gҽnclik dövrünҽ qҽdҽm qoymuĢ Ģaһzadҽnin qҽlbindҽ bir Ģeir bulağı qaynamağa baĢlamıĢdı. Yox, o Ģeir qoĢmurdu. BaĢqalarının yazdığı Ģeirlҽri oxuyur, qҽlbindҽ dönҽm-dönҽm tҽkrar edirdi. Mavi gözlü Xҽzҽr, sonu görünmҽyҽn dumduru sular onu çҽkib һarasa uzaqlara, bir eĢq alҽminҽ aparırdı. Sarayda, onun bҽxtindҽn, gözҽl bir müҽllim var idi. Düzdür, Qazı Mҽһҽmmҽdyar ona Ģҽriҽti öyrҽtmҽli idi. ġaһzadҽyҽ indi
www.vivo-book.com
10 qaydaları tҽlqin etmҽli idi. Amma çox vaxt dҽrslҽri qҽdim tarixҽ malik Azҽrbaycan, ҽrҽb, fars ҽdҽbiyyatını öyrҽnmҽklҽ keçirdi. Qazı Mҽһҽmmҽdyar indi rütbҽsinҽ baxmayaraq, gözҽl bir alim vҽ Ģair ruһlu insan idi.
ġaһın vҽ mҽlҽkҽnin gözündҽn iraq düĢҽn kimi, gҽnc tҽlҽbҽsinҽ doğma ana dilindҽ yazıb-yaradan Ģairlҽr һaqqında da mҽlumat verirdi. Çox vaxt ona Nҽsiminin Ģeirlҽrini oxuyurdu, deyirdi: – Düzdür, һҽyatının sonunda Seyid Ġmadҽddin dinsizliyҽ üz qoydu, Allaһa Ģҽrik qҽrar verdi. Toһidi 1 dandı. Dini- mübinimizҽ xeyli zҽrҽr vurdu vҽ bunun cҽzasını da çҽkdi. Amma bununla belҽ o, insanı göylҽrҽ ucaldan, pak, bҽĢҽri mҽһҽbbҽti tҽrҽnnüm etmiĢdi. ġeirimizdҽ onun qҽzҽliyyatının misli yoxdur. Müqҽddҽs, ülvi sҽdaqҽt vҽ mҽһҽbbҽt
1 İslam dininin əsaslarından birincisi: «Allah birdir – iki deyil».
www.vivo-book.com
11 tҽrҽnnümündҽ binҽzirdir 2 . Sonra da һҽmin binҽzir adlandırdığı ҽĢardan nümunҽlҽri һҽvҽs vҽ bҽlağҽtlҽ oxuyardı:
Gҽtir, gҽtir, gҽtir ol kaseyi ravanpҽrvҽr, Gҽtir, gҽtir, gҽtir ol cҽngi bir nҽva göstҽr. Verim, verim, verim öz canımı mҽn ol yara. Öpüm, öpüm, öpüm ol lҽli-Ģҽһd ilҽn Ģҽkkҽr.
«Hayıf, çox һayıf ki, elҽ bir müҽllim köçdü bu dünyadan». Bir ҽzizin, bir yaxĢının ölüm xҽbҽrini eĢidҽndҽ deyirdi: «Yer üzündҽ bir һakim var ki, ҽzҽli dҽ odur, ҽbҽdi dҽ. Onun dҽrgaһında Ģaһla gҽda bir tҽndҽdi; onun dҽrgaһında һҽr Ģeyҽ qadir olan pul-varidat da acizdir. Ölüm! Bҽli ölüm – qarĢısıalınmaz bir sirri-kainatdır!» Ġndi özü dҽ bu sirli kainatın qoynuna çҽkildi, öldü getdi. Allaһ bilir Ģaһ babam
2 Əvəzsizdir www.vivo-book.com
12 yerinҽ kimi tҽyin edҽcҽk? Yerindҽ, görҽsҽn, һansı bir molla olacaq? Onun yanında Nҽsiminin nҽinki ҽĢarını oxumaq, һҽtta bҽlkҽ һeç adını da çҽkmҽk olmayacaq. «Bunlar һamısı küfrdür»– deyҽcҽk. Amma mҽnim könlüm bu küfrü bir һҽyat, bir Allaһ bҽxĢeyiĢi һesab elҽyir»,– deyҽ düĢündü.
Qazi bҽyin könlü iriĢilmҽmiĢ – һҽlҽ ҽli çatmayan bir eĢq ilҽ çırpınırdı. O, bu eĢqin һarada, kimҽ qovuĢaçağını bilmirdi. Bu, bir saray gözҽlimi, atasının һҽrrac bazarında aldıracağı yaraĢıqlı cariyҽmi olacaqdı? Hҽr һalda gҽnc ürҽk idi, Ģairlҽr demiĢkҽn «eĢq ilҽ nümuv» – dopdolu idi. Qҽlbinin qapıları açıq idi. Bu qapıdan kim girҽcҽkdi, bilmirdi. _______________
ҽtrafında görünmürdülҽr. Görünür, bu gün ya zҽvvar çox idi, evlҽrinҽ yığıĢmıĢdılar; ya da ҽksinҽ, zҽvvar az idi, pirin һҽyҽtindҽki böyük tut ağacının altına toplaĢıb kölgҽlikdҽ laqqırtı vururdular. www.vivo-book.com
13 Onlar mҽqbҽrҽyҽ yaxınlaĢmadan, qara qayaların üstündҽ piyadalandılar. Qazi bҽy el arasında «Qırx qızlar» adlanan bu qayaları çox sevirdi. Arabir Bibiһeybҽtҽ yolu düĢҽndҽ mütlҽq buraya gҽlҽr, Xҽzҽrin mavi sularına sallanmıĢ qara qayaların üstündҽ saatlarla oturardı. Hҽm dҽnizi seyr edҽr, һҽm dҽ arasından dumduru, gözyaĢı kimi su gillҽnҽn bu qayaların һҽzin ninnisinҽ qulaq asardı. DanıĢmıĢdılar ona, demiĢdilҽr ki, «Qırx qızlar»ın faciҽli macҽrası var. Bir zaman Ģiҽlҽrin sҽkkizinci imamı imam Rza, xҽlifҽ Mҽmun tҽrҽfindҽn zҽһҽrlҽndirilib öldürülҽndҽn sonra onun bacısı Hökümҽ xatın tҽqib olunur, düĢmҽndҽn qaçır. Xҽzҽrҽ pҽnaһ aparır. Xorasan һakimi imam Rzanın bacısı Hökümҽ xatının qırx kҽnizi varmıĢ. Xanım Heybҽt adlı birisinin gҽmisinҽ minib qaçanda kҽnizlҽrini dҽ özü ilҽ götürür. Qaçqın qızlar һҽmin bu saһilҽ yan alırlar. Az sonra Hökümҽ xatın vҽfat edir. Onu buradaca dҽfn edirlҽr. Kҽnizlҽr – doğma ana qucağından, vҽtҽnindҽn qoparılıb diyar-diyar düĢmüĢ qızlar isҽ һҽmin bu yerdҽ qaya dibindҽ daĢa dönürlҽr. Qayalardan sızan su onların göz yaĢlarıdır. Hҽzin ninnilҽr onların Yüklə 2,69 Mb. Dostları ilə paylaş:
|