Əyani şöbə: yaz sesiyası 2014 2015

##num= 13// level= 1// sumtest=22 // name= XIII. XII - XVIII əsrlərdə Azərbaycanda məktəb və pedaqoji fikir //

1. N. Gəncəvi əsərlərində . . . dəyərləri tərənnüm etmişdir.

A) elmi, əxlaqi

B) mənəvi, əxlaqi

C) dini, elmi

D) milli, bəşəri

E) etik, estetik

2. N. Gəncəvi “İsgəndərnamə” əsərində . . . zorakılığa və gücə qarşı qoymuşdur.

A) Hiyləgərliyi və yaltaqlığı

B) Varı və dövləti

C) Ədaləti və əməyi

D) Elmi və ağlı

E) Yalançılığı və riyakarlığı

3. N. Gəncəvi “Sirlər xəzinəsi” əsərində əməksevərliyi və halallığı . . . qarşı qoymuşdur.

A) Lovğalığa və tənbəlliyə

B) Yalançılığa və fırıldaqçılığa

C) Rüşvətə və əyləncəyə

D) Yaltaqlığa və satqınçılığa

E) Qorxaqlığa və hiyləgərliyə

4. N. Tusinin “Əxlaqi - Nasiri” əsərində irəli sürdüyü iki əxlaq formatını müəyyənləşdirin

A) Fəzilət, Rəzilət

B) Pis, yaxşı

C) Əmək, əxlaq

D) Ədalətlilik, nankorluq

E) Düzlük, yalançılıq

5. Orta əsr mədrəsələrində təlim hansı üsulla həyata keçirilirdi?

A) Hərf - heca üsulu

B) Səs üsulu

C) Şüurlu dərketmə üsulu

D) Üsuli - cədid

E) Şifahi şərh üsulu

6. Aristotelin yaş bölgülərinə uyğun olaraq uşaqların yaş dövrlərinin təsnifatını verən Azərbaycan mütəfəkkiri kimdir?

A) N. Gəncəvi

B) Ş. İ. Xətai

C) X. Təbrizi

D) M. Füzuli

E) S. Ə. Şirvani

7. Nizaminin təlimə verdiyi qiymət:

A) Təlimsiz ağıl sərt və qabadır, Təlim insanı mənəvi cəhətdən yüksəldir

B) Təlimə ağılın kütləşməsindən əvvəl başlamaq lazımdır

C) Hər cür bilik faydalı və xeyirlidir

D) Təlim hamı üöün yox, ona müvafiq olanlara verilməlidir

E) Gənc nəslin əxlaq aynası onun işıqlı idrakından nur almalıdır

8. N. Gəncəvi hansı əsərlərində dini təşkilatlarla heç bir əlaqəsi olmayan məktəblər təsvir etmişdir?

A) “Leyli və Məcnun”, ”İsgəndərnamə”

B) “Xosrov və Şirin”, “Leyli və Məcnun”

C) “Sirlər xəzinəsi”, ”Yeddi gözəl”

D) “Xosrov və Şirin”, ”İsgəndərnamə”

E) “Leyli və Məcnun”, ”Yeddi gözəl”

9. Nizaminin təsvir etdiyi məktəblərdə təhsilin məzmununda hansı cəhət güclüdür?

A) Dünyəvilik

B) Din

C) Sxolastika

D) Fanatizm

E) Humanitar yönüm

10. N. Tusini tərbiyə nəzəriyyəçisi kimi tanıdan hansı əsəridir?

A) Əxlaqi - Nasiri

B) Əxlaqi - Möhsini

C) Əxlaqi - Mənsuri

D) Əxlaqi - Cəlali

E) Əxlaqi - Cəmali

11. M. Əvhədinin pedaqoji fikirlərini əks etdirən əsəri hansıdır?

A) “Cami - cəm”

B) “Söhbətül - əsmar”

C) “Bəngü - badə”

D) “Dəhnamə”

E) “Divan”

12. İnsanın əqli - əxlaqi təkamülü ideyasını irəli sürən və ilahi qüvvənin insanda təcəssümünü təsvir edən Azərbaycan şairi. . .

A) İ. Nəsimi

B) Ş. İ. Xətai

C) M. Füzuli

D) X. Təbrizi

E) N. Gəncəvi

13. M. Füzulinin ailə münasibətlərini, əməyə qiymət verilməsini ön plana çəkdiyi əsərləri:

A) Fəzliyə nəsihət, Rindü - Zahid

B) Səhhət və mərəz, Meyvələrin söhbəti

C) Şikayətnamə, Yeddi cam

D) Söhbətül - əsmar, Leyli və Məcnun

E) Söhbətül - əsmar, Yeddi cam

14. Səfəvilər dövründən sonra Cənubi Azərbaycanda yaranan və Cənubi Azərbaycan maarifi üçün tarixi hadisə olan ilk Azərbaycan məktəbi:

A) “Rüşdiyy - ye Müzəffəriyyə”

B) Nizamiyyə

C) Dəbistan

D) Məktəbi - Tərbiyə

E) Əxtər

15. N. Gəncəvinin əsərləridir.

1 – Əxlaqi - Nasiri

2 – İsgəndərnamə

3 – Cavidnamə

4 – Sirlər Xəzinəsi

5 – Meyvələrin söhbəti

6 – Yeddi gözəl

A) 2, 4, 6

B) 2, 4, 5

C) 3, 4, 5

D) 2, 3, 6

E) 1, 2, 4

16. N. Tusinin məşğul olduğu elm sahələri

1 – Riyaziyyat

2 – Tibb

3 – Astronomiya

4 – Kibernetika

5 – Coğrafiya

6 – Hüquq

A) 1, 2, 4

B) 2, 3, 6

C) 2, 5, 6

D) 1, 3, 5

E) 3, 5, 6

17. “Hürufilik” cərəyanının məzmununa uyğundur.

1 - kamillik

2 - cahillik

3 - elmilik

4 - ruhanilik

5 - haqq

6 - tənbəllik

A) 1, 3, 5

B) 3, 4, 6

C) 2, 4, 3

D) 2, 4, 5

E) 1, 2, 5

18. XVIII əsrdə Azərbaycanda təhsil və tərbiyənin inkişafında böyük xidmətləri olmuşdur.

1 – M. Füzuli

2 – M. Vidadi

3 – Ş. Xətai

4 – Q. Zakir

5 – S. Şirvani

6 – M. Vaqif

A) 2, 4, 6

B) 3, 4, 5

C) 3, 5, 6

D) 1, 2, 5

E) 1, 4, 6

19. Əsərlərində daha çox uşaq tərbiyəsinə həsr olunmuş, uşaq ədəbiyyatı olan nümunələri olan ədibləri müəyyən edin.

1 – Q. Zakir

2 – İ. Nəsimi

3 – S. Axundov

4 – A. Səhhət

5 – M. Axundov

6 – M. Kazımbəy

A) 1, 3, 4

B) 2, 3, 6

C) 2, 5, 6

D) 2, 4, 5

E) 1, 5, 6

20. N. Gəncəviyə görə uşaqların yaş dövrləri:

A) 0 - 7, 7 - 14, 14 - 21

B) 0 - 6, 6 - 12, 12 - 18

C) 0 - 2, 2 - 12, 12 - 15

D) 0 - 6, 6 - 10, 10 - 15

E) 0 - 5, 5 - 9, 9 - 14

21. N. Tusinin “Əxlaqi - Nasiri” əsərində müasir dövrdə də əhəmiyyətini itirməyən hansı məsələlərdən bəhs olunur?

1 - əxlaqın saflaşdırılması

2 - övlad tərbiyəsi

3 - ailə dolandırmaq qaydaları

4 - estetik tərbiyə məsələləri

5 - davranış qaydaları

6 - ekoloji tərbiyə

A) 2, 3, 4, 5

B) 1, 2, 3, 5

C) 1, 3, 4, 5

D) 1, 2, 4, 5

E) 3, 4, 5, 6

22. Azərbaycan pedaqoji fikir nümayəndələrinin yaşadığı dövrü uyğunlaşdırın

I – XIV – XVI əsrlər

II – XVIII əsr

III – XIX əsr

IV – XX əsr

a - Əhməd Seyidov, Mərdan Muradxanov, Mehdi Mehdizadə

b - Mirzə Fətəli Axundov, Mirzə Kazım bəy, Seyid Əzim Şirvani

c - Molla Pənah Vaqif, Molla Vəli Vidadi, Qasım bəy Zakir

d - Fəzlullah Nəimi, İmadəddin Nəsimi, Şah İsmayıl Xətai

A) 1 - d, 2 - b, 3 - a, 4 - e

B) 1 - e, 2 - a, 3 - d, 4 - b

C) 1 - c, 2 - b, 3 - a, 4 - d

D) 1 - b, 2 - d, 3 - c, 4 - a

E) 1 - d, 2 - c, 3 - b, 4 - a