1
AŞIQ ƏLƏSGƏR – 190
BİBLİOQRAFİYA
BAKI – 2011
2
Tərtibçilər:
Sevgiyə Əsədova
Gülbahar Misirova
Buraxılışa məsul və
ixtisas redaktoru:
Kərim Tahirov,
fəlsəfə doktoru,
Əməkdar mədəniyyət işçisi
Redaktor:
Mədinə Vəliyeva
Aşıq
Ələsgər
–
190: biblioqrafiya
/tərt. ed.:
S.Əsədova, G.Misirova; ixt. red. və burax. məsul K.Tahirov;
red. M.Vəliyeva; M.F.Axundov adına Azərbaycan Milli
Kitabxanası.- Bakı, 2011.- 149 s.
3
© M.F.Axundov adına Milli Kitabxana
,
2011TƏRTİBÇİDƏN
Milli-mənəvi dəyərlərimizin dövlət səviyyəsində qorun-
ması və onların YUNESKO-nun "Bəşəriyyətin qeyri-maddi
mədəni irsinin reprezentativ siyahısı"na salınması Heydər Əli-
yev Fondunun, eləcə də Azərbaycan Mədəniyyət və Turizm
Nazirliyinin bu istiqamətdə həyata keçirdiyi beynəlxalq əhə-
miyyətli tədbirlərin nəticəsidir. Aşıq sənəti də YUNESKO-nun
qeyri-maddi mədəni irsinin reprezentativ siyahısına salınmış
mənəvi sərvətlərdən biridir.
2011-ci ilin Azərbaycan Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi
və Azərbaycan Aşıqlar Birlyi tərəfindən “Aşıq Ələsgər ili” elan
edilməsi ilə əlaqədar M.F.Axundov adına Milli Kitabxana
tərəfindən “Aşıq Ələsgər -190” biblioqrafik göstərici tərtib
edilib.
Bu Azərbaycan aşıq sənətinin görkəmli nümayəndəsi
Aşıq Ələsgər (Ələsgər Alməmməd oğlu) haqqında tərtib
edilmiş ilk vəsaitdir.
Biblioqrafiyada aşıq sənətinin ən uca zirvəsində dayanan
Aşıq Ələsgərin həyat və yaradıcılığı haqqında olan materiallar
öz əksini tapmışdır. Ədəbiyyat 1927-cı ildən 2011-ci ilə qədər
olan bir dövrü əhatə edir.
Aşıq Ələsgər irsini geniş oxucu kütləsinə çatdırmaq
məqsədilə tərtib edilmiş bu biblioqrafik göstərici üç hissədən
ibarətdir. Birinci hissədə Aşıq Ələsgərin əsərləri, ikinci hissədə
onun həyat və yaradıcılığı haqqında çap olunmuş ədəbiyyat,
üçüncü hissədə rus dilində olan ədəbiyyat öz əksini tapmışdır.
Göstəricidə ədəbiyyat xronologiya üzrə, daxildə isə əlifba
sırası ilə qruplaşdırılmışdır.
Biblioqrafik vəsaitdən istifadəni asanlaşdırmaq məqsədi-
lə sonda “Aşıq Ələsgərin əsərlərinin əlifba göstəricisi” və
“Aşıq Ələsgər haqqında yazmış müəlliflərin əlifba göstə-
ricisi”ndən ibarət köməkçi aparat verilmişdir.
4
Nəşrlə bağlı arzu və rəylərini bildirəcək hər bir
mütəxəssisə
və
oxucuya
əvvəlcədən
minnətdarlığımızı
bildiririk.
Ünvan: AZ-1000, Bakı şəhəri, Xaqani küçəsi 29
E-mail:
contact@anl.az
URL: www.anl.az
5
MƏNİ SEVİNDİRƏN KİTAB
Aşıq poeziyasının, ümumən ədəbiyyatımızın ən uca
zirvəsi sayılan böyük ustadımız Aşıq Ələsgərin adı, şəxsiyyəti,
yaradıcılığı hamımız üçün əziz və doğmadır. Bu əzizliyin və
doğmalığın səbəbi ondan ibarətdir ki, Aşıq Ələsgər bir böyük
istedad sahibi kimi xalqımızın əxlaqi sərvətlərini, mənəvi
dəyərlərini, adət-ənənəsini, toyunu-yasını, sevincini-kədərini,
ictimai dərdlərini çox böyük ustalıqla, uca sənətkarlıqla öz
əsərlərində əks etdirmiş, açıb göstərmişdir. Onun əsərlərində
Azərbaycan təbiəti, onun dağları, düzləri, çayları, gölləri,
bulaqları, göy yaylaqları bütün ətri, təravəti və gözəlliyi ilə öz
əksini tapmışdır. Elə bu səbəbdən də onun bizə gəlib çatan
zəngin yaradıcılığı özündən sonra gələn istedad sahiblərinin –
şairlərin, aşıqların, bəstəkarların, xanəndələrin, müğənnilərin,
rəssamların diqqətini çəkmiş, hər kəs öz imkanı daxilində bu
böyük sənətkara öz töhfəsini vermişdir.
Aşıq Ələsgər irsinin toplanıb üzə çıxarılmasında, ustada
layiq şəkildə xalqa çatdırılmasında görkəmli alim və şairlərimi-
zin – Hümbət Əlizadənin, Əhliman Axundovun, İslam Ələsgər-
linin, Həmid Araslının, Mürsəl Həkimovun, Səttar Axundovun,
Osman Sarıvəllinin, Hüseyn Arifin, Məmməd Aslanın, İlyas
Tapdığın, Vaqif Vəliyevin və b. böyük və danılmaz xidmətləri
olmuşdur.
Xüsusən, Aşıq Ələsgər irsinin geniş şəkildə araşdırılma-
sında, öyrənilməsində, tədqiqində Hümbət Əlizadənin daha çox
xidməti olmuşdur.
Aşıq Ələsgərin sağlığında kitabı nəşr edilməmişdir. İlk
nəşri 1937-ci ildə Hümbət Əlizadənin tərtib etdiyi “Aşıq
Ələsgər” adlı kitabı olmuşdur. Bundan sonra müxtəlif illərdə
ustadın kitabları dolğunlaşa-dolğunlaşa, təkmilləşə-təkmilləşə
nəşrdən nəşrə daha mükəmməl şəkildə çap olunmağa başla-
mışdır. İldən-ilə onun yaradıcılığına maraq daha da güclənmiş,
6
xalqımızın görkəmli alimləri onun yaradıcılığını bütün yönlər-
dən, müxtəlif istiqamətlərdən təhlil və tədqiq etmişlər.
1972-ci ildə ustadın anadan olmasınınm 150 illiyi, 1988-
ci ildə 175 illiyi çox böyük təntənə ilə qeyd edilmiş, əsərləri
Azərbaycan Elmlər Akademiyası tərəfindən iki cilddə çap
edilmişdir.
Bəstəkarlarımızdan Bayram Hüseynli, Qəmbər Hüseynli,
Səid Rüstəmov, Hacı Xanməmmədov və başqaları Aşıq
Ələsgərin əsərlərinə dillər əzbəri olan musiqilər bəstələmişlər.
Ümumiyyətlə, elə bir bəstəkar, xanəndə, müğənni, aşıq
təsəvvür etmək olmaz ki, o, Aşıq Ələsgər yaradıcılığına
müraciət etməmiş olsun.
Bu gün məni sevindirən bir yeniliklə qarşılaşıram. İlk
dəfə olaraq Aşıq Ələsgərlə bağlı “Biblioqrafik göstərici” nəşr
olunur. Aşıq Ələsgərin anadan olmasının 190 illiyinə həsr
olunan bu göstərici M.F.Axundov adına Milli Kitabxananın
əməkdaşları Sevgiyə Əsədova və Gülbahar Misirovanın
tərtibçiliyi, Milli Kitabxananın direktoru Kərim Tahirovun
ixtisas redaktorluğu ilə işıq üzü görür. Baxmayaraq ki, bu vaxta
qədər Aşıq Ələsgər yaradıcılığı ilə bağlı çox iş görülüb, bu
biblioqrafik göstərici ilk dəfə nəşr olunur və böyük tarixi-
ictimai əhəmiyyəti var. Tarixi əhəmiyyəti ondan ibarətdir ki,
böyük sənətkarın həyatı, yaradıcılığı, ayrı-ayrı şeirləri,
kitabları, haqqında yazılan elmi məqalələr, müxtəlif illərdə və
müxtəlif dillərdə nəşr olunan əsərləri xronoloji ardıcıllıqla
oxuculara təqdim olunur. Bu işdə tərtibçilərin zəhmətini xüsusi
qiymətləndirirəm, ona görə ki, ilk təşəbbüs həmişə daha
məsuliyyətli, daha çətin olur. Onlar bu çətinliyin öhdəsindən
uğurla gələ bilib, bu kitabla ustad sənətkarımıza yeni bir ədəbi
abidə qoyublar. Biblioqrafik göstəricinin bir gözəlliyi də
ondadır ki, böyük sənətkarın yaradıcılığı, həyatı, əsərləri rus
dilində də oxucuya təqdim olunur. Bu isə Aşıq Ələsgər
yaradıcılığından istifadə edən rusdilli oxucular üçün də geniş
imkanlar açır.
Dostları ilə paylaş: |