ERICH
FROMM
PSİKANALİZ
VE
ZEN
BUDİZM
* V
v
cr>
•v.
tv
s;
Çeviri-.İLHAN GÜNGÖREN
ERICH FROMM
PSİKANALİZ
VE
ZEN
BUDİZM
Çeviri:İLHAN GÜNGÖREN
Yayın hakkı © 1978 İlhan Güngören
P.K. 30, Yeşilköy - İstanbul
Dizgl-baskı : M e t /E r M atb aa s ı - Tel.: 28 28 90
Kapak d ü z e n i: Antuan G a rg a r
Baskı t a r i h i : M ayıs 1978
İ Ç İ N D E K İ L E R
Sayfa
Önsöz
........................
7
Çevirenin önsözü
........................................
9
Psikanaliz ve Zen Budizm ..............................................
11
I — Günümüzün ruhsal bunalımı ve psikanalizin rolü
13
I I —'Freud'un psikanaliz konusundaki düşüncele
rinin değerleri ve amaçları ....................................
17
III — Esenliğin yapısı - İnsanın ruhsal gelişim i ......
27
IV — Bilincin yapısı, baskı ve baskının yok edilmesi
41
V — Zen Budizmin ilkeleri ............................................
69
VI — Baskının yok edilmesi ve Aydınlanma ...............
83
İndeks
........... : .................................................................... 115
5
Ö N S Ö Z
Bu kitap 1957 yılı Ağustos ayının ilk haftasında M ek
sika, Cuernavaca’da Özerk Meksika Ulusal Üniversitesi,
Tıp Fakültesi Psikanaliz Bölümünün çağrısı üzerine ya
pılmış bir toplantıdaki çalışmalardan kaynaklanm ıştır t1).
Bundan yirm i yıl önce bir ruhbilim ci meslektaşlarının
Zen Budizm gibi «gizemci», dinsel b ir sistemle ilgilendiğini
duysa şaşırır, hatta apışır kalırdı. Hele m eslektaşlarının
çoğunun yalnız ilgilenm ekle kalmayıp adamakıllı bu işin
içinde olduklarını ve b irlikte geçirm iş oldukları hafta
içinde Dr. Suzuki'yi yakından tanımanın, görüşlerini iz
lemenin, üzerlerinde en azından son derece uyarıcı ve
tazeleyici b ir etki yapmış olduğunu öğrenmiş olsaydı
şaşkınlığı büsbütün artardı.
Bu değişim e neden olan etkenler bu kitapta anla
tılacaktır. Burada kısaca özetlemek için bu nedenleri
(1)
T o p la n tıy a , gerek M eksikalI, gerek Am erikalı elli k a d a r ruh
hekimi ve ruhbilim ci katıldı, « a tıla n la rın çoğunluğu psikanalistlerden
oluşuyordu.
7
psikanaliz kuramındaki yeni gelişmelere, Batı dünyasın
daki hem düşünsel, hem ruhsal ortam değişikliğine ve k i
taplarıyla, konuşmalarıyla, kişiliğiyle Batı dünyasını Zen
Budizmle tanıştırm ış olan Dr. Suzuki'nin çalışmalarına
bağlayabiliriz.
Ben bu toplantıda yaptığım konuşmayı bütünüyle
yeni baştan gözden geçirerek bu kitabı meydana g e tir
dim. Hem biraz genişlettim , hem de içeriğinde bazı de
ğ işiklikler yaptım. Bu değişiklikleri yapmama toplantının
benim üzerimde yaptığı etki neden oldu. Gerçi toplantı
öncesinde de Zen Budizmle ilgili edebiyatla tanışıklığım
vardı; gene de toplantının üzerimde yaptığı uyarıcı etki
ve konu üzerinde sonradan da düşünmemi sürdürm üş o l
mam görüşlerim de değişmelere ve önemli gelişmelere yol
açtı. Bu sözlerimle yalnızca Zen konusundaki anlayışım
daki değişimi değil, ama aynı zamanda bilinçdışım oluş
turan şeylerin neler olduğu, bilinçdışının bilince dönüş
türülm esi ve psikanaliz yoluyla tedavinin amacı gibi psik
analizle ilgili görüşlerim de olan değişim i de anlatm ak isti
yorum.
ERİCH FROMM
8
ÇEVİRENİN ÖNSÖZÜ
Erich Fromm'un önsözünden 1957 yılında Meksika
Üniversitesi'nde «Zen Budizm ve Psikanaliz» konusunda
elli kadar ruh hekimi ve ruhbilim cinin katıldığı bir sempoz
yum düzenlenmiş olduğunu öğreniyoruz. Burada çevirisi
sunulan kitap bu sempozyumda yapılmış başka iki konuş
mayla birlikte «Zen Buddhism and Psychoanalysis» adı
altında tek bir kitap olarak yayınlanm ıştır f1). Öteki ko
nuşm alar D. T. Suzuki'nin (2) ve Richard de M artino'-
nun (3)...
Kuşkusuz Zen Budizm denilince ilk akla gelen ad
Suzuki’ninki... Batı için Zen Budizm’i anlaşılır duruma ge
tirm ekte o kadar etkili olmuş olan Suzuki’nin, sözü geçen
kitaptaki yazısı, küçük bir grup ruh hekimi ve ruhbilim ciyi
karşısına alan bir konuşmadan kaynaklandığından öteki
yazılarından farklı olarak, bana Zen’le tanışıklığı az ya da
hiç olmayan kim selerce kolay okunacak bir yazı olduğu
kanısını vermedi. Richard de M a rtin o ’nun yazısı için de
hemen aynı şeyler söylenebilir.
Buna karşın Erich Fromm, çevirisini sunduğumuz ya
zısında, konuların özünden hiç bir şey yitirm eden, çok
açık, çok kolay anlaşılır bir dille genel olarak psikanaliz
kuramı ve kendisinin insancı psikanaliz görüşleriyle Zen
(1)
(New York, H a rp e r and Row, 1960.)
(2)
Lectures on Zen Buddhism.
(3)
The Hum an Situation and Zen Buddhism.
9
Dostları ilə paylaş: |