94
tərəfindən edam olundu. Bir müddət sonra Seyyid
Abdullah Bəhbəhanini evində terror etdilər. Çox çəkmədi
ki, Seyyid Məhəmməd Təbatəbai cəmiyyətdən təcrid
olundu, ev dustağı vəziyyətində dünyasını dəyişdi.
Məşrutəni öz istədikləri formaya gətirdilər. Məşrutənin
nəticəsi Rza Xan hökuməti oldu.
İkinci nümunə Rza Xan hökumətinin özüdür. İngilislər
Qacar dövləti ilə müqavilə imzaladılar, bu müqavilə
əsasında ordu, iqtisadiyyat İngiltərənin nəzarəti altına
keçdi. Mərhum Seyyid Həsən Müdərris bu qərardada qarşı
səsini qaldırdı. Yol vermədi ki, həmin layihə Milli Şura
Məclisində təsdiqlənsin. İngilislər bu layihədən nəticə
almayıb yeni fikirə düşdülər. Hakimiyyətə bir diktator
gətirmək qərarına gəldilər. Bu yolla Müdərris kimilərini
likvidə etmək istədilər. Elə bir diktator ki, xalqı dizi altda
əzsin, onların səsini kəssin. Bu diktator İngiltərənin
istəklərini həyata keçirməli idi. Beləcə Rza Xanı iş başına
gətirdilər. Rza Xanın İranda hakimiyyətə gəlişi İran
tarixinin
ibrətamiz
səhifələrindəndir.
Bu
tarixi
məmləkətimizin bütün gəncləri bilməlidir. Rza Xandan
qabaqkı vəziyyət İngiltərənin himayəsi və Rza Xanın
dəmir yumruğu ilə aradan qalxdı. Bir istibdad rejimi
yaradıldı. Bu rejim 55 il davam etdi. İngilislər Rza Xanın
vasitəsi ilə ölkənin siyasi və ideoloji həyatına hakim
oldular.
Üçüncü nümunə şəmsi 1942-ci ilin sentyabr ayına
aiddir. Rza Xan ingilis ağaları tərəfindən hakimiyyətdən
uzaqlaşdırıldı, onu İrandan çıxardılar. Yerinə oğlu
Məhəmməd Rzanı gətirdilər. Məhəmməd Rza ingilislərə
tam təslim olmaq şərti ilə hakimiyyətə gəldi. İngilislər nə
istəyirdisə Məhəmməd Rza o işi görürdü. Artıq istemara,
birbaşa xarici hakimiyyətə ehtiyac qalmırdı. İranlı bir xain
95
biganələrin, xaricilərin istəkləri əsasında öz xalqına hakim
olubsa artıq xaricinin gəlib hakimiyyətə sahib durmasına
ehtiyac qalmır. Bu işi gördülər!
Dördüncü nümunə 1954-cü ilin avqust ayına aiddir.
Əvvəlcə mərhum Ayətullah Kaşanini hiyləgərliklə
səhnədən çıxardılar. Sonra Müsəddiq hökumətini süquta
uğratdılar. Sonra İrandakı əlaltılarının köməyi ilə 28
avqust çevrilişini həyata keçirdilər. Ondan qabaq
Məhəmməd Rza İrandan qaçmışdı. Onu geri qaytardılar və
cinayətkar Pəhləvi rejiminin hakimiyyəti daha 25 il
uzandı. Mən dörd nümunə göstərdim. Bu dörd nümunə
çox ibrətamizdir.
1
Bizim ölkəmizdə istibdad həmişə xarici qüvvələrə
arxalanıb. İstər pəhləvilər, istər onlardan qabaq qacarilər
xarici qüvvələrə güvənməklə hökmranlıq ediblər. Rza Xan
İngiltərəyə güvənirdi. Məhəmməd Rza əvvəl İngiltərəyə
üz tutdu, sonra Amerikaya tərəf çevrildi. O Amerikanın
mənafelərini təmsil edirdi. Onlar da Məhəmməd Rzanı
dəstəkləyirdilər. Bu məmləkəti 50 il zor altında saxladılar.
Elm, iqtisadiyyat, sənaye, mədəniyyət, əxlaq böyük
tənəzzül yaşadı, məmləkət çox gerilədi. Hakimlərin işi
eyş-işrət, sərvət toplamaq, xarici ağalarına xidmət etmək
idi. Xarici qüvvələrə güvənməklə İranda yerlərini
möhkəmləndirdilər. Bu səltənəti yerindən tərpətmək hər
adamın işi deyildi. İmam Xomeyni (r) İslamın hidayət
bayrağı ilə meydana girdi. İmamın prinsipləri İslam
prinsipləri idi. İmamın ədaləti İslam ədaləti idi, imamın
demokratiyası İslam demokratiyası idi.
2
1
Qum əhalisi ilə görüş, 2001
2
İmam Xomeyninin (r) vəfat ildönümü, 2003
96
Bir millət yad qüvvələrə imkan versə ki, onun siyasi,
ideoloji qurumlarına hakim olsunlar, bu millətin aqibəti
məlumdur. Əgər İslam İnqilabı baş verməsəydi, bu xalq
imamın ardınca tarixin böyük hərəkatını yaratmasaydı bu
gün İran xalqının nə vəziyyətdə olacağını demək çətin idi.
Xalq bu sərvətini itirmişdi, Qərbdən heç bir texnologiya,
elm, sənaye gətirilməmişdi. Neft sudan da ucuz qiymətə
satılırdı. Bu sərvət uzun müddətli müqavilələrlə düşmənin
ixtiyarına verilmişdi. Xalqın düşünən beyinlərini
aparmaqla ölkədə elmin səviyyəsinin yüksəlməməsinə
çalışırdılar.
Amerika və İngiltərənin İrana nüfuz etdiyi günlər bu
xalq üçün çox ağır keçdi. Öncə İngiltərə, sonra
Amerikanın nüfuz etməsi nəticəsində məmləkət çox geri
qaldı. Bu yüz il uzandı. Bu gün biz hər mərhələyə daxil
olanda
onların
pozuculuqlarının,
xəyanətlərinin
nişanələrini görürük. İslam İnqilabının ən böyük işi
Amerikanın xəyanətkar əllərini İrandan kəsməsi oldu.
İslam İnqilabının iftixarlarındandır ki, Amerikanın
nüfuzunu əngəllədi, onun bu ölkədəki köklərini baltaladı.
Bəli, o zamanlar hakimiyyətdə olanlar buna mane olmaq
istəyirdilər. Mən 1980-cı ildə Ali Müdafiə Şurasında
olduğum zaman bunu yaxından müşahidə etmişəm. Belə
bir layihə hazırlamışdılar ki, həmin layihə əsasında
Amerikanın hərbi təlimatçıları başqa bir adla İslam
Respublikasının ordusunda fəaliyyət göstərsin. Nə qədər
cinayət və xəyanətə imza atmış Amerikanın müşavirlərini
saxlamaq istəyirdilər. Mən mane oldum. Mübahisələr
oldu, nəhayət bu layihə söhbəti dayandırıldı. Sonra Allah
onlara imkan vermədi ki, bu işi davam etdirsinlər.
İnqilabın qələbəsindən bir il ötməmişdi ki, həmin cənablar
Əl-Cəzairdə Amerika ilə müzakirələr mövzusunu ortaya
Dostları ilə paylaş: |