1
Elşən Misir oğlu Nəsibov
DÖVLƏT VƏ SİYASƏT FƏLSƏFƏSİ
SİYASƏT III CİLD
Kitabın Üçüncü bölümü
E.M.Nəsibov. Dövlət və siyasət fəlsəfəsi. Siyasət III cild. Kitabın
Üçüncü bölümü. Bakı, “Elm və Təhsil ” nəşriyyatı, 2016, 172 səh.
ISBN 978-9952-8176-0-7
2016
098
13
3701000000
N
грифли няшр
© E.
Nəsibov
, 201
6
BAKI-2016
2
MÜNDƏRİCAT:
Alim mövqeyi, vəzifəsi və məsuliyyəti -cəmiyyətdə və
dövlətdə ............................................................................... 4
Alim və onun bəşəri vəzifəsi, məsuliyyəti və öhdəliyi ..... 8
Filosof və fəlsəfəşünas məfhumları ................................... 11
Sağlam düşüncə və özünüdərkin əsasları......................... 15
Dövlətin intuitiv təfəkkürlə idarə olunması ..................... 19
Kapital və cəmiyyətdə xaosun yaranması ........................ 24
Dövlət idarəçiliyində xidmət etmənin əsasları və dövlət
məmurunun işə və məsələlərə münasibət bildirməsinin
yolları (məmur etikası və məmur səlahiyyətləri
kontekstindən yanaşma)...................................................... 27
Məişət təfəkkürü, ictimai təfəkkür və siyasi təfəkkürün
vəhdəti və hər təfəkkürün öz məkanı ............................... 31
Texniki təfəkkür -cəmiyyətin bazis və alt təfəkkürü
kimi ...................................................................................... 34
İnsan hüquqlarının aktiv və passiv pozulması ................ 37
Beynəlxalq hüquqla və milli hüquqla tənzimlənən
obyektlərin fərqliliyi .......................................................... 40
Azərbaycanda “Rurbanizasiya (Ruralizasiya-əhalinin
şəhərlərdən rayon və kəndlərə köçürülməsi) Dövlət
Proqramı”nın qəbulu və əhəmiyyəti ................................ 47
Azərbaycanda milli pul vahidi olan manatın ödəniş
vasitəsi kimi müəyyən müddətə beynəlxalq valyuta olan
ABŞ dolları ilə əvəz olunması və əhəmiyyəti
(Milli pul vahidi olan manatın ehtiyat və rezerv
(fond kimi) kimi saxlanılması kontekstindən yanaşma) .... 53
Hakmiyyətin xarizması ...................................................... 62
Terrorun psixi xüsusiyyətləri ............................................ 66
3
Dövləti idarəetmə aparatı-biznes üçün kadr
hazırlama mərkəzləri kimi ................................................ 70
Cəmiyyət-sivilizasiya və mədəniyyət məskəni kimi ......... 75
Azərbaycan elminin yeni strategiyası və Azərbaycan
Milli Elmlər Akademiyasında islahatların zəruriliyi ...... 80
Dövlət və din ....................................................................... 87
Dövlət və adət-ənənə .......................................................... 93
Dünya dövlətləri və hökumətləri liderlərinin siyasi
portretləri ............................................................................ 97
Meritokratiya: hakimiyyətin dəyərli və ləyaqətli
əsaslarla formalaşdırılması ............................................... 105
Dünya dövlətlərinin və dünya sakinlərinin barışdırıcılıq
missiyasının əsasları ........................................................... 110
Beynəlmiləlçiliyin fəlsəfi əsasları ...................................... 119
“Ümumdünya vətəndaşlığı” anlayışı və onun əhəmiyyəti
Multikulturalizm və onun əhəmiyyəti .............................. 126
Türkiyəmin Prezidenti, Qardaşım Rəcəb Təyyub
Ərdoğana ............................................................................ 137
Rusiyamın Prezidenti, Yaxın qonşum və qohumum
Vladimir Putinə .................................................................. 142
BMT-nin Baş Katibi Pan Qi Muna .................................. 147
Şimali Atlantika Müqaviləsi Təşkilatının (NATO) Baş
Katibi Yens Stoltenberqə................................................... 153
Suriya- dünyanın böyük dövlətlərinin rəqabət
mübarizəsi məkanı kimi .................................................... 160
Rusiyanın SU-24 qırıcı təyyarəsi və regionda dəyişəcək
strateji və taktiki vəziyyət.................................................. 165
Türkiyənin NATO-dan gələcəkdə çıxmasını
şərtləndirəcək başlanğıc səhnələrdən biri: SU-24
qalmaqalı və strateji miqyaslı geosiyasi gərginlik ........... 167
Türkiyə NATO-ya güvənməməlidir ................................. 171
4
Alim mövqeyi, vəzifəsi və məsuliyyəti - cəmiyyətdə və
dövlətdə
Cəmiyyət, dövlət hər bir üzvündür, fərdindir. Dövlət və
cəmiyyət ünsiyyətin, münasibət və əlaqələrin məhsuludur.
Dövlət və cəmiyyət fenomeni fərdin dəyəridir. Dövlət və
cəmiyyət fərdin şəxsiyyətə çevrilməsini təmin edən məkandır və
tərəflərdir, eləcə də vasitələrdir. Fərd məhz cəmiyyətdə və
dövlətdə şəxsiyyətə çevrilə bilir. Ona görə şəxsiyyətə çevrilir ki,
bu dəyəri formalaşdıran qarşılıqlı əlaqələr, münasibətlər,
ünsiyyət və fəaliyyət məhz cəmiyyətlərdə və dövlətlərdədir.
Şəxsiyyəti təmin edən kriteriyalar, elementlər, enerji verən
maddələr və həmin maddələrin proseslər məkanı cəmiyyət və
dövlətlərdədir. Şəxsiyyətlər daima dəyərləri qiymətləndirə-
qiymətləndirə özləri də dəyər əldə etmiş olurlar. İnsanlar
qazandıqları dəyərlərlə şəxsiyyətə çevrilmiş olurlar. Cəmiyyət
və dövlət müxtəlif struktura malik olan universal dəyər
məkanıdır. Cəmiyyətin və dövlətin dəyər mənbəyi şəxsiyyətin
qida mənbəyidir. Bu dəyər məkanını şəxslər zənginləşdirir və
şəxslər də həmin məkandan dəyərlər əldə edirlər. Dövlətin və
cəmiyyətin resursları onların məkanları üzrə bölünür, paylanır və
hər bir fərd bu resursdan qidalanır. Hər bir fərd resurs məkanına
əlavələr edir və bu mənbədə öz potensialını sübuta yetirir və
mənbədən əldə etdiyi potensial hesabına fərdi gücünü və
potensialını yaradır. Dövlət və cəmiyyət fərdlərin artan
potensialları hesabına güclənmiş olur.
Müəllimlər, alimlər, bütün mütəxəssislər, həkimlər,
mədəniyyət və incəsənət sahələrinin insanları, ədəbiyyatçılar,
digər fikir və söz adamları məhz cəmiyyətdən, dövlətdən, ictimai
kollektivlərdən dəyərlər əldə edirlər. Onlar da öz əməlləri ilə
dəyərlər verirlər. Cəmiyyətin dəyəri onun mədəniyyətindədir.
Mədəniyyət də yaradıcılıq və quruculuqdadır. Yaradıcılıq və
quruculuq prosesləri də adları sadalanan şəxslər tərəfindən
həyata keçirilir. Dövlət və cəmiyyət subyektlərdən dəyərlər əldə
Dostları ilə paylaş: |