Dərsliklə bağlı tqdk-ya daxil olmuş və açıq müzakirələrdə bildirilmiş qeydlər, iradlar və təkliflər


vəziyyəti  ilə  müəyyən  olunan  enerji  potensial  enerji  adlanır”



Yüklə 197,33 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə4/7
tarix06.02.2018
ölçüsü197,33 Kb.
#26000
növüDərs
1   2   3   4   5   6   7

 

vəziyyəti  ilə  müəyyən  olunan  enerji  potensial  enerji  adlanır”  cümləsinin 

Cisimlərin  və  ya  onları  təşkil  edən  zərrəciklərin  qarşılıqlı  vəziyyəti  ilə  müəyyən 

olunan enerji potensial enerji adlanır” kimi verilməsi məsləhətdir. 

Yenə həmin səhifədə (3.18) düsturundan sonra (3.20) düsturunun, daha sonra 

isə  “m  kütləli  cismin  h  hündürlükdə  potensial  enerji  qəbul  etsək:”  ifadəsinin  və 

(3.19)  düsturunun  verilməsi  məqsədəuyğundur.  Bu  ardıcıllığa  “Kinetik  enerji. 

Kinetik enerji haqqında teorem” mövzusunda əməl olunmuşdur. 

Səhifə 62-də sondan 2-ci abzasda verilmiş “Cismin verilmiş halda potensial 

enerjisi  E

p

  onu  həmin  haldan  sıfır  səviyyəsinə  aparmaq  üçün  konservativ 

ağırlıq qüvvəsinin gördüyü işə bərabərdir: E

p

=A” cümləsinin “Cismin verilmiş 

vəziyyətdə  potensial  enerjisi  E

p

  onu  həmin  vəziyyətdən  sıfır  səviyyəsinə  aparmaq 

üçün konservativ ağırlıq qüvvəsinin gördüyü işə bərabərdir: E

p

=A” kimi verilməsi 

məqsədəuyğundur. Həmçinin, bundan əvvəl sıfır səviyyəsinin tərifi verilməlidir. 



Səhifə  63-də  şəkil  3.11.-də  verilmiş  “E

el

  əvəzinə  “F

x,el

”  yazılmalı,  uyğun 

olaraq  (3.21)  düsturu  

el

1

F = -kx

  deyil,  “

x,el

1

F = -kx ”  kimi  verilməli  və  bu  təklif 

digər düsturlarda da nəzərə alınmalıdır. 



Səhifə  65-də  “Potensial  enerji  haqqında  teorem.  Potensial  enerjinin 

minimumluq prinsipi” mövzusu çox ağır verilmişdir. Belə ki, bu mövzunun şəkil 

3.13.-ə qədər olan hissəsinin §3.4-də (“Potensial enerji. Konservativ qüvvələr”

verilməsi,  səhifə  66-da  son  abzas  və  səhifə  67-dəki  hissəni  saxlamaqla  qalan 

hissələrin çıxarılması məqsədəuyğundur.  

Səhifə 67-də “Tam mexaniki enerji. Sürtünmə qüvvəsinin işi və enerjinin 

dəyişməsi”  mövzusunda  sondan  2-ci  cümlədə  verilmiş  “Təbiətin  ən  mühüm 

qanunlarından  biri  olan  enerjinin  saxlanma  qanunu”  ifadəsinin  “Təbiətin  ən 

mühüm  qanunlarından  biri  olan  tam  mexaniki  enerjinin  saxlanma  qanunu”  kimi 

verilməsi  tövsiyə  edilir.  Həmçinin,  mövzu  başlığının  “Tam  mexaniki  enerji. 



Sürtünmə  qüvvəsinin  işi  və  enerjinin  dəyişməsi”  kimi  deyil,  “Tam  mexaniki 

enerji.  Sürtünmə  qüvvəsinin  işi  və  tam  mexaniki  enerjinin  dəyişməsi”  kimi 

verilməsi məsləhətdir. 



Səhifə  69-da  son  abzasdan  başlayaraq  şəkil  3.18.-ə  qədər  olan  hissənin 

çıxarılması məsləhətdir. Material şagirdlər üçün çox ağırdır. 




10 

 

Səhifə  71-də  (davamı  səh.72-də)  verilmiş  “Mexaniki  enerjinin  saxlanma 



qanununun  axan  maye  və  qazlara  tətbiqi”  mövzusu  çox  ağır  yazılmışdır. 

Burada, əvvəlki dərsliklərdə olduğu kimi, əsas nəticələri göstərmək kifayətdir. 



Səhifə  73-də  “İmpuls.  Qüvvə  impulsu”  mövzusunda  3-cü  abzasda  cismə 

sabit 


F

 qüvvəsinin  təsir  etdiyi  verilmişdir.  Lakin  sonrakı  abzasda  göstərilən 



misallarda  (“idmançı  ayağı  ilə  futbol  topunu,  xokkey  ağacı  ilə  şaybanı 

vurduqda”) qüvvənin sabit olması mümkün deyil. 

Səhifə  76-da  sondan  2-ci  abzasdakı  fikrin  “Görüşənə  qədər  soldakı 

arabacığın  impulsunun  X  oxu  üzərindəki  proyeksiyası 

x



,  sağdakı  arabacığınkı 

isə 

-

x





-dır.  Görüşəndən  sonra  isə  soldakı  arabacığın  impulsunun  proyeksiyası 

x

-mυ

,  sağdakının  impulsunun  proyeksiyası  isə 

x



 olmuşdur”  kimi  verilməsi 

tövsiyə edilir. 



Səhifə  77-də  2-ci  abzasda  qapalı  olmayan  sistemlərə  aid  verilmiş  nümunə 

(“Tüfəng və ondan üfüqi istiqamətdə  atılmış güllə belə  sistemə  nümunədir”) 

dəqiq deyil. Çünki tüfəng və güllə qapalı sistem təşkil edir. 



Yenə  həmin  səhifədə  (davamı  səh.  78,  79,  80)  verilmiş  “Cisimlərin 

toqquşması” mövzusu şagirdlər üçün çox ağırdır. Bu mövzunun çıxarılması təklif 

edilir. Yalnız xüsusi hal kimi mütləq qeyri-elastiki zərbəyə baxmaq olar. Həmçinin, 

mətndə 

0

υ

 əvəzinə “

0x

υ

”, 



υ” əvəzinə “

x

υ

” verilməlidir. 



Səhifə  82-də  2-ci  abzasda  verilmiş  düstur  

r

F = ma = -mu







  kimi  deyil, 



r



F = ma = - u





” kimi verilməlidir. 



Səhifə  85-də  3-cü  abzasda  verilmiş  “Fırlanma  hərəkətini  §1.9-da,  rəqsi 

hərəkətləri  isə  VIII  sinfin  fizika  kursunda  öyrənmisiniz”  fikri  “Fırlanma 

hərəkətini  VII  sinifdə  §1.7  və  §1.8-də,  rəqsi  hərəkətləri  isə  VIII  sinfin  fizika 

kursunda öyrənmisinizkimi ifadə edilərsə, daha düzgün olar. 

Yenə  həmin  səhifədə  sondan  3-cü  abzasda  rəqsi  hərəkətlərin  növlərə 

bölünməsi aşağıdakı kimi verilərsə, daha yaxşı olar: 

1)

 

Məcburi rəqslər; 



2)

 

Məxsusi və ya sərbəst rəqslər; 

3)

 

Sönən rəqslər. 



Bu cür bölünmə rəqsi hərəkətin mətində verilən tərifinə daha uyğundur. 


Yüklə 197,33 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə