Dərs vəSAİTİ 49. Köməkçi nitq hissələri
Yüklə 19,2 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Atalar və analar övladını xoşbəxt görmək istəyir.
- Bağlayıcıların mənaca növləri
- Həm, həm də, o cümlədən, habelə, hətta
- Bağlayıcılardan əvvəl və ya sonra vergülün işlənməsi
- Danış, yoxsa elə bilərlər ki, də
- Sənin ilə İlə
| FƏNNİ ÜZRƏ ELEKTRON DƏRS VƏSAİTİ Köməkçi nitq hissələri Modal
sözlər Bağlayıcı Qoşma Ədat
Nida 1. Leksik mənaya malik olmur. 2. Ayrılıqda cümlə üzvü kimi işlənə bilmir. 3. Müstəqil suala cavab olmur. 50. Bağlayıcı Sözlər, cümlə üzvləri və ya cümlələr arasında əlaqə yaradan köməkçi nitq hissəsinə bağlayıcı deyilir. Bəzən bağlayıcılar ayrı- ayrı müstəqil cümlələri, abzasları, hətta mətnin müxtəlif hissələrini bir- birinə bağlayır. Tabesizlik bağlayıcıları Tabelilik bağlayıcıları 1. Cümlənin həmcins üzvlərini əlaqələndirir. Atalar və analar övladını xoşbəxt görmək istəyir. 2. Tabesiz mürəkkəb cümləni əmələ gətirən sadə cümlələri əlaqələndirir: Bahar gəldi və çəmənlikdə güllər açdı. Tabeli mürəkkəb cümlənin tərkib hissələri arasında olur.
51. Bağlayıcıların quruluşu Bağlayıcıların quruluşu Bir sözdən ibarətdir: və, ilə, amma, ancaq Iki və daha artıq sözdən ibarətdir: ya da ki, gah da ki, həm də, yəni ki Sadə
Mürəkkəb 52. Bağlayıcıların mənaca növləri
Bağlayıcıların mənaca növləri Tabesizlik bağlayıcıları Birləşdirmə bağlayıcıları Və, ilə, (- la ²) Qarşılaşdırma bağlayıcıları
Bölüşdürmə bağlayıcıları
İştirak bağlayıcıları Həm, həm də, o cümlədən, habelə, hətta İnkarlıq bağlayıcıları Nə, nə də, nə də ki Aydınlaşdırma bağlayıcıları Yəni, yəni ki, məsələn Bağlayıcıların mənaca növləri Tabelilik bağlayıcıları Səbəb bağlayıcıları
Şərt bağlayıcıları Əgər, hərgah, madam, indi ki, bir halda ki Güzəşt bağlayıcıları Hərçənd, hərçənd ki Aydınlaşdırma bağlayıcıları
53. Bağlayıcılardan əvvəl və ya sonra vergülün işlənməsi Bağlayıcılardan əvvəl və ya sonra vergülün işlənməsi 1. Cümlədə təkrar olunan nə, gah, həm, ya bağlayıcılarından əvvəl (I-dən başqa) vergül qoyulur: Gah külək əsir, gah da yağış
Onu gördüm, amma danıdırmağa ürək etmədim. 3. Cümlədə təkrar olunan da, də bağlayıcısından sonra vergül qoyulur: Mən də, sən də, Gülşən də tədbirdə olmalıyıq. 4. Mürəkkəb cmləni təşkil edən sadə cümlələri bağlayan çünki,
54. Bağlayıcıların fərqləndirilməsi Bağlayıcıların fərqləndirilməsi 1. Da, də bağlayıcı və ismin yerlik hal şəkilçisi. Bağlayıcı vurğusuz olur, ayrı yazılır. Mən də dərsə gecikdim. Məndə maraqlı kitab var. 2. Ki- bağlayıcı. Sifət düzəldən şəkilçi: bağlayıcı mürəkkəb cümləni əmələ gətirən sadə cümlələri bir- birinə bağlayır. Sifət düzəldən ki şəkilçisi zaman bildirən sözlərə artırılır. Mən dedim
sözlərlə birlikdə bir suala cavab verir, bir cümlə üzvü olur. Sənin ilə İlə- bağlayıcı kimi işləndikdə onu vergül işarəsi ilə, yaxud da və bağlayısı ilə əvəz etmək olur. 4 Yüklə 19,2 Kb. Dostları ilə paylaş:
|