Dərman vasitəsinin istifadəsi üzrə təlimat (xəstələr üçün)
GENTAMİSİN inyeksiya üçün məhlul.
GENTAMİCİN
Beynəlxalq patentləşdirilməmiş adı: Gentamicin
Tərkibi
Təsiredici maddə: gentamisin (sulfat şəklində) 80 mq.
Köməkçi maddələr: natrium bisulfit, aktivləşdirilmiş kömür, inyeksiya üçün su
Farmakoterapevtik qrupu
Sistem istifadə üçün mikrob əleyhinə preparatlar. Aminoqlikozidlər qrupundan olan antibiotik.
ATC kodu: D06AX07
Farmakoloji xüsusiyyətləri
Aminoqlikozidlər qrupundan olan geniş təsir spektrli " bakterisid antibiotikdir. Ribosomlarm 30S
subvahidləri ilə birləşir və nəqliyyat və məlumat RNT kompleksinin əmələ gəlməsinin qarşısını alaraq
zülalın sintezini pozur, bu zaman genetik kodun səhv tutıişdurulub yoxlanılması baş verir və qeyri-
funksional zülallar əmələ gəlir. Preparat bakterisid təsirə malikdir- böyük konsentrasiyalarda hüceyrə
membranlarının baryer funksiyasım zəiflədərək mikroorqanizmlərin
1
məhvinə gətirib çıxarır.
Aşağıdakı mikroorqanizmlər gentamisinə qarşı yüksək dərəcədə həssasdırlar (MTK (minimal
tormozlayıcı konsentrasiya) 4 mq/ml-dən aşağıdır):
qrammənfi mikroorqanizmlər- Proteus sp. (o cümlədən indolmüsbət və indolmənfi ştamlar),
Escherichia coli, Klebsiella spp., Salmonella spp., Shigella spp., Campylobacter spp.,
qrammüsbət mikroorqanizmlər- Staphylococcus spp., (o cümlədən penisillinərezistent); MTK 4-8
mq/ml olduqda həssas olanlar- Cerratia spp., Klebsiella spp., Pseudomonas spp. (o cümlədən *
Pseudomorıas aeruginosa), Acinebacter spp., Citrobacter spp., Providencia spp. Rezistent
mikrorqanizmlər (MTK 8 mq/ml-dən böyük olduqda)- Neisseria meningitides, Treponema pallidum,
Streptococcus spp. (o cümlədən Streptococcus pneumoniae və D qrupunun ştamları), Bacteroides
spp., Clostridium spp., Providencia rettgeri.
Mikroorqanizmlərin hüceyrə divarmın sintezinə təsir göstərən penisillinlərlə (o cümlədən
benzilpenisillin, ampisillin, karbenisillin, öksasillinlə) kombinasiyada Enterococcus faecalis,
Enterococcus faecium, Enterococcus durans, Enterococcus avium, Streptococcus faecalis
bakteriyalärının praktiki olaraq bütün ştamları və onların müxtəlif variantları (o cümlədən
Streptococcus faecalis liguiffaciens, Streptococcus faecalis zymogenes), Streptococcus faecium,
Streptococcus durans. Mikroorqanizmlərin gentamisinə qarşı rezistentliyi tədricən inkişaf edir, lakin
neomisinə və kanamisinə qarşı davamlı olan ştamlar gentamisinə qarşı da davamlılıq göstərə bilərlər
(natamam çarpaz davamlılıq). Streptococcus spp., o cümlədən Streptococcus pıteumoniae, Neisseria
meningitides, Treponema pallidum, həmçinin anaeroblara münasibətdə effektli deyil.
İstifadəsinə göstərişlər
Gentamisin ağır sistem infeksiyalarının müalicəsi zamanı istifadə edilir (daha az toksiki antibakterial
dərman maddələri effektsiz olduqda və ya onlar əks göstəriş olduqda):
sepsis;
meningit;
peritonit;
septiki endokardit;
tənəffüs orqanlarınm infeksion-iltihabi xəstəlikləri (pnevmoniya, plevramn empieması, ağciyərlərin
absesi);
böyrəklərin və sidikqovucu yollann infeksiyaları;
inyeksiyalaşmış yanıqlar və əsasən antfbiotiklərə qarşı davamlı olan qrammənfl mikroorqanizmlər
tərəfindən törədilən xəstəliklər.
Gentamisin leykozlu və bədxassəli törəmələri olan xəstələrdə sitostatik, şüa terapiyası fonunda və
immunodepressantların qəbülu zamanı əmələ gələn irinli-septiki xəstəüklər zamanı da göstərişdir.
Ağır gedişli xəstəliklər zamanı, digər müalicə metodları effektsiz olduqda preparat endolimfatik yolla
yeridilir. Gentamisin qrammənfi bakteriyalar tərəfindən törədilən ağır bakterial infeksiyalarm və
xəstəliyi müşayiət edən və orqanizmin müqavimətini aşağı salan infeksiyaların (neytropeniya, diabet,
kortikosteroid terapiya və s.) müalicəsi zamanı, həmçinin ağır polimikrob infeksiyaların empirik
terapiyası üçün beta- laktam antibiotiklərlə və ya klindamisinlə kombinasiyada seçim preparatıdır.
Əks göstərişlər
preparatm tərkib komponentlərinə qarşı allergik reaksiyalar;
böyrək funksiyalarının ağn: pozğunluqları;
uremiya;
kəllə-beyin sinirlərinin 8-ci cütünün nevriti ilə bağlı olan eşitmə və vestibulyar aparatm xəstəlikləri;
miasteniya;
laktasiya dövrü (müalicə müddətində dayandırmaq lazımdır);
hamiləlik, əgər bu, həyati göstərişlərlə bağlı deyildirsə.
Gentamisin sulfat endolimfatik yolla limfanın axmınm pozulması ilə müşayiət olunan xəstəliklər
zamanı, xoraların olduqda, limfa damarı sahəsində yara və ya iltihabi ocağın olması zamanı istifadə
olunmamalıdır.
Digər dərman vasitələri ilə qarşılıqlı təsiri
Gentamisin aminoqlikozidlərlə, vankomisinlə, sefalosporinlərlə, etakrin turşusu ilə birlikdə istifadə
olunduqda oto- və nefrotoksiki təsirin güclənməsi mümkündür. Karbenisillinin, benzilpenisillinlərin
və sefalosporinlərin effekti güclənir (qarşılıqlı olaraq). Indometasinlə, ilgək diuretikləri ilə (o
cümlədən furosemidlə) birlikdə istifadə olunduqda qan plazmasmda gentamisinin konsentrasiyası
yüksəlir, əlavə təsir riski artır. Miorelaksantlar tənəffüsün iflic ehtimalını artırır. İnhalyasİon narkoz
üçün dərman maddələri və opioid analgetiklərlə birlikdə istifadə edildikdə sinir-əzələ blokadasının
inkişaf riski artır (apnoenin inkişafına qədər).
Hamiləlik və laktasiya dövrfində istifadəsi
«Həyati» göstərişlər olduqda hamilə qadmlarda və laktasiya dövründə olan qadınlarda istifadə oluna
bilər. Aminoqlikozidlər ana südünə az miqdarda keçir, lakin mədə bağırsaq traktından zəif sorulurlar
və bununla əlaqədar olaraq südəmər uşaqlarda ağırlaşmalar qeydə almmır.
İstifadə qaydası və dozası
Gentamisin sulfat əzələ daxilinə, vena daxilinə (damcı üsulu ilə) və endolimfatik yolla istifadə olunur.
Böyüklərdə və uşaqlarda maksimal gündəlik doza əzələdaxili və venadaxili yeridilmə zamanı 5
mq/kq, endolimfatik yolla yeridildikdə 2 mq/kq təşkil edir. Sidikçıxarıcı yollarm infeksiyaları zamanı
böyüklər və 14 yaşdan böyük uşaqlar üçün birdəfəlik doza 0,4 mq/kq, gündəlik doza 0,8-1,2 mq/kq
təşkil edir. Infeksiyanm ağır gedişi zamam gündəlik doza 3 mq/kq-a qədər artırıla bilər. Sepsis və
digər ağır infeksiyalar (peritonit, destruktiv pnevmoniya, ağciyərlərin absesi və s.) zamanı prosesin
ağırlıq dərəcəsindən asılı olaraq böyüklər və 14 yaşdan böyük uşaqlar üçün birdəfəlik doza 0,8-1
mq/kq, gündəlik doza 2,4- 3,2 mq/kq təşkil edir. Kiçik yaşlı uşaqlarda, xüsusilə də həyatın birinci
həftəsində gentamisin yalnız həyati göstərişlərə görə ağır infeksiyalar zamanı (sepsis, septiki
endokardit, meningit, peritonit) tövsiyə olunur. Gentamisinin yenidoğulmuşlarda və südəmər
uşaqlarda gündəlik dozası 2-5 mq/kq; 1-5 yaşh uşaqlarda 1,5-3 mq/kq; 6-14 yaşlı uşaqlarda 3 mq/kq
təşkil edir. Preparatın gündəlik dozası 2-3 qəbula yeridilir. Venadaxili yeridilmə zamanı preparatın
böyüklər üçün birdəfəlik dozası 200 ml 5%-li qlükoza məhlulunda (uşaqlar üçün- 50-100 ml) və ya
natrium xloridini izotonik məhlulunda həll edilir. Preparat gündə 2 dəfə olmaqla dəqiqədə 60 damcı
sürətlə yeridilir. Məhlulda preparatın konsentrasiyası 1 mq/ml-dən çox olmamalıdır.
Böyrək çatışmazlığı zamanı yeridilmə sxemi dozanm aşağı salmması və ya yeridilmələr arasındakı
fasiləni uzatmaqla korreksiya edilir. Hemodializ aparılarkən əlavə olaraq antibiotikin birdəfəlik dozası
yeridilir.
Əzələdaxili yeridilmə zamanı müalicənin davam etmə müddəti 7-10 gün təşkil edir, vena daxili
yeridilmə zamanı isə 2-3 gündən sonra əzələ daxili müalicəyə keçilir. Preparat endolimfatik yolla
ayaqda və ya baldırın aşağı üçdə birində periferik hmfa düyünlərinə gündə 1-2 dəfə olmaqla
minimum 12 saatlıq fasilə ilə yavaş-yävaş (1 dəqiqədə 0,5-1 ml sürətlə) yeridilir. Müalicə kursu 5-10
gün ərzində 3-8 yeridilmədən ibarətdir.
Əlavə təsirləri
Həzm sisteminə: ürəkbulanma, qusma, qaraciyər transaminazalarının aktivliyinin artması,
hiperbilirubinemiya.
Qanyaranma sisteminə: anemiya, leykopeniya, qranulositopeniya, trombositopeniya. Sidikqovucu
sistemə: oliquriya, proteinuriya, mikrohematuriya, böyrək çatışmazlığı. MSS-də və periferik sinir
sisteminə: baş ağrısı, yuxululuq, sinir-əzələ keçiriciliyinin pozulması, eşitmənin zəifləməsi,
vestibulyar pozğunluqlar, geriyə dönməz karlıq, uşaqlarda - psixoz.
Allergik reaksiyalar: dəri səpgisi, qaşınma, məxmərək, qızdırma? nadir hallarda- Kvinke ödemi
Doza həddinin aşılması
Simptomları: sinir-əzələ keçiriciliyinin zəifləməsi (tənəffiisün dayanması). Müalicəsi: böyüklərə vena
daxilinə antixolinesteraz dərman maddələri (prozerin), Ca
2+
preparatları (CaCb 10% 5-10 ml, kalsium
qlükonat 10% 5-10 ml) yeridilir. Prozerinin yeridilməsindən əwəl qabaqcadan vena daxilinə 0,5-0,7
mq dozada atropin yeridilir, nəbzin sürətlənməsi gözlənilir və 1,5-2 dəqiqədən sonra vena daxilinə 1,5
mq (3 ml 0,05%-li məhlul) yeridilir. Əgər bu dozanın effekti kifayət dərəcədə olmazsa, təkrar olaraq
prozerinin həmin dozası yeridilir (bradikardiya meydana çıxdıqda atropinin əlavə inyeksiyası həyata
keçirilir). Uşaqlara Ca
2+
preparatları yeridilir. Tənəffüsün tormozlanmasının ağır hallarmda
ağciyərlərin süni ventilyasiyası (ASV) lazımdır. Orqanizmdən hemodializ (daha effektlidir) və
peritoneal dializ vasitəsilə çıxarıla bilər.
Buraxılış forması
Ampullarda inyeksiya üçün məhlul, 80mq/2ml, konturlu yuvacıqlı qablamada 10 və 100 ampul
konturlu yuvacıqlı qablama içlik vərəqə ilə birlikdə karton qutuya qoyulur.
Saxlanma şəraiti
25 °C-dən aşağı temperaturda, quru, qaranlıq və uşaqların əli çatmayan yerdə saxlanmalıdır.
Yararlılıq müddəti
3 il.
Yararlılıq müddəti başa çatmış dərman maddəsindən istifadə olunmamalıdır.
Aptekdən buraxılma şərti
Həkim resepti əsasında buraxılir.
İstehsalçı
“TROGE Medical GmbH”, Almaniya
“Shandong Shenglu Pharmaceuticals Co. Ltd.,” Çin
Dostları ilə paylaş: |