KİŞİLİK TİPLERİ Kişilik özellikleri ve bunlarla ilişkili birbirinden farklı tiplerin gruplanması ve tanımlanmasına ilişkin araştırmalar başlıca iki temel üzerinde sürdürülmüştür. Bunlardan birinde kişilikle beden yapısı arasında bağlantı aranmış, diğerinde ise kişilik, beden yapısından ayrı olarak ruhsal ve toplumsal özellikleriyle tiplere ayrılmıştır.
A Tipi Kişilik Özelliğinde Olan İnsanlar A Tipi Kişilik Özelliğinde Olan İnsanlar Hareketli, Kısa sürede birçok işi başarmaya çalışan Birçok işi aynı anda yapmaya çalışan, Rekabetçi, Saldırgan ve aşırı duyarlı,
B tipi Kişilik Özelliğinde Olan İnsanlar B tipi Kişilik Özelliğinde Olan İnsanlar Zamanı önemsemeyen, Kısa sürede bir tek işi başarmaya çalışan Birçok işi aynı anda yapmaya çalışmayan, Rekabeti sevmeyen, Sakin ve faza duyarlı olmayan, Sabırlı, telaşsız tiplerdir
A tipi kişilik özelliklerine daha fazla eğilimli olanların orta ve alt kademelerde; B tipi kişilik özelliklerine daha fazla eğilimli olanların ise üst kademelerde başarı şansı yüksektir.
Rotter kişilik tiplerini “denetim odağı” kavramı açısından ele almıştır. Denetim odağı kavramına göre, bireylerin kişilikleri başlarına gelen olayları, yaşadıkları başarı ya da başarısızlıkları ya kendi içlerinde ya da dış faktörlerde aramaları açısından iki gruba ayrılmaktadır. Denetim odağını kendi içinde algılayanlara “içten denetimli” dış faktörlerde algılayanlara ise “dıştan denetimli” denilmektedir.
İçten denetimliler İçten denetimliler - Daha yaratıcıdırlar, - Kişisel ilişkilerde daha rahat ve başarılıdırlar, - Katılımcı yönetim tarzına daha olumlu yaklaşırlar, - Diğerlerini etkileme güçleri fazladır. Dıştan denetimliler - Endişeli, saldırgan, dogmatiktirler, - başkalarına karşı güvensiz ve şüphecidirler, - başarıdan çok başarısızlık korkusuyla ilgilenirler.
1.Lokomotif: İşlerle ilgili olumsuz havayı ve negatif etkiyi çevresindekilerin üzerine püskürten bu tipler çalışılması en zor insan tipidir. 1.Lokomotif: İşlerle ilgili olumsuz havayı ve negatif etkiyi çevresindekilerin üzerine püskürten bu tipler çalışılması en zor insan tipidir.2. Buz Adam: Bu tipler değişime karşı, yeniliğe kapalı ve ısrarcı insanlardır. Değişimi istemediklerini anında dile getirmeseler de kesinlikle bir şekilde karşı çıkarlar. 3. Benim İşim Değilci: Kendi yetki ve sorumluluk alanına giren işlerin dışında hiçbir işe elini sürmeyen bu tiplerin bir miktar komplekse sahip oldukları söylenmektedir. 4.Pesimist: Her şartta her şeyden olumsuz bir yan bulmaya adaydır. En sevinilmesi gereken durumlarda bile kafayı takacak bir şey bulurlar. Çalışma tarzı, “bu tünel hiç bitmez” şeklindedir. 5. Mükemmeliyetçi: Yapılan her işin kusursuz olması gibi bir saplantı içinde çalışırlar. Onların yaptığı ya da yaptırdığı her iş eksiksiz olmalıdır.
6.Olmazcı: Bu tip insanlar ne kadar üretici fikir ileri sürülürse sürülsün, kabul etmemeye baştan hazırlıklıdır. 7.Ağlak: En ilginç ofis tiplerinden biridir. Çok itibarlı mevkilere gelen insanlarda dahi görülebilen bu tutum, kişinin en ufak bir olumsuz tepki görmesi durumunda ortaya çıkar. Sinirleri çabuk bozulan “ağlak” hemen odasına kaçar ve çevresine küser. 8. Kurban: İşe herkesten önce gelip, herkesten geç çıkan; diğerlerinin yetiştiremediği işleri üzerine alan ancak tüm bunları hoşnut olmadan yapan bir kişiliktir. İşletmeye verdiklerinin karşılığını alamadığından şikayet eder. 9. Mikro: İşin aslını unutup anlamsız detaylar içinde boğulan tipler bu sınıfın üyesidir.
Öğrenme konusu psikolojide çok önemli bir yer tutar. Çünkü davranışların büyük bir kısmı (çoğunluğu) öğrenme ile elde edilir. Tüm canlılarda öğrenme kapasitesi vardır ancak alt düzeyli organizmalarda bu kapasite daha azdır. Alt düzeyli organizmaların tepkileri daha çok önceden belirlenmiş ve kalıplaşmıştır. Daha üst düzeyli organizmalarda ise sabit tepkiler daha azdır. Öğrenme konusu psikolojide çok önemli bir yer tutar. Çünkü davranışların büyük bir kısmı (çoğunluğu) öğrenme ile elde edilir. Tüm canlılarda öğrenme kapasitesi vardır ancak alt düzeyli organizmalarda bu kapasite daha azdır. Alt düzeyli organizmaların tepkileri daha çok önceden belirlenmiş ve kalıplaşmıştır. Daha üst düzeyli organizmalarda ise sabit tepkiler daha azdır.
Dostları ilə paylaş: |
