Covid-19 pandemiyasının ölkə iqtisadiyyatına və qeyri-formal məşğulluğa təsiri ilə bağlı cari vəziyyətin təhlili
Azərbaycan həmkarlar ittifaqları
Yüklə 0,5 Mb. Pdf görüntüsü
|
| Azərbaycan həmkarlar ittifaqları
təkcə ölkənin mərhələli inkişafının şahidi deyil, həm də çoxsaylı infrastruktur, sosial və enerji layihələrinin həyata keçirilməsi, biznes və investisiya mühitinin dayanıqlı inkişaf inkişafı, sahibkarlığın təkmilləşməsi (xüsusən özəl və orta ölçülü müəssisələr sektorunda), regional inkişaf strategiyasının uğurla həyata keçirilməsi prosesinin birbaşa iştirakçılarıdır. Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyası (AHİK) həmkarlar ittifaqlarını, əksəriyyətində əsas problemlərin (xüsusilə hədəf 8) təşkilatın məqsəd və vəzifələri ilə üst-üstə düşdüyü ölkənin bütün inkişaf proqramlarına cəlb etmək ideyasını fəal şəkildə təbliğ edir,. Bu inkişaf proqramlarına tam və məhsuldar məşğulluq və layiqli əmək, cinsindən asılı olmayaraq bərabər iş üçün bərabər ödəniş, gənclər arasında işsizlik, bütün növ uşaq əməyinin ləğv edilməsi, qeyri- formal iqtisadiyyatı formal iqtisadiyyata çevirmək, sahibkarlığın inkişaf etdirilməsi və mikro, kiçik və orta müəssisələrin inkişafı, əmək hüquqlarının qorunması, təhlükəsiz iş şəraitinin yaradılması, əmək miqrasiyası və s. daxildir. 32
AHİK hökuməti və işəgötürənləri bir sıra vacib tələbləri yerinə yetirməyə çağırır. Bunlara aşağıdakılar daxildir: təlim-tədris proqramlarının genişləndirilməsi, təhsil prosesinin şərtlərinin müasir istehsalın tələblərinə uyğunlaşdırılması; milli və regional səviyyədə müvafiq inkişaf proqnozlarının hazırlanması; insan resurslarının idarəedilməsi sahəsində yüksək ixtisaslı mütəxəssislərin hazırlanmasının təşkili. Məşğulluq baxımından ən həssas işçilər kateqoriyasına yardım göstərmək və tətbiq olunan yeni texnologiyalar növlərinin məşğulluğa mənfi təsirini aradan qaldırmaq üçün hazırlanmış profilaktik tədbirlərin genişləndirilməsi məqsədi ilə tədbirlər görülməsi.
Burada sənayə, müəssisə səviyyəsində sosial dialoq mühüm əhəmiyyət kəsb edir, belə ki, işçilər məlumatlandırılmalı, həm məşğulluq şərtlərinə təsir edən, həm də özlərinin mühafizəsi üçün görüləcək tədbirlər barədə konsultasiyalar aparılmalı və məlumatlandırılmalıdır. Bunları ardıcıl həll etmək üçün yalnız son 5 ildə AHİK Hökümət və Sahibkarlar (İşəgötürənlər) təşkilatı ilə 3 Baş Saziş bağlamağa nail olmuşdur. Hər il orta hesabla 110 sektorlar arası kollektiv müqavilə və 12000 tarif razılaşması imzalanmışdır. Sosial əməkdaşlıq prinsipi əsasında həyata keçirilən işlər dayanıqlı iqtisadi inkişaf və ölkə vətəndaşlarının əmək hüquqlarının qorunması üçün möhkəm zəmin yaratmış, 2016-2020-ci illər üzrə ölkənin layiqli əmək proqramının reallaşdırılması və işçilərin sosial müdafiəsi sahəsində siyasətin həyata keçirilməsi üçün ilkin şərtlər müəyyənləşdimişdir. İş sferasında baş verən problemli məsələlər və dəyişikliklər AHİK tərəfindən Sosial və Əmək Münasibətlərinin Tənzimlənməsi üzrə Milli Üçtərəfli Komissiya və Əmək Münasibətlərinin Tənzimlənməsi və Koordinasiya Komissiyası iclaslarının gündəliyinə daxil edilir. Ölkə həmçinin standartlarını yeniləməyə, onları etibarlı və aktual etməyə hazırdır və buna qadirdir. İş sferasında olan digər dəyişikliklər kimi bu proses də güclərin birləşməsini tələb edir. Konkret işlər görülmüş, konseptual əlaqələr və həyata keçiriləcək cavab tədbirlərinin dövrləri müəyyən edilmişdir. Burada söhbət,, təhlükələrin nəticələrinin qarşısını almağa imkan verən fəlakətlərin aradan qaldırılması tədbirlərinin işlənib hazırlanması, sabitlik və dayanıqlı inkişaf imkanlarının əldə edilməsindən gedir. əldə etmək. Hazırda, AHİK dialoq tərəfdaşları ilə birgə aşağıdakı fəaliyyət sahələri ilə bağlı yanaşmalar üzərində işləyir:
sosial dialoq və həmkarlar ittifaqlarının böyük rolu;
COVID-19 koronavirus pandemiyasının nəticələri ilə bağlı tədbirlər görmək. Xəbərdarlıq, nəticələrin yumşaldılması və hazırlığın təmin olunması.
ədalətli keçidlər və lazımi tədbirlilik. Həssas təbəqələrə diqqət göstərmək; 33
məşğulluğun qorunub saxlanılması və genişləndirilməsi məsələsinin milli iqtisadiyyat və sosial siyasətin əsas məqsədi kimi təqdim edilməsi;
kollektiv danışıqlar prosesində həmkarlar ittifaqlarının mövqelərinin gücləndirilməsi, müasir əmək haqqı sistemi barədə məlumatların verilməsi;
Əmək miqrasiyası. Qəbul edən ölkənin həmkarlar ittifaqları ilə təşəbbüskarlar arasında əməkdaşlıq ideyasını təşviq edərək miqrant işçilərin qorunması və onlara dəstəyin təşviqi;
güclü gender bərabərliyi və qadınların həmkarlar ittifaqlarında rolu;
əməkdaşların potensialının artırılması və ölkənin işçi qüvvəsinin məşğulluq imkanlarının genişləndirilməsinə yönəldilmiş siyasət və proqramların işlənib hazırlanması;
gənclərin məşğulluğunun təşviqinə yönəldilmiş proqramların hazırlanması və həyata keçirilməsi;
hüquqlar, bərabərlik və diskriminasiyaya yolverilməməsi
beynəlxalq əməkdaşlıq. BMT-nin 2030-cu ilə qədər Dayanıqlı İnkişaf Məqsədlərinin icrası çərçivəsində BƏT ilə sıx əməkdaşlığın davam etdirilməsi və genişləndirilməsi. Başqa ölkələrin təcrübəsinin öyrənilməsi, məlumat mübadiləsinin aparılması, məlumat və tövsiyələrin təyinatı üzrə istifadəsi.
AHİK-yə üzv olan bütün təşkilatlar təşəbbüs və tədbirlər prosesində fəal iştirak edirlər. Pandemiyanın yayılma yollarının birgə səylərlə qarşısını alınm as və fəlakətin nəticələrinin aradan qaldırılması vacibdir. Tədbirlər planının işlənib hazırlanması və həyata keçirilməsi məqsədilə sosial-iqtisadi məsələlər üzrə üçtərəfli komissiyanın gündəliyinə daxil etmək; həmkərlar təşkilatlarının virtual şəbəkələrinin yaradılması və sosial şəbəkə vasitəsilə pandemiyaya qarşı potensialın təmin olunması məsələləri barədə açıq onlayn kursların keçirilməsi; həmkərlar təşkilatı hərəkatını inkişaf etdirmək və davam etdirmək üçün P205-dən bir vasitə olaraq istifadə etmək . AHİK hökumətin sosial tərəfdaşı olaraq, qeyri-rəsmi məşğulluqla mübarizədə səy göstərir. Bu sahədə geniş məlumatlandırma işləri aparılır. Bura, cari ilin dörd ayı daxil olmaqla , 8-i respublikanın müxtəlif bölgələrində keçirilən, 4000 həmkarlar ittifaqı təşkilatçısı və aktivistlərin iştirakı ilə təşkil edilən 60-dan çox tədbir daxildir. Həmkarlar ittifaqlarının mövqeyini əks etdirən prioritet məsələlər müəyyənləşdirilmiş, tövsiyələr və onların həyata keçirilmə yolları qəbul 34
edilmiş və üç komponent olan iqtisadi, sosial və ətraf mühit arasında vahid əlaqələndirmə təmin edilmişdir. “Sosial və İqtisadi Məsələlər üzrə Üçtərəfli Komissiya”nın iclası zamanı qeyri-formal sektor və qeyri-formal məşğulluqda, məşğulluq statistikası ilə bağlı problemlər, ölçü metodologiyaları, məlumatların qiymətləndirilməsinə yanaşmalar, onların nəticələri və s. müzakirə edilmişdir Qeyd olunan problemlərin hər birinin ayrı-ayrılıqda ölçülməsi və təhlil edilməsi məsələsi müzakirəyə çıxarılmış, belə ki, onların hər biri üçün milli siyasətin işlənib hazırlanmasına dair fərdi yanaşmaya ehtiyac vardır. Kollektiv müqavilələr və sazişlərin işlənib hazırlanmasında xüsusi diqqət kadrların hazırlığı və onların ixtisas uyğunluğu göstəricilərinin artırılması, işçilərin peşəkar inkişafı üçün müvafiq şəraitin təmin edilməsi; , əmək bazarında tələb olunan əlaqəli peşələrə yiyələnmə imkanları;, ailə həyatının sosial-iqtisadi şərtləri, ailə, ana və uşağın sağlamlığının qorunması; ailənin asudə vaxtının və istirahətinin təşkili .
Möhkəm və sağlam bir ailənin yaradılmasına, gənc nəslin təlim- tərbiyəsinə qoyulan investisiyalar dövlətin və millətin gələcəyini formalaşdırır. Üzvlərinin mənəvi hüquqvə mənafelərini qorumaq və müdafiə etmək, sosial həyatdakı xəstəliklərin aradan qaldırılması; cinayət, alkoqolizm, narkomaniya, yoxsulluq, korrupsiya, yad əcnəbi idxal nümunələrinin kütləvi informasiya vasitələri ilə genişləndirilməsi, təhsil müəssisələrinin təhsil sistemləri və proqramlar, mədəniyyət sarayları və həmkarlar ittifaqı klubları, idman qurumları və cəmiyyətləri vasitəsilə vətəndaş-vətənpərvərin formalaşması istiqamətində işlərin nəticələrini görmək lazımdır. AHİK Azərbaycan Respublikası da daxil olmaqla ölkələrin qarşısına qoyulan Dayanıqlı İnkişaf Məqsədlərinin layiqincə həyata keçirilməsini vacib hesab edir. Əminik ki, Hökumət və ölkənin İşəgötürənlər Konfederasiyası ilə bağlanan Baş Sazişin uğurla həyata keçirilməsi və “2019-2030- cu illər üçün Azərbaycan Respublikasının Məşğulluq Strategiyasının məqsədlərinə nail olma nəinki işsizlik səviyyəsinin artımının qarşısını alacaq, eləcə də qeyri-formal məşğulluğa qarşı mübarizə aparacaq, habelə ölkədə işsizliyi 4%-ə qədər azaldacaq; formal məşğulluğu (aqrosənaye kompleksi istisna olmaqla) 80% -ə çatdıracaq; əmək bazarında və təhsil sahəsində fəal olmayan gənclərin (15-24 yaş) nisbətini 15% -ə endirəcək, regional peşə təhsili mərkəzlərinin sayını 10-a çatdıracaq və daha çox ailəni əhatə edəcək özünüməşğulluq proqramları və aktiv əmək bazarı proqramlarının maliyyələşdirilməsini artıracaq.
Yüklə 0,5 Mb. Dostları ilə paylaş:
|