Bu işdə filankəsin Barmağı var
Yüklə 1,7 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Yaxşıdır dəvənin qanadı Yoxdur
32 www.irs-az.com № 4 (52), 2011
Keçmişdə Azərbaycan əhalisinin böyük əksəriyyəti savadsız olduğu dövrdə bir sənəd imzalamaq lazım gəldikdə barmağını mürəkkəbə batırıb kağızın üzərinə basaraq imza əvəzinə bar- maq izini qoyur, bununla da sənədin məzmunu ilə razı olduğunu bildirirdilər. Razı olmadıqları hansısa məsələdən söhbət düşəndə isə bu cür savadsız şəxslər “mən bu işə barmaq qoya (basa) bilmərəm” deyə rədd cavabını verirdilər. Sonradan həmin ifadə məcazi mənada daha geniş yayılaraq, ümumiyyətlə hər hansı işə razı olub-olmamağı, bu işdə iştirak edib-etməməyi göstərmək üçün işlənməyə başlayır. Hazırda “bu işdə filankəsin barmağı var” deməklə haqqında söhbət gedən adamın işdə çox za- man gizlincə iştirak etdiyini, yaxud bu işə razılıq verdiyini bildirirlər.
Göyərçinlər qanad çalıb mavi səmada uçduqları vaxt çöldə otlayan bir dəvə on- ları seyr edir, quşların asanca havada cövlan etməsinə tamaşa edə-edə dərin ah çəkib deyir: – Eh, kaş mənim də bu göyərçinlər kimi qanadım olaydı! Alçaqdan uçan quşlardan biri dəvənin yanıqlı-yanıqlı dediyi bu sözləri eşidib onun arzusunun səbəbini soruşur. Dəvə cavab verir: – Heç bilirsənmi qanadım olsaydı neylərdim? Mən uçanda dağ-daş gur-gur gu- ruldayardı. Təpiyimlə aləmi viran edərdim. Damların üstünə qonub ayağımla evləri uçurar, qanadlarımla ağacları, bağçaları, bağları viranə qoyardım... Göyərçin dəvənin sözünü ağzında yarımçıq qoyub deyir: – Bəsdir, mətləbini başa düşdüm. Elə yaxşı olub ki, bu arzun ürəyində qalıb. Sənin qanadın olsaydı, uçurmamış dam-daş qoymazdın. Kiçik vəzifə və rütbəli adam böyüklük iddiasına düşdükdə, həm də rütbəyə çatan- da heç kəsə göz verib işıq verməyəcəyi bəlli olduqda bu məsəldən istifadə olunur.
Məşhur fars şairi Müslihəddin Sədinin “Gülüstan” əsərindəki bir hekayədə nəql edilir ki, padşahın yaxın adamlarından biri günahsız bir dərvişə daş atıb onun başını yarır. Dərviş ona bir söz deməyə cürət etmir, amma başını yaran daşı götürüb evinə aparır və gizlədir. Hadisədən bir neçə il keçir, həmin əyana padşahın qəzəbi tutur, meydan qurub onu dar ağacından asmağa gətirirlər. Dərviş gizlətdiyi həmin daşı evdən gətirir və nişan alıb əyanın başını yarır. Ətrafdakılar dərvişə təəccüblə baxıb bu işin səbəbini soruşurlar. Dar ağacı önündə durmuş əyan da daşı göstərərək dərvişdən: – Bu nə daşdır? – deyə soruşur. Dərviş yarıq başını göstərib cavab verir: – Daş həmin daşdır, amma gördüyün kimi, zaman başqa zamandır. Zaman və şəraitin dəyişməsilə əlaqədar zülım etmiş adamın özü zülm gördüyü hallarda bu ifadədən istifadə olunur.
Nİyə belə deyİrİk? Yüklə 1,7 Mb. Dostları ilə paylaş:
|