Bolalarning jismoniy va aqliy shakllanishiga ijtimoiy muhitning tasiri

Rivojlanishidagi kritik davrlar
Odam organizmining rivojlanishi uzluksiz jarayon sifatida inson hayotining barcha davrida davom etadi. Odam hayotining har bir davrida shu davrning xarakterli xususiyatlari, oldingi davrning qoldiqlari va kelgusi davrning kurtaklari paydo bo'ladi. Bu davrlarda organizm ketma-ket morfologik biokimyoviy va fiziologik o'zgarishlarga uchraydi. Bu o'zgarishlar o'sish va rivojlanish bosqichlarini yuzaga keltiruvchi irsiy faktorlarga bog'langan.Bola organizmi voyaga yetgan organizmdan bir qator belgilari bilan farq qiladi. Tana vaznining ortishidagi, alohida a'zolar va to'qimalarning kattalashuvidagi eng jadal o'zgarishlar bola hayotining birinchi yilida va bolalik davrida yuzaga chiqadi.Voyaga yetgan davrda organizmning o'sishi to'xtaydi, lekin funksional differensiyalashuvi va reflektor faoliyati takomillashuvi ichki kortikal aloqalarning rivojlanishi va murakkablashuvi hisobiga davom etadi. Qarish jarayoni o'ziga xos bo'lib, bir qator qayta rivojlanish bilan bog'liqdir.Bolaning rivojlanish davrlari tana va a'zolar og'irligi va kattaligi, skelet suyaklarining qotish darajasi, tishlarning paydo bo'lishi, ichki sekretsiya bezlaridagi birlashtiruvchi to'qimalarning rivojlanishi, kortikal faoliyat tavsifi va boshqa belgilar asosida aniqlanadi. Lekin, hozirgi davrgacha, yoshga oid davrlarni tizimlashtirish uchun asos bo'ladigan universal umumiy biologik funksional va morfologik belgilarning to'liq ro'yxati aniqlangani yo'q. Yoshga oid davrlar tizimi N.P.Gundobin tomonidan tavsiya qilingan bo'lib tizimlashtirishda bir tomondan organizmning asosiy rivojlanish qonuniyatlari, ikkinchi tomondan, bolalik va o'smirlik davrida tarbiyalashni tashkil qilish masalalari hisobga olingan. Shuning uchun quyidagi: yasli, bog'cha, boshlang'ich, o'rta va yuqori maktab yosh davrlarini pedagogik davrlar deb ham yuritsa bo'ladi. Bolalik davrining tizimi quyidagicha tavsiya etilgan
Yosh - bu shaxsning yashovchan xususiyati bo'lib, u inson hayotining davomiyligini va uning hayot natijasida olingan rivojlanish darajasini aks ettiradi.
Yosh turlari:
1. Xronologik (pasport)
2. Shartli yosh (yosh normasiga muvofiq insonning rivojlanish darajasi)
Shartli yoshga ajrating: biologik, psixologik (aqliy), ijtimoiy, shaxsiy.
Elkoninning yosh davri
1) Go'daklik (0-1 yosh) - kattalar bilan hissiy aloqa
2) Erta bolalik (1-3 yosh) - subyektiv-manipulyatsion faoliyat
3) Maktabgacha tarbiyachi (3-7 yosh) - rolli o'yin
4) kichik maktab o'quvchisi (7-11 yosh) o'quv faoliyati
5) O'smir (11-15 yosh) bilan shaxsiy shaxsiy aloqa
6) Erta yoshdagi (15-18 yosh) o'quv va kasbiy faoliyat
Boshlang'ich maktab o'quvchilarining yosh xususiyatlari, ularning jismoniy tarbiya darslarini hisobga olish.
Eng yosh maktab yoshi 6 - 7 yoshdan boshlanadi, bola maktabda o'qishni boshlaganda va 10 - 11 yoshgacha davom etadi. Ushbu davrning etakchi faoliyati o'quv faoliyati hisoblanadi. Bolaning jismoniy va ruhiy sog'lig'ini mustahkamlash davom etmoqda. Ayniqsa ... duruş shakllanishiga e'tibor berish juda muhim, chunki birinchi marta bola maktab anjomlari bilan og'ir portfelni olib yurishga majbur. Boshlang'ich maktab yoshida bolalarning intilishlari ko'paymoqda. Shu sababli, ushbu yoshdagi bolaning faoliyatining asosiy sababi muvaffaqiyatlarga erishish uchun sababdir. Ba'zida bu motivning yana bir turi mavjud - muvaffaqiyatsizlikka yo'l qo'ymaslik uchun sabab. Bola ongiga muayyan axloqiy ideallar, xulq-atvor namunalari qo'yildi. Bola ularning ahamiyati va zarurligini tushunishni boshlaydi. Ammo bolaning shaxsiyati shakllanishi samarali bo'lishi uchun kattalarga e'tibor va baho berish muhimdir.