Biologiya sertifikat-9 diagnostik

Biologiya sertifikat-9 diagnostik testimiz.

13.11.2023. Dushanba

MILLIY SERTIFIKAT-9
Boshlandi: 19:00 Tugaydi : 21:30 da

1-10-topshiriqlarning har biriga 1,3 ball beriladi

1. 
   Quyida berilgan o‘simliklarni (I-III) kelib chiqish markazi (a-e) va oilasining gul formulasi (1-6) bilan to‘g‘ri moslashtiring.
   

I) yovvoyi no‘xat; II) tamaki; III) qalampir
a) Janubiy Amerika markazi; b) O‘rta yer dengizi markazi; c) Efiopiya markazi; d) Markaziy Amerika markazi;
e) Sharqiy Osiyo markazi.
^{1) Gk}(3)⁺(5) ^Gt5 ^Ch(∞) ^U(∞)^{; 2) Gk}4^Gt4^Ch4+2 ^U(2)^{; 3) Gk}4−5 ^Gt5,(5) ^Ch5^U(2)^{; 4) Gk}(5) ^Gt1+2+(2) ^Ch(9)+1^U1^;
5) Og₍₂₎₊₂Ch_3,6U₁; 6) Gk₍₅₎Gt₍₅₎Ch₅U₁
A) I − c, 4; II − a, 6; III − d, 6 B) I − c, 2; II − d, 6; III − b, 5
C) I − b, 4; II − e, 1; III − d, 6 D) I − d, 3; II − a, 6; III − d, 1

2. 
   Korall poliplarining embrional rivojlanish bosqichlari ketma-ketligi to‘g‘ri berilgan javobni ko‘rsating.
   

1) blastula; 2) blastulaning ichiga botib kirishi; 3) zigota; 4) gastrulyatsiya; 5) maydalanish; 6) blastula
hujayralarining migratsiyasi; 7) lichinka; 8) organogenez; 9) yosh polip; 10) hujayralarning ixtisoslashuvi
A) 3, 1, 4, 8, 7 B) 3, 1, 2, 4, 8 C) 3, 5, 1, 6, 10 D) 3, 5, 1, 4, 9

3. 
   Hujayra markazi va mitotik ipga ega bo‘lmagan (I), hujayra markazi yo‘q, lekin mitotik ipga ega bo‘lgan (II), hujayra markazi va mitotik ipga ega bo‘lgan (III) organizmlar to‘g‘ri juftlangan javobni aniqlang.
   

1) o‘lat qo‘zg‘atuvchisi; 2) pixta; 3) zog‘ora baliq; 4) kakku; 5) nostok; 6) spirogira; 7) beda; 8) sigirquyruq;
9) suqsun; 10) vabo qo‘zg‘atuvchisi
A) I - 1, 5, 8; II - 3, 6, 9; III - 2, 4, 7 B) I - 1, 10; II - 5, 6, 7; III - 4, 8, 9
C) I - 2, 6, 7; II - 3, 4, 9; III - 1, 5, 10 D) I - 1, 5, 10; II - 2, 6, 7; III - 3, 4, 9

4. 
   Qarag‘ay va saksovul o‘simliklariga xos umumiy xususiyatlarni aniqlang.
   
   1. 
      urug‘larida shamol yordamida tarqalish uchun qanotchalar mavjud; urug‘chi gullari boshoq to‘pgulda joylashgan
      
   2. 
      urug‘kurtakka ega; changdonlari mavjud; urug‘langan tuxum hujayradan murtak rivojlanadi
      
   3. 
      urug‘idan ko‘payadi; urug‘kurtagi tuguncha ichida joylashgan; changdonlari mavjud; urug‘larida shamol yordamida tarqalish uchun qanotchalar mavjud
      
   4. 
      urug‘kurtakka ega; urug‘kurtagi tuguncha ichida joylashgan; urug‘langan markaziy hujayradan endosperm rivojlanadi
      

5. 
   Quyidagi hujayra tuzilmalariga (a-e) xos xususiyatlarni (1-16) to‘g‘ri juftlang.
   

1. 
   lizosoma; b) mitoxondriya; c) ribosoma; d) endoplazmatik to‘r; e) xloroplast
   
   1. 
      RNKni nukleotidlargacha parchalaydi; 2) DNKga ega; 3) glikogenni sintezlaydi; 4) bakteriya hujayrasida uchraydi; 5) uglevodni sintezlaydi; 6) zarpechak hujayrasida uchraydi; 7) Golji majmuasidan hosil bo‘ladi; 8) anabolizm jarayonida ishtirok etadi; 9) oqsil sintezlaydi; 10) sut kislotani oksidlaydi; 11) polimerazani sintezlaydi; 12) katabolizm reaksiyalarida ishtirok etadi; 13) ikki qavat membranaga ega; 14) kollenxima hujayrasida uchraydi; 15) fag tarkibida uchraydi; 16) oqsillarni aminokislotagacha parchalaydi
      
      1. 
         a-1, 14, 16; b-6, 10, 13; c-6, 8, 11, 14; d-13, 4, 8, 9; e-2, 5, 6, 14, 13
         
      2. 
         a-1, 14, 16; b-2, 6, 13; c-6, 8, 11, 14, 15; d-3, 7, 9; e-2, 5, 13, 14
         
      3. 
         a-1, 7, 12, 16; b-2, 6, 10; c-4, 6, 8, 9, 11, 14; d-5, 6, 8; e-2, 5, 8, 14
         
      4. 
         a-7, 10, 16; b-2, 6, 12; c-6, 8, 11, 14, 15; d-3, 8, 9; e-2, 5, 8, 14
         

6. 
   Sog‘lom ota-onadan tug‘ilgan farzandlarda uchrashi mumkin bo‘lgan kasalliklarni aniqlang? (Kasallikning hayotda orttirilishi inobatga olinmasin)
   

1) qandli diabet; 2) tug‘ma karlik; 3) polidaktiliya; 4) qo‘y ko‘zlik; 5) gemofiliya; 6) Daun sindromi; 7) Shershevsiy – Terner sindromi; 8) sil kasalligiga moyillik; 9) daltonizm; 10) albinizm; 11) ko‘z shox pardasini ko‘rlikka olib keluvchi irsiy degeneratsiya
A) 1, 3, 2, 10 B) 8, 11, 2, 5 C) 2, 5, 1, 8, 10 D) 7, 1, 5, 9, 6

7. 
   Meyoz bosqichlari yakuni uchun mos holatlarni belgilang.
   

1) telofaza II; 2) anafaza II; 3) metafaza II;
a) diploid to‘plamdagi xromosomalarda ikkitadan xromatida bo‘ladi; b) gaploid to‘plamdagi xromosomalarda ikkitadan xromatida bo‘ladi; c) gaploid to‘plamdagi xromosomalarda bittadan xromatida bo‘ladi; d) diploid to‘plamdagi xromosomalarda bittadan xromatida bo‘ladi
А) 1-с; 2-d; 3-b В) 1-d; 2-b; 3-а С) 1-а; 2-с; 3-d D) 1-d; 2-с; 3-d

8. 
   O‘simliklarning hayot sikli bosqichlariga (a-d) mos xarakterli jihatlar (1-16) to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni aniqlang.
   

a) suv qirqqulog‘ining sporofiti; b) funariyaning sporofiti; c) dala qirqbo‘g‘imining sporofiti;
d) zuhrasochning gametofiti.
1) sporadan rivojlanadi; 2) generativ novdaga ega; 3) murtak hosil qiladi; 4) tuxum hujayra hosil qiladi;

5. 
   zigota hosil qiladi; 6) poya-bargli o‘simlik; 7) spora hosil qiladi; 8) barglari patsimon qirqilgan; 9) anteridiy hosil qiladi; 10) zigotadan rivojlanadi; 11) sporangiyga ega; 12) sporali ko‘sakcha; 13) fototrof organizm; 14) rizoid hosil qiladi; 15) barglari mayda; 16) qo‘shimcha ildizga ega
   
   1. 
      a − 7, 11, 13; b − 7, 11, 12; c − 7, 11, 16; d − 4, 5, 9, 13, 14
      
   2. 
      a − 3, 6, 7, 13; b − 7, 11, 14; c − 2, 6, 7, 11, 15; d − 3, 5, 8, 13, 14
      
   3. 
      a − 3, 6, 10, 13; b − 10, 11, 12; c − 3, 6, 7, 10, 15, 16; d − 1, 4, 6, 13, 14
      
   4. 
      a − 6, 7, 10, 11; b − 7, 10, 12; c − 3, 6, 7, 10, 13, 16; d − 1, 4, 5, 7, 9, 14
      

9. 
   Odam organizmidagi sekretsiya bezlari ishlab chiqaradigan biologik faol moddalar va ularga xos xususiyatlarni juftlang.
   

1. 
   paratgormon; b) tiroksin; c) insulin; d) somatotrop.
   
   1. 
      asab tizimi normal takomillashuvini ta’minlaydi; 2) miqdori normadan kamaysa nerv muskul sistemasining qo‘zg‘aluvchanligi ortadi; 3) oqsillar sintezlanishini boshqaradi; 4) jinsiy bezlar funksiyasini pasaytiradi; 5) uglevod almashinuvini boshqaradi; 6) limfositlar hosil bo‘lishini kuchaytiradi; 7) qondagi ortiqcha glukozani kamaytiradi; 8) rearbsorbsiya jarayonini kuchaytiradi; 9) miqdori normadan ortsa nerv muskul sistemasining qo‘zg‘aluvchanligini pasayadi; 10) jigarda glikogen miqdorini kamaytiradi
      
      1. 
         a-2, 9; b-1; c-5, 7 B) b-1, 6; c-1, 10; d-5 C) a-2; b-7, 10; c-3, 4 D) a-10; b-5, 7; c-3
         

10. 
    Qubba (a), sporangiy (b) va meva (c) kabi organlarga ega bo‘lgan o‘simliklar mos holatda to‘g‘ri juftlangan javobni aniqlang. 1) sekvoyadendron; 2) xolmon; 3) riniya; 4) karrak; 5) chinor; 6) qora qarag‘ay;
    

7. 
   oqqayin; 8) sharq sauri; 9) dala qirqbo‘g‘imi; 10) ginkgo biloba; 11) suv qirqqulog‘i; 12) tangao‘t
   
   1. 
      a-6, 8, 10; b-1, 3, 9; c-2, 4, 5, 7, 11, 12 B) a-1, 6, 8, 10; b-3, 9, 11; c-2, 4, 5, 7, 12
      

C) a-1, 6, 8, 12; b-3, 9, 10; c-2, 4, 5, 7, 11 D) a-1, 3, 4, 6, 10; b-9, 11; c-2, 5, 7, 8, 12