Biblioqrafiya

 15

Əgər VY müəyyən etmək mümkün deyilsə və yaxud VY >10 000 nüsxə/ml təşkil edir və yaxud qadın əvvəllər 

zidovudin qəbul edibsə 

 

 

 

 

Zidovudin 300 mq  

+lamivudin 150 

mq +lopinavir/ 

ritonavir 400/100 

mq gündə 2 dəfə 

daxilə

5 

Eyni sxemi uşaq 

doğulana qədər davam 

etmək 

Ana: 

Doğuşdan sonra bütün 

preparatların qəbulunu 

dayandırmaq  

Uşaq:  

Zidovudin (sirop) 4 

mq/kq 7 gün ərzində 

gündə 2 dəfə daxilə.(A) 

Doğuşdan sonra ilk 8 

saat ərzində başlamaq  

Əgər 36 – 38-ci həftədə VY <1000 

nüsxə/ml, təbii

 

doğuşu gözləmə taktikası 

6

  

Əgər 36 – 38-ci həftədə VY >1000 

nüsxə/ml, 38-ci həftədə PKƏ aparmaq. 

Əgər VY müəyyən etmək imkanı 

yoxdursa və YAART-ya riayət olunması 

95% aşağıdırsa, 38-ci həftədə PKƏ 

aparmaq.  

Əgər VY-ni müəyyən etmək imkanı 

yoxdursa və YAART rejiminə əməl etmək 

95% yuxarıdırsa təbii doğuşu gözləmək

6

  

Qeydlər: 

1

Əgər zidovudin v/d yeridilməsi mümkündürsə, zidovudinin infuziyasını PKƏ-dən 4 saat əvvəl başlamaq lazımdır (2 mq/kq ilk saat ərzində, sonra 1 

mq/kq/saat göbək ciyəsi kəsilənədək.  

2

Zidovudin + lamivudin doğuş zamanı  və doğuşdan sonra 7 gün ərzində ana və  uşaqda  nevirapinə davamlılığın (rezistentlik) inkişafı riskini 

azaltmaq üçün təyin edilir. Əgər ana nevirapin qəbul etməyibsə, PKƏ-dən dərhal sonra ART-ni dayandırmaq lazımdır.  

3

Əgər ana hamiləlik zamanı ARV profilaktikasını 4 həftədən az alıbsa, uşaq zidovudini 4 həftə qəbul etməlidir. Vaxtından əvvəl yenidoğulanlara 

zidovudin 1,5 mq/kq dozada v/d və ya 2,0 mq/kq dozada daxilə təyin edilir.  

4

Doğuşun üsulu barədə son qərarı qadın KƏ-nin risk və üstünlükləri, təbii yolla doğuş barədə məlumat aldıqdan sonra qəbul etməlidir. Təbii doğuş 

zamanı invaziv mama müdaxilələrindən, xüsusilə də dölün başına elektrodun qoyulmasından və epiziotomiyadan  çəkinmək lazımdır. 

5

Hamiləliklə əlaqədar ağırlaşmalar səbəbindən müalicə rejiminə əməl etməklə bağlı problemlər meydana çıxa bilər.  

6

İnvaziv mama müdaxilələri, xüsusilə də dölün başına elektrodun qoyulmasından və epiziotomiyadan çəkinmək lazımdır. Epiziotomiyanı yalnız ciddi 

mamalıq göstərişləri olduqda həyata keçirmək olar.  

 

                                                 

∗

 Azərbaycan Respublikasında dövlət qeydiyyatından keçməmiş dərman vasitəsi 

Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin 

İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır.

---

1.2. Sağlamlıq vəziyyəti ilə əlaqədar ART-yə ehtiyacı olan və 

yaxud ola biləcək İİV infeksiyalı qadınlar 

Əgər hamilə qadında öz sağlamlıq vəziyyəti ilə  əlaqədar ART-

nin keçirilməsi üçün göstəriş vardırsa, lakin o hələ  də terapiya 

almayıbsa, birinci sıra yüksək aktiv antiretrovirus terapiyanı 

(YAART) təyin etmək lazımdır. Birinci sıra terapiya kimi və AUÖ 

profilaktikası üçün zidovudin, lamivudin və nevirapin 

kombinasiyasını istifadə etmək tövsiyə edilir. Sağlamlığın 

saxlanması üçün bu qadınlarda ART-nı hamiləlikdən sonra da davam 

etmək lazımdır.

  

Cədvəl 2. Sağlamlıq vəziyyəti ilə əlaqədar ART-yə ehtiyacı olan və 

yaxud ola biləcək İİV infeksiyalı qadınlar 

Hamiləliyin 

müddəti və 

CD4-ün 

sayı 

Hamiləlik və doğuş 

zamanı ARV 

profilaktikası 

Doğuşdan sonra ARV 

profilaktikası 

Doğuş üsulu 

Hamiləliyin 

istənilən 

dövründə 

CD4-ün sayı 

<200/mkl  

Zidovudin 300 mq

1 

+ 

lamivudin 150 mq 

+ nevirapin 200 mq

2

 

gündə 2 dəfə daxilə 

Qeydlər:  

Başlanğıc doza 

nevirapin 200 mq 

gündə bir dəfə, 2 

həftədən sonra gündə 

2 dəfə 200 mq. Qara 

ciyər fermentlərinin 

aktivliyini müalicəyə 

başlamazdan əvvəl, 

müalicə başladıqdan 

2 və 4 həftə sonra və 

daha sonra 4 həftədə 

bir dəfə müəyyən 

etmək.  

Ana: 

Həmin sxem ilə 

müalicəni davam 

etdirmək. 

Uşaq: 

Zidovudin (sirop) 4 

mq/kq 7 gün ərzində 

gündə 2 dəfə daxilə

3

. 

Doğuşdan sonra ilk 8 

saat ərzində başlamaq.  

Hamiləliyin 

istənilən 

dövründə 

CD4-ün sayı 

200 - 

350/mkl  

Zidovudin 300 mq + 

lamivudin 150 mq +  

lopinavir/ritonavir 

400/100 mq gündə 2 

dəfə daxilə  

Və/ ya 

Anemiya zamanı və 

ya zidovudinin 

Ana:  

ART-nin doğuşdan 

sonra davam edilməsi 

haqda qərar kliniki və 

immunoloji 

göstəricilərə 

əsaslanmalıdır, çünki 

hamiləlik zamanı 

fizioloji dəyişikliklərə 

Əgər 36 – 38-ci 

həftədə VY 

<1000 nüsxə/ml, 

təbii doğuşu 

gözləmə taktikası 

məqsədəuyğun-

dur.

4

Əgər 36—38-ci 

həftədə VY 

>1000 nüsxə/ml, 

38-ci həftədə 

PKƏ aparmaq.  

Əgər VY-ni 

müəyyən etmək 

imkanı yoxdursa 

və ART rejiminə 

riayət 95%-dən 

aşağıdırsa PKƏ-

nı 38-ci həftədə 

aparmaq.  

Əgər VY-ni 

müəyyən etmək 

imkanı yoxdursa, 

və YAART 

rejiminə riayət 

95%-dən 

yuxarıdırsa, təbii 

Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin 

İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır.

---