dr hab. Andrzej Łukasik, prof. nadzw. UMCS
Filozofia przyrody
Zagadnienia egzaminacyjne, studia filozoficzne II stopnia
Pojęcie Arché w greckiej filozofii przyrody
Problem elementarności
Arché w ujęciu Talesa. Znaczenie idei dowodu matematycznego
Koncepcja Anaksymandra
Koncepcja Anaksymenesa
Wariabilizm Heraklita
Koncepcja bytu Parmenidesa
Paradoksy Zenona z Elei przeciwko ruchowi i wielości
Liczba jako zasada rzeczy w ujęciu pitagorejczyków
Odkrycia pitagorejczyków w geometrii i w teorii muzyki
Pitagorejski system świata
Złota proporcja
Żywioły Empedoklesa
Koncepcja Anaksagorasa
Starożytny atomizm (Leukippos, Demokryt, Epikur, Lukrecjusz)
Poznanie według Demokryta
Własności atomów
Własności próżni i argumenty za istnieniem próżni
Ananke w ujęciu Demokryta a problem przypadku
Cel życia według Epikura
Czwórmian leczniczy
Poznanie według Epikura i status jakości zmysłowych
Argumenty za istnieniem atomów i próżni (oparte na podstawie zjawisk i na kontrfaktycznym okresie warunkowym)
Argumenty za nieskończonością przestrzeni
Koncepcja minimae partes
Czas w ujęciu Epikura
Koncepcja parenklizy a determinizm
Ciężar jako własność atomów
Starożytny atomizm a współczesne poglądy na budowę materii
Filozofia przyrody Platona
Świat obiektów idealnych a świat przyrody – metafora jaskini
Platońska teoria poznania
Esencjalizm Platona
Elementy matematyczne żywiołów i bryły Platońskie – atomizm geometryczny
Przestrzeń i czas w ujęciu Platona
Problem matematyczności przyrody – podstawowe zagadnienia
Spór o uniwersalia a współczesne stanowiska w filozofii matematyki
Platonizm we współczesnej filozofii przyrody – przykłady stanowisk
Filozofia przyrody Arystotelesa
Struktura Kosmosu, świat podksiężycowy i nadksiężycowy
Fizyka a matematyka w ujęciu Arystotelesa
Pojęcia formy i materii, teoria pierwiastków. Arystoteles a Empedokles
Pojęcie miejsca naturalnego, ruch naturalny i wymuszony
Zasady dynamiki Arystotelesa
Argumenty Arystotelesa przeciwko istnieniu próżni
Koncepcja przestrzeni Arystotelesa
Arystotelesa koncepcja czasu
Buridan i koncepcja impetus
Filozofia przyrody Kartezjusza
Idea mathesis universalis
Sceptycyzm metodyczny
Prawidła metody analitycznej
Miejsce cogito ergo sum w systemie Kartezjusza
Mechanistyczny obraz przyrody
Natura materii według Kartezjusza
Kartezjusz o próżni i koncepcji atomistycznej
Korpuskularny model materii
Kartezjańska koncepcja grawitacji
Dynamika Kartezjusza i zasada zachowania ilości ruchu
Filozofia przyrody Newtona
Matematyczność przyrody w ujęciu Galileusza
Program matematycznej filozofii przyrody Newtona
Zasada względności, pojęcie układu odniesienia, rola układów inercjalnych
Wielkości skalarne i wektorowe – przykłady. Działania na wektorach
Pojęcie funkcji, granicy i pochodnej funkcji jednej zmiennej
Zasady dynamiki Newtona
Newtonowska teoria grawitacji
Atomistyczna koncepcja materii Newtona
Pojęcie masy, masa bezwładna i grawitacyjna
Absolutny czas i absolutna przestrzeń – aspekt fizyczny i metafizyczny
Argumenty Newtona za istnieniem absolutnej przestrzeni – eksperymenty myślowe
Berkeley’a krytyka poglądów Newtona na czas i przestrzeń
Zasada Macha
Równania ruchu, determinizm mechanistyczny i demon Laplace'a
Prawa jednoznaczne a statystyczne w mechanice klasycznej
Pojęcie siły w mechanice Newtona, problem działania na odległość
Newtonowskie reguły rozumowania w filozofii
Bóg w filozofii Newtona
Leibniza krytyka filozofii przyrody Newtona
Krytyka pojęć absolutnego czasu i absolutnej przestrzeni
Relacjonistyczna koncepcja czasu i przestrzeni Leibniza
Filozoficzne zagadnienia teorii względności
Elektrodynamika Maxwella i problem eteru
Eksperyment Michelsona–Morley’a
Szczególna zasada względności
Względność równoczesności, eksperyment myślowy Einsteina z pociągiem
Dylatacja czasu i kontrakcja długości
Doświadczalne potwierdzenie teorii względności – rozpad mionu
Paradoks bliźniąt
Transformacja Galileusza a transformacja Lorentza
Relatywistyczne składanie prędkości
Diagramy czasoprzestrzenne
Pojęcie zdarzenia, czasoprzestrzeń Minkowskiego, interwał czasoprzestrzenny
Równoważność masy i energii
Zasada równoważności, eksperyment myślowy Einsteina z windą
Zakrzywienie toru promieni świetlnych – dowody empiryczne
Aksjomaty geometrii Euklidesa
Geometrie nieeuklidesowe – sferyczna i hiperboliczna
Czas – przestrzeń – materia w ogólnej teorii względności
Filozofia kosmologii
Paradoks Olbersa
Paradoks grawitacyjny
Teoria śmierci cieplnej Wszechświata
Zasada kosmologiczna
Ucieczka galaktyk, przesunięcie ku czerwieni, efekt Dopplera, prawo Hubble’a
Kosmiczne mikrofalowe promieniowanie tła
Modele Friedmana, geometria czasoprzestrzeni, scenariusze eschatologiczne
Model standardowy Wielkiego Wybuchu – etapy ewolucji Wszechświata
Inflacja
Problem ciemnej materii i ciemnej energii w kosmologii współczesnej
Teoria stanu stacjonarnego
Zasada antropiczna (słaba i silna)
Koncepcja Wieloświata
Filozoficzne zagadnienia mechaniki kwantowej
Odkrycie elektronu i model atomu Thomsona
Odkrycie jądra atomowego i model atomu Rutherforda
Granice fizyki klasycznej – problem stabilności atomów, dyskretne linie widmowe
Kwantowy charakter zjawisk
Problem promieniowania ciała doskonale czarnego i kwant działania Plancka
Zjawisko fotoelektryczne i fotony Einsteina
Model Bohra atomu wodoru
Koncepcja fal materii de Broglie’a
Dualizm korpuskularno-falowy (eksperyment na dwóch szczelinach)
Liczby zespolone
Przestrzeń Hilberta, iloczyn skalarny, operatory
Superpozycja stanów
Postulaty mechaniki kwantowej
Probabilistyczny charakter mechaniki kwantowej
Równanie Schrödingera i postulat pomiaru – problem redukcji wektora stanu
Zasada nieoznaczoności Heisenberga
Zasada komplementarności Bohra
Kopenhaska interpretacja mechaniki kwantowej
Paradoks kota Schrödingera
Przyjaciel Wignera
Eksperyment z opóźnionym wyborem
Pomiar zerowy
Paradoks Einsteina, Podolskiego i Rosena (EPR), kwantowe splątanie
Nierówność Bella, doświadczenia Aspecta a realizm i lokalność w mechanice kwantowej
Teoria parametrów ukrytych (D. Bohm)
Interpretacja wielu światów (H. Everett III, D. Deutsch)
Interpretacja transakcyjna (Cramer)
Sumy po historiach (R. Feynman)
Obiektywna redukcja (R. Penrose)
Model dekoherencji
Logika kwantowa
Teoria chaosu a filozofia
Układy liniowe a nieliniowe
Przestrzeń fazowa
Wrażliwość układów nieliniowych na warunki początkowe, efekt motyla
Zagadnienie przewidywalności w układach nieliniowych
Dziwne atraktory
Fraktale – definicja, przykłady fraktali, wymiar fraktalny, samopodobieństwo
Bifurkacje i scenariusze dochodzenia do chaosu
Teoria chaosu a spór redukcjonizm – holizm
Dostları ilə paylaş: |