Belief Systems

İnanç Sistemleri (Dünya Dinleri) Belief Systems

Sence dünya çapında insanlar ve uygarlıklar neden din veya inanç sistemleri yaratmışlar? Sence en eski zamanlarda insanlar ve toplumlar neden animizme ya da bir başka çeşit doğaya tapmaya döndüler? Eğer bir tek Cenabı Hak olduğuna inanıyorlarsa Hinuizm nasıl çok tanrılı bir din olarak düşünülebilir? Karma ve Dharma insanın yeniden doğuşunu nasıl etkiler? Kast Sistemi dini sosyal ve politik düzene nasıl bağlar? Sence Hindular 1947’de kanun dışı ilan edilmesine rağmen neden uygulamaya devam ediyorlar? Neden Buda insanların çilelerini dünyevi hırslara bağlıyordu? Hinuizm ve Budizm ne tür benzerlikler paylaşırlar? Hinduizm ve Budizm’in aralarındane farklar vardır? Konfüçyüs neden aile biriminde düzen sağlamanın düzenli bir topluma yol göstereceğine inanıyordu? Bu Beş İlişki bizim bugünkü toplumumuzda da uygulanabilir mi? Uygulanabilirse, hangisi? Hangi ilişkiler günümüzde uygulanamaz? Sence iyi bir politikacı için en önemli kişilik unsuru nedir? Taoitler doğanın zıtların izdivacı olduğuna inanırlar. Dünyanın bu denge olmadan var olamıyacağına inanırlar. Doğada bulunan 3 takım karşıt kuvveti belirt? Örneğin: Gece ve Gündüz 1. 2. 3. Museviler kendilerinin Tarının seçkin kulları olduğuna inanıyorlardı. Köleliğe, sürgüne, ırkçı zulüme ve Katliam’a rağmen hayatta kalabilmeleri neden bu fikri destekliyor? Hristiyanlık ve Musevilik hangi benzerlikleri paylaşırlar? Hristiyanlık ve Musevilik hangi farkları paylaşırlar? Hristiyanlık kendini tek tanrılı bir din olarak kabul eder. Kutsal üçlemeye olan inançları nasıl olur da bu fikri destekler? Neden Kutsal üçleme bazı kişiler tarafından çok tanrılı olarak düşünülür? Sence Hristiyanlığın neden bu kadar çok mezhebi vardır? Musevilik, Hristiyanlık ve İslam’in paylaştıkları benzerlikler nelerdir? Birçok Müşlüman ülke şeriat kanununu (İslami kanun) devlet kanunu olarak uyguluyor. Teokrasi/din yönetimi kurmanın ne avantajları olabilir? Teokrasi/din yönetiminin hangi dezavantajları olabilir?

Amaçları – Din insanların belirli şeyler sağlaması için kullandığı bir mefumdur: Dünyanın nasıl yaratıldığını açıklamak İnsanın hayatını nasıl yaşaması gerektiğine dair önergeler İnsan ölünce ne olacağına dair açıklamalar İnanç Sistemlerinin Çeşitleri Çoktanrılı – Birden FAZLA tanrıya inanç. a. Örnekler: Animizm, Şinto, Hinduizm, Taoculuk Tektanrılı – TEK tanrıya inanç. a. Örnekler: Musevilik, Hristiyanlık, İslam İnanç Sistemlerinin Özellikleri Kurucu – Bir dinin kurucusu olarak kabul edilern ve genelde bir tanrı olarak korkutucu (Kutsal) onurlandırılan kişi. a. Örnekler: Siddhartha Gautama - Budizm Lao Tzu – Taoizm İbrahim ve Musa - Musevilik İsa - Hristiyanlık Muhammed - İslam Kutsal Yazılar – Bir dinin başlangıcı ile ilgili açıklamalar, davranışlar için önergeler, kutlamak için kutsal günler, ve aynı zamanda dini törener ve gereklerir sağlayan kutsal kitaplar veya yazılar. Örnekler: Vedas and Upanishads – Hinduizm Tripitka – Budizm Analects – Konfüçyüsçülük Tevrat ve Talmut – Musevilik İncil – Hristiyanlık Qur’an/Kuran - İslam (Koran) Davranış Kuralları – İrfan/aydınlanma, uyuma ulaşmak ve günahlardan kurtulabilmek amacıyla davranışlarımız için öngörüler sağlıyor. Örneklers: Dharma – Hinduizm Asil Sekiz Katlı-Yol – Budizm On Emir – Musevilik ve Hristiyanlık İslam’ın Beş Şartı – İslam Animizm Kurucusu – Animizmin kurucusu olarak kabul edilen tek bir kişi yoktur Coğrafi Doğuş Yeri – Aynı anda dünyanın değişik yörelerinde gelişmiştir. (Afrika, Amerikalar, Asya, ve Avustralya) Günümüzde Uygulanılan Yerler – Dünya çapında, ama en çok sık olarak Afrika’nın geleneksel toplumlarında, Amerikalarda, Avustralya Önemli Yazıları – Animizmi uyguluyan çoğu geleneksel kültürlerin yazılı bir sistem geliştirmekten ziyade, sözlü hikaye anlatma gelenekleri vardır. (sözel tarih) Önemli Din Adamları– Şaman – Hayatta olanların namına ainleri yöneten ruhi diyarlarla iletişim kurabilen bir kişi Büyücü Doktorlar (erkek veya kadın) – Bir Şifacı ya da hastalıları iyileştirebilen bir kişi. Griot – Geleneksel Afrikalı Animizm çevrelerinde/toplumlarında profösyönel öykücü. İnançları: Her nesnenin bir ruhu olduğuna ve ruh dünyasındaki atalarının hayatta olanları koruduğuna inanan bir din. Çok tanrılı - Ruhlar canlı veya cansız nesnelerde bulunabilirler (doğal nesneler) Yüksek bir Tanrının (Cenabı Hak) ve de daha az kudretli tanrıların varlığına inanıyorlar. Tanrılrın emirlerine uyup gelenekleri izle ve bol ürünlerle ve bir sürü sağlıklı çocuklarla ödüllendirilirsin. Eğer itaat etmezsen sonuç zorluklar, ürünlerin bereketsizliği, hastalık ve ölüm olur. Dini Gerekler: Dualar ve dini ayinler tanrıları senin tarafzında tutuyor. Törensel maskelerin kullanımı insanların istedikleri ya da ihtiyaçları oldukları şeyleri elde etmenin bir yolu. İyi şeylerin olabilmesi için hayattayken atalara iyi davranma ihtiyacı Tapmak ve saygı göstermek için dualar ve dini ayinler (maske kullanımı) Hinduizm Kurucusu – Hinduizmin kurucusu olarak görülen bir tek kişi yoktur. Uzun bir sure çerçevesinde hayatın başlangıcı ve anlamına dair sorulara cevap verebilmek ve başkalarıa karşı uygun davranışları belirlemek amacıyla geliştirildi. Coğrafi Doğuş Yeri – Aşağı yukarı MÖ 3000 Hindistan’da gelişti Günümüzde Uygulanılan Yerler – En sık olarak Hindistan’da uygulanır. (Hindistan’ın % 80 Hindu’dur) Önemli Yazıları – Vedas – yaradılış ve doğaya olan hürmetle ilgili dualar ve kıtalar derlemesi Upanishads – ruhla ve doğru davranışlarla ilgili görüsler. Önemli Din Adamları – Hindu rahipleri (Brahmins) tapınaklarda geleneksel dini gerekleri gerçekleştirirler. İnançları: Çok tanrılı –Hindu dininde Brahma tek yüksek Cenabı Haktır. Hindular milyonlarca değişik tanrının bir tek tanrı Brahma’da ortaya çıktığına inanırlar. Hayat çemberlerini kontrol eden üç esas tanrı vardır: Brahma- yaratıcı Vishnu- hayatı koruyucu Shiva- yok edici Moksha - Hinduizm’de , günahlardan kurtulmak, ruhun yaratıcı Brahma’yla ya da “ evrenin esas gerçeği”yle manevi birleşmesiyle başarılır. Bu amaca ulaşmak için, ruhun Moshka elde etmesi, ya da sonsuz doğum, ölüm, yeniden doğuş çemberinden kurtulması gerekir. Yeniden Doğuş – Ruhunun yeniden başka bir vücuda doğuşunun inancı Karma – evvelki davranışların akibetinin maddi olaylar olarak sonuçlandığının inancı Dharma – hayatın görevini yerine getirmek Hindu hayat çemberi/devir daimi - Hindu hayat çemberi en güzel sonsuzluk işareti ile temsil edilebilir. Bir kişi doğduğunda, Brahma hayat verir, hayatını sürdürürken Vishnu tarafından korunurlar, taa ki en sonunda Shiva o kişiye ölümde sahip çıkar. Sonra aynı devir daim defalarca tekrarlanır taa ki en sonunda kişi Moksha’ya ulaşır. Yeniden doğuşa, karma’ya (yaptıkları insanın geleceğini etkiler), ve dharma’ya (kişilerin sınıflarına olan görevleri) inanç, aynı zamanda Kast Sistemi olarak bilinen çok katı bir sosyal sınıflandırmanın varlığını savunur. Kast Sistemi – Hindu inançlarına dayanan, ve bir kişinin bir önceki hayatında yapyığı eylemlerin sonucu olarak (karma) bir kast seviyesinin içine (sosyal mevkiye) doğduğuna ve eğer Dharma’yı (kastın görevleri) dikkatli bir şekilde izlerse bir sonraki hayatında ödüllendirileceğine inanan, Hindistan’daki çok katı bir sınıflandırma düzeni. Eger izlemezsen, cezalandırılırsın. Eğer bir kişinin hayatı boyunca “Kötü Karma”sı olursa, rütbesi düşürülür/bir alt sınıfa indirilir, hatta belki de Kast Sisteminden tamamen atılırlar. Dışlanmışlar, veya Dokunulmazlar Hindu toplumunun Kast Sisteminden atılmış, ve evvelki hayatlarnda yaptıkları kötülüklerden dolayı birdaha asla geri dönme ümidi olmıyan şahıslarıdır. Öbür Hindular için temiz olmadığı kabul edilen işler bu Dokunulmazlara ayrılırdı. 7. Dini Gerekler: Dua – Tapınaklarda dua ve sunuşlar Dharma – günlük hayat kast kurallarıyla düzenleniyor Sosyal ve Ayrımcılık – Kastlar arasındaki kısıtlı ilişkiler ayrımcı uygulamalar yaratıp sosyal toplumsal hareketliliğe müsade etmez. Kast Sistemi 1947de yasa dışı ilan edildi, ama hala geniş çapta uygulanıyor. Sanat – inancın sanat olarak ifadesi Budizm Kurucusu – “Aydınlanmış Olan” anlamına gelen Siddhartha Gautama, ya da Buda. Coğrafi Doğuş Yeri – Aşağı yukarı MÖ 500lerde Hindistan’da gelişti Günümüzde Uygulanılan Yerler – En sık olarak Güneydoğu Asya ve Doğu Asya’da görülür. Önemli Yazıları – Tripitka, ya da Üç Sepet İrfan. İbadet Yerleri – Budizm şahsi olarak ya da tapınaklarda ve Stupas olarak bilinen manastırlarda ibadet edilebilir. Önemli Din Adamları - Dalai Lama Tibetteki Budizm mezhebinin ruhsal lideridir, bodhisattva, ya da "Buddha-olacak-kişi"’nin yeniden dünyaya gelmiş hali olarak düşünülür. Budist rahipleri geleneksel kavuniçi kıyafetleri ile tanınabilirler. İnançları: Buddha - Siddhartha Gautama Brahmin kastına doğmuş bir prensti, ve çok lüks bir hayat tarzı yaşadı. Ancak, hergün etrafında gördüğü insanların ızdırabı (ölüm, hastalıklar, ve sefalet) onu ok dertlendirdi. Bir Bodhi ağacının altında derin düşündükten sonra, hırsın tüm acılara sebep olan esas kök olduğuna kanaat getirdi. Dört Asil Gerçek - Siddhartha'nın filozofisine göre insanların çilelerinin yapısı ve bunun hırs/istek’e olan bağlantısı bu dört ifade ile anlatılabilir: Hayat acı ve çile doludur. Bu çilelere insanların hırsı sebep olur. Hırsa son vererek, insanlar çilelerine de son verebilirler. İnsanlar hırslarına aşağıdaki Sekiz-Katlı Yolla son verebilirler. c. Sekiz-Katlı Yol – Gautama’nın Nirvana’ya ulaşmak icin sekiz öğretileri Doğru Bakış Açıları 5. Doğru Geçim Sağlama Doğrü Arzular 6. Doğru Gayret Doğru Sözler 7. Doğru Farkında Olma Doğru Davranışlar 8. Doğru Derin Düşünce d. Yeniden Doğuş – Budistler Hinduizm inançlarıa benzer sonsuz yeniden doğuş çemberine, ya da samsara’ya inanırlar. Ancak, Budistler bu olgulardan tanrıların sorumlu olduğuna inanmazlar. e. Kast Sistemini Reddediyor – Onun yerine Budistlerbir kişinin Nirvana, ruhsal aydınlanmaya ulaşana kadar tekrar tekrar yeniden doğduğuna inanıyorlar. f. Nirvana – Ruhsal Aydınlanma Yeniden doğuş mefhumu en güzel olarak sonsuzluk sembolü ile gsterilebilir: g. Budizmin İki Mezhebi: 1. Theravada Budistleri – GüneyDoğu Asya i. Buda’nın Öğretileri – Buda’nın orjinal öğretilerini çok yakından izler ii. Adanmank – Çok zorlu ruhani iş/görevlere adanmış hayat iii. Seçici – Sadece rahipler ve Rahibeler nirvana’ya ulaşabilirlerdi 2. Mahayana Budistleri – Doğu Asya i. Çok Tanrılı – Daoizm ve Şinto gibi diğer Doğu Asyalı çok tanrılı dinleri birleştirirler ve Buda’yı ve diğer kutal varlıkları merhametli tanrılar olarak görürler. iii. Dualar – insanlar bu tanrılara günlük problemlerinde yardım ve aynı zamanda günahlardan kurtulmak için baş vururlardı. Konfüçyüsçülük Kurucusu - Konfüçyüs, bir bilim adamı, filozof ve politikacı Coğrafi Doğuş Yeri - Aşağı yukarı MÖ 500 Çin’de gelişti Günümüzde Uygulanılan Yerler - En sık olarak Çin’de ve aynı zamanda bazı unsurları Güneydoğu Asya ve Doğu Asya kültürlerinde görülür. Önemli Yazıları –The Analects İnançları: Filozofi ya da karşıtı Din – Konfüçyüsün inançlarına göre, eğer aile birimindeki, toplumdaki ve hükümetteki davranışlarımıza yön gösteren kurallar varsa, sosyal düzen ve karşılıklı saygı, bir toplumda düzen ve istikrar sağlar. Aileye Hürmet – anne babaya saygı, tüm görevlerin üstünde, hatta devlete sadakattan bile daha önemli. Aynı zamanda, gurubun ihtiyaçları ve başarısı kişininkilerden daha önemli. Beş İlişki – Konfüçyüsçülük toplumda doğal sosyal bir düzen olduğunu ve bu düzenin Beş İlişki ile açıklanabileceğini öğretiyor: Hükümdar ile teba/vatandaş. Baba ile oğul. Abi ile erkek kardeş. Koca ile karısı. Arkadaş ile arkadaş. Üstün ve Aşağı İlişkiler – Bu ilişkilerde, ilk görülen rol ikinci role üstün olarak, ve ikinci rol birincini emrinde olarak kabul edilir. Ögretilenlere göre, eğer toplumda herkes yerini bilirse, o zaman düzen hüküm sürer. e. Üstün olanların Görevleri – Örneğin hükümdarın vatandaşlarına önderlik, yol gösterme ve disiplin sağlaması gerekir. Bu aynı şey babalar, kocalar ve yaşça büyükler için de geçerlidir. f. Ast kişilerin Görevleri – Örneğin vatandaşların hükümdara sadakat, sevgi göstermesi ve emirlerine uyması gerekir. Bu aynı şey oğullar karılar (kadınlar) ve yaşça daha genç nesiller için de geçerlidir. g. Arkadaştan Arkadaşa – arkadaşlar eşit sayılırlar h. Jen – toplumdaki diğerlerine iyilik/şefkat göstermek i. Li – uygun terbiye ve töresel kuralları kullanarak mükemmel fazilete ulaşmak insanın içinde ahenk ve mükemmel kişilikle sonuçlanır ve doğru davranışları vurgular. 6. Dini Gerekler – Cennetin (Tanrının) Emri – Çin hanedanlıkları tanrısal hak ya da hükmetme emrinin Cennetten geldiğini idda ediyorlardı. Hanedanlıklar Devirdaimi – Hükümdarlar iyi oldukça ve vatandaşlarına iyi baktıkça, Cennetin Emrini ellerinde tutuyorlardı. Ancak eğer birçok nesil sonra, hanedanlık yozlaşırsa ya da vatandaşlarını korumazsa, Cennetin Emrini kaybederler ve yeni bir hanedanlık başa geçerdi. Babaerlik Toplum – Kadınlar erkeklere tabidi. Konfüçyüsün Beş İlişkisinde, kadınlar sadece erkeklere nazaran asşğı olarak bahsediliyordu. Ancak kadınlara eğer oğulları varsa, annesi olarak saygı gösterilecekti. Atalara Tapma – İnsanların atalarına saygı ve tapmaları. Çünkü hayatta anne babaya saygı vurgulanıyor, ve ölümlerinden sonra da kişinin atalarına gösterdiği saygının sona ermesinin hiçbir gereği yoktu. Bilgin Seçkinler – Konfüçyüs biliyordu iyi işleyen bir hükümet sistemi olabilmesi için, başında eğitimli, bilgili insanların olması şarttır ve üst tabaka bilgin seçkinler) için eğitimin önemini vurguluyordu. Devlet Memurları İmtihanı – Devlet için çalışabilmek için Çin devlet memurlarının geçmesi gereken, Konfüçyüsün prensiplerine dayanan imtihanlar. Taoizm/Taoculuk Kurucusu – Laozi, bir Çin filozofçusu Coğrafi Doğuş Yeri - Aşağı yukarı MÖ 500 Çin’de gelişti Günümüzde Uygulanılan Yerler - En sık olarak Çin’de ve aynı zamanda bazı unsurları Güneydoğu Asya ve Doğu Asya kültürlerinde görülür. Önemli Yazıları – Tao-te-Ching ya da Erdeme giden Yol İnançları: Taoizm – İnsanların hayatlarını nasıl yaşamaları gerektiğine dair doğal bir ideali temsil eder. Tao - Türkçeye, “Yolu” olarak Tercüme edilebilir. Doğanın haraket ettiği bir “Yolu” olduğunu, ve insanların bu doğanın “Yolu”nu kabul etmeleri gerektiğini öğreten bir filozofidir. Wu-Wei – “yapmama” mefumu. Bu demektir ki, insanlar doğal olmayan bir şekilde haraket etmeyerek birşeyler yapmamalı, tam tersine doğal olan yolu kabul etmelidirler. Doğada Ahenk – Vurgu insanlarla doğa arası~daki bağlantıdadır. Taoizm bu bağlantının kurallar ve düzene olan ihtiyacı azalttığını, ve insanın dünyayı daha iyi bir anlamasıa yol açtığını öğretir. Hükümet Doğal Değildir – Taoistler hükümetlerin “doğa dışı” olduğu fikrindedirler ve en iyi hükümetlerin en az hükmedenler olduğuna inanırlar. Yin ve Yeng – dünyada var olan doğal ahengi degöstermeye yarıyan sembol. Evrenin ahenk içinde var olabilmesi için her şeyin ters bir gücünün olması şarttır. Yin Yang Işık Karanlık Erkek Dişi Cenneti Dünyevi Haraketli/Agresif Pasif Kuvvetli Zayıf Sıcak Soğuk Musevilik Kurucusu – İbrahim Tanrıyla olan anlaşmasından dolayı Museviliğin kurucusu olarak tanınır. Musa da MÖ 2000 yılları civarında İbranileri Mısır’dan kurtarmakta, ve On Emri Sina Dağından teslim etmekteki oynadığı önemli rol yüzünden birkurucu olarak kabul edilir. Coğrafi Doğuş Yeri - Aşağı yukarı MÖ 3000 yılları civarında günümüzde İsrail olan bölge civarında OrtaDoğu’da gelişmiştir. Günümüzde Uygulanılan Yerler – Dünya çapında, ancak Musevilerin çoğu İsrail’de, Amerika Birleşik Devletlerinde, Doğu Avrupa ve Rusya’da yaşarlar. Önemli Yazıları – a. Tevrat - Museviliğin kutsal kitabı. Dünyanın yaradılışını, çok eski zamandaki İsrail’in tarihini, On Emri anlatır, ve de İlahileri ve Peygamberlerin kehanetleri olan kitapları kapsar. b. Talmud - Musevi dini kanununa dayanan Musevi yazılarının derlemesi; Ahlaki yazılar Kitabı İbadet Yerleri – Museviler sinagog adını verdikleri tapınaklarda ibadet ederler. Önemli Din Adamları – Hahamlar dini ainleri yürütmekten, Musevi kanunlarının izlendiğine emin olmaktan, ve topluma ruhsal kılavuz olarak görev yapmaktan sorumludurlar. İnançları: Üç Temel Unsur – Tanrı Tevrat ve İsrail God - Monotheism – Judaism teaches that there is one God, Yahweh, who is the creator of all things. Tanrı ile Anlaşma –İlk peygamber olan İbrahim Yahweh (Tanrı) ile bir anlaşma yaptı. Tanrı İbrahim’in tek çok güçlü bir Tanrıya inancı ve bunun için Tevrat’taki Tanrının ilahi öğretilerini izlemesi karşılığında, İbrahim’e bir Koruma ve Canaan (İsrail)’de bir yurt söz verdi. Musa – İsrail’lileri Mısır’a kölelikten alıp götürdü ve Ön Emir ile Tanrıyla bir anlaşma yaptı. İsrail – Tanrının Musevilere sağladığı kutsal topraklar. Aynı zamanda politik bir varlığı, bir halkı, bir ulusu, bir inanç sistemini, bir sosyal gurubu ve bir kültüru tasvir eder. Tevrat – Museviliğin Kutsal kitabı. İçinde kişinin Tanrının ahlaki ve manevi kutsallığına katılabilmek için uyması gereken ahlaki ve dini/töresel emirleri bulundurur. Ön Emirler – Benden önce başka tanrıların olmayacaktır. Kendine hiçbir oyma görüntü heykel yapmayacaksın ya da üstümüzdeki cennette bulunan herhangi bir şeyin benzerini … Rabbin Tanrının adını boş yere kullanmıyacaksın; çünkü Rabbin Adını boş yere ağzına alanı suçsuz saymaz. Dini Sabet (Cumartesi) gününü hatırla ve kutsal tut. Altı gün çalışacaksın ve tım işlerini yapacaksın, ancak yedinci gün Rabbin Tanrın için kutsal Sabet günüdür. Babana ve annene saygı göstereceksin ve böylecene Rabbin Tanrının sana verdiği bu topraklarda günlerin uzun olacak. Cinayet işlemiyeceksi. Zina işlemiyeceksin. Çalmayacaksın. Komşuna karşı yalan şahitlik etmiyeceksin. Komşunun evine, komşunun eşine, ya da onun hizmetkarına, ya da onun hizmetçi kızına, ya da öküzüne, ya da eşşeğine, ya da komşunun olan herhangi birşeye göz koymayacaksın. Musevi Irkçı Zulüm – tüm varlıkları sürecinde, Musevilere ırkçılık yüzünden eziyet edilmiştir, dinleri, ırkları, ya da inançları yüzünden onları yok etmek, sürmek, ya da buyruk altına almak amacıyla düzenlenmiş bir program, ya da kampanya. Mısır’da Kölelik – Tanrı ve Musa onları kurtarana kadar Mısır’da köle olarak yaşadılar Sürgünle Dağıtılma – ırkçılık yüzünden zorla dünyanın her bir yanına sürüldüler. Katliam – II Dünya Harbi sırasında Musevilerin sistemli olarak yok edilmesi. Adolf Hitler’in yahudi aleyhtarı Son Çözüm politikaları yüzünden 6 Milyondan fazla Musevi idam edildi. Hristiyanlık Kurucusu –Nazareth’li İsa ve öğretilerini yaymasına yardım eden ögrencileri/müritleri. Coğrafi Doğuş Yeri - Aşağı yukarı MS 30 yıllarında Yahudiye diye bilinen (şimdiki Kudüs, İsrail)’de OrtaDoğuda Akdenizle sınırlanan bölgede gelişmiştir. Günümüzde Uygulanılan Yerler – Hristiyanlık 2 milyar inananı ile dünyanın en büyük dinidir. Kuzey Amerika, Güney Amerika, Avrupa ve Rusya’nın baskın dinidir. Önemli Yazıları – Kutsal İncil, Eski Ahit/Kitap – Musevilerin kutsal kutabı Tevrat’ın öğretileri Yeni Kitap – İsan’nın müritleri tarafından yazılan hayatı ve öğretileri ile ilgili beyanlar. İbadet Yerleri – Hrıstiyanlar dinlerini genelde Kilise olarak bilinen tapınaklarda uygularlar. Önemli Din Adamları – Papa – Roma Katoliklerinin dini lideri Piskopos – Doğu Ortodoks mezheplerinin Hristiyan lideri. Rahipler ve Papazlar dini ainleri yürütmek, Musevi kanunlarının izlendiğini denetlemek, ve topluma manevi kılavuzluk yapmakla grevlendirilmiş Hristiyanlığın din adamları ve. İnançları: Musevilikle Paylaştıkları İnançlar – Hristiyanlık Musevilikten doğmuştur Tek Tanrılı – Tek tanrıya inanç On Emir – İkisi de Exodus kitabında bulunan On Emrin gösterdiği dini yolu izlerler. Kurtarıcı/İsa Peygamber – Eski Ahit’in birçok kitabında bulunan Musevi kehaneti Tanrının İsrail halkına bir Kurtarıcı yollıyacağını belirtir. Ancak Musevilik açık bir şekilde bunun henüz gerçekleşmediğini belirtir. Jesus Christ/İsa, Messiah/Kurtarıcı - Nazareth’li İsa Musevi bir marangozdu. Hristiyanlar İsa’nın Tanrının Oğlu ve dünyanın günahlarını affettirmek için yollanan Kurtarıcı olduğuna inanırlar. Kutsal Üçleme/Teslis – Yaradan (Baba), Kurtarıcı Oğul), ve Muhafaza eden (Kutsal Ruh)’tan oluşmuştur. Hristiyanlar bu üç varlığın bir tek yüksek kudretin parçaları olduğuna inanırlar. Merhamet – Hristiyanlar Tanrının sevgisini ve merhametini vurgularlar. Adalet, ahlak ve başkalarıa hizmete gereksinimi Öğütlerler Günahlardan Kurtulma – Cennete ulaşma Günahlara Tazminat – günahların affedilmesi. Hristiyanlar günahların Tanrı tarafından affedilebileceğine inanırlar. Dini Gerekler – Kilise Ayinleri – Hristiyanların muntazam olarak, genellikle Pazar güneri ve Noel ve Paskalya gibi kutsal günlerde, kilise ayinlerine katılmaları beklenir. Sacraments / Kutsal Hz İsa’nın Tesis Ettiği Ayinler Hristiyanlar vaftiz, aşai rabbani (İsa’nı et ve kanıni tesil eden) ve cemaate katılma gibi Hz. İsa’nın tesis ettiği ayinlerine katılırlar. Hristoyan Mezhepler – İncil’in değişik yorumlanmasında ve değişik ayinlerin ve dinsel törelerin uygulanmaları yüzünden, Hristiyanlık içinde birçok değişik mezhepler vardır. Büyük Bölünme – Hristiyanlıkta ilk büyük bölünme 1056da meydana geldi. Bu bölünme Hristiyan dünyasını Roma Katolikleri ve Doğu Ortodoksları olarak böldü Roma Katolikliği – En büyük Hristiyan dalı ve milyarlarca üyeye sahip çıkarak, Hristiyanların aşağı yukarı yarısını temsil eder. Bu Kilisenin dünyadaki en yüksek otoritesi Papadır. Hristiyanlığın bu dalı en çoğunlukla Batı Avrupa ve Latin Amerika’da uygulanır. (Latin kökenli) Doğu Ortodoksluğu - 2^cien büyük Hristiyanlık dalıdır, ve tahminen 225 ila 300 milyon üyesi vardır. Dünyadaki en yüksek otoritesi Patrik/Piskopos’tur. Hristiyanlığın bu dalı en çoğunlukla Doğu Avrupa ve Rusya’da uygulanır (Yunan) Protestan Devrimleri – Hristiyanlığın içindeki ikinci ana bölünme. Reformasyonlar Katolik Kilisesinin algılanılan hatalarıa ve yanlış davranışlarına karşı bir protesto idi.  Yeni Hristiyanlık mezhepleri “protesto ettikleri” için Protestanlar, olarak tanındılar. Protestan Hristiyanlığı – Onaltıncı yüzyıldaki Reformasyonlarla ortaya çıkan birçok değişik mezheplerin birçok değişik dini gerekleri ve doktrinlerini içeren bir Hristiyanlık dalı (Dallardan bazıları: Lüteriyen, Presbiteriyen, Baptist, Anglikan, vs.) Bu Hristiyanlığın dalları en çoğunlukla Batı Avrupa ve Birleşik Amerika Devletlerin’de uygulanır (Yerel/bölgesel) Martin Luther – Kilisedeki günah satışları ve benzeri yolsuzlukları endişe eden bior Alman rahip.  1517de, günah satışlarına karşı olarak 95 münakaşa olan 95 Tezini yazdı. Ve protesto olarak bunları Wittenberg Kilisesinin kapısına astı. Katolik Kilisesi Lüterin bu sözlerini geri almasını, ya da tezini geri çekmesini emretti, ama o reddetti.  Katolik Kilisesi onu aforoa etti (kiliseden/dinden attı), ve yakalıyabilseydi onu idam ettirirdi.  İnançla Savunulma – Lüterin inancına göre Hristiyanlar ancak tanrıya inançlarıyla günahlardan kurtulup selamete ulaşabilirlerdi.  Papa ve diğer rahiplerin, günahların affedilmesi dahil, herhangi bir özel kudreti olduğuna inanmıyordu.  Lüter’in inançları Hristiyanlığın Protestan şeklinin temeli oldu. Lüter’in fikirleri Almanya ve Avrupa’da çok çabuk yayıldı. John Calvin – devrimciye dönüşen bir başka rahip.  Lüter gibi, o da ancak tanrıya inançların günahlardan kurtuluş ve selamete ulaşma yolu olduğuna inanıyordu, ancak o kader fikrini de destekliyordu.  Kader – Calvin’in ına göre bazı insanlar tanrı tarafından kurtuluş (cennet) için seçilmişlerdi. Calvin taraftarları kendilerinin kaderlerinin özel olarak cennet için çizildiğine inanıyorlardı.  Avrupa çapında dini toplumlar kurup çok katı otoriterahlaklı hayatlar sürdürdüler. İslam - Kurucusu – İslam Peygamber Muhammet tarafından kurulmuştur. Coğrafi Doğuş Yeri –-Arabistan Yarımadasında (Mekke) MS 622 yılında geliştirilmiş, ve ticaret ve savaş yollarıyla çok çabuk diğer bölgelere yayılmıştır. Günümüzde Uygulanılan Yerler – İslam ençok Orta Doğu’da baskındır, buna Kuzy Afrika ve Günetbatı Asya ve Güney doğu Asya da dahildir. Önemli Yazıları –İslam’ın öğretileri Kuran’da toplanmıştır. İbadet Yerleri – Müslümanlar cami adını verdikleri tapınaklarda toplanıp tanrıya taparlar. Önemli Din Adamları – Halife ya da Peygamber Hz Muhammed’in halefi/varisi İnançları: Tek Tanrılı – Bir tek Tanrıya inanıyorlar Muhammed – Müslümanlar Muhammed’in son büyük halife olduğuna, ve Mekke şehrinde yaşarken, melek Gabriel aracılığıyla Tanrıdan, ya da Allah’tan en son emri aldığına. Kuran - Qur’an ya da Kuran Allah’ın en son ve bütün vahiy’dir İslam’ın Beş Şartı – Hz Muhammed’in önderliğinde, İslam’ın Beş Şartı belirlendi. Her Müslüman ahlaki bir hayat sürdürmek için bu kurallara uymak zorundadır: İnancına Şehadet Etmek - “Allah’tan başka Tanrı olmadığına, ve Muhammed’in onun peygamberi oldyğuna” inanç. Dua/Namaz – Müslümanlar günde beş defa, yüzlerini Mekke’ye vererek, dua etmelidirler. Zekat - Mülümanlar fakirlere sadaka (hayır veya vergi) vermek, ve gelirlerinin bir kısmını bağışlıyarak çevrelerindeki camii desteklemek zorundadırlar. Oruç- Müslüman takviminin dokuzuncu ayı olan, Ramazan ayı boyunca, çok genç veya hasta olanlar hariç, tüm Müslümanlar günışığı saatlerince oruç tutmlıdırlar. Hac – Mali durumu yeterli olan Müslümanlar, Mekke’ye hacca, yani kutsal yolculuk yapmalıdırlar. Şeriyat – Ahlaki davranışları, aile hayatını, iş/çalışma hayatını, devlet ve Müslüman toplumunun diğer unsurlarını düzenliyen İslami Kanun Sistemi. Hicret – Hz Muhammed’in Kekke’den Medine’ye kaçışı İslam dininin kurulmasına araç olmuştur, ve Hicret olarak bilinip bu tarih İslamı takvimin başlangıç noktası olarak alınmıştır. Cihad – İslamı kurtarmak ya da yaymak amacıyla verilen kutsal mücadele. Sünni ve Şii/Şia İslam – İsalmın önderi olan, Halife’yi seçmek için alınan değişik yorumlar yüzünden, İslamın değişik mezhepleri doğmuştur. Sünni İslam – İslamın en büyük mezhebidir; Sünni Müslümanlar Halife’nin toplum tarafindan seçilmesi gerektiğine inanıyorlardı. Şii/Şia İslam – İslamın azınlıkta olan dalı; Şia İslamı izliyenlere Şii denir. Şii Müslümanlar Hz Muhammed’in ailesinin ve onun neslinden olan belirli şahısların halife olması gerektiğine inanırlar.