Bağırov Əlisalam başlanğICDAN başlanğica və ya ruhun keçDİYİ yol
Yüklə 2,64 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Kainatdan o yana
232 Yaşamaq – həyat dediyimiz anlayış bir varlığın doğumla ölüm arasındakı sərhədidir. Əslində ölüm anlayışı bir varlığın həyatı- nın dəyişməsinə verilən addır. Geniş mənada ölüm dövrü yaşantı deməkdir. Ölmək itirilmiş aktiv sistemli bir varlıqdır. Ölmək həm də yeni yaşam dölünün yeni həyatına başlanğıc olmaqdır. Ölüm doğum deməkdir. Doğum ölümə doğru atılan addımdır. Doğulmaq ölmək, ölmək doğulmaq, bax həyat budur. Bu yuvarlaqlaşıb vahid- ləşmək deməkdir. Bu, Böyük Yaradana qovuşuğa aparan yolun in- kişaf tarixidir. Bu, misilsiz bir yaradıcılığın qanunlar çərçivəsində daha böyük missiyanın yerinə yetirilməsi nümunəsidir. Həyat qanun üstündə qurulmuşdur. Qanun öz mühitində dəyiş- məsi mümkün olmayan hal yaşantısıdır. Bütün kainatı sistemli bir varlıq kimi təsəvvür etsək, kainat qanundan törənən qanunların ar- dıcıllığından ibarət bir hal yaşantısıdır. Ən böyük kəşflər, ən kiçik hadisələr qanunların törəməsindən yaranan səbəb-nəticə ardıcıl- lığıdır. Kainatın kiçik bir zərrəsi olan Yer kürəsinin də, kainatın ümumi qanunlarından yaranmış öz qanunları var. Yer planetinin varlıqları içərisində insan yaşayanların ən alilə- rindən biridir. O öz dərk səviyyəsinin daha da əhatəliliyinə görə başqa canlılardan seçilir. Düzdür, insandan aşağı saydığımız can- lılar yaşamaq üçün zəruri olan tələbatlarını ödəmək üçün sanki proqramlaşdırılıb. Onlar müəyyən çərçivə daxilində öz həyatlarını dəyişməz, sərt qanunlar əsasında qururlar. Lakin insan belə deyil, o öz təfəkkürü ilə öz yaşantısını daha ideal istiqamətə yönəltməyə çalışır. Daha çox dərkə malik olan insan öz həyatını daha az prob- lemsiz inkişaf etdirir. Kim ki, həyatını qura bilmədi, deməli, qanunlara qarşı çıxır və bu da onu hədsiz dərəcədə sıxıntıda saxlayır. Qanun hər hansı bir varlığın normal yaşantısının təminatçısıdır. Təbiətin qanunları illə- rin sınağından keçmişdir. Cəmiyyətin qanunlarını isə insanlar özlə- ri yaratmışlar. Ona görə də cəmiyyətin qanunları ayrı-ayrı şəxslərin fikirlərinin məhsulu kimi mənafelər toqquşmasına da gətirib çıxa- ra bilər. Cəmiyyət tərəfindən yaradılan qanunlar o qədər də geniş arenanı əhatə edə bilməz. Hətta ikinci bir dövlətin qanunları tam 233 ayrı cür ola bilər. Ona görə də cəmiyyətin yaratdığı qanunlar təbiət qanunlarına nisbətdə elə də dayanıqlı deyil. Səbəb qanundur, nəticə də qanundur. Həyatda qarşılaşdığın hər bir şey səbəb-nəticə ardıcıllığı, qanuni bir ardıcıllıqdır. Bu qanun- ların irəli ardıcıllığı ən ali varlığa doğru aparan məqsədli bir yoldur. Böyük Yaradanın insan üçün qoyduğu qanunlar da inkişafa, irəlilə- yişə doğru atılan addımlara xidmət edir. Var olan hər şeyin müəyyən məqsədə xidmət etməsi labüddür. Çünki hər hansı bir varlığın missiyası onun quruluşu ilə əlaqəlidir. Hər hansı bir xidmətə yararlılıq varlığın zatından asılıdır. İnsan da bir varlıq kimi öz missiyasını yerinə yetirir. Ən ali varlıq tərəfindən hər hansı bir xidmətin müqabili ödənilir. İnsan üçün bu ödənc nə ola bilər? Əlbəttə ki, ən ali varlığın qovuşuğuna bir addım da yaxınlaşmaq açarıdır. Bir yaşamlıq insan ömründə nə dəyişir, nə qalır?! Verilən əmanət alınır, əməllərin qa- lır. Əmanət, bu, çox böyük mükafatdır. Ən ali varlığın qanunların- da yaşanır həyat. Bu qanunlar toplusu çox böyük sirləri, əməlləri pis və ya yaxşı qərarlaşdırır. Əməllərin nəticəsinə görə pis və yaxşı ola bilər. Həyat qanunlar üzərində qurulmuşdur. Qanun bünövrədir, son da qanundur. Bütün həyat və kainat hadisələri bir qanun kitabı- dır. Hər hansı bir varlıq müəyyən dərəcədə öz zatının məhsuludur. Düşdüyü şərait zatın inkişafında müəyyən rola malikdir. Sonda əldə olunmuş nailiyyətlər əvvəlcədən qərarlaşmış səbəb- lərin məhsuludur. Sağlam bədəndə sağlam ruh varsa, deməli, dü- şüncəli fəaliyyət var. Ağıl sağlam bədənin xəzinəsidir. Hissiyyatsız bədən ölümə məhkumdur. Hissiyyatsız bədənin ruhu olmaz, çünki o, ruh üçün belə halda vasitə deyil. Hissiyyat bədəni xarici mühitin təsirlərinə reaksiyalı edir. Elə yaşam da bundan yaranır. Ruhun mayası yararlanmaq üçün öz vasitəsini tapır. Əslində hissiyyat toxunma vasitəsi ilə duyğu üzvləri içərisində ən ibtida- isidir. Duyğu üzvləri inkişaf etdikcə, hissiyyatın da funksiyası ge- nişlənir. İnsan həyat tərzini öz duyğu üzvləri üzərində qurmuşdur. Duyğu üzvləri bəlkə də daha çox ola bilərdi , ancaq bu insan həya- tını təmin edəcək səviyyədədir. Ümumiyyətlə, hər varlığın yaşamı 234 üçün ona lazım olanlar verilib. Bu duyğu üzvləri ona görə verilib ki, hər hansı bir varlığın həyatda qalması təmin edilsin. Əslində bə- dənin ideal tələbatına mümkün qədər yaxınlaşmaq bir tələbdir. İn- san heyvandan nəyi ilə fərqlənir, öz hərəkətlərinə cavabdehliyilə- mi, bəlkə elə heyvanlarda da öz hərəkətlərini nizamlamaq duyğusu var? Bəlkə elə onların fiziki quruluşları daha mükəmməl deyildir deyə təbiətlə yalnız öz zəruri ehtiyaclarını ödəmək üçün mübarizə aparırlar? Ancaq ardıcıllıqla baxanda varlıqlardakı duyğu üzvləri sadə- dən mürəkkəbə doğru bir irəliləyişlə dəyişir. Hər bir varlıq həyatın üzünü öz duyğu üzvünün quruluşuna görə, görə bilir. Biz insanıq, özümüzdən aşağı sandığımız varlıqların duyğu üzvləri barədə az- çox məlumatlıyıq. Lakin olsun ki, kainatın hər hansı bir yerində bizdən daha mükəmməl varlıqların olduğu haqqında məlumatsızıq. Bəlkə də varsa belə varlıqlar həyatın elə üzünü görürlər ki, biz təsəvvür edə bilmirik. Mən belə düşünürəm ki, onlar daim ideal rahatlıq halında olan varlıqlardır. Duyğu orqanlarına yol hissiyyatdan başlayır. Hissiyyatı sadə formada tam qəbul edən bədəndir və ən sadə formadakı bədənin yeganə duyğu üzvi toxunmadır. Varlıqlar mükəmməlləşdikcə duy- ğu üzvlərinin sayı artır. Sonda ən mükəmməl ümumi bədən, həm də bütünlüklə ən mükəmməl duyğu üzvlüdür. Belə varlıqlar daimi ideal rahatlıq halında yaşayırlar. Daha mükəmməl varlıqlar daha çox təfəkkürlü olmaq imkanlıdır. Hadisələrə münasibətdə düşüncə tərzi olan təfəkkür, daha mükəmməl varlıqlarda daha geniş əhatəlidir. O cümlədən insan, başqa varlıqlardan mümkün imkanı ilə seçilir. Hətta insanlar ara- sında daha əhatəli düşüncələri ilə seçilən insanlar var ki, onların düşüncələri başqaları üçün örnək olur. Belə insanlar başqalarına da bir nümunə olur. İnsanın onu tanıyanların fikrində formalaşmış ob- razı davranışlarının nəticəsidir. Hər bir insanın keçdiyi həyat yolu həm də onun seçdiyi həyat yoludur. İnsandan sonra yaranan dölün ideal rahatlıq halına seçimi mükəmməldir. O, elə bir yaşamdır ki, 235 həmin yaşamın arxasında ən mükəmməl bir varlığın rahat həyatı dayanır. Ən ali varlığın yaradılışda məqsədli və nizamlı yaradıcılı- ğı özünə aydındır. Ruh ümumi bədəni əhatə etsə də onun fəallığı beyinlə bağlıdır. Beyni yaxşı fəaliyyət göstərən, sinir sistemi möhkəm olan iradəli insanlar ruhi cəhətcə güclüdürlər. Bədən hələ yaşamaq imkanına malikdirsə, ruh onu tərk edib birdəfəlik getməz. Bədən tam sağlam olanda ruh da ən yaxşı həyat təcrübəsi toplamaq imkanlı olur. Ən əsası isə beyin qaydasında olmalıdır. Bədənin hər hansı bir hissə- sinin və ya üzvünün yoxluğu ruh üçün həyat təcrübəsi toplamaqda qismən problem yaradır. Beyinin fəaliyyətinin pozulması həyat təcrübəsi toplamağa demək olar ki, tam maneçilik törədir. Bədən sağlam olanda ruh da güclü olur. Çünki o zaman ruh tam fəaliyyət göstərə bilir. Tam fəa- liyyət göstərən ruh daha çox həyat təcrübəsi toplayır, geniş dünya- görüşə və təfəkkürə malik olur. Əlbəttə, sinir sistemi möhkəm olan bədənlərin ruhları da iradəli, dözümlü olur. Ruh idrak məhsuludur. Ruh arxiv materialıdır. Ruh bir insan həyatının tarixçəsidir. Ən nəhayətdə ruh insandan sonra yaranan yeni dölün daşıyıcısıdır. Ruhun spesifik xüsusiyyətlərindən bəzisi bizim duyğu üzvlərimiz vasitəsilə hiss olunmasa da, ancaq həyata altıncı duyğu üzvi olan insanlar tərəfindən hiss olunur. Bu nədir? Məsələn, şikəst bir insanın kəsilmiş qolunun, ya qıçının yerində ümumi bədənin formasını əhatə edən ruhunun o hissəsi də yerində olur, ancaq adi gözlə onu görmək mümkün deyildir. Adicə yaşıl yarpağın bir hissəsini kəsdikdə kəsilmiş hissədə onun enerjililiyi sağlam quruluş formasında qalır. Ancaq itirilmiş hissə var deyə, yəni vasitə yoxdur deyə o, enerji fəallaşa bilmir. Yaxud da əksinə, bədənin müəyyən hissəsinin, yəni ya qolunun, ya qıçının içərisində ümumi bədəndə olan ruhun heç bir əlaməti yoxdursa, o hissə yenə də şikəstliyin başqa bir formasında olacaqdır. İradəli olmaq üçün tutduğun əməlin nəticələrinə gərək inana- san. Hər bir insanın öz dünyagörüşü və ona da uyğun öz düşüncəsi var. Hər kəs öz düşüncəsinə görə edəcəyi işin düzgünlüyünə inanır. 236 Əgər öz işinin düzgünlüyünə şübhəsiz inanırsansa, sənin iradəni heç kəs qıra bilməz. Çünki üzdə lap kimsəylə razılaşsan da daxilən razılaşmayacaqsan. Tərslik, höcətlik ayrı şeydi, iradəli olmaq bir ayrı. İradəli insan həmişə öz nəfsinə qalib gələr. Əgər öz nəfsinə qalib gəlməyi bilirsənsə, deməli, hissiyyatın üzərində hökmranlıq etməyi bacarırsan, demək mədəniyyətin var. Öz nəfsinə qalib gələ bilirsənsə, demək ruhunu saflaşdırırsan. Belə olan təqdirdə bədənlə ruh bir-birini tamamlayır. Ruh saflaşdıqca bədən də gümrahlaşır, həyata münasibətin, insanlara münasibətin dəyişir. Ruh bədəni tərk edib gedəndə yeni həyatı ona çox qəribə gəlir, sanki çəkisizliyə düşür. Haradansa gələn cazibə qüvvəsi onu axın kimi özünə çəkir. Heç bir ağrı, narahatçılıq hiss etmir. Sanki ideal rahatlıq halına düşür. Lakin bu insanın dünyasını dəyişəndən sonra yaşanan dölü deyildir. Var olmaq üçün varlığın isbat olunmalıdır. Var olan şey yaşantı- dır, yerdəyişməsi zamanla ölçülən bir obyektdir. İnsan yaşantısıyla öz varlığını isbat etdirir. Düşünürəmsə demək varam kəlamı boş yerə işlədilməyib. Bəs ruh? Bəs insandan sonrakı döl? Bunlar öz varlıqlarını necə isbat edirlər? Var olan şey öz varlığını yaşantısı ilə anladır, bunu bildik. Bəs var olan şeyin varlığını necə anlamaq lazımdır? Bu anlamanın iki yolu var: ya bizim duyğu üzvlərimiz bunu qəbul etməlidir, ya da bu yaşantının boşladığı informasiyaları çevirib bizim qəbul edə biləcəyimiz şəklə salmaq lazımdır. İkinci bir variant da var, məntiqlə dərk etmək. Bu variantları bir-bir araşdıraq. Ruhun varlığını, əgər ruhlar bizim hiss edə bilə- cəyimiz şəklə düşməsələr, duyğu üzvlərimiz vasitəsilə birbaşa hiss edə bilmirik. Bu isə bizdən asılı olan bir iş deyil. İkinci variant, ruhların varlığını dolayı yolla necə hiss etmək olar? Bu mümkün- dürmü? Bəlkə radio, televiziya dalğaları kimi, onların da boşladı- ğı informasiyaları bizim qəbul edə biləcəyimiz bir şəklə çevirən cihaz yaradaq. Bu mümkün olardı, lakin bir şey çatışmır, bizim qəbul edə biləcəyimiz dalğaları özümüz digər bir obyektdən digər obyektə göndəririk. Ruhlar isə bizdən asılı olmayaraq yaşantıda- dırlar, biz onlarla təmasa girib belə edə bilmirik. Qalır üçüncü va- 237 riant, məntiqlə dərk etmə. Bu qəbul olunandır. Biz bilirik ki, insan doğulan andan dünyasını dəyişənə qədər öyrənir. Normal insanın idrakı belə formalaşır. İnsan yaşadığı müddət ərzində bir şey əldə etməsə formalaşa bilməz. İnsan materiyanın daha incə formasında nəsə əldə edirsə və o şey onun idrakını artırdıqca və biz də onun nə olduğunu hal-hazırkı normal quruluşumuzla hiss etmiriksə, onda məntiqlə dərk etməliyik ki, nəsə əldə edirik, bu bizim duyğu üzvlə- rimizin qəbul edə bilməyəcəyi bir yaşam növüdür. Televiziya dalğalarını birbaşa fiziki duyğularımızla hiss etmədi- yimiz kimi, yəni o, nəyin vasitəsilə şəklə çevrilir ki, biz onu görü- rük, danışır eşidirik və qəbul edirik ki, var. Ruh da belə, əldə olun- muş idrak məhsulları, bədənimizi aktivləşdirən xüsusi növ enerji olan, ruhun mayasının üzərini təbəqə kimi örtür və şəxsiləşmiş bir varlığı yaradır. Biz bunu məntiqlə dərk edib, qəbul etməliyik, bu ruhdur. Bizim beş duyğu üzvlərimizin qəbul edə bilməyəcəyi incə materiya növüdür. Varlıq öz isbatını ən müxtəlif sahələrdə göstərə bilər. İnsan dünyasını dəyişəndə ruh bədəni tərk edib gedir. Bu onunla əlaqədardır ki, insanın fiziki quruluşu hər hansı bir səbəb- dən daha öz formasını saxlaya bilmir və onun içərisində olan ruh daha ondan bir vasitə kimi istifadə edə bilmir. Ruhlar bədəni tərk etmək imkanlıdırsa, bu, adi halda da baş verə bilər. Bəs niyə belə olmur? Ona görə ki, ruhlar bədəndə olarkən şəxsiləşirlər. Onlar heç cür şəxsiləşmiş o idrakla başqa bədəndə fəaliyyət göstərə bilməz- lər. Ona görə də bədəni tərk edib gedən ruh, bədən normaldırsa, geri qayıdır. Ruhla bədən demək olar ki, bir-birlərini tamamlayırlar. Yalnız ölüm onları ayıra bilər. Ruh beyni, beyin bədəni fəallaşdırır. Palıd ağacının qozasındakı toxumların hər birində, qollu-bu- daqlı, köklü-köməcli bir palıd yaşayır. Bu toxum şəraitə düşəndə hər şey öz yerini alır. İnsan da belədir. Ana bətnində ilkin mər- hələlərdə insan yavaş-yavaş formalaşır. Nəhayət ki, o aktivləşir və bu onun yeni bir həyatın sakininə çevrildiyinə bir işarədir. Ana bət- nində formalaşan insan onu formalaşdıran enerji ilə öz yaşamına başlayır. Bu enerji ən ali varlığın zərrəciyi – idrak məhsulu – ruhun mayasıdır. 238 Kainatdan o yana Kainatdan o yana Allahın məskənidir. Orada gümüşü rəngdə yaşantılar var. Atmosfer parlaq gözqamaşdırıcı rəngdədir. Orada yaşayan ağıllı varlıqlar daha gözəl görünən insan simasındadırlar. Ancaq insandan azı yüz dəfə böyük nəhənglərdir. Bəlkə də onlar biz böyüklükdədirlər, biz özümüz orada öz ölçülərimizdən yüz dəfələrlə kiçik oluruq. Ayağımızın altı parıltılı hamar lövhə şəklin- dədir. Deyəsən bu örtük süni şəkildə yaradılmışdır. Çünki əraziyə yaraşıq verən bitki aləminin ətrafı və ləklər qara yapışqanlı qatran qatılmış palçığa oxşar maddədən ibarətdir. Ağaclar elə bil ki, cırdır, bizimlə müqayisədə normaldır, ancaq o varlıqlarla müqayisədə çox kiçikdirlər. Heyvanat və quşlar aləminin bəzi gözəl nümunələrinə rast gəlmək olar. Onlar da gümüşü rəngdədirlər. Hər şey gümüşü rəngə boyanmışdır. Gümüşü rəngdə məhlul su duruluğunda axır. Heç bir texnika növünə rast gəlinmir. Bu, Allahın sirridir. Geyimlə- ri də gümüşü rəngdədir. Bütün bunlar bizim təbiətimizlə müqayisə- də çox yeknəsəq görünür. Orada danışıq fikirlədir. Mən siz kimsi- niz sualını verəndə: – Bizim cavabımız sizi qane etməz, – dedilər. – Mənə hər halda bir söz deyin. – Biz hakimlərik, – dedilər. Bir nəfər isə gümüşü kresloda əyləş- mişdi. – O isə baş hakimdir. Sizin kainat dediyiniz ərazini idarə edir. Kainatdan o yana Mən yenə həmin mühitdəyəm. Onlardan biri məndən soruşdu: – Sən nə istəyirsən? – Mən ruhun varlığı haqqında anlayışa malik olmaq istəyirəm. O dedi: – Ruh yaşantısı sizin mühitə uyğun olmayan, ölçüləri sizin mü- hitin ölçüləri ilə ölçülməyən, varlığı təkrarsız, müəyyən potensiala malik idrakdır. 239 – Bəs insan? – deyə mən soruşdum. – İnsan Yer kürəsinin meyvəsidir. Bütün meyvələr öz bağbanına şirin olur. Mən çox yoruldum və maraqsız oldum. Kainatdan o yana Mən yenə həmin mühitdəyəm. – Sən düzgün yoldasan, söylədilər. Mən ölçüsüzlük nədir, soruşuram. – Ölçüsüzlük vahidlikdir, – deyirlər. O şey ki vahiddir, hər şey onun özündədir. Mən kainatın yaşı nə qədər olar, soruşuram. – Yaş məfhumu nisbidir, – deyilir. Çünki kainat itməyən möv- cudluqlardan təşkil olunmuş varlıqdır, yalnız forma və məzmunu- nu dəyişə bilər. Mən kainat bu formasında çoxdanmı mövcuddur, soruşuram. – Kainat bu formasında sizin hesab sisteminizdə olmayan bir vaxtdan mövcuddur və sizin hesab sisteminizdə olmayan bir vaxta qədər. – Siz kainata nə deyirsiniz? – Biz kainata “Ra” deyirik. “Ra” yaradanına xoş gələn deməkdir. Bağırov Əlisalam Məmi oğlu BAŞLANĞICDAN BAŞLANĞICA VƏ YA RUHUN KEÇDİYİ YOL Çapa imzalanmışdır: 15.09.2015 Formatı 60x84 1/16 Fiziki ç/v 15,0, şərti ç/v 13.95 Tiraj 300 «Qanun» nəşriyyatı Bakı, AZ 1102, Tbilisi pros., 76 Tel.: (+994 12) 431-16-62; 431-38-18 Mob.: (+994 55) 212 42 37 e-mail: info@qanun.az www.qanun.az www.fb.com/Qanunpublishing Yüklə 2,64 Kb. Dostları ilə paylaş:
|