Азярбайъан республикасынын тящсил назирлийи

24 
 
Bəzən  insanları  təmsil  edirlər.  Əgər  kollar  evin  ətrafını  sıx  Ģəkildə 
əhatə  edirsə    -  bu,  özünü  müdafiə  baryerləri    ilə  əhatə  etmək    arzusundan  
xəbər verir. 
Kollar əraziyə xaotik şəkildə yayılıbsa və ya  yolun hər iki  tərəfindədirsə - 
bu,  real  çərçivədə    olan    cüzi    narahatlıqdan  və    onu  nəzarət  etməyə  olan 
Ģüurlu  səydən  xəbər  verir. 
 
Yaxşı  proporsiya  və  yüngüllüklə  çəkilmiş cığır   -  fərdin  baĢqaları  ilə 
ünsiyyətdə  nəzakətli  olduğunu  və özünənəzarət  edə bildiyini  göstərir. 
Çox uzun cığır -   çox vaxt daha  adekvat  sosiallaĢma  tələbi  ilə müĢahidə 
olunan azaldılmıĢ  imkanlar. 
Başlanğıcda çox enli, evə tərəf getdikcə daralan cığır - səthi mehribanlıq ilə 
uzlaĢan tənha olmaq arzusunu   maskalamaq  cəhdi. 
 
Günəş 
 
Nüfuz iĢarəsidir. Çox vaxt istilik və qüvvə mənbəyi kimi qavranılır. 
 
Hava (nə cür hava təsvir olunmuşdur) 
 
Subyektin ətraf  mühitlə bağlı olan həyəcanlarını tam əks etdirir. 
Təsvir olunmuĢ hava nə qədər  xoĢagəlməz və  pisdirsə, mühit də subyektə 
bir o qədər düĢməncəsinə və sıxıcı görünür. 
 
Rəng 
 
Rənglərdən  istifadə  zamanı  adətən  yaĢıl  –dam  üçün,  qəhvəyi  - 
divarlar  üçün  nəzərdə  tutulur.  Əgər  sarı  rəng  ancaq  evin  içində  iĢığı  təsvir 
etmək  üçün  istifadə  edilirsə  və  bununla  gecəni  və  ya  onun  yaxınlaĢmasını 
təsvir edirsə, onda subyekt məhz bu hisslərini ifadə edir: 
1)
 
 mühit ona düĢmən münasibət bəsləyir, 
2)
 
 onun hərəkətlərini kənar adamlar görməməlidir. 
Ġstifadə olunan rənglərin miqdarı. YaxĢı adaptasiya olunmuĢ, utancaq 
və emosional cəhətdən kasıb olan subyekt adətən ən azı iki, ən çoxu isə beĢ 
rəngdən istifadə edir. Öz  evini 7-8 rənglə rəngləyən subyekt ən yaxĢı halda 
çox  qərarsızdır.  Ancaq  bir  rəngdən  istifadə  edən  emosional 
həyəcanlanmadan qorxur. 
 
Rəngin seçilməsi. Subyekt  rəngi  nə qədər yavaĢ, inamsızlıqla və çətinliklə 
seçirsə, onun Ģəxsiyyət  xüsusiyyətlərinin pozulması  ehtimalı  da bir o qədər 
artır. 
Qara rəng -  utancaqlıq, qorxaqlıq. 

---

25 
 
Yaşıl  rəng  –  təhlükəsizlik    hissinə  tələbat,  özünü  təhlükədən  qorumaq.  Bu  
fikir  yaĢıl  rəngin  ağac    budaqlarını  və  ya  evin  damını  rəngləmək  üçün 
istifadəsində o qədər də vacib deyil. 
Narıncı  rəng – hissiyatın və düĢmənçiliyin kombinasiyasıdır. 
Al qırmızı rəng - hakimiyyətə güclü tələbat. 
Qırmızı rəng -  böyük  həssaalıq.Ətrafdan isti münasibətə  tələbat. 
Vərəqin  3 /4 hissəsinin  ştrixlənməsi – emosiyaların ifadə edilməsinə  
kontrolun çatıĢmaması. 
Ştrixlərin  səklin  hüdudlarından  kənara  çıxması  -    əlavə    stimullaĢdırmaya 
impulsiv cavab meyli.  
 Sarı rəng -  düĢmənçiliyin   güclü əlamətləri. 
 
Ümumi görünüş 
 
Şəklin  vərəqin  qırağında  yerləşdirilməsi  –  inamsızlıq  və  təhlükə  hissinin 
birləĢməsi. Çox vaxt  müəyyən  zaman  ilə   bağlı olur: 
a) sağ tərəf - gələcək, sol tərəf – keçmiĢ, 
b) otağın təyinatı  və  yaxud orada  daim yaĢayan  ilə  bağlı olan, 
c) həyəcanların  xüsusiyyətlərini ilə göstərən - sol tərəf - emosional, sağ tərəf 
- intellektual. 
 
Perspektiv 
 
―Subyekt üzərində‖ perspektiv (yuxarıdan –aşağıya baxış) - subyektin evdə  
sayılmaması, rədd edilməsi hissini ifadə edir və ya subyekt  əlçatmaz hesab 
etdiyi  ailə  ocağına  tələbat  duyur.  Perspektiv,  Ģəkil  uzaqda  təsvir  olunub  - 
Ģərti cəmiyyətdən uzaqlaĢma arzusu. Ġzolyasiya, uzaqlaĢma hissi. Əhatəsinə 
məhdudiyyət qoymaga aĢkar meyl. Bu Ģəkli və ya onun təmsil etdiyi simvolu 
tanımamaq, rədd etmək arzusu. 
 
Perspektiv,‖perspektivin  itirilməsi― əlamətləri  (  fərd evin  bir  tərəfini  çəkir, 
amma digər tərəfdə dam və divarın şaquli xəttini çəkir—dərinliyi təsvir edə 
bilmir)  –bu  inteqrasiya  problemlərinin  baĢlanmasına,  gələcək  qarĢısındakı 
qorxuya  (əğər  vertikal  yan  xətt  sağdan  keçirsə)  qorxuya  və  ya  keçmiĢi 
unutmaq arzusuna (xətt soldan keçirsə)  bir iĢarədir. 
Üçlü perspektiv (üçölçülü, subyekt ən azı dörd  ayrıca divar  çəkir) - əhatədə 
olnların rəyinə həddən çox aludə olma. Bütün əlaqələri, hətta ən cüzi olanları 
belə öyrənmək həvəsi. 
 
Şəklin yerləşdirilməsi 
 
Şəkli vərəqin mərkəzinin  üstündə  yerləşdirmək -     

---

26 
 
1) subyekt mübarizə etməyin ağırlığını  və məqsədin  nisbi  əlçatmazlığını  
hiss edir; 
2) subyekt   öz ehtiyaclarının təminatını fantaziyalarda   axtarmağa üstünlük 
verir (daxili  ğərğinlik); 
3) subyekt kənarda durmağa meyllidir. 
Şəkli  vərəqin  tam  mərkəzində    çəkmək    -  müdafiəsizlik  və    rigidlik 
(düzxətlilik). Psixi müvazinəti saxlamaq üçün  qayğıkeĢ  nəzarətə ehtiyac. 
Şəkli  mərkəzdən  aşağıda  yerləşdirmək.  ġəkil  vərəqin  mərkəzinə    nisbətən  
aĢağı  olduqca: 
1)
 
Subyekt  özünü  narahat  və təhlükədə  hiss  edir  və  bu  onda 
depressiv əhvali-ruhiyyə  yaradır.  
2)
 
Subyekt  özünü reallıqda  məhdudlaĢdırılmıĢ, buxovlanmıĢ kimi hiss 
edir. 
 
Şəkli vərəqin solunda yerləşdirmək  - keçmiĢə iĢarədir, impulsivliyi göstərir. 
Şəkli    vərəqin  sol  yuxarı  küncündə  yerləşdirmək  -      yeni    təəssüratlardan 
qaçınmaq  meyli. KeçmiĢə  qayıtmaq  və ya  fantaziyalara dalmaq arzusu. 
Şəkli vərəqin  sağ   yarısında yerləşdirmək – subyekt  intellektual sahələrdə  
həzz    axtarmağa    meyllidir.  Öz  davranıĢına    nəzarət  edir.  Diqqəti 
gələcəkdədir. 
Şəkil  vərəqin  sol  küncündən  kənara  çıxıb  –  keçmiĢə  taxılıb  qalmaq  və 
gələcəkdən  qorxmaq.  Azad,  səmimi  emosional  təəssüratlardan  həddindən 
çox narahat olmaq.  
Vərəqin  sağ küncündən  kənara çıxmaq –   keçmiĢdən  can  qürtarmaq üçün  
gələcəyə  ―qaçıb  getmək‖ arzusu. Azad, açıq təəssüratlardan qorxmaq. Sərt 
nəzarəti qoruyub saxlamaq meyli. 
Vərəqin yuxarı  kənarından  çəxmaq  -  diqqəti  təfəkkürdə   və   subyektin 
real həyatda keçirmədiyi həzzlərin mənbəyi kimi fantaziyada cəmləmə. 
Konturlar çox düzdür -  rigidlik. 
Həmişə  istifadə    olunan  eskiz  konturu  -    yaxĢı    halda    xırdaçılıq,  dəqiqliyə  
meyl, pis halda isə  dəqiq mövqe tutmaq qabiliyyətinin olmaması. 
 
―Ev‖ testindəki  Ģəklin iĢlənilməsi  sxemi: 
 
№№ 
Qeyd olunan əlamət 
1.
 
  Sxematik   təsvir 
2.
 
  DetallaĢdırılmıĢ   təsvir 
3.
 
  Metaforik  təsvir 
4.
 
  ġəhər  evi 
5.
 
  Kənd evi 
6.
 
  Ədəbi  süjetdən  və ya nağıl  süjetindən  götürülmüĢ 
7.
 
  Pəncərələrin  olması və miqdarı 

---