Ümumi məlumat
|
Fənnin adı, kodu və kreditlərin sayı
|
HIST218, Azərbaycan mühacirət tarixi, (3 kredit)
|
Departament
|
“Tarix və Arxeologiya” departamenti
|
Proqram (bakalavr, magistr)
|
Bakalavr
|
Tədris semestri
|
Payız 2013
|
Fənni tədris edən müəllim (lər)
|
Nəsiman Yaqublu
|
E-mail:
|
nasiman_yagublu@mail.ru
|
Telefon:
|
(050) 331 36 32
|
Mühazirə otağı/Cədvəl
|
III gün– 15:10-16:30, 16:40-18:00
|
Məsləhət saatları
|
|
Prerekvizitlər
|
|
Tədris dili
|
Azərbaycan dili
|
Fənnin növü
(məcburi, seçmə)
|
Məcburi
|
Dərsliklər və əlavə ədəbiyyat
|
Əsas dərsliklər:
-
Yaqublu N. Məmməd Əmin Rəsulzadə. Bakı, 1991.
-
İbrahimli X. Azərbaycan Siyasi Mühacirəti. Bakı, 1996.
-
Yaqublu N. Azərbaycan – Polşa əlaqələrində M. Ə. Rəsulzadənin rolu. Bakı, 2007.
-
Azərbaycan Mühacirət irsi. (Tərtib edəni və redaktoru N. Yaqublu). Bakı, 2010.
-
Yaqublu N. Məhəmməd Əmin Rəsulzadə Ensiklopediyası. Bakı, 2013.
Əlavə dərsliklər, vəsaitlər və elmi monoqrafiyalar:
6.Məmmədzadə M. B. Milli Azərbaycan Hərəkatı. Bakı, 1992.
7.Həsənova Ş. Mühacirət irsindən səhifələr. Bakı, 1993.
8.Yaqublu N. Azərbaycan legionerləri. Bakı, 2002.
9.Yaqublu N. Əbdürrəhman Fətəlibəyli Düdənginski. Bakı, 2008.
10.Balayev A. Məhəmməd Əmin Rəsulzadə (rus dilində). Moskva, 2010.
11.Azərbaycan Mühacirət İrsindən (tərtibatçı C. İsakov). Moskva, 2011.
12.Polşadakı Azərbaycan siyasi mühacirət irsindən (tərtibatçı V. Quliyev). Moskva, 2011.
13.Həsənli C.Tarixi şəxsiyyətlərin tarixi.B. 2013.
Kitabları Universitetin kitabxanasından və “Tarix və Arxeologiya departamenti”ndən əldə etmək olar.
İnternet saytları
www.azerbaijan.az; www.aztarix.azeriblog.com;
www.azerbaycanli.org www.history.az
|
Tədris metodları
|
Mühazirə
|
Tədris prosesində aşağıdakılar nəzərdə tutulur:
-
mühazirələr
-
mövzu ətrafında müzakirələr
-
xəritələr, video və digər əyani materiallardan istifadə
|
Qrup müzakirəsi
|
Praktiki tapşırıqlar
|
Praktiki məsələnin təhlili
|
Digər
|
Qiymətləndirmə
|
Komponentləri
|
Tarix/son müddət
|
Faiz (%)
|
Aralıq imtahanı
|
Sentyabr və oktyabr aylarında keçirilən dərslər əsasında noyabr ayında imtahan verilir.
|
35 bal
|
Praktiki məsələ
|
|
|
Fəallıq
|
Dərslərdə, diskussiyalarda, prezintasiyalarda və elmi seminarlarda iştirak etmək
|
10 bal
-
Dərs müddətində diskusiyalarda iştirak - 5 bal;
-
Esse vən prezentasiya mövzusu ilə çıxış etmək (mövzuların siyahısı əlavə olunur) - 15 bal.
Prezentasiya mövzularının siyahısı:
-
1920-ci ilin 27 Aprel işğalından sonra azərbaycanlı siyasi xadimlərin və ziyalıların Türkiyədə məskunlaşması.
-
Azərbaycan Mühacirət Mətbuatının ilk orqanı olan “Yeni Qafqasiya” jurnalının nəşrə başlaması.
-
Azərbaycanlı mühacirlərin yeni mətbuat orqanları olan “Azəri-Türk” və “Odlu Yurd” jurnallarını nəşr etməsi.
-
“Prometey” təşkilatının yaranması, Polşada və Fransada fəaliyyətə başlaması.
-
Türkiyənin İstanbul şəhərində azərbaycanlı mühacirlərin “Bildiriş” qəzetini və “Azərbaycan Yurd Bilgisi” jurnalını nəşr etməsi.
-
Türkiyədə azərbaycanlı mühacirlərin siyasi fəaliyyətinin qadağan edilməsi.
-
Azərbaycanlı siyasi mühacirlərin Almaniyada fəaliyyəti.
-
Azərbaycan legionerlərinin mətbuat orqanı.
-
“Azərbaycan” jurnalının Türkiyədə nəşri.
-
Azərbaycan mühacirətinin tanınmış xadimləri.
Bax: *Yazı işinə aid qaydalar
|
Tapşırıq və testlər
|
|
|
Kurs işi (Layihə)
|
|
|
Prezentasiya/Qrup müzakirə
|
|
|
Final imtahanı
|
Noyabr və dekabr aylarında keçirilən mövzular əsasında yanvar ayında final imtahan verilir.
|
45 bal
|
Digər
|
|
|
Yekun
|
|
100 bal
|
Kursun təsviri
|
|
Kursun məqsədləri
|
Fənnin məqsədi
Azərbaycan Mühacirət tarixi kursu 1920-1991-ci illəri əhatə edir. Azərbaycan milli istiqlalı uğrunda mübarizə aparmış, Türkiyədə və Avropanın ayrı –ayrı ölkələrində yaşamış dövlət və mətbuat xadimlərimizin fəaliyyətinin öyrənilməsi çox əhəmiyyətlidir. Məlum olduğu kimi, Avropada və Türkiyədə yaşamış azərbaycanlı mühacirlər bu ölkələrdə ciddi siyasi fəaliyyət göstərmələ yanaşı, eyni zamanda çoxlu sayda qəzet və jurnallar, kitablar nəşr edərək Azərbaycanın azadlıq mücadiləsini yürütmüşlər. Bu mənada M.Ə.Rəsulzadənin, Ə.M.Topçubaşovun, C.Hacıbəylinin, M.B.Məmmədzadənin, Ə.F.Düdənginskinin irsinin öyrənilməsi ilə XX əsr Azərbaycan tarixinin tədrisi daha da məzmunlu olur.
|
Tədrisin (öyrənmənin) nəticələri
|
Fənnin tədrisinin nəticəsi
Fənnin ümumi tədrisi prosesində tələbələrdə:
-
Azərbaycan tarixi haqqında bitkin, dolğun və obyektiv təsəvvür yaranacaq
-
Azərbaycanın istiqlalı uğrunda aparılan ümumi siyasi mübarizə haqqında geniş bilgilər əldə ediləcək. Vətən tarixinə, mədəniyyətinə, mənəvi dəyərlərinə sevgi və hörmət hissini daha da artıracaq və vətənpərvərlik ruhunu daha da yüksəldəcəkdir
Qazanılmış təcrübə
-
tarixi hadisələrin analizi
-
tarixi hadisələrə tənqidi və obyektiv yanaşma
-
Azərbaycanın mədəni-tarixi inkişaf mərhələlərinin araşdırılması və Azərbaycanın müasir dövrdə dünya miqyasında rolu və yerinin müəyyənləşdirilməsi.
|
Qaydalar (Tədris siyasəti və davranış)
|
Qaydalar
Davamiyyət
Tələbələrin bütün dərslərdə iştirakı vacibdir. Tələbələr müəyyən səbəblərdən dərslərin buraxılması (xəstəlik, ailə vəziyyəti və s.) haqqında məlumatı fakültə dekanlığına təqdim etməlidirlər. 20%-dən artıq dərs buraxan tələbələr imtahana buraxılmır.
Dərsə gecikmələr və ya digər dərs pozuntuları
Dərsə 5 dəqiqədən artıq gecikən tələbə dərsə buraxılmır. Buna baxmayaraq, tələbə ikinci dərs saatına buraxıla bilər.
Yoxlama işi
Müəllimə və dekanlığa qabaqcadan məlumat verilən səbəblərdən yoxlama işində iştirak etməyən tələbə yoxlama işini növbəti həftədə yaza bilər.
İmtahanlar
Tələbənin imtahanda iştirakı və ya imtahanın buraxılması ilə bağlı bütün məsələlər fakültə rəhbərliyi tərəfindən həll olunur.
Aralıq və yekun imtahanı mövzuları tələbələrə imtahandan öncə verilir. Aralıq imtahanının sualları yekun imtahanında təkrarlanmırlar.
İmtahan qaydalarının pozuntuları
Aralıq və yekun imtahanları vaxtı tələbə tərəfindən imtahanın gedişini pozmaq və köçürülmələr qadağandır. Bu qaydaya riayət etməyən tələbələrin imtahan işi ləğv olunur və tələbə 0 (sıfır) qiymət ilə imtahandan kənarlaşdırılır.
Fənni bitirmək qaydası
Universitənin qaydalarına müvafiq olaraq kursu bitirmək üçün ümumi müvəffəqiyyət faizi 60% və yuxarı hesab edilir. Kəsiri olan tələbə bu fənni növbəti semestr və ya növbəti il təkrarən götürə bilər.
Tələbələrin davranış qaydaları
Dərs zamanı dərs prosesini pozmaq və etik qaydaları pozmaq qadağandır. Həmçinin tələbələr arasında icazəsiz müzakirələr və mobil telefonlardan istifadə qadağandır.
|
Cədvəl (dəyişdirilə bilər)
|
Həftə
|
Tarix
(planlaşdırılmış)
|
Fənnin mövzuları
|
Dərslik/Tapşırıqlar
|
-
|
4
18.09.2013
|
Giriş. Tələbələri Azərbaycan tarixi fənninin iş proqramı və onların qarşısında duran vəzifələri ilə tanış etmək. Azərbaycan mühacirət tarixinədək bəhs edir, onun analizi, öyrənilməsi, başlıca dövrləri, tarixi qaynaqlar.
|
1.
|
-
|
4
25.09.2013
|
1920-ci ilin 27 Aprel işğalından sonra azərbaycanlı siyasi xadimlərin və ziyalıların Türkiyədə məskunlaşması. Azərbaycanın görkəmli xadimi M. Ə. Rəsulzadənin başçılığı ilə təşkilatlanma prosesinin başlanması və Milli Mərkəzin yaranması.
|
2.
|
-
|
4
2.10.2013
|
Azərbaycan Mühacirət Mətbuatının ilk orqanı olan “Yeni Qafqasiya” jurnalının nəşrə başlaması. Jurnalda M.Ə.Rəsulzadənin proqram xarakterli “Atəş çalan Prometey” məqaləsinin təhlili. “Yeni Qafqasiya”da nəşr edilən yazıların ümumi təsnifatının aparılması.
|
4.
|
-
|
4
9.10.2013
|
Azərbaycanlı mühacirlərin yeni mətbuat orqanları olan “Azəri-Türk” və “Odlu Yurd” jurnallarını nəşr etməsi. Bu jurnalların əsas fəaliyyət proqramının açıqlanması. Bu jurnallarda 27 Aprel işğalı və 28 May İstiqlalı ilə əlaqədar tarixi məqalələrin nəşr edilməsi.
|
1.
|
-
|
4
16.10.2013
|
“Prometey” təşkilatının yaranması, Polşada və Fransada fəaliyyətə başlaması. Azərbaycanlı mühacirlərin “Prometey” təşkilatının tədbirlərində fəallığı.
|
5.
|
-
|
4
23.10.2013
|
Türkiyənin İstanbul şəhərində azərbaycanlı mühacirlərin “Bildiriş” qəzetini və “Azərbaycan Yurd Bilgisi” jurnalını nəşr etməsi. Bu mətbuat orqanlarında Azərbaycanda sovet rejiminə qarşı olan silahlı üsyanlar haqqında məlumatların verilməsi. Azərbaycanın tarixi mədəniyyəti, faktları ilə bağlı yazıların təhlili.
|
6,7.
|
-
|
4
30.10.2013
|
Türkiyədə azərbaycanlı mühacirlərin siyasi fəaliyyətinin qadağan edilməsi. Siyasi mühacirlərin Avropa ölkələrində fəaliyyət göstərmək məcburiyyətində qalması.
|
10.
|
Aralıq imtahanı
|
-
|
4
6.11.2013
|
Azərbaycanlı siyasi mühacirlərin Almaniyada fəaliyyəti. Burada onların “Qurtuluş” jurnalını, “İstiqlal” qəzetini nəşr etməsi. Azərbaycanı tarixi, mədəniyyəti ilə bağlı Almaniyada nəşr edilən kitablar.
|
5.
|
-
|
4
13.11.2013
|
Polşa Respublikasında azərbaycanlı mühacirlərin fəaliyyəti.
|
3, 7.
|
-
|
4
20.11.2013
|
Azərbaycanlı mühacirlərin Avropada yaratdıqları təşkilatlar və nəşr etdikləri kitablar.
|
4, 12.
|
-
|
4
27.11.2013
|
Azərbaycan legionerlərinin fəaliyyəti.
|
8, 9.
|
-
|
4
04.12.2013
|
İkinci Dünya müharibəsindən sonra azərbaycanlı mühacirlərin Türkiyədə fəaliyyəti.
|
1, 12.
|
-
|
4
11.12.2013
|
İkinci Dünya müharibəsindən sonra azərbaycanlı mühacirlərin Avropada fəaliyyəti.
|
11, 2.
|
-
|
4
18.12.2013
|
Azərbaycanlı mühacirlərin soyuq müharibə dövründə beynəlxalq tədbirlərdə iştirakı.
|
1, 5.
|
-
|
4
25.12.2013
|
Azərbaycan mühacirətinin tanınmış xadimləri.
|
12,13.
|
|
|
Final imtahanı
|
|