Azərbaycan Memarlıq və İnşaat Universiteti



Yüklə 1,31 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə9/18
tarix13.03.2022
ölçüsü1,31 Mb.
#84473
növüDərs
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   18
ELEKTRİK MAŞINLARI - 2

 

 

 

Asinxron mühərikinin surətinin tənzimi  

 

Görülən işin texnalogiyasından asılı olaraq bəzi dəzgahlar və avadanlıqlar dəyişən 

surətlə işləməli olur. Bu məqsədlə dəzgahlarda surətin tənzim olunmasında surətlər 



 

17 


 

qutusundan istifadə olunur.Asinxron mühərrikinin rotorunun dövrlər sayı aşağıdakı 

ifadə ilə təyin olunur. 

 

 



𝑛

2

=   𝑛



1

(1 − 𝑠)


 = 

60

𝑓1



𝑝

1

(1 − 𝑠)



 

 

Bu  ifadədən  görürük  ki,  rotorun  dövrlər  sayı  şəbəkə  gərginliyinin  tezliyi 



𝑓

1

 



statorun dolağının cütbqütblər sayı p

1

  və  rotorun  surətinin  tənzim  etmək  üçün  bu 



üç  kəmiyyətdən  birini  dəyişmək  lazımdır.Surətinin  tənzim  olunmasının 

üsullarından biri tezlik çeviricilərindən istifadə olunmasıdır. Bu üsulla surəti səlist 

tənzim  etmək  mümkündür.  Hal  hazırda  teristorlu  tezlik  çeviriciləri  biq  olunur. 

Həmin  üsulun  çatışmayan  cəhəti  çevirici  qurğunun  ölçülərinin  mühərrikin 

ölçülərinə müvafiq olmasıdır. Şəkildə surətin dəyişdirilmə üsulunun sxemi verilib. 

Surətin  tənzim  olunmasının  ikinci  üsulu  stator  dolağının  cüt  qütblər  sayının 

dəyişdirilməsi  üsuludur.  Bu  üsuldan  statorun  faza  dolağı  yarım  fazalara  bölünür. 

Həmin  yarım  fazalar  bir  –  biri  iləcardıcıl  və  ya  paralel  birləşdirilir.  Paralel 

birlşmədə surət iki dəfə böyük alınır. Surəti geniş diapazonda tənzim etmək üçün 

stator nüvəsində ikinci bir dolaq götürülür    o da yarım fazalara bölünür. Nəticədə 

surəti 8000,1500,1000,750 qiymətlərdə dəyişmək olur. Paralel birləşmədə surət iki 

dəfə  böyük  alınır.  Surəti  geniş  diapazonda  tənzim  etmək  üçün  stator  nüvəsində 

ikinci  bir  dolaq  götürülür  o  da  yarım  fazalara  bölünür.Nəticədə  surəti 

8000,1500,1000,750 qiymətlərdə  dəyişmək mümkün olur. 



 

Surətin  tənzim  olunmasının  ikinci    üsulu    stator  dolağının  cüt  qütblər  sayının 

dəyişdirilməsi  üsuludur.  Bu  üsuldan,  statorun  fəza  dolağı  yarım  fazalara  bölünür. 

Həmin  yarım  fazalar  bir-biri  ilə  ardıcıl  və  ya  paralel  birləşdirilir.  Paralel 

birləşmədə  sürət  iki  dəfə  böyük  alınır.  Sürəti  geniş  diapazonda    tənzim  etmək 

etmək  üçün    stator  nüvəsində  ikinci  bir  dolaq  götürülür  o  da  yarım  fazalara 

bölünür. Nəticədə sürəti 3000,1500,1000,750 qiymətlərdə dəyişmək mümkün olur.  

 



 

18 


 

 

Surətin  tənzim  olunmasının  üçüncü  üsulu  sürüşmənin  dəyişdirilməsi  üsuludur.Bu 



üsul  yalnız  fəza  rotorlu  asinxron  mühərriklərdətədbiq  olunur  .Bunun  üçün  rotor 

dolağınasurətin  tənzimləyən  reostat  qoşulur  .Reostat  daima  rotor  dövrəsində 

olduğu üçün və ondan cərəyan axdığı üçün onun konstruksiyası işə salıcı reostata 

nisbətən möhkəm olmalıdır. Şəkildə belə tənzimlənmə üsulunun sxemi göstərilib 

 

 

Bu  üsulun  çatişmayan  cəhəti  elektrik  enerjisinin  1-ci  hissəsinin    tənzimləyici 



reostatda  itməsidir.Asinxron  mühərriklərdə  çox  vaxt  fırlanması  istiqamətini 

dəyişmək  lazım  gəlir  buna  mühərrikin  reversləşdirilməsidir.Bunu  yerinə  yetimık 

üçün fazalardan birinin yerini digəriylə dəyişmək lazimdır. 


Yüklə 1,31 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   18




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə