Azərbaycan döVLƏt neft və SƏnaye universiteti



Yüklə 74,95 Kb.
Pdf görüntüsü
tarix05.02.2018
ölçüsü74,95 Kb.
#25148


 

 



AZƏRBAYCAN DÖVLƏT  NEFT VƏ   SƏNAYE  UNİVERSİTETİ 

 

 

 

 

 

 

“TƏSDİQ EDİRƏM” 

 

ADNSU-nun Elm və texnika işləri üzrə  

prorektoru, g.-m.e.d. 

                                                                                           RAUF    ƏLİYAROV 

“______” ___________  2017-ci il                 

 

 



 

 

 



 

3306.01 “Elektrotexnika və elektrotexnika mühəndisliyi” ixtisası 

üzrə doktoranturaya qəbul İmtahanı  

 

 



 

PROQRAMI 

 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

Bakı 2017 

 

 



 

 



Dokturanturaya  qəbul  olmaq  istəyən  magistr,  elektrik  dövrələrinin  analizi  və 

hesablanması, 

Transformatorlar,asinxron  mühərriklər,  sinxron  generatorlar  və  elektrik  intiqalı 

haqqında aşağıda göstərilən həcmdə biliklərə malik olmalıdır : 

        -sabit  və 

dəyişən  cərəyanlı  elektrikdövrələrinəzəriyyəsininəsasları  – 

toplanmışparametrlixəttielektrikdövrələrininelementləri, 

qanunlarıvəhesablanmametodları;elektrik  dövrəsində  rezonans  halisələri;  üçfazalı 

elektrik  dövrələri;qeyri-sinusoidal  cərəyanlı  elektrik  dövrələri;  qeyri-xəttielektrik 

dövrələrininelementləri,  xüsusiyyətlərivəhesablanmametodları;maqnit  dövrələrinin 

xüsusiyyətləri , qanunları və hesablanma metodları;transformatorların quruluşu , iş 

prinsipi  ,  riyazi  modeli  ,vektor  diaqramı  ,yüksüz  işləmə  və  qısa  qapanma 

rejimləri;üçfazalı transformatorlar və ölçü transformatorları;asinxron mühərriklərin 

quruluşu  və  iş  prinsipi;rejimləri;əvəz  sxemləri;riyazi  modeli;birfazalı  və  ikifazalı 

asinxron 

mühərriklər;sinxron 

maşınların 

quruluşu,iş 

prinsipi,rejimləri,gərginliklərinin  tənlikləri  və  vektor  diaqramları,xüsusi  tipli 

sinxron 


maşınlar;elektrik 

intiqalının 

hərəkət 

tənlikləri,qızması 

və 

soyudulması;intiqal mühərriklərinin iş reıbmləri ,güclərinin və tiplərinin seçilməsi. 



 

 

 



Proqramın quruluşu 

 

1.Giriş 

 

2.Sabit cərəyanlı elektrik dövrələri 

 

Elektrikdövrələrininəsasanlayışlarıvəelementləri. 



Elektriksxemləri. 

Elektrikcərəyanı, 

gərginlikvəelektrikhərəkətqüvvəsi 

(e.h.q.). 

Bukəmiyyətlərinşərtimüsbətistiqamətləri,  işarələrivəvahidləri.  İkiqütblülər  – 

mənbələrvəişlədicilər. 

E.h.q. 

mənbələri, 



cərəyanmənbələri, 

rezistiv, 

induktivvətutumelementləri. 

 

Kirxhofqanunları. 



AktivdövrəhissəsivəonunüçünOmqanunu.Elektrik 

dövrələrinin hesablanması metodları:Kirxhof qanunlarının bilavasitə tətbiqi;kontur 

cərəyanları  metodu;düyün  potensialları  metodu;qondarma  metodu;  ekvivalent 

generator metodu. 

 

3. Birfazalısinusoidalcərəyanlıelektrikdövrələri 

 

Sinusoidaldəyişəne.h.q., 



gərginlik, 

cərəyanvəonlarıxarakterizəedənparametrlər. 

Sinusoidale.h.q. 

hasiledənmaşıngeneratorununsxematikişprinsipi. 

Sinusoidalkəmiyyətlərinortavətəsirediciqiymətlərivəonlarıölçəbiləncihazlar.Sinusoi

dalcərəyanlarınmüqavimətdən, 

induktivlikdənvətutumdankeçməsivəonlarınvektorvədalğadiaqramları.  Ardıcılr,  L, 

Cdövrəsinintriqonometrikvəkompleksmetodlarlaanalizi.Vektorvədalğadiaqramları. 

Müqavimətlər  –  aktiv,  induktiv,  tutum,  tam,  reaktivvəkompleksmüqavimətlər. 

Müqavimətlərüçbucaqları. 




 

 



 

Paralelr,  L,  Cdövrəsinintriqonometrikvəkompleksmetodlarlaanalizedilməsi. 

Vektorvədalğadiaqramları.  Keçiriciliklər  –  aktiv,  induktiv,  tutum,  tam, 

reaktivvəkomplekskeçiriciliklər. 

Keçiriciliklərüçbucaqları. 

Gərginlikləcərəyanarasındafazalarfərqi. 

Passivikiqütblününməlumolangərginlikvəcərəyanaəsasənparametrlərininvəəvəzsxe

mlərinintapılması. 

İkiqütblününcərəyanvəgərginliyininaktivvəreaktivtoplananlarıvəonlarınaniqiymətlə

ri.  Sinusoidalcərəyanınani,  aktiv,  reaktiv,  tamvəkompleksgücləri.  Gücəmsalı. 

Güclərüçbucaqlarıvəgüclərbalansı. 

Mənbədənişlədiciyəmaksimumaktivvətamgücötürməşərtləri. 

Topoqrafikvektordiaqramıqurmaqladövrəninişininanalizi. 

 

4. Elektrikdövrələrindərezonans 

Ardıcıldövrədəbaşverəngərginliklərrezonansı..Ardıcılrezonanskonturununtezlikxara

kteristikalarıvərezonansəyriləri. 

Konturunkeyfiyyətəmsalı, 

xarakteristikmüqaviməti, 

buraxmazolağıvəpozuntuları. 

Paraleldövrədəbaşverəncərəyanlarrezonansı. 

Realvəidealrezonanskonturları. 

Rezonansınpraktikiəhəmiyyəti.  

 

5. İnduktivrabitəlidövrələr 

 

İnduktivrabitəlielementlər. 



Rabitəəmsalı. 

Qarşılıqlıinduksiyae.h.q.-si, 

eyniadlısıxaclaranlayışı, 

qarşılıqlıinduktivlikvəqarşılıqlıinduksiyamüqaviməti. 

Düzvəəksardıcılbirləşmişinduktivrabitəlidövrələrinmüqayisəlihesabatıvəvektordiaqr

amı. 


Tutumeffektininizahı. 

Paralelbirləşmişinduktivrabitəlidövrələrinhesabı. 

İnduktivrabitəninekvivalentelektrikrabitəsiiləəvəzedilməsivəonunverəbiləcəyiüstünl

ük. İnduktivrabitəlielementlərarasındamaqnitsahəsivasitəsiləenerjininötürülməsi. 

 

6. Qeyri-sinusoidalcərəyanlıdövrələr 

 

Qeyri-sinusoidale.h.q., 



gərginlikvəcərəyanlarhaqqındamülahizələr. 

Periodikqeyri-sinusoidalkəmiyyətlərintriqonometriksıralaraayrılması. 

Periodikdəyişənqeyri-sinusoidale.h.q., 

gərginlikvəcərəyanınmaksimal, 

təsiredicivəortaqiymətləri. 

Periodikqeyri-

sinusoidalkəmiyyətlərixarakterizəedənəmsallar.Qeyri-

sinusoidalcərəyanlıdövrələrinhesablanması. 

Qeyri-

sinusoidalcərəyanlıdövrələrdəgüclər. Qeyri-sinusoidalcərəyanlıdövrələrdərezonans. 



 

7. Üçfazalıdövrələr 

 

Çoxfazalımənbələrvədövrələrhaqqındaanlayış.  Üçfazalıdövrələrinüstünlüyü. 



Üçfazalıdövrələrdəulduzvəüçbucaqbirləşmişmənbəvəişlədicilərinxüsusiyyətləri. 

Simmetrikvəqeyri-simmetriküçfazalıdövrələrinhesablanmasıvəvektordiaqramları. 

Üçfazalıdövrələringüclərivəbudövrələrdəgücünölçülməsi. 

Çoxfazalıcərəyanlarınyaratdıqlarıfırlananmaqnitsahələri. 

 

 

8. Xəttielektrikdövrələrindəkeçidprosesləri. 




 

 



 

Keçidproseslərininəmələgəlməsininsəbəblərivəkommutasiyaqanunları. 

Keçid, 

qərarlaşmışvəsərbəstrejimlərininfərqləndirilməsi. 



 

r, 


Ldövrəsindəkeçidprosesləri.  r,  Cdövrəsindəkeçidprosesləri.  Budaqlanmamışr,  L, 

Cdövrəsindəkeçidprosesləri – aperiodik, kritikvərəqsiproseslər.   

 

9.Sabit cərəyanlı qeyri-xəttielektrikdövrələri 

 

Qeyri-xəttielementlər, 



qeyri-xəttielementlərinxarakteristikaları, 

statikvədinamik  müqavimətləri,  ekvivalent  sxemləri.  Sabitcərəyanlı  ardıcıl, 

paralelvəqarışıqbirləşmişelementlərdənibarət  qeyri-xətti  dövrələrinqrafiki  metodla 

hesablanması. 

MaqnitdövrələrivəonlarüçünOmvəKirxhofqanunları. 

Budaqlanmayanvəbudaqlanmışmaqnitdövrələrininhesablanması. 

 

10.Dəyişəncərəyanlıqeyri-xətti elektrik dövrələri 

 

Dəyişən  cərəyan  və  gərginlikli  qeyri-xətti  eleövrələrdəmentlərin  xassələri  , 



hesablanması metodları.Qeyri-xətti dövrələrdə ferrorezonans hadisələri. 

 

11.Transformatorlar 

           Transformatorun  quruluşu  ,  iş  prinsipi  ,  riyazi  modeli  ,  əvəz  sxemi  , 

yüksüzişləmə 

və 

qısaqapanma 



rejimləri. 

Üçfazalı 

transformatorlar 

avtotransformatorlar və ölçü transformatorları. 



 

12.Asinxron mühərriklər 

Asinxron mühərriklərin quruluşu , işprinsipi , dolaqlarının e.h.q-ləri , m.h.q-ləri və 

maqnit  selləri  ,  riyazi  modeli  və  ekvivalent  sxemi.  Asinxron  mühərriklərin  iş 

rejimləri və sürətinin tənzimlənməsi. Bir və iki fazalı asinxron mühərriklər. 

 

 

13.Sabit cərəyan mühərrikləri 



            Sabit  cərəyan  mühərriklərinin  quruluşu  və  iş  prinsipi.  Sabit  cərəyan 

mühərriklərinin  

xarakteristikaları:ardıcıl, paralel və qarışıq təsirlənən sabit cərəyan mühərriklərinin 

xarakteris  -tikaları.  Ardıcıl  və  paralel  təsirlənən  sabit  cərəyan  mühərriklərinin 

tormoz rejimi. 

 

14.Sinxron maşınlar 

           Sinxron  maşınların  quruluşu  ,  iş  prinsipi  ,  stator  dolaqlarının  gərginlikləri 

üçün  tənlikləri  və  vektor  diaqramı.Sinxron  maşının  gücü  ,  fırlandırıcı  momenti 

,sinxron  mühərrikin  işə  buraxilması  və  güc  əmsalının  tənzimlənməsi.  Avtomatika 

qurğularının sinxron mühərrikləri (reaktiv , histerezis və addımlayıcı mühərriklər ). 

 

 



 

15.Elektrik intiqalının əsasları 


 

 



           Elektrik  intiqalının  hərəkət  tənliyi  ,  sürətinin  tənzimlənməsi  ,  mühərrikinin 

qızması və soyudulması , mühərrikinin gücünün və tipinin seçilməsi. 

 

 

 



 

                  Informatik-metodik təminat 

1.Электротехника: учебник для вузов/А.С. Касаткин, М.В. Немцов. – 10-е (9-

е) изд., стер.– М.: Издательский центр «Академия», 2007 (2005) . – 544с. 

2.  Усольцев  А.А.  Общая  электротехника:  Учебное  пособие.  –  СПб:  СПбГУ 

ИТМО, 2009. – 301 с. 

3.    К.Гулузадя,  М.Аьамяммядов,  Н.Ахундов,  Р.Бабайев,  Ъ.Ясэяров. 

Електротехника,  електрикаваданлыьывясянайеелектроникасы.  Маарифняшриййаты, 

Бакы, 1977, 435 сящ. 

 

4.S.M.Tağızadə  ,  S.B.  Yusifov  Elektrotexnikanın  əsasları.  I hissə. Dərslik.  Bakı  , 



2015,-273 s.  

 

 



5.Гулийев H.М., Таьызадя С.М. Електрик дювряляри нязяриййясинин ясаслары. Дярслик. 

Бакы: «Маариф», 1997, -280с 

 

 

 



 

“Elektroenergetika” kafedra  

Müdiri, dosent                                                    

 

 



A.Q.Əliyev 

 

Tərtib  edən  dosent                                                                                          S.M.Tağızadə                        




 

 



3306.01 “Elektrotexnika və elektrotexnika mühəndisliyi “ 

ixtisası üzrə doktoranturaya qəbul imtahanının sualları 

 

1.Elektrik dövrələrinin əsas qanunları  



2.Sinusoidal cərəyanlı dövrələrin hesablanmasinin triqanometrik  

və kompleks amplitudlar metodu 

3.Om və Kirxhof qanunlarının kompleks şəkildə ifadələri 

4.Elektrik dövrələrinin ekvivalentləşdirilməsi 

5.Mürəkkəb elektrik dövrələrinin hesablanması metodları: 

a). Kontur cərəyanları metodu; 

b). Düyün potensialları metodu; 

c). Qondarma metodu; 

d). Ekvivalent generator metodu. 

6.İnduktiv rabitəli dövrələrdə ardıcıl və paralel birləşmələr 

7.Periodik dəyişən qeyri-sinusoidal funksiyanın sonsuz 

triqanometrik sıraya ayrılması və elektrik dövrəsinin harmonik 

analizi 

8.Üçfazalı dövrələrin xüsusiyətləri ,simmetrik və qeyri- 

simmetrik rejimlərinin hesablanması 

9.Elektrik dövrələrinin güclərivə güc əmsalı .Üçfazalı və qeyri- 

sinusoidal cərəyanlı dövrələrdə güclər  

10.Ardıcıl birləşmiş qeyri-xətti elementlərdən ibarət sabit  

cərəyanlı dövrənin qrafiki hesablanması 

11.Budaqlanmayan maqnit dövrəsinin hesablanması 

12.Budaqlanmış maqnit dövrəsinin hesablanması 

13.Ferromaqnit nüvəsi olan sarğacın vektor diaqramı və əvəz  

sxemi 

14. Ferromaqnit nüvəsi olan transformatorun vektor diaqramı və  



əvəz sxemi 

15.R,L dövrəsində keçid prosesləri 

16.R,C dovrəsində keçid prosesləri 

17.R,L,C dövrəsində keçid prosesi(aperiodik proses) 

18.Kondensatorun rəqsi proseslə boşalması 

19.Transformatorun quruluşu , iş prinsipi və riyazi modeli 

20.Transformatorun əvəz sxemi və vektor diaqramı 

21.Transformatorun yüksüz işləmə və qısa qapanma rejimləri,  

xarici xarakteristikası 

22.Üçfazalı transformatorlar və ölçü transformatorları 

23.Fırlanan maqnit sahələri 

24.Asinxron mühərriklərin quruluşu, iş prinsipi, dolaqlarının  

e.h.q-si , m.h.q-si və maqnit selləri 

25.Asinxron mühərriklərin tənlikləri və əvəz sxemi 

26.Asinxron mühərriklərin işə buraxılması və sürətinin 

tənzimlənməsi 




 

 



27.Birfazalı və ikifazalı asinxron mühərriklər 

28.Sabit cərəyan mühərriklərinin quruluşu və iş prinsipi 

29.Paralel təsirlənən sabit cərəyan mühərriklərinin  

xarakteristikaları 

30.Paralel təsirlənən sabit cərəyan mühərriklərinin tormoz rejimi 

31.Sinxron maşınların quruluşu və iş prinsipi 

32.Sinxron maşınların stator dolaqlarının gərginlikləri üçün 

yazılmış tənliklər və vektor diaqramı 

33.Avtomatik idarəedici qurğuların sinxron mühərrikləri 

34.Elektrik intiqalının hərəkət tənliyi və sürətinin tənzimlənməsi 

35.Elektrik intiqalı üçün mühərrikin gücünün və tipinin  seçil- 

məsi 


 

 

“Elektroenergetika” kafedrasının 



 müdiri dosent                                                        A.Q.Əliyev 

 

 Tərtib edən dosent                                                 S.M.Tağızadə 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 




 

 



Вопросы экзамена по приему для специальности 

3306.01 “Электротехника и электротехническая инженерия“ 

 

1.

 



Основные законы электрических цепей 

2.

 



Тригонометрический  и  комплексный  методы  расчёта  цепей 

синусоидального тока 

3.

 

Выражения законов Ома и Кирхгофа в комплексной форме 



4.

 

Эквивалентирование электрических цепей 



5.

 

Методы расчёта сложных электрических цепей: 



а) Метод контурных токов;  

б) Метод узловых потенциалов;  

в) Метод наложения;  

г) Метод эквивалентного генератора 

6.

 

Последовательное  и  параллельное  соединения  индуктивно  связанных 



элементов электрической цепи 

7.

 



 Разложение 

периодической 

несинусоидальной 

кривой 


в 

тригонометрический ряд и цепи несинусоидального тока 

8.

 

 Некоторые  свойства  трехфазных  цепей  с  различными  схемами 



соединений  и  расчёт  симметричных  и  несимметричных  режимов 

трехфазных цепей 

9.

 

 Мощности электрических цепей и коэффициент мощности. Мощность 



в трёхфазной цепи и в цепи несинусоидального тока 

10.


 

Графический 

метод 

расчета 


неразветвленных 

цепей 


с 

последовательным соединением линейных и нелинейных элементов 

11.

 

 Расчет неразветвленных магнитных цепей 



12.

 

 Расчет разветвленных магнитных цепей 



13.

 

 Векторная диаграмма и схема замещения катушки с ферро магнитным 



сердечником  

14.


 

 Векторная  диаграмма  и  схема  замещения  трансформатора  с  ферро 

магнитным сердечником 

15.


 

 Переходные процессы в RL-цепи 

16.

 

 Переходные процессы в RC-цепи 



17.

 

 Переходные процессы в RLC-цепи (апериодический процесс) 



18.

 

 Периодическая (колебательная) разрядка конденсатора 



19.

 

Устройство, 



принцип 

действия 

и 

математическая 



модель 

трансформатора 

20.

 

Векторная диаграмма и схема замещения трансформатора 



 


 

 



21.

 

Режимы  холостого  хода,  короткого  замыкания  и  внещная 



характеристика трансформатора 

22.


 

Трехфазные и измерительные трансформаторы 

23.

 

Вращающиеся магнитные поля 



24.

 

Устройство,принцип  действия,  э.д.с.,  м.д.с.  и  магнитные  потоки 



обмоток асинхронного двигателя 

25.


 

Уравнения электрического состояния и схема замещения асинхронного 

двигателя 

26.


 

Пуск и регулирование скорости асинхронного двигателя 

27.

 

Однофазные и двухфазные асинхронные двигатели 



28.

 

Устройство и принцип действия двигателей постоянного тока 



29.

 

Характеристики двигателейпостоянного тока параллельного  



возбуждения 

30.


 

Тормозные  режимы  двигателей  постоянного  тока  параллельного 

возбуждения 

31.


 

Устройство и принцип действия синхронной машины 

32.

 

Уравнение  напряжений  обмотки  статора  ивекторнаядиаграмма 



синхронной машины 

33.


 

Синхронные двигатели автоматических устройств 

34.

 

Уравнение движения, ускорение и замедление электропривода 



35.

 

Выбор мощности и типа двигателя электропривода 



 

 

“Elektroenergetika” kafedrasının 



 müdiri dosent                                            

 

 



A.Q.Əliyev 

 

 Tərtib edən dosent                                                   



S.M.Tağızadə 

 

Yüklə 74,95 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə