Azərbaycan döVLƏt neft və SƏnaye universiteti Neft-mexanika fakültəsi «Sənaye maşınları»

1.Neft istehsalı avadanlığı


OKM-lər quyunun ağzında quraşdırılır.qoruyucu boruları asılı vəziyyətdə saxlaya bilir.OKM və OKK tipli olur.OKM-muftalı asqılı OKK- isə pazlı asqılı olur.OKM kiçik təzyiqlərdə(14 Mpa-a qədər),OKK- ise yüksək təzyiqlərdə istifadə olunur.Təkcə qoruyucu kəmərlərin asılmasını deyil eyni zamanda kəmər arxası fəzanın kipləşdirilməsini,quyuağzı qurğuların(fontan armaturlarının,preventorların və s. )quraşdırılması üçün təmin edir.Neft hasilatı üçün innovativ avadanlıq karbohidrogen xammalının alınması işini asanlaşdırmağa və onu yüksək keyfiyyətli hala gətirməyə imkan verən çoxfunksiyalı mexanizmlər və aqreqatlardır. Qazma qurğusu quyunun işlənməsi üçün istifadə olunur və bu cihazların çoxlu modelləri quyunun ölçülərindən və proseslərin dövründən asılı olaraq ən yaxşı seçimi təmin edir.
Qeyd etmək lazımdır ki, neft ehtiyatının çıxarılmasının 3 əsas üsulu var:

• 
  Flusher neft hasilatı lay enerjisinin təsiri ilə xammalın torpağın səthinə qalxması üsuludur;
  
• 
  Nasoslu neft hasilatı quyu nasosları və gömülü elektrik nasoslarının köməyi ilə həyata keçirilən üsuldur;
  
• 
  Qazlift neft hasilatı, qazın sıxılması nəticəsində resursun torpağın səthinə qalxması üsuludur.
  

1.1Neft istehsalı üçün avadanlıq növləri
Artıq qeyd edildiyi kimi, neft hasilatı üçün müxtəlif növ avadanlıqlar mövcuddur. Optimal texnologiyanın seçimi təyinatdan asılıdır.
Tikinti növünə görə strukturlar aşağıdakı kateqoriyalara bölünür:

• 
  Mast (2 dayağa quraşdırılmış konstruksiyalar);
  
• 
  Qüllə (4 dayağa quraşdırılmış bina).
  

Yerli sənayedə qüllə strukturlarının hündürlüyü təxminən 40 metrdir. Neft hasilatı dənizdə aparılırsa, qazma avadanlığı xüsusi üzən strukturlara quraşdırılır.

Qazma qurğuları mobil və stasionar bölünür. Səyyar strukturlar kəşfiyyat işləri, yeraltı qruntların öyrənilməsi üçün istifadə olunur. Yüksək gücü və etibarlılığı ilə seçilən stasionar qazma qurğuları olduqca populyardır. Neft hasilatı üçün avadanlıq təhlükəsiz istismar üçün bütün dünya norma və standartlarına uyğun hazırlanır. Qazma qurğusunun bazasına, daha doğrusu, əsas daşıyıcı dayaqlara çox diqqət yetirilir, çünki onlar quraşdırmanın bütün kütləsini tuturlar.Qazma strukturlarının mühüm hissəsi elektrik generatorlarıdır, onların performansı proseslərin keyfiyyətindən asılıdır və buna görə də onlar müxtəlif temperatur göstəricilərinə davamlı olan böyük bir batareyaya malik olmalıdırlar. Bundan əlavə, cihazın ehtiyat enerji mənbəyi rolunu oynayan və xüsusi metal qutu ilə qorunan bir generatora sahib olması lazımdır. Quyuda qəzanın baş verməsi həm işçi heyəti, həm də ətraf mühit üçün çox pis nəticələrə səbəb ola bilər, ona görə də qazma avadanlığı tamamilə təhlükəsiz olmalıdır. Yalnız armatur hissələrinin hazırlandığı xammal nəzərə alınmır, həm də bütün ölçülər dəqiq olmalıdır.