2. İdman fəaliyyəti zamanı orqanizmin fizioloji vəziyyətinin dinamikası, İdman fəaliyyəti ilə əlaqədar orqanizmin fizioloji səciyyəsi
41. İdmançının mümkün olan startqabağı vəziyyəti
A) pis
B) yaxşı
C) həyəcanlı
D) kafi
E) qeyri kafi
42. İdmançının mümkün olan startqabağı vəziyyəti
A) kafi
B) döyüş
C) pis
D) qeyri-kafi
E) yaxşı
43. Məşq və yarış zamanı idmançının fizioloji vəziyyətində olan dəyişikliklərin ardıcıllığından hansı doğrudur?
A) startqabağı dəyişikliklər-qızışma ilə girişmə-işlə-yorğunluqla-bərpa ilə əlaqəli dəyişikliklər
B) qızışma ilə-yorğunluqla-bərpa ilə-işlə-girişmə ilə-startqabağı dəyişikliklər ilə
C) girişmə ilə-işlə-yorğunluqla-bərpa ilə-startqabağı- qızışma ilə əlaqəli dəyişikliklər
D) bərpa ilə-yorğunluqla-işlə-girişmə ilə-qızışma ilə-startqabağı dəyişikliklər
E) startqabağı-qızışma ilə-girişmə ilə-yorğunluqla-bərpa ilə-işlə əlaqəli dəyişikliklər
44. Baş verə biləcək dəyişikliklərdən asılı olaraq,startqabağı vəziyyətin neçə forması var?
A) 2-“ölüm nöqtəsi”,”ikinci tənəffüs
B) 3-“döyüşə hazır ol”,”startqabağı həyəcan vəziyyəti”,”startqabağı düşgünlük”
C) 4-“döyüşə hazır ol”,”ölüm nöqtəsi”,”ikinci tənəffüs”,”startqabağı düşgünlük”
D) 2-“startqabağı həyəcan vəziyyəti”,”startqabağı düşgünlük”
E) 5-“döyüşə hazır ol”,”startqabağı həyəcan vəziyyəti”,”startqabağı düşgünlük”,”ölüm nöqtəsi”,”ikinci tənəffüs”
45. Startqabağı dəyişikliklərin əmələ gəlməsi hansı faktordan asılı deyil?
A) yarış təcrübəsindən
B) sürətli və sürətsiz əzələ liflərinin nisbətindən
C) məşq səviyyəsindən
D) yarışın əhəmiyyətindən
E) idmançının fərdi xüsusiyyətlərindən
46. Start öncəsi yarış məkanında uzun müddət qalmaq əsasən necə təsiri göstərə bilər?
A) işgüzarlığı yüksəldir
B) mənfi təsir göstərir
C) yarış nəticələrini artırır
D) müsbət təsir göstərir
E) heç bir təsir göstərmir
47. Startqabağı vəziyyətə mənfi təsir göstərə biləcək faktoru qeyd edin
A) masaj
B) yarış məkanında uzun müddət qalmaq
C) qızışdırıcı hərəkətləri
D) digər fəaliyyət növləri ilə məşğul olmaq
E) dərindən tənəffüs
48. İdmançı qızışdırıcı hərəkətlər edərkən beyin qabığının hansı sahələrinin oyanıcıqlığı artır?
A) eşitmə sahəsi
B) görmə sahəsi
C) sensor-motor sahə
D) taktil sahə
E) limbik sahə
49. Havanın yüksək temperaturu şəraitində qızışma hərəkətlərinin müddəti necə tənzimlənməlidir?
A) qızışma hərəkəti müddəti azacıq uzadılır
B) qızışma hərəkətlərinin müddəti kifayət qədər qısaldılır
C) qızışma hərəkətlərinin müddəti xeyli azaldılır
D) qızışma hərəkətlərinin müddəti dəyişilməz qalır
E) bəzilərində artırılır, bəzilərində qısaldılır
50. Qızışma haqqında olan fikirlərdən hansı səhvdir?
A) qızışma oksigen daşıyıcı sistemin bütün hissələrinin fəaliyyətini artırır
B) qızışmanın köməyi ilə sensor hərəki və vegetativ mərkəzlərin oyanıqlığı azalır
C) qızışma işləyən əzələlərin hərarətini yüksəldir
D) qızışma oksigen daşıyıcı sistemin bütün hissələrinin fəaliyyətini artırır
E) qızışma zamanı dərinin qan dövranı sürətlənir
51. Qızışma neçə cür olur?
A) 2 cür-statik və dinamik
B) 2 cür-ümumi və xüsusi
C) 3-cür-lokal, regional, qlobal
D) 4 cür-daxili, xarici, statik və dinamik
E) 2 cür-daxili və xarici
52. Qızışmadan startadək optimal fasilə neçə dəqiqədən çox olmamalıdır?
A) 5 dəq
B) 15 dəq
C) 30 dəq
D) 45 dəq
E) 50 dəq
53. Girişmə müddətinin məşq dərəcəsindən asılılığı necədir?
A) məşq dərəcəsi yüksək olanlarda, girişmə müddəti cox olur
B) məşq dərəcəsi yüksək olanlarda girişmə müddəti az olur
C) məşq dərəcəsi aşağı olanlarda girişmə müddəti az olur
D) girişmə müddətinin məşq dərəcəsindən asılılığı yoxdur
E) məşq dərəcəsi girişmə müddətinə fərqli təsir edir
54. “Ölüm nöqtəsi”və “ikinci tənəffüs”ün fizioloji mexanizmi hansı nəzəriyyələr ilə izah olunur?
A) 3-sinir,humoral,reflektor
B) 2-sinir və humoral
C) 3-tükənmə, boğulma, zibillənmə
D) 2-tükənmə və boğulma
E) 4-sinir, humoral, tükənmə və boğulma
55. “Ölüm nöqtəsi”nin qarşısını alan və “ikinci tənəffüsü”ün tezləşməsinin səbəbi?
A) Hərəkət aparatının fəallığı
B) Oksigen daşıyıcı sistemin fəallığının artması
C) Somatik sistemin işə cəlb olunması
D) Hərəkət aparatının işə ləng cəlb olunması
E) Somatik və vegetativ sinirlər arasında razılaşmanın olmaması
56. Sinir nəzəriyyəsinə görə “ölüm nöqtəsi”nin əmələ gəlməsinin əsas səbəbi nədir?
A) oksigen çatışmazlığı
B) vegetativ və somatik sinirlər arasında nizamlanmanın olmaması
C) enerji maddələrinin tükənməsi
D) söküntü məhsullarının toplanması
E) idmançının psixoloji hazırlığının aşağı olması
57. Humoral nəzəriyyəyə görə “ölüm nöqtəsi”nin əmələ gəlməsi nə ilə əlaqədardır?
A) enerji maddələrinin tükənməsi ilə
B) işin əvvəlində orqanizmdə söküntü məhsullarının toplanması ilə
C) vegetativ və somatik sinirlər arasında nizamlanmanın olmaması ilə
D) oksigen çatışmazlığı ilə
E) idmançının yarış təcrübəsinin az olması ilə
58. Fiziki işin əvvəlində baş verən funksional dəyişikliklərin birinci mərhələsinə nə deyilir?
A) “ikinci tənəffüs”
B) girişmə mərhələsi
C) “ölüm nöqtəsi”
D) superkompensasiya mərhələsi
E) hipoksiya mərhələsi
59. İşin gedişində oksigen tələbatının ödənilməsi necə adlanır?
A) yalançı sabit hal
B) həqiqi sabit hal
C) ağciyər ventilyasiyası
D) oksigenin maksimal sərfiyyatı
E).ağciyərlərin həyat tutumu
60. Əgər oksigen tələbatı işin gedişi zamanı ödənilmirsə nə baş verir?
A) həqiqi sabit hal şəraiti yaranır
B) yalançı sabit hal şəraiti yaranır
C) statik hal şəraiti yaranır
D) dinamik hal şəraiti yaranır
E) regional hal şəraiti yaranır
61. Yalançı sabit hal şəraiti əsasən nə zaman baş verə bilər?
A) 3000 m qaçış
B) 100-200 m qaçış
C) 5000 m qaçış
D) marafon qaçışı
E) hər birində
62. Fiziki işin nəticəsində orqanizmdə,onun orqanlarında və sistemlərində baş verən dəyişikliklər və nahəyət həmin işi davam etdirə bilməmək vəziyyətinə nə deyilir?
A) hərəki yaddaş
B) dinamik stereotip
C) yorulma
D) dözümlülük
E) hipertofiya
63. Aşağıdakılardan biri yorulma ilə əlaqədar olan nəzəriyyəyə aid deyil?
A) zibillənmə nəzəriyyəsi
B) sürüşmə nəzəriyyəsi
C) boğulma nəzəriyyəsi
D) tükənmə nəzəriyyəsi
E) zəhərlənmə nəzəriyyəsi
64. Əzələlərin işləməsi nəticəsində əzələlərdə mübadilə məhsullarının toplanma səbəbinin yaranması müşahidə olunan hansı nəzəriyyə ilə əlaqədardır?
A) boğulma nəzəriyyəsi
B) zibillənmə nəzəriyyəsi
C) tükənmə nəzəriyyəsi
D) zəhərlənmə nəzəriyyəsi
E) heç biri ilə
65. İşləyən orqanda oksigen çatışmazlığı səbəbindən yorulmanın müşahidə olunması hansı nəzəriyyə ilə əlaqədardır?
A) zəhərlənmə nəzəriyyəsi
B) tutulma nəzəriyysi
C) boğulma nəzəriyyəsi
D) zibillənmə nəzəriyyəsi
E) heç biri ilə
66. Əzələnin işləməsi zamanı enerji materiallarının bitməsi nəticəsində yorulmanın baş verməsi hansı nəzəriyyə ilə əlaqədardır?
A) boğulma
B) tükənmə
C) zəhərlənmə
D) zibillənmə
E) heç biri
67. Əzələlərin işləməsi nəticəsində ketotoksinlərin əmlə gəlməsi səbəbindən yorulmanın baş verməsi hansı nəzəriyyə ilə əlaqədardır?
A) zibillənmə
B) zəhərlənmə
C) boğulma
D) tutulma
E) heç biri
68. ”Yorğunluq hissini adətən işləyən əzələlərdə yerləşdirirlər, mən isə onu MSS-də görürəm” fikrinin müəllifi kimdir?
A) Viru
B) Seçenov
C) Mustafayev
D) Pavlov
E) Ocaqverdizadə
69. Maksimal şiddətli aerob hərəkətlərin icrası zamanı yorulmaya səbəb?
A) oksigen çatışmazlığı, süd turşusunun azlığı
B) oksigen çatışmazlığı, süd turşusunun toplanması
C) oksigen ödənilməsi, süd turşusunun azlığı
D) oksigen ödənilməsi, süd turşusunun toplanması
E) oksigen sabitliyi, süd turşusunun toplanması
70. Maksimal anaerob şiddətli hərəkətlərin icrası zamanı yorulmanın əmələ gəlməsinə səbəb olan dəyişikliklər hansı sistemdə baş verir?
A) tənəffüs sistemində
B) mərkəzi sinir sistemində
C) ifrazat sistemində
D) ürək-damar sistemində
E) qan sistemində
71. Maksimal anaerob şiddətli hərəkətlərin icrası zamanı yorulmanın əmələ gəlməsinə səbəb olan dəyişikliklər hansı sistemdə baş verir?
A) tənəffüs sistemində
B) sinir-əzələ sistemində
C) ifrazat sistemində
D) ürək-damar sistemində
E) qan sistemində
72. Anaerob hərəkətlərin icrası zamanı əzələ yorulması nə ilə izah edilir?
A) sulu karbonların tükənməsi ilə
B) əzələ daxilindəki fosfogen ehtiyyatların tükənməsi ilə
C) yağların tükənməsi ilə
D) əzələ qlikogeninin tükənməsi ilə
E) hər biri ilə
73. Submaksimal anaerob şiddətli əzələ işi zamanı yorulmaya əsas səbəb nədir?
A) əzələ qlikogeninin tükənməsi
B) süd turşusunun toplanması
C) yağların azalması
D) MSS-in fəaliyyət pozuntusu
E) hamısı
74. Maksimala yaxın və submaksimal aerob hərəkətlər zamanı yorulmaya əsas səbəb nədir?
A) ATF-in tükənməsi
B) Əzələ qlikogenin tükənməsi
C) KrF-ın tükənməsi
D) Oksigen çatışmazlığı
E) Hamısı
75. Yarışdan və məşqdən sonra orqanizmin funksional vəziyyətini əvvəlki vəziyyətə qayıtmasına sərf olunan müddətə nə deyilir?
A) yorulma dövrü
B) bərpa dövrü
C) həqiqi sabit hal
D) superkompensasiya
E) girişmə dövrü
76. Fiziki iş zamanı sərf olunan enerjinin bərpa olunması, hətta əvvəlki səviyyəni də keçməsi necə adlanır?
A) dehidratasiya
B) superkompensasiya
C) bradikardiya
D) hipertoniya
E) hipoksiya
77. Bərpa proseslərinin 3-cü fazası necə adlanır?
A) sürətli bərpa
B) superkompensasiya
C) sürətsiz bərpa
D) qısa müddətli bərpa
E) uzunmüddətli bərpa
78. Aşağıdakılardan biri bərpa dövrü fazasına aid deyil
A) sürətli bərpa fazası
B) yalançı bərpa fazası
C) sürətsiz bərpa fazası
D) aşıb-daşma (superkompensasiya) fazası
E) uzun müddətli bərpa fazası
79. Hər 1 kq əzələ kütləsi təxminən nə qədər oksigen ehtiyyatını özündə cəmləşdirir?
A) 50 ml
B) 11 ml
C) 1 l
D) 1,34 ml
E) 0,5 l
80. Maksimal fiziki yükdən sonra,tam sakit oturaq vəziyyətdə toplanan süd turşusunun xaric edilməsi üçün nə qədər vaxt tələb ounur?
A) 5-10 dəq
B) 60-90 dəq
C) 1 sutka
D) 5-6 saat
E) 8-10 saat
81. Aşağıdakılardan biri süd turşusunun xaric edilməsinin dörd əsas yoluna aid deyil?
A) CO2 və H2O qədər oksidləşməsi yolu ilə
B) kal ilə xaric olunması
C) qlikogenə çevrilməsi yolu ilə
D) zülallara çevrilməsi ilə
E) sidik və tər ilə xaric olunması
82. Aşağıdakılardan biri bərpa proseslərini sürətləndirən tibbi-bioloji üsullara aid deyil?
A) su prosedurları
B) statik hərəkətlər
C) barokameralardan istifadə
D) fəal istirahət
E) masaj
83. Aktiv istirahət nədir?
A) gərgin məşğələdən sonra uzun müddətli fasilə
B) bir fəaliyyət növünün müvafiq formada digərilə əvəzlənməsi
C) məşqlər arası qısa fasilələr
D) uzun müddətli məşqlərdə enerji maddələrinin qəbulu
E) həddən artıq bərpa olunma
84. İş qabiliyyətinin bərpasından ötrü olan aktiv istirahətin əhəmiyyəti ilk dəfə kim tərəfindən qeyd edilmişdir?
A) Mustafayev
B) Seçenov
C) Uxtomski
D) Vvedenski
E) Kots
Dostları ilə paylaş: |