Ayşe arslan1 Orhan ercan

FİZİK DERSİ YENİ ÖĞRETİM PROGRAMINA İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Ayşe ARSLAN¹ Orhan ERCAN² Ahmet TEKBIYIK<sup>3

1</sup>Uzman, Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı

²Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Fen Bilgisi Eğitimi ABD

³Rize Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Fen Bilgisi Eğitimi ABD
Çağdaş toplumlarda, çağın ihtiyacı olan insan tipinin yetiştirilmesine yönelik her alanda yaşanan gelişmelere paralel olarak öğretim programlarını sürekli olarak yenilemektedirler.Böylece kendilerini, küresel ekonomiye ve bilgi toplumu temelli bir çağa hazırlamaktadırlar. Bilim, teknoloji, toplumsal alandaki gelişmeler fen bilimleri alanındaki program geliştirme çalışmalarını etkilemektedir.Ülkemizde de ilköğretim ve ortaöğretimde fen bilimlerine yönelik öğretim programları, zaman içerisinde pek çok değişim geçirmiştir. Bu değişimlerin son halkası ilköğretimde 2004 yılında uygulamaya konulan, içeriği, amaçları, vizyonu ve yaklaşımları bakımından yenilenen, fen ve teknoloji dersi öğretim programıdır.

İlköğretimde yeni yaklaşımlarla hazırlanan programlara göre yetiştirilen bireylerin, ortaöğretimde alacakları fen alanı derslerinde de bu yaklaşımların devamı niteliğindeki bir programla yetiştirilmeleri gereği doğmuştur. Bu nedenle ortaöğretimdeki fen alanı derslerinin öğretim programlarının, ilköğretim fen ve teknoloji dersi öğretim programının hem içerik, hem de yaklaşım olarak paralelinde olacak şekilde yenilenmesi kaçınılmaz hale gelmiştir. Bu ihtiyaç sonucunda fizik dersi öğretim programını yenileme çalışmaları başlatılmış ve 2007 yılında 9. sınıf fizik dersi öğretim programı tamamlanarak uygulamaya hazır hale getirilmiştir. Program 2008–2009 öğretim yılında, 9. sınıftan başlayarak ülke genelinde uygulamaya konulmuştur. 2009 ,2010 ve 2011 yıllarında sırasıyla 10,11 ve 12 sınıflarda uygulanmasına devam edilmiştir.

Öğretim programları ne kadar mükemmel hazırlanırsa hazırlansın, eğitim ortamlarında uygulanmadığı sürece hiçbir geçerliliğinin olamayacağı belirtilmektedir (Tekbıyık ve Akdeniz, 2008). Programların eğitim ortamlarında uygulayıcıları şüphesiz öğretmenlerdir. Önceki öğretim programlarında olduğu gibi, bu programda da öğretmenlere çok önemli görevler düşmektedir.

Fizik dersi öğretim programının geliştirilmesinden itibaren birkaç yıl geçmiş olmasına karşın, öğretmenlerin program hakkındaki görüşlerini, uygulamaya yönelik bilgi, beceri ve tutumlarını ortaya koyan, sınırlı sayıda çalışmanın yapıldığı görülmektedir.

Bu çalışmada, 2007 -2008 öğretim yılında okutulmaya başlayan 9. sınıf Fizik Dersi Öğretim Programı ile ilgili fizik öğretmenlerinin görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada fizik öğretmenlerinin öğretim programı ile ilgili görüşlerini belirlemek amacıyla betimsel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılmıştır. Bu çalışmanın örneklemini, Millî Eğitim Bakanlığı Hizmet İçi Eğitim Dairesince 2010 Yalova Hizmetiçi Eğitim Merkezinde gerçekleştirilen 283 numaralı Fizik Dersi Öğretim Programları Kursu’na katılan 104 fizik öğretmeni oluşturmaktadır. Veri toplama araçları katılımcılara kursun bitiminde uygulanmıştır. Çalışmada veri toplama aracı olarak “Öğretim Programına İlişkin Öğretmen Görüşlerini Belirleme Anketi” kullanılmıştır.

Araştırmada elde edilen verilerin analizinde SPSS 15.0 paket programından yararlanılmıştır.

Bu çalışmada fizik öğretmenlerinin 9. sınıf fizik dersi öğretim programı ile ilgili görüşleri çeşitli boyutlarda ele alınmıştır. Öğretmenlerin öğretim programının yapısına ilişkin genel olarak olumlu görüş belirtmişlerdir. Benzer şekilde, kazanımların ve etkinliklerin öğrenci seviyesine uygun olduğuna ve etkinliklerin kazanımları kapsayacak biçimde ele alındığına büyük ölçüde katılmaktadır.

Bununla birlikte, öğretmenlerin Fizik dersi öğretim programının, ilköğretim fen ve teknoloji dersi öğretim programı ile bağlantılı olduğuna, programın diğer derslerin öğretim programı ile ilişkilendirildiğine ve günlük yaşamla ilişkili olduğu fikrine yüksek oranda katıldıkları görülmüştür.

Öğretmenlerin öğretim programında, öğrencilerin beceri kazanımlarına ilişkin görüşleri, “öğretim programında beceriler” boyutunda ele alınmıştır. Bu boyutta genel olarak öğretmenlerin olumlu görüşlere sahip oldukları görülmüştür. Öğretmenler, öğretim programının öğrenciler arasındaki sosyal ilişkileri, öğrencilerin yaratıcılığını ve iletişim becerilerini geliştirdiğini ve sorumluluk duygularını ön plana çıkardığına oldukça yüksek oranda katıldıkları ortaya konulmuştur.

Öğretim programının çevre-zaman ilişkisi boyutuna ilişkin de öğretmenlerin olumlu görüşlere sahip oldukları görülmüştür. Öğretmenlerin yaklaşık üçte ikisinin konuların kendi içinde dengeli dağıtıldığı, kazanımlarının çevre şartları ile uyumlu olduğu görüşüne katıldıkları görülmüştür. Buna karşın öğretmenlerin yaklaşık üçte ikisinin üniteler için ayrılan ders saati süresinin yeterli olduğu fikrine katılmadıkları ve konuların yoğun olmasından dolayı konuların zamanında yetiştirilemediğini belirttikleri görülmüştür.

Çalışmada“Öğretim programının boyutları, öğretim programının yapısı ve öğretim programında beceriler” ile ilgili öğretmenlerin görüşlerinin cinsiyetlerine göre farklılaştığı, erkek öğretmenler lehine anlamlı bir farklılık olduğu görülmüştür. Unvan değişkenine ve görev yaptıkları okul türüne göre yapılan analizlerde, hiçbir boyutta öğretmenlerin öğretim programına yönelik görüşlerinin istatistiksel olarak farklılaşmadığı belirlenmiştir. Ayrıca öğretmenlerin hizmet süresi ile öğretim programının yapısına ilişkin toplam puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olmadığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: Öğretim Programı, Fizik Dersi, Öğretmen Görüşleri, Fizik Öğretmenleri
TEMEL KAYNAKLAR
Brooks, J.G. ve Brooks, M.G.(1993). In Search of Understanding: The Case for Constructivist Classrooms. Alexandria, Va: Ascd.

Çepni, S. (2007). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. Trabzon: Celepler Matbaacılık.

Gömleksiz, M. N.(2005). Yeni İlköğretim Programına İlişkin Öğretmen Görüşlerinin Çeşitli Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi, Eurasian Journal of Educational Research, 27, 69-82.

Kapucu, S. (2010). Fizik Öğretim Programının Uygulanmasında Yaşanan Sorunlar Ve Çözüm Önerileri, Ed: Bülbül, M. Ş. Türkiye'de fizik eğitimi alanındaki tecrübeler, sorunlar, çözümler ve öneriler, Çevrimiçi Çalıştay

MEB.(2007). Ortaöğretim Fizik Dersi 9. Sınıf Öğretim Programı, Ankara

Tekbıyık, A. ve Akdeniz A. R.(2008). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programını Kabullenmeye ve Uygulamaya Yönelik Öğretmen Görüşleri, Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (NEF-EFMED), 2,2, 23-37.

Turgut, M.F.(1990). "Türkiye' de Fen ve Matematik Programlarını Yenileme Çalışmaları". H.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi. 5, 1-10.

Ünal, S., Coştu, B. ve Karataş, F.Ö.(2004). Türkiye’de Fen Bilimleri Eğitimi Alanındaki Program Geliştirme Çalışmalarına Genel Bir Bakış, G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24,2, 183-202.

Yağbasan ve Demirbaş.(2005).Türkiye’deki Ortaöğretim Kurumlarında Uygulanan Fen Öğretim Programlarının Analizi:Modern Fen Öğretim Programı Uygulamaları G.Ü Kırşehir Eğitim Fakültesi, Cilt 6, Sayı2, 33-51