Atmosferaning tarkibi, tuzilishi va ahamiyati, havo qobig’ining ifloslanish manbalari reja

Issiqxona effekti hosil qiluvchi gazlar emissiyasining asosiy antropogen manbalari xususida tо‘xtalib о‘taylik:

• Issiqxona effekti hosil qiluvchi gazlar emissiyasining asosiy antropogen manbalari xususida tо‘xtalib о‘taylik:
• Karbonat angidrid – energiya olish, transport va boshqa qazib olinadigan yoqilg‘ini yoqishda ajralib chiqadi.
• Metan – qishloq xо‘jaligi ishlab chiqarishida (chorvachilik, sholi о‘stirish va boshqalar) va tabiiy gazni qazib olishda hamda iste’molchiga yetkazib berishdagi yо‘qotishlarda hosil bо‘ladi.
• Azot oksidi – energetik jarayonlarda va qishloq xо‘jaligida о‘g‘itlar ishlatilganda ajralib chiqadi.
• Ftoruglevodorodlar, deb ataluvchi sun’iy kimyoviy moddalar va oltingugurt geksaftoridi (SF6) kabi uzoq yashovchi gazlar sanoat ishlab chiqarishi jarayonlarida ajralib chiqadi.

 

•  
•  

Iqlimning global о‘zgarishi haroratning kо‘tarilishidagina aks etmay, balki quyidagi ayrim hodisalar soni va jadalligining ortishida ham ifodalanadi: jazirama issiq kunlar, qurg‘oqchilik, suv toshqinlari, haroratning keskin kо‘tarilishi yoki sovushi, sellar, kuchli shamollar. Iqlim isishining oqibatlari aholi sog‘lig‘iga bevosita va bilvosita ta’sir kо‘rsatishi mumkin.

• Iqlimning global о‘zgarishi haroratning kо‘tarilishidagina aks etmay, balki quyidagi ayrim hodisalar soni va jadalligining ortishida ham ifodalanadi: jazirama issiq kunlar, qurg‘oqchilik, suv toshqinlari, haroratning keskin kо‘tarilishi yoki sovushi, sellar, kuchli shamollar. Iqlim isishining oqibatlari aholi sog‘lig‘iga bevosita va bilvosita ta’sir kо‘rsatishi mumkin.
• Bevosita ta’sir oqibatlariga suv toshqinlari, dovullar, tо‘fonlar, bо‘ronlar natijasida halokatga uchragan odamlarni kiritish mumkin. Bundan tashqari, jazirama ob-havo yurak qon-tomir kasalliklari, nafas olish organlari, nerv sistemasi, bо‘yrak va boshqalardan kasallanishga hamda о‘limning ortishiga olib keladi.

Bilvosita ta’sir oqibatlari natijasi yog‘inlar va botqoqliklar maydonining ortishi bilan bog‘liq. Bu – chivin infektsiyasi, birinchi navbatda malyariya xavfining ortishiga olib keladi. Yuqori haroratli davrning kattalashishi kanalarning faollashishiga va ular sababchi bо‘ladigan yuqumli kasalliklarning о‘sishiga olib keladi.

• Bilvosita ta’sir oqibatlari natijasi yog‘inlar va botqoqliklar maydonining ortishi bilan bog‘liq. Bu – chivin infektsiyasi, birinchi navbatda malyariya xavfining ortishiga olib keladi. Yuqori haroratli davrning kattalashishi kanalarning faollashishiga va ular sababchi bо‘ladigan yuqumli kasalliklarning о‘sishiga olib keladi.
• Iqlim о‘zgarishi muammosining muhimligi va uning salbiy oqibatlarini yumshatish bо‘yicha shoshilinch choralar kо‘rish lozimligini hisobga olib, О‘zbekiston Respublikasi 1993 - yilda Iqlim о‘zgarishi haqida BMT ning Doiraviy Konventsiyasiga qо‘shildi, 1998 - yilning noyabrida esa Kioto protokolini imzoladi. Kioto protokoli 1999 - yilning 20 - avgustida О‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi tomonidan ratifikatsiya qilindi.