arzu.eliyeva.tarix (tarix_online_hazirliq)
070*274*80*27
Birinci dünya müharibəsi
✳️Səbəbkarları : Antanta və Üçlər İttifaqı
✳️Bəhanə : Avatriya Macarıstan vəliəhdi Frans Ferdinandın serb millətçisi Qavrila Prinsip tərəfindən öldürülməsi ( 1914 28 iyun)
✳️Müharibə cəbhələri : Qərb, Şərq, Balkan, Qafqaz
Almaniyanın planı : İldırımsürətli müharibə (1905 Şliffen)
✳️Bitərəf olan ölkələr - Belçika, Osmanlı, ABŞ, İran
✳️Müharibədə ilk dəfə istifadə edildi : Almanlar tərəfindən Belçikaya qarşı Zəhərli xlor qazı ; Almanlar tərəfindən İngiltərəyə qarşı sualtı qayıqlar... İngiltərə və Fransa tərəfindən Almaniyaya qarşı tanklar
💠1914-cü il hərbi əməliyyatları
🔹1914 28 iyul - Avstriya Macarıstanın Serbiyaya müharibə elan etməsi
🔹1914 1 avqust - Almaniyanın Rusiyaya müharibə elan etməsi
🔹1914 3 avqust - Almaniyanın Fransiyaya müharibə elan etməsi
🔹1914 4 avqust - Almaniyanın Belçikanı işğal etməsi; Böyük Britaniyanın Almaniyaya müharibə elan etməsi
🔹1914 avqust - Almaniya - Rusiya arasında Mazur gölü (Şərqi Prussiya) döyüşü. Almanların qələbəsi
🔹1914 23-30 avqust Almaniya-Rusiya arasında Tannenburq döyüşü. Almanların qələbəsi
🔹1914 26 avqust - 11 sentyabr - Rusiya-Avstriya Macarıstan arasında Qalisiya (Şərqi Ukrayna) döyüşü. Rusların qələbəsi
🔹1914 avqust - Yaponiyanın Antanta tərəfdən Almaniyaya qarşı müharibəyə qoşulması
🔹1914 6-12 sentyabr - İngilis-Fransız qüvvələri ilə Almanlar arasında. Almanların məğlubiyyəti; İldırımsürətli müharibə planı iflas oldu; Almaniya iki cəbhədə müharibə aparmalı oldu (mövqe müharibəsi); Fransa həlledici məğlubiyyətdən xilas oldu
🔹1914 oktyabrı - Osmanlının Üçlər İttifaqı tərəfindən müharibəyə qoşulması; Rusiyanın Osmanlıya müharibə etməsi
🔹1914 dekabr-1915 yanvar - Sarıqamış əməliyyatı. Rusiya-Osmanlı arasında. Rusların qələbəsi
💠1915-ci il hərbi əməliyyatları
🔹1915 fevral - Fransa, İngiltərə və dominionları (Yeni Zelandiya və Avstraliya) dəniz və quru döyüşlərdə Osmanlıya məğlub olmaları
🔹1915 18 mart- 1916 9 yanvar - Osmanlı - Antanta arasında Çanaqqala (Gelibolu) döyüşü - Antantanın məğlubiyyəti
🔹1915 aprel - London sazişi - İtaliyanln Antantaya qoşulması
🔹1915 aprel - Antanta tərəfindən ermənilərin türklərə qarşı qiyamı; Uydurma 'erməni soyqırımı'
🔹1915 24 aprel - Osmanlının erməni qiyamı qaldırmaqda səbəbkar olan şəxslərin həbsi barədə qərarı.
🔹1915 27 may - Osmanlının cəbhə bölgəsində yaşayan ermənilərin müvəqqəti köçürülməsi haqqında qərarı
🔹1915 may - Rusiya - Almaniya, Avstriya Macarıstan arasında Qorlitsa döyüşü. Rusların məğlubiyyəti
🔹1915 sentyabr - Bolqarıstanın Üçlər İttifaqına qoşulması; Dördlər İttifaqının yaranması
🔹1915 noyabr - Bağdad əməliyyatı - Osmanlı-Antanta arasında. Osmanlının qələbəsi
💠1916-cı ilin hərbi əməliyyatı
🔹1916 fevral-avqust - Almaniya - Fransa arasında Verden döyüşü. Heç bir tərəf qalib gəlmir
🔹1916 fevral - Rusiyanın Ərzurum və Trabzonu fəth etməsi
🔹1916 aprel - İngiltərə - Osmanlı arasında Kutül-Amarə döyüşü. Osmanlının qələbəsi
🔹1916 iyun - Üçlər İttifaqı-Antanta arasında Yutlandiya dəniz döyüşü - heç bir tərəf qalib gəlmir
🔹1916 iyul - Üçlər İttifaqı-Antanta Somma döyüşü. Heç bir tərəf qalib gəlmir.
🔹1916 avqust - Ruminiyanın Antanta tərəfdən müharibəyə qoşulması və Dördlər ittifaqı tərəfindən məğlubiyyəti
💠1917-ci ilin hərbi əməliyyatları
🔹1917 fevral - Rusiyada burjua inqilabı; Monarxiya devrildi; Müvəqqəti hökümət yaradıldı (2 mart)
🔹1917 aprel - ABŞ-ın müharibəyə qoşulması
🔹1917 25 oktyabr - Rusiyada oktyabr çevrilişi. Müvəqqəti hökümətin süqutu; Bolşeviklərin hakimiyyətə gəlməsi
🔹1917 oktyabr - Almaniya, Avstriya Macarıstan - İtaliya arasında Kaporetta döyüşü. İtaliyanın məğlubiyyəti
💠1918-ci il hərbi əməliyyatları
🔹1918 3 mart - Rusiya - Dördlər ittifaqı Brest Litovsk müqaviləsi. Rusiyanın müharibədən çıxması
🔹1918 may - Ruminiyanın müharibədən çıxması
🔹1918 yayı - ABŞ, İngiltərə, Fransa - Almaniya arasında döyüş. Almanların məğlubiyyəti
🔹1918 sentyabr - Bolqarıstanın təslim olması
🔹1918 oktyabr - Türklərin Fələstin və Suriyada məğlubiyyəti;
🔹1918 30 oktyabr - Mudros sazişi. Osmanlının müharibədən çıxması
🔹1918 3 noyabr - Avstriya - Macarıstanın təslim olması; Almaniyada inqilab, Monarxiyanln devrilməsi və Respublika elan edilməsi
🔹1918 11 noyabr - Kompeyn sazişi - Almaniya və Antanta arasında. Almaniyanın təslim olması; Müharibənin başa çatması
✳️Müharibənin nəticələri
Ən çox qazanan tərəf ABŞ oldu. Dünya xəzinədarına çevrildi.
Yaponiya Çində nüfuzunu gücləndirdi; Marşal, Marian, Karolin adalarını ələ keçirdi
Dünya müstəmləkə sisteminin başlanğıcını qoydu.
Dostları ilə paylaş: |